شعارسال: سال گذشته بود که برای چند روز تلگرام به دلیل بهره برداری تروریست ها از آن در ایران مسدود شد. دی ماه 1396 سخنگوی هیات رئیسه مجلس در این خصوص اعلام کرد: دولت و خصوصا وزارت ارتباطات باید به این سمت بروند که اگر قرار است فعالیت تلگرام در ایران تداوم داشته باشد متعهد شود امنیت کشور را مورد توجه قرار دهد و جلوی حمایت از تروریسم را بگیرد در غیر این صورت مجلس با قوت وارد عمل خواهد شد و با تداوم فعالیت تلگرام موافقت نخواهد کرد.

وقتی ادعای مدیر تلگرام مبنی بر غیرقابل فیلتر شدن این شبکه تا قبل از سال 2020، مطرح شد، آذری جهرمی وزیر ارتباطات و فناوری ایران گفت: از این حرف‌ها البته خیلی‌ها زدند و من نمی‌توانم تائید کنم چون نمی‌دانم مکانیزمی که مطرح شده چقدر کارایی دارد؛ اما خیلی اپلیکیشن‌ها بودند که این ادعا را مطرح کردند، یک روزی اسکایپ هم همین ادعا را داشت اینکه یک پلتفرمی درست می‌کنم که هیچ سیستمی نتواند آن را فیلتر کند، ولی خب اسکایپ هم در همان مقطع با همان تکنولوژی در خیلی از کشورها مسدود شد.

آن روزها شایعاتی مبنی بر مذاکرات مقامات ایرانی با مدیران ارشد تلگرام مطرح شد و گفته شد یکی از مدیران تلگرام رسما تعهد داده تا دسترسی های بیشتری به دولت ایران برای کنترل محیط تلگرام داده شود. این کنترل ها شامل پیگیری اکانت هایی بود که محتوای «غیراخلاقی» و «اخلال در امنیت ملی» را دنبال می کنند.

مدیران این شبکه اجتماعی هر چند بیشترین مخاطبان با درصد بسیار بالا را از ایران دارند بر سیاست‌های خود همواره اصرار ورزیده و نه تنها از انتقال سرورهای آن به ایران ممانعت کرده‌اند؛ بلکه در اغلب قریب به اتفاق موارد نیز حاضر به پذیرش خواسته‌های ایران برای جلوگیری از فعالیت کانال‌های مروج اعمال تروریستی و خشونت‌گرا و جلوگیری از انتشار محتوای مجرمانه طبق قانون نشده‌اند. در کنار فعالیت آزادانه گروه‌های تلگرامیِ منتسب به انواع قاچاقچیان، اراذل و اوباش، کانال‌های وابسته به گروهک‌های تروریستی نظیر منافقین و کانال‌های انحرافی ضد دین نیز ذیل پوششی همچون گردش آزاد اطلاعات از نگاه مدیران تلگرام، در این شبکه اجتماعی فعالیت می‌کنند.

اما به تازگی اخباری از گوشه و کنار و از زبان عده ای از صاحب نظران حوزه فناوری اطلاعات و فضای مجازی به گوش می رسد که وضعیت این پیام رسان محبوب را در بین مخاطبان ایرانی به چالش و بحث انداخته است در این گزارش سعی شده تا با مرور صحبت های صاحبان نظر در این باره به بحث پیرامون ادامه فعالیت یا قطع آن در کشورمان بپردازیم با ما همراه باشید...

سیدابوالحسن فیروزآبادی

تلگرام یک رسانه عقب افتاده است/ادامه فعالیت تلگرام با وضعیت فعلی به صلاح نیست

تلگرام از نظر مهندسی و سطح تکنیکی، شماره یک است. اینکه شبکه‌ای بتواند همه شهروندان را در یک کشور به هم مرتبط کند بدون آنکه سر سوزنی در داخل کشور سخت‌افزار و نرم‌افزار و پلتفورم در اختیار داشته باشد، کار کمی نیست. آن هم با حجم صد گیگابیت بر ثانیه، در حد اعجاز است. اما در مقابل، یک سرویس عقب‌افتاده ارائه می‌کند. کانال به دلیل یک‌طرفه بودن و فقدان هویت، عقب‌افتاده‌ترین سرویسی است که حتی لایک و دیس‌لایک هم ندارد.

اینها در حقیقت چند هدف را تعقیب کرده‌اند. یکی آنکه ما در رسانه بین‌المللی حضور نداریم. ما معادل جمعیتمان، فارسی‌زبان در دنیا داریم. در کشور ما دو میلیون عرب زندگی می‌کنند که می‌توانند با عرب‌های دنیا حرف بزنند، ۲۰ میلیون ترک داریم که می‌توانند با ترک‌های دنیا حرف بزنند، ترکمن و کرد داریم که می‌توانند با ترکمن‌ها و کردهای دنیا حرف بزنند.

