شعار سال: به مناسبت هفته کارگر فرصتی پیش آمد تا به بازگویی مشکلات و دغدغه‌های طبقه کارگر بپردازیم. زمانی که صحبت کارگر به میان می‌آید، شاید ذهن همه ما به سمت کارگران ساختمان، گچ کارها، سفید کارها برود.

خبرنگاران، تکنسین های اتاق عمل و افرادی که در کارخانه‌ها و کارگاه‌ها مشغول به کار هستند با بهتر بگوییم هر شغلی که بیمه تأمین اجتماعی برایشان در نظر گرفته شود، جزء کارگران هستند.

حدود 13 میلیون کارگر در کشور وجود دارد که با احتساب افراد تحت پوشش خود، حدود 54 درصد از جمعیت کشور را تشکیل می‌دهند.

این جمعیت 13 میلیونی که با احتساب خانواده هایشان حدود 54 درصد جمعیت کشور را شامل می شوند، دغدغه های مهمی دارند که اگر برطرف شوند، می تواند در آرامش کارگران تاثیرگذار باشد.

آرامشی که ثمره آن، تولید با کیفیت داخلی و چرخیدن چرخ اقتصاد کشور است. آرامشی که می تواند موتور محرکه تولید کالای ایرانی باشد.

دغدغه های کارگران چیست؟

اگر بخواهیم مشکلات کارگران را بیان کنیم، می‌توان آن‌ها را در سه ضلع یک مثلث قرار داد که شامل «امنیت شغلی»، «تأمین معیشت» و «تشکل یابی» می‌شود و این مشکلات علاوه بر اینکه بر یکدیگر تأثیر دارند، بر دیگر بخش‌های اقتصادی و اجتماعی جامعه نیز اثر می‌گذارند؛ چراکه بیش از 54 درصد جمعیت کشور به جامعه کارگری تعلق دارد و وجود و بروز هر گونه مشکلی در اشتغال و معیشت این قشر، اشتغال و معیشت جامعه را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

تا زمانی که مشکلات کارگران در قالب این مثلث باقی بماند، سایر مشکلات کارگری از قبیل آینده شغلی، بیمه و سابقه کار، حقوق و دستمزد و ایمنی کار در معرض آسیب قرار خواهد داشت.

مهم‌ترین دغدغه جامعه کارگری، تامین امنیت شغلی است، به طوری که برای تحقق آن باید در اجرای ماده هفت قانون کار، قراردادهای موقت کار ساماندهی شوند.

خواسته جامعه کارگری در حوزه ساماندهی قراردادهای کاری این است که با کارگری که در کار با ماهیت دائم فعالیت دارد، قرارداد دائم منعقد شود، کارگری که در کار با موقعیت فصلی فعالیت دارد، قرارداد فصلی و با کارگری که در کار با ماهیت غیرمستمر مشغول است، قرارداد موقت منعقد شود.

این دغدغه یکی از دغدغه های رهبر انقلاب نیز هست؛ چرا که ایشان در جمع کارگران و در دیدار 10 اردیبهشت 96 با کارگران «تأمین امنیت شغلی» و «تأمین معیشت کارگران» را دو وظیفه مهم مسئولان خواندند و فرمودند: «دولت، کارفرما، کارگر و کارآفرین هر یک به‌سهم خود در سامان یافتن مشکلات جامعه کارگری در این زمینه مسئول هستند و باید وظایف خود را دنبال کنند.»

از دیگر دغدغه کارگران، استقلال در تشکیل تشکل‌های کارگری، چگونگی انجام وظایف آن‌ها به طور عام و اصلاح آئین‌نامه انتخابات و آئین‌نامه‌ اجرایی شوراهای اسلامی کار است.

بحث قراردادهای سفید امضاء یکی دیگر از مصادیق نداشتن امنیت شغلی کارگران در محیط کار است که بسیاری از کارفرمایان با سوء استفاده از شرایط نامساعد بازار کار در کشور، اقدام به انعقاد آن با نیروی کار می‌کنند.

