- سازمان بازرسی وضعیت گرید D-E-F الکترو موتورهای کولرهای آبی را از وزیر نیرو و صنعت پیگیری کند + وعده درمانی مجدد یا واقعیت عملکردی؟
- آقای وزیر ارتباطات، خجالت نمی کشی از این سطح توانمندی! مثلا وزیری ؟
- فاجعه ای جدید با ابلاغ قانون «مانعزدایی از توسعه صنعت برق» توسط رئیس جمهور + متن قانون
- همکاری مشترک بنیاد مستضعفان با روسیه در اجرای خط لوله تابش
- شرکت مخابرات باید ضرر و زیان مشتریان را جبران کند
- اختلال؛ میهمان همیشگی شبکه اینترنت کشور
چهارشنبه ۲۴ ارديبهشت ۱۴۰۴ - 2025 May 14 
بنيامين نتانياهو، نخست‌وزير رژيم اسراييل در جريان سخنراني اخير در مجمع عمومي سازمان ملل متحد، ايران را به فعاليت مخفي هسته‌اي در منطقه‌اي به اسم تورقوزآباد متهم كرد. پاسخ سازمان انرژي اتمي به عنوان تنها مرجع رسمي فعاليت‌هاي هسته‌اي ايران به اين ادعا چيست؟
شعار سال: روزنامه اعتماد با علی اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی در باره مسادل هسته ای کشور و ادعاهای اخیر نخست وزیر رژیم صهیونیستی در باره تورقوزآباد مصاحبه کرده است.
بخشهایی از این مصاحبه را می خوانید:
بنيامين نتانياهو، نخست‌وزير رژيم اسراييل در جريان سخنراني اخير در مجمع عمومي سازمان ملل متحد، ايران را به فعاليت مخفي هسته‌اي در منطقه‌اي به اسم تورقوزآباد متهم كرد. پاسخ سازمان انرژي اتمي به عنوان تنها مرجع رسمي فعاليت‌هاي هسته‌اي ايران به اين ادعا چيست؟
آقاي نتانياهو اين‌بار واقعا خود را مسخره عام و خاص كرد. دروغگويي او در اين مساله امر بديهي است. ما اصطلاحي به اسم ناكجا آباد داريم و البته از صحبت‌هاي نتانياهو هم متوجه نشديم كه نام محل مدنظر تورقوزآباد است يا دورقوزآباد و بيشتر به نظر مي‌رسد كه همان ناكجاآباد است. سازمان انرژي اتمي كاملا اين ادعاي مطرح شده از سوي نتانياهو را رد مي‌كند. ما در مكان نام برده شده هيچ گونه فعاليتي نداريم. البته مي‌گويند عدو شود سبب خير اگر خدا خواهد. اين رسوايي كه با صحبت نتانياهو به پا شد بهترين پاسخ به رفتارها و تهمت‌هاي نا به جايي است كه اسراييل همواره نسبت به ايران داشته است.
* آيا تا پيش از شنيده‌شدن اين سخنان از زبان نخست‌وزير رژيم اسراييل، آژانس بين‌المللي انرژي اتمي از سازمان سوالي درباره اين ساختمان مورد ادعا كرده بود؟
خير، هيچ‌گاه هيچ سوالي از سوي آژانس بين‌المللي انرژي اتمي درباره اين مكان مورد ادعاي نتانياهو از سازمان انرژي اتمي نشده بود و نشده است.
* بنابراين سازمان انرژي اتمي براي نخستين‌بار بود كه اسم اين ساختمان را آن‌هم از زبان نخست‌وزير رژيم اسراييل مي‌شنيد؟
بله. من سخنراني او را زنده از تلويزيون نگاه مي‌كردم و زماني كه از اين مكان نام برد بسيار تعجب كردم. اظهارات وي بسيار عجيب بود. روايت‌هاي متعددي مي‌شنوم مبني براينكه عده‌اي نتانياهو را دست انداخته‌اند و آقاي عراقچي هم به زيبايي به اين نكته اشاره كردند. شايد بهتر اين است كه اسراييلي‌ها در بين منابع خود جست‌وجو كنند و ببينند كه واقعا قضيه از چه قرار بوده است.