اینها خیلی هوشیارانه ما را به گوشه‌ای برده‌اند. البته تندروهای داخلی هم با حمایت از بستن توئیتر و فیس‌بوک و ... به آنها کمک کرده‌اند. کانال‌های تلگرام نوعی ترویج لمپنیسم در کشور است. نوعی خبررسانی یک‌طرفه است. غوغاسالاری و ایجاد فتنه است. روی این شبکه، فیلترشکن می‌گذارند. سوال این است که اگر می‌خواهند شبکه پیام‌رسان در کشورها ایجاد کنند پس چرا فیلترشکن روی آن قرار می‌دهند؟ مگر می‌خواهند درگیر شوند؟ چرا در این شبکه پول مجازی می‌گذارند؟ چرا این کار را در فیس‌بوک انجام نمی‌دهند؟

اینها سوالات بزرگی است که رسانه‌ها باید طرح کنند. شما باید سوال کنید که تلگرام برای چه پول دیجیتال عرضه می‌کند در حالی که می‌داند فقط در ایران می‌تواند مشتری جدی داشته باشد؟ چرا این پول توسط تلگرام تولید شده و مردم در تولید این پول نقشی ندارند؟ در ایران که شامل تحریم است و مردم دنبال پول‌های جایگزین هستند و بعضی افراد ثروت خود را دائم به طلا، دلار، بیت کوین و ... تغییر می‌دهند. به همین دلیل هم هست که با صراحت می‌گویم ادامه فعالیت تلگرام با وضعیت فعلی به صلاح نیست. البته مشکل ما این است که برای آن آلترناتیو نداریم و باید آلترناتیو ایجاد کنیم.

خبر فیلترینگ دائمی تلگرام صحت دارد؟

اما با اختلال و محدودیت در ارتباطات پیام‌رسان‌ها، زمزمه‌هایی مبنی بر فیلترینگ دائمی آنها به گوش رسید که وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات این خبر را تکذیب کرد و گفت: شایعه‌هایی که در خصوص قطع دائمی شبکه‌های اجتماعی مطرح می‌شود، صحت ندارد و به نظر می‌رسد هدف آنها ایجاد نارضایتی‌های اجتماعی و بدبینی عمومی است.

وی در صفحه توئیتر خود نیز با اشاره به مشکلات ایجاد شده برای کسب‌وکارهایی که فعالیت آنها مبتنی بر شبکه‌های اجتماعی است، نوشت: یکی از جهت‌گیری‌های دولت برای حل معضل بیکاری، توسعه کسب‌وکارهای نوپا و تقویت فضای مجازی بوده و خواهد بود. وظیفه دارم از صدها هزار هموطن عزیزی که به دلیل شرایط اخیر متضرر شده‌اند عذرخواهی کنم. با بازگشت آرامش در حال مذاکره با شورای امنیت کشور برای رفع محدودیت‌ها هستیم.

جهرمی همچنین در حاشیه جلسه هیات دولت درباره دلایل فیلتر فضای مجازی، اظهار کرد: عده‌ای با استفاده از ظرفیت‌های خوبی که برای کسب‌و‌کار و دسترسی مردم به اطلاعات در فضای مجازی به وجود آمد، آسیب‌های زیادی به آرامش مردم وارد کردند. این چالش وجود داشت که اگر فضای مجازی مسدود شود کاربردهای خوب آن متوقف شده و نارضایتی ایجاد می‌کند، اما از سویی امنیت اجتماعی هم تحت‌الشعاع اقدامات برخی کانال‌های شبکه مجازی قرار گرفته است. دسترسی آزاد به اطلاعات و امنیت هر دو جزو حقوق شهروندی محسوب می‌شود و دولت متعهد به رعایت آن است.

وی خاطرنشان کرد: این موضوع در شورای امنیت کشور مطرح شد و نظرات مخالف و موافق درباره مسدود کردن فضای مجازی مطرح و در نهایت این تصمیم گرفته شد که جلوی سوء استفاده عده‌ای از فضای مجازی گرفته شود. اکنون آرامش در حال بازگشت به کشور است و ما از شورای امنیت ملی پیگیری کردیم در نقاطی که آرامش بازگشته است، فعالیت شبکه‌های مجازی را از سر بگیریم.

آذری جهرمی:

فیلتر نشدن تلگرام بستگی به همکاری اش با ایران دارد

آذری جهرمی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در پاسخ به سوالی مبنی بر فیلترینگ تلگرام در سال جدید گفت: فیلترینگ تلگرام بستگی به همکاری این پیام رسان با قوانین جمهوری اسلامی دارد. این مسئله به عنوان یک چالش همواره مطرح است اما اینکه فیلتر شود یا نشود، مراجع تصمیم گیر در حوزه فیلترینگ تصمیم گیری می‌کنند.