این موضوع باعث شده تا کارگر هیچگاه از جایگاه و وضعیت فعلی و آینده شغلی خود در محیط کار اطمینان حاصل نکند و این نگرانی از وضعیت شغلی و تبعاتی که این نوع قراردادها می تواند برای نیروی کار داشته باشد، امنیت کار را نیز تحت تأثیر قرار دهد.

در اصلاح و رفع این نوع قراردادها نیز نقش اول و آخر را وزارت کار بر عهده دارد که فلسفه وجودی‌اش صیانت از نیروی کار است و موظف است هر چه سریعتر آیین نامه‌های مربوط به قانون کار را تصویب و کارفرماها را ملزم به رعایت آن‌ها و ارائه قراردادها به وزارت کار کند تا زمینه سوء استفاده از نیروی کار از بین برود.

زمانی که کارگران دلگرم شوند و نسبت به معیشت خود مشکلی نداشته باشند، بدون شک موجب سامان یافتن وضع اقتصادی می‌شود. رعایت حقوق کارگران، یکی از الزامات مهم در رفع مشکلات آن‌ها است.

مفهوم حمایت از کالای ایرانی، یعنی داشتن یک اقتصاد محکم که در آسیب‌ها و بحران‌ها دچار فروپاشی نشود و لازمه آن نیز داشتن نیروی کاری است که خود جایگاه محکم و باثباتی در اقتصاد کشور داشته باشد، چراکه در رأس تمام حرکت‌های اقتصادی علاوه بر سرمایه، آنچه که نقش اصلی را ایفا می‌کند نیروی کار است.

اما در حال حاضر کارگران جامعه به عنوان یک مؤلفه در حمایت از کالای ایرانی، جایگاه و پایگاه محکم و قابل دفاعی ندارند تا بتوانند در دوام و استحکام اقتصاد نیز نقش ایفا کنند.

برای داشتن اقتصاد پیشرفته و مستقل و همچنین رونق اقتصادی باید به قشر کارگر اهمیت داد، به طوری که رهبر انقلاب در دیدار با کارگران، آن‌ها را ستون فقرات اقتصاد و تولید خواندند.

شاید بارها شاهد اعتراضات کارگران جامعه بوده ایم، اما هیچگاه از خط امام و همچنین خط اهداف جمهوری اسلامی ایران، فراتر نرفته اند.

این انقلابی بودن کارگران آنقدر مهم بوده است که رهبر انقلاب در همان دیدار سال 96 با اشاره به نقش‌آفرینی سیاسی و اجتماعی کارگران در کشورهای مختلف و تلاش دشمنان برای رو در رو قرار دادن جامعه کارگری با جمهوری اسلامی از همان روزهای اول انقلاب، فرمودند: «با وجود این تلاشها، کارگران همیشه جانب نظام را گرفتند و از آن حمایت کردند و در واقع جامعه متدین و فعال کارگری در طول این سالها به دشمنان کشور سیلی زده است. جمهوری اسلامی و همه‌ دست‌اندرکاران باید سپاسگزار و قدردان جامعه‌ کارگری باشند، زیرا جامعه‌ کارگری همواره در کنار و همراه نظام بوده و پس از این نیز به فضل الهی همین‌گونه خواهد بود.»

درخواست تعیین مزد عادلانه و رسیدن به راهکاری توافقی برای جبران شکاف بین حداقل مزد و سبد معیشت توافق شده با شرکای اجتماعی، یکی دیگر از دغدغه‌های کارگران است. مگر می‌شود تا زمانی که این خلاها وجود داشته باشند، به عملی شدن تولید ملی که قطب اصلی آن‌ها کارگران، هستند، فکر کرد؟

عزم جدی دولتمردان و سایر نهادها برای بازسازی کشور و تمرکز منابع بر تولید و اشتغال پایدار و جلوگیری از واردات بی‌رویه و قاچاق کالا به عنوان مهم‌ترین تهدیدهای امنیت شغلی و معیشتی کارگران است که این اقدام هم می‌تواند به نامگذاری امسال به نام حمایت از کالای ایرانی توسط مقام معظم رهبری، جامع عمل بپوشاند.

