شعار سال: تامین و مدیریت منابع برای مقابله با بحران کم‌آبی با همکاری ۱۱ کشور پرآب جهان صورت می‌گیرد.
 بر اثر تغییرات اقلیمی مسئله و خطر خشکسالی به مشکلی بزرگ تبدیل شده که تعداد زیادی از کشور‌های جهان در معرض بحران آن قرار دارند و تهدیدی جدی برای اکو سیستم و حیوانات و افراد بشمار می‌رود.

اگر خشکسالی اتفاق بیافتد مزارع دیگرنمی‌توانند به کار خود ادامه دهند و سوددهی ندارند، حال اگر از قبل نسبت به وقوع خشکسالی اطلاع داشته باشیم و میزان آب را در پشت سد‌ها و دریاچه‌ها کنترل و با بحران خشکسالی می‌توانیم سازگاری حاصل کنیم.

* انتقال آب از تاجیکستان منتفی است

سید عباس عراقچی معاون وزیر امور خارجه ایران در همایش دو روزه ملی راهبردی منابع آبی و چالش‌های زیست محیط در ساری گفت: نزولات آسمانی در ایران سالانه ۴۰۰ میلیارد مترمکعب است که از این میزان حدود ۳۰۰ میلیارد مترمکعب تبخیر می‌شود.

وی افزود:در حال حاضر ۹ میلیارد مترمکعب آب وارد و ۷ میلیارد مترمکعب آب در کشور صادر می‌شود.

عراقچی تامین آب و مدیریت منابع آب را برای مقابله با بحران آب را ضروری دانست و گفت: روی مسئله مدیریت منابع آب کم کاری شده و در این حوزه نیز وظایفی برای وزارت خارجه و سیاست خارجی نیز لحاظ شده است.

معاون وزیر امور خارجه ایران با بیان اینکه مهم‌ترین بخش این موضوع مدیریت آب‌های فرامرزی است افزود: برای اکثر حوضه‌های آبی، رودخانه‌ها و بستر‌های آبی زیرزمینی، دریاچه‌ها که در دنیا وجود دارد بین کشور‌های مختلف مشترک هستیم؛ چون آب مرز نمی‌شناسد.

وی گفت: کشورها، قومیت‌ها و ملت‌ها حتی اهالی یک روستا اگر هم بر سر آب کشمکش داشته‌اند نهایتا به یک چارچوبی برای همکاری رسیده‌اند تا همه استفاده عادلانه و منصفانه‌ای از آب داشته باشند.

عراقچی با بیان اینکه هم اکنون برخی شهر بر سر آب اختلاف و مناقشه بوجود آمده و حتی به مرحله حاد هم رسیده است افزود: در خصوص آب باید همکاری و مدیریت مشترک آبی داشته باشید.

وی با بیان اینکه در مصرف آب در زمینه تولید کالا‌های استراتژیک تجدید نظری صورت گیرد افزود: در زمینه تولید محصولات کشاورزی پر مصرف آب در ۱۱ کشور پر آب زمین در اختیار گرفته ایم و حاضر شدند در زمین‌های زراعی کشت انجام شد.

* تاکید معاون وزیر امور خارجه ایران بر مدیریت منابع آبی کشور/ ایجاد صنایع پر آب در دل کویر

سید عباس عراقچی معاون سیاسی وزیر امور خارجه در گفتگو با به خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از ساری،  گفت: در آمایش سرزمینی عفلت‌های زیادی داشتیم و نتوانستیم امکانات کشور را به خوبی تخصیص دهیم و منابع پر آب را در دل کویر و شهر‌هایی ایجاد کردیم که خودشان آب برای آشامیدن کم دارند چه رسد به آنکه بخواهند برای این صنایع آب تامین کنند.

وی با بیان اینکه در حوزه تامین آب ابتکاراتی در حوزه سیاست خارجی صورت گرفته است، گفت: وزارت خارجه در این حوزه وظایف و مسولیت‌های خودش را می‌شناسد و برای کمک به تامین و مدیریت منابع آب کشور برای وزارت امور خارجه ماموریت قائل است.

وی با بیان اینکه امور خارجه دیپلماسی جدیدی به خودش گرفته و حوزه‌های بیشتری در بر گرفته است. افزود: امیدواریم بحرانی که برای کشور در حوزه آب وجود خواهد داشت وزارت امور خارجه بتواند کار خودش را درست انجام دهد.

عراقچی گفت: تجربه تاریخی نشان می‌دهد آب اگرچه موضوع مناقشه و مناظره در بین ملت‌ها بوده است، اما می‌تواند موضوع همکاری کشور‌ها هم باشد.

معاون سیاسی وزیر امور خارجه افزود: طبق استاندارد بین المللی از سال ۲۰۲۵ ایران، رسما خشکسالی خواهد بود، بنابراین در این شرایط اهمیت آب‌های فرامرزی بیشتر می‌شود.

وی گفت: در چنین شرایطی نباید از کشور‌های همسایه انتظارداشته باشیم در تامین آب به کشور ما کمک کند.