آذری جهرمی درباره ترک دستوری پیام رسان های خارجی و کوچ به سمت پیام رسان های داخلی اظهار داشت: طبیعتا این کار فرمایشی و دستوری نیست. بارها اظهار نظر کردم و دولت نیز نظر خود را اعلام کرد. البته پیام رسان های داخلی نیز باید تلاش کنند که خدمات مناسبی را ارائه دهند.

وزیر ارتباطات ادامه داد: در مصوبه شورای عالی فضای مجازی هم آمده که درباره مصادیق غیرمجاز باید تجدیدنظر شود و مقداری نگاه بازتر باشد. فعالیت های مشروع با دیدگاه موسع تری نگریسته شود بنابراین موضوع فقط فنی نیست. البته بحث فنی مهم است اما تا این اتفاقات نیفتد و ما نگاه اعتماد نخبگان کشور و جامعه رسانه ای کشور را جلب نکنیم و به آنها تضمین ندهیم که می توانند فعالیت مشروع داشته باشند اینها برای فعالیت در فضای داخلی اعتماد نمی کنند و ضد انقلاب هم از این فرصت بهره گیری و مطالب خود را لابه لای جامعه خبری ما مطرح می کند. این یک فضایی است که باید در کشور حل شود.

وی در پایان گفت: متأسفانه ما اختیاری در قبال این مسئله نداریم. حالا کسی که باید این مسائل را حل کند امیدوارم براساس مصوبات شورا وظایف خود را انجام دهد و این اتفاق مهم بیفتد. ظرفیت اینکه سرویس های بومی داخل کشور را توسعه دهند وجود دارد. کما اینکه سابقه اش را داشتیم مثل سرویس کلوب در زمانی که فیسبوک داشت رشد می کرد، کلوب چیزی از فیسبوک کم نداشت یا وبلاگ های ما از وبلاگ های دنیا چیزی کم نداشتند، بارها ارجاع دادم که اینها نه پول از دولت گرفتند و نه وام از دولت گرفتند و نه زیر ساخت حاکمیت را خواستند اما مطالعه کنیم چه شد عقب افتادند.

بهروز نعمتی سخنگوی هیات رئیسه مجلس شورای اسلامی:

تلگرام برای تداوم فعالیت در ایران تعهد بدهد

در همین حال سخنگوی هیات رئیسه مجلس شورای اسلامی نیز با بیان اینکه مجلس موافق فیلتر کردن تلگرام نیست، در عین حال گفت که تلگرام برای رفع فیلتر در ایران باید تعهد بدهد که به اطلاع‌رسانی تروریسم‌گونه خاتمه دهد.

بهروز نعمتی خاطرنشان کرد: دولت و خصوصا وزارت ارتباطات باید به این سمت بروند که اگر قرار است فعالیت تلگرام در ایران تداوم داشته باشد متعهد شود امنیت کشور را مورد توجه قرار دهد و جلوی حمایت از تروریسم را بگیرد؛ در غیر این صورت مجلس با قوت وارد عمل خواهد شد و با تداوم فعالیت تلگرام موافقت نخواهد کرد.

مسعود پزشکیان نایب رییس مجلس شورای اسلامی:

پیام رسان‌های داخلی جایگزین مناسبی در صورت فیلتر تلگرام نیستند/ ایجاد محدودیت‌های نامتعارف اشتباه است

نایب رییس مجلس با انتقال از سیاست‌ فیلترینگ و محدودسازی فضای مجازی، تصریح کرد: وقتی مردم به سمت پیام رسان‌های داخلی نمی‌آیند این نشان می‌دهد که مشکل از خود ماست.

مسعود پزشکیان با بیان اینکه در مواجهه با فضای مجازی باید قوانین کشور به نحوی اصلاح شود که در عین اینکه بستر امنی برای کاربران مهیا شود از صدمات و خطرات فضای مجازی جلوگیری شود، گفت: واقعیت این است که امروز زندگی بشر به این فضا گره خورده است و ما باید با واقعیت کنار بیاییم؛ امروز دیگر نمی‌توان این فضا را به روی مردم بست.

نماینده مردم تبریز، آذرشهر و اسکو در مجلس شورای اسلامی با یادآوری این نکته که در آینده بسیاری از مشاغل از طریق فضای مجازی ایجاد خواهد شد، افزود: در دنیای امروز بزرگترین سرمایه‌ها در اختیار برندها و شرکت‌هایی مثل گوگل و اپل است بدون اینکه زمین، کارخانه یا خرید و فروشی ملموسی در این شرکت‌ها صورت بگیرد؛ در نتیجه شناخت این وضعیت امروز در کشور بیش از هرچیز دیگری برای ما اهمیت دارد.