هادی ابوی، دبیرکل کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران ایران با تاکید بر بالا بردن مقام شامخ کارگر، تصریح کرد: مطرح کردن مشکلات کارگران و همچنین شنیدن مشکلات کارگران می‌تواند نسبت به بهبود وضعیت آن‌ها مفید باشد.

وی اظهار کرد: آگاه کردن اقشار پایین دست به حقوقشان چنانچه همراه با ارائه خدمات و بالا بردن سطح زندگی آن‌ها و توجه به امنیت شغلی و معیشت آن‌ها باشد تبدیل به یک آگاهی پایدار می‌شود که نتیجه‌اش افزایش بهره‌وری و رشد فرهنگ و رفاه در تمامی سطوح جامعه است.

ابوی افزود: در طی سال‌های گذشته امنیت کاری کارگران و معیشت آن‌ها همچنان پا بر جا بوده است. درمان از مهم‌ترین مسائل کارگران است و با توجه به اینکه آن‌ها ماهانه ۳۰ درصد از حق بیمه کارگر و کارفرمایان را به سازمان تأمین اجتماعی واریز می‌کنند، اما متأسفانه به خاطر کمبود بیمارستان‌های ملکی سازمان تأمین اجتماعی استفاده بهینه‌ای از دفترچه‌ها نمی‌شود.

دبیرکل کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران ایران با اشاره به اینکه 80 درصد قردادهای کارگران، قردادهای کوتاه مدت و موقت است، گفت: این موضوع امنیت شغلی آن‌ها را به خطر می اندازد و یکی از دغدغه های اصلی کارگران همین موضوع قرادادها است.

ابوی با بیان اینکه با رشد سطح کیفی کارگران سایر ابعاد زندگی کارگری نیز با این آگاهی رشد می‌کند، اظهار کرد: این مسأله موجب می‌شود تا رضایت و رفاه و نشاط در جامعه به وجود آید.

وی در ادامه بیان کرد: امرزوه قراردادهای 15 روزه و سه ماهه مد شده است که آنقدر به ضرر کشور و کارفرما است، به ضرر کارگر نیست، زیرا کارگر می‌داند بیشتر از این مدت مشغول به کار نیست و دل نمی‌سوزاند. این امر در نهایت منجر به بی مسئولیتی و در نهایت تولید کالای بی کیفیت می شود.

ابوی با تاکید بر اینکه قردادها باید دائم باشند و باید فرهنگسازی شود، اظهار کرد: اگر کارگر بداند در جایی که مشغول به کار است، به صورت دائم در آنجا خواهد بود، احساس مسئولیت خواهد کرد و به نفع کشور و کارفرما خواهد بود.

دبیرکل کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران ایران با بیان اینکه نظام روابط کار به هم خورده است، خاطرنشان کرد: این موضوع به کشور ضربه خواهد زد، چرا که کارگر در بطن جامعه است و می‌تواند خیلی مثمر ثمر باشد.

وی با اشاره به اینکه، کارگری که به دلیل قردادهای کوتاه مدت که مبتنی بر هیچ ارگان دولتی نیست، نمی‌تواند محصول دسترنج خود را ببیند و لمس کند، افزود: بر اساس آمارها، تمام کارفرمایان موفق، قرارداد کارگرانشان به صورت بلند مدت و دائم است و همین امر باعث می‌شود که آن‌ها احساس مالکیت بکنند و در نهایت تولید محصول با کیفیت را داشته باشیم.

ابوی بیان کرد: بهترین حامی کارفرمایان، کارگران هستند و کارفرمایان باید قانون کار را رعایت کنند.

دبیرکل کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران ایران در پایان اظهار کرد: حضور کارگران در تشکل‌های کارگری و کارفرمایی در مراکز تصمیم‌گیری اقتصادی و اجتماعی کشور بسیار مهم است تا از این طریق تمامی امور توسط این تشکل‌ها رصد شود و امکان ایجاد رانت و فساد، با حضور متولیان اصلی ایجاد اشتغال و پیشرفت کشور در تمامی ابعاد به کمترین حد خود برسد.

سایت شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری باشگاه خبرنگاران جوان، تاریخ انتشار 11 اردیبهشت 97 ، کد مطلب: 6511987، www.yjc.ir