عراقچی به مطالعه انتقال آب از تاجیکستان اشاره کرد و گفت: به علت بعد مسافت و وجود کشور افغانستان خیلی عملیاتی نیست و صرفه اقتصادی ندارد.

معاون سیاسی وزیر امور خارجه با بیان اینکه در زمینه کشت کالا‌های استراتژیک تجدید نظری صورت گیرد، افزود: در زمینه تولید محصولات کشاورزی پر مصرف آب در ۱۱ کشور پر آب زمین در اختیار گرفته ایم و حاضر شدند در زمین‌های زراعی کشت انجام شد.

وی گفت: کشت کدام نوع محصولات در این کشور‌ها بر عهده وزارت جهاد کشاورزی است و بزودی اعلام می‌شود.

* کشاورزی نادرست عامل هدر دادن آب

وقوع خشکسالی در بسیاری از نقاط جهان تولید گندم را به شدت کاهش داده ، از این رو لازم است سیاست‌های جدیدی برای مصرف و ذخیره کردن آب در سطح بین‌المللی اندیشیده شود.

مقامات و کارشناسان سازمان فائو در نشست‌های هفته جهانی آب بر این نکته تاکید کرده‌اند که کمبود آب و همچنین آلودگی‌های زیست محیطی به طور جدی تولید مواد غذایی در جهان را به مخاطره انداخته است.

به گفته‌ی فائو، روش‌های مرسوم و نادرست کشاورزی یکی از دلایل اصلی مصرف بی‌رویه و کمبود آب است. این روش‌ها در حال حاضر بیش از هفتاد درصد از منابع آب شیرین را به خود اختصاص می‌دهد؛ بنابراین بخش کشاورزی یکی از بخش‌های کلیدی برای دست یافتن به الگوی پایدار مصرف آب است. الگویی که در آن ضمن پاسخ دادن به تقاضای روز افزون برای مواد غذایی، منابع آبی نیز به درستی حفاظت شود.

* پشت سر گذاشتن بحران آبی در کشور با همکاری دانشمندان ایرانی

سید هادی حسینی معاون وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی  در حاشیه همایش واقع در دانشگاه منابع طبیعی ساری در گفتگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از ساری، گفت: امیدواریم بتوانیم با ارائه مقالات کاربردی دانشمندان و اندیشمندان ایرانی حوزه آب و محیط زیست بحران آبی را پشت سر بگذاریم.

وی به چالش‌های فرهنگی و زیست محیطی مدیریت آب اشاره کرد و گفت: جنگ بر اثر تامین آب مورد نیاز مردم چند سال آینده گریبان گیر کشور‌های کم آب می‌شود.

معاون وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی یکی از مسایل مهم حوزه آب را فرهنگ سازی مصرف و مدیریت منابع آبی بیان کرد و افزود: در دور‌های گذشته ایرانی‌ها برای ذخیره سازی آب در هنگام خشکسالی به حفر قنات، آبیاری کوزه‌ای و احداث آببندان اقدام کردند.

حسینی گفت: متاسفانه هم اکنون در مدیریت منابع آبی بسیاری از شیوه‌های ذخیره سازی آب فراموشی شده است.

معاون وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: بارندگی در کشور هر سال کاهش می‌یابد و شیوه‌های مصرف و سبک زندگی ایرانی‌ها باید تغییر کند.

وی گفت: کشور‌های در دنیا بودند با مدیریت حوزه‌های آبی خود توانستند در برابر چالش خشکسالی مقابله کنند.

حسینی با بیان اینکه با کمتر و بهتر مصرف کردن می‌توان چالش‌های آب را حل کرد، افزود: امیدواریم با ارائه مقالات خوب دانشمندان و اندیشمندان ایرانی حوزه آب و محیط زیست بتوانیم این بحران آبی را پشت سر بگذاریم.

* تغییر کشت در مدیریت مصرف آب کشاورزی

کشاورزان فراوانی از آفریقا گرفته تا آمریکا و هند اکنون گرفتار کمبود باران و خشکسالی شده‌اند و این بحران می‌تواند به زودی بر کشور‌های دیگر از جمله ایران نیز تاثیر منفی بگذارد.

خشک‌سالی‌های متوالی، کمبود آب را به پدیده غالب کشور تبدیل کرده و با توجه به اینکه کشاورزی پرمصرف‌ترین بخش است، تغییر الگوی کشت، گسترش کشت گلخانه‌ای، توسعه سامانه‌های نوین آبیاری و انتقال کشت بهاره به زمستان، از راهکار‌های استفاده بهینه آب به نظر می‌رسد.

جلوگیری از کشت شالی با استفاده از آب‌های زیرزمینی، توسعه سیستم‌های آبیاری تحت فشار با هدف افزایش راندمان آبیاری و ترویج کشت محصولات کم آب طلب از دیگر راهکار‌های مهم برای اصلاح الگوی مصرف آب است.

سازمان ملل از کشور‌های جهان خواسته است تا با به کار بردن سیاست‌های ویژه و اضطراری برای مقابله با خشکسالی آمادگی داشته باشند.