نباید ترسی از رسانه‌ و پیام رسان و فضای مجازی داشته باشیم

وی اظهار کرد: قانون‌گذاران، سیاست‌گذاران و فرهنگ شناسان باید این پدیده را به خوبی شناسایی و رصد کنند و چنانچه ما این فضا را نبینیم و برای ورود به آن برنامه نداشته باشیم، قطعا خودمان دیده نخواهیم شد.

پزشکیان با اشتباه خواندن استفاده از ابزارهایی همچون فیلترینگ و ایجاد محدودیت‌های نامتعارف در فضای مجازی، افزود: وقتی این فضا بسته و فیلتر شود چگونه می‌خواهیم پیام روشن، مثبت و حق طلبانه خودمان را منتقل کنیم.

نایب رییس مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه امروز ادعای ما در دنیا این است که حرف حق و درست را می‌زنیم، ادامه داد: اگر حق با ماست نباید از چیزی بترسیم و به جای انکار پدیده‌ها باید رویکرد تهاجمی و رو به جلو پیام و حرفمان را منتقل کنیم و نباید ترسی از رسانه‌ و پیام رسان و فضای مجازی داشته باشیم.

وقتی مردم به سمت پیام رسان‌های داخلی نمی‌آیند؛ یعنی مشکل از خود ماست

وی با تأکید بر اینکه برای دیده شدن و انتقال پیام نیاز به رسانه داریم، یادآور شد: وقتی دیوارکشی کنیم و درها را برای تبادل اطلاعات ببندیم، فقط سخن و حرفمان را خودمان را می‌شنویم و تأیید می‌کنیم.

پزشکیان در پاسخ به این سئوال که آیا با فیلتر تلگرام پیام رسان‌های داخلی می‎توانند جایگزین مناسبی باشند یا خیر، گفت: خیر به هیچ وجه؛ ما باید خودمان را خیلی ارتقا دهیم و خیلی اعتمادسازی کنیم تا توان رقابت در این فضا را داشته باشیم و توانایی عرضه کردن محصولاتمان در این زمینه داشته باشیم.

وی تصریح کرد: وقتی مردم به سمت پیام رسان‌های داخلی نمی‌آیند این نشان می‌دهد که مشکل از خود ماست؛ هیچگاه با حرف نمی‌توان اعتمادآفرینی کرد و باید در عمل این اعتماد عمومی ایجاد شود.

نایب رییس مجلس شورای اسلامی تأکید کرد: امروز دیگر وقت سخن گفتن‌ نیست بلکه زمان عمل کردن است و اگر ما نمی‌توانیم در این مسیر گام برداریم، مقصر هستیم. امروز حرف زدن خیلی سخت‌تر از اوایل انقلاب است چراکه در اوایل انقلاب می‌توانستیم محکم بگوییم فلان کار را خواهیم کرد ولی امروز باید حرفی که می‌زنیم را انجام دهیم چراکه فرصت به اندازه کافی در اختیار ما قرار داشته است.

علاالدین بروجردی رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی:

خداحافظی با تلگرام تا پایان فروردین/ تلگرام جای خود را به یک سامانه مشابه ملی خواهد داد

با اشاره به موضوع از مدار خارج شدن «تلگرام» اظهار داشت: این تصمیمی است که در بالاترین سطح اتخاذ شده و تلگرام جای خود را به یک سامانه مشابه ملی خواهد داد.

وی تصریح کرد: این موضوع به لحاظ امنیت ملی ما مهم است، با توجه به نقش مخربی که تلگرام در بحران های سال گذشته در کشور داشت و هم اینکه ما امروز در فضای مجازی به این توانمندی رسیده ایم که یک سامانه ملی را تعریف کنیم؛ مانند سروش و ظرفیت های دیگر.

رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی بیان کرد: ممکن است تعداد مشترکین سروش ۳ میلیون باشد و تعداد مشترکین تلگرام چهل میلیون، اما این تعداد سرریز می شوند؛ وقتی تلگرام از مدار خارج شد مردم به یک سامانه ملی روی می آورند.

وی تصریح کرد: در رابطه با نگرانی هایی که رسانه های بیگانه بیشتر به آن دامن می زنند که سامانه های داخلی ایمن نیست و یا مسائلی از این گونه، به لحاظ بستر سازی فنی و سالم بودن محیط آن، کار گسترده ای دارد صورت می گیرد.

بروجردی خاطرنشان کرد: این تصمیم اتخاذ شده که تلگرام جای خود را به یک سامانه ملی بدهد و فکر می کنم حداکثر تا پایان ماه جاری (فروردین ماه) این اتفاق خواهد افتاد.

سایت شعارسال، با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از خبرگزاری علم و فناوری، تاریخ انتشار: 13فروردین1397 ، کدخبر: 60896: www.stnews.ir