* سال‌هایی کم‌آبی پیش روی کشور با تغییر نگرش مصرف

سیدمحمدرضا رضوی مدیرکل هواشناسی مازندران در حاشیه همایش ملی راهبرد‌های منابع آب و چالش‌های زیست‌محیطی، در گفتگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از ساری، گفت: سال‌هایی که کم‌آبی داریم باید نگرش‌مان را نسبت به مصرف آب تغییر دهیم.

وی با بیان اینکه نمی‌توانیم با خشکسالی مقابله کنیم و باید با آن سازگاری داشته باشیم، افزود: با تغییر درنوع کشت می‌شود مثل سال‌هایی که ترسالی را داریم آب را بهینه مصرف کرد.

مدیرکل هواشناسی استان مازندران با اشاره به اینکه در ۱۳ سال اخیر دو سال ترسالی داشتیم و بقیه عمدتا خشکسالی بوده است، گفت: باید یک روشی را اتخاذ کنیم تا بتوانیم که مصرف بی‌رویه آب از بین برود، نوع کشت و محصول‌مان را باید تغییر دهیم.

رضوی افزود: بخش زیادی از کشور در مقابله با خشکسالی ناتوان بوده است و ناکام مانده‌ایم.

وی گفت: به نظر می‌رسد استان را همین ورطه‌ای می‌افتد که جنوب کشور دچار آن شده است باید مراقب باشیم.

* برنامه راهبردی کشاورزی برای مناطق بحرانی شرق مازندران

یکی از کشاورزان گلوگاهی در گفتگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از ساری ، می‌گوید: پارسال بارش‌های زیادی نداشتیم و در فصل تابستان شالیزار‌های منطقه استرس کم آبی را پشت سر گذاشتند و دوباره امسال هم کم آبی تکرار شده است .

وی گفت: یکماه و نیم از فصل بهار گذشته است و ما همچنان برای کشت برنج بهاره با مشکل کم آبی دست و پنجه نرم می کنیم .

یکی دیگر از کشاورزان بهشهری در گفتگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از ساری،  می‌گوید: بارش باران زمستانی خیلی کم بود هر سال در این فصل بارش بهاره داشتیم که فعلا خبری از باران  نیست .

وی گفت:هر سال در فصل بهار تالاب بین المللی میانکاله پر آب بود اما چند سالی است که بخشی از تالاب میانکاله به دلیل شرایط آب و هوایی و کاهش باران خشک شده است .

وی افزود: افزایش مراکز پرورش ماهی ، بهره برداری های غیر مجاز از منابع آبی سبب شد تا خشکسالی در منطقه تشدید شود.

محمد اسلامی استاندار مازندران در گفتگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از ساری،گفت: در سال‌های گذشته کارشناسان نسبت به وجود روان آب‌ها و عدم استفاده از این ظرفیت هشدار‌های دادند، ولی به دلیل کم توجهی به این هشدار‌ها در حال حاضر کشاورزان مازندران با بحران کم آبی مواجه هستند.

وی افزود: کشاورزان در مناطق مرکزی و شرقی استان با مشکل کمبود آب برای کاشت برنج مواجه هستند و سد‌های مازندران در حال حاضر پاسخگو نیاز‌های آبی استان است.

اسلامی با اشاره به اینکه در اراضی کشاورزی سموم آلوده مصرف شده است گفت: زمین پزشکی مورد پشتیبانی قرار گیرد، نباید فن آوری زیستی جز موارد ویترینی باشد، باید جز لوازم کار و زندگی ما قرار گیرد.

استاندار مازندران افزود: با وجود کمبود آب و خشکسالی امسال با بر پایی این همایش‌ها می‌خواهیم با حداقل مصرف، حداکثر استفاده از منابع آب را انجام دهیم تا در ۱۰ سال آینده مشکل بحران آب نداشته باشیم.

* ارائه ۱۵ مقاله برتر در همایش ملی راهبردی منابع آبی و چالش‌های زیست محیطی

نادی دبیر همایش ملی راهبردی منابع آبی و چالش‌های زیست محیطی در دانشگاه منابع ساری در گفتگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از ساری،گفت: ۲۴۰ مقاله از سراسر کشور به این همایش رسیده است که ۱۵ مقاله برتر بصورت سخنرانی و بروشور در این همایش ارائه می‌شود.

وی افزود: امروز در این همایش چالش‌های آب و مشکلات زیست محیطی با حضور ۱۷۰ پژوهشگر و محقق برتر ایران در زمینه آب و چالش‌های زیست محیطی، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی مورد بحث و برسی قرار خواهد گرفت.

با توجه به وجود خطر رو به رشد خشکسالی، برای مقابله با آن زمانی برای از دست دادن وجود ندارد.

همایش ملی راهبردی منابع آبی و چالش‌های زیست محیطی از دیروز در دانشگاه منایع طبیعی ساری آغاز شد و عصر امروز به کار خود پایان می‌دهد.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری باشگاه خبرنگاران جوان، تاریخ انتشار: 11 اردیبهشت 1397، کدخبر: 6518811 ، www.yjc.ir