* نخست‌وزير رژيم اسراييل چندماه قبل هم در ادعايي كم و بيش مشابه در كنار چندقفسه از اسناد ايستاد و ادعا كرد كه اين اسناد را از قلب تهران ربوده و به تل آويو برده‌اند. نظر سازمان انرژي اتمي درباره اين ادعا و اسنادي كه اسراييلي‌ها مي‌گويند در اختيار دارند، چيست؟ اسراييلي‌ها هرازچندگاهي چنين ادعاهايي را مطرح مي‌كنند فكر مي‌كنيد منابع اطلاعاتي اسراييل اين‌بار هم گروهك‌هاي معاندي مانند منافقين هستند؟
پاسخ اين ادعا را وزير امور خارجه كشورمان به زيبايي دادند اما آنچه مي‌توانم بگويم اين است كه قطعا از سازمان انرژي اتمي هيچ سندي بيرون نرفته‌است.
* اگر امروز آژانس بين‌المللي انرژي اتمي درخواستي را براي بازديد از يك مكان به ايران ارايه بدهد،چه پروسه‌هايي بايد طي شود؟
قواعد آژانس درباره نظارت بربرنامه هسته‌اي كشورها يا بازديد از مكان‌هايي در آن كشورها، صرفا مربوط به ايران نيست و بيش از 130 كشور پروتكل الحاقي را امضا كرده و به اجرا گذاشته‌اند. در چارچوب اين پروتكل اگر دانشگاهي در ارتباط با چرخه سوخت فعاليت داشته باشد، آژانس مي‌تواند سوال‌هايي را درباره ماهيت چرخه سوخت در دانشگاه مدنظر مطرح كند. همچنين آژانس براي حصول اطمينان از اينكه مواد هسته‌اي در مكان دانشگاه استفاده نشده مي‌تواند درخواست بازديد بدهد. آژانس براساس مقاله‌هايي كه از اساتيد برخي از دانشگاه‌هاي ايران در مجلات معتبر بين‌المللي چاپ شده سوالاتي از ايران داشت. اين مقاله‌ها در چارچوب تحقيقات عادي بوده و در مجلات معتبر بين‌المللي منتشر شده و آژانس در چارچوب پروتكل الحاقي از ايران خواسته كه در اين زمينه راستي‌آزمايي‌هايي صورت بگيرد لذا بازديدي از دانشگاه‌هاي مدنظر صورت گرفته است. برخي اساتيد ادعا كرده‌اند كه از اتاق‌هاي آنها و حتي ميز كارهاي آنها بازديد شده اما اين مساله به هيچ وجه صحت ندارد و من كاملا اين مساله را تكذيب مي‌كنم. هنگام بازرسي، كارشناسان سازمان انرژي اتمي نيز بازرسان آژانس را همراهي مي‌كنند و بازرسان آژانس از همان آزمايشگاهي كه مشخص شده بازديد كرده و نمونه‌برداري انجام مي‌دهند تا ببينند كه آيا مواد هسته‌اي در اين مكان به كارگرفته شده يا خير؟ چند روز گذشته آژانس بين‌المللي انرژي اتمي نامه‌اي درباره يكي از آخرين بازديد‌هايي كه از دانشگاه‌ها داشته براي سازمان فرستاد و اين پرونده بسته شد. تاكنون از دو تا سه دانشگاه بازديد داشته‌اند كه در همه اين موارد پرونده را مختومه اعلام كرده‌اند.
اگر آژانس مطلع شود كه در يك نقطه جغرافيايي ماده هسته‌اي است براساس پروتكل الحاقي و قرارداد پادماني مي‌تواند درخواست بازديد كند چرا كه آن مكان طبق تعريفي كه وجود دارد تاسيسات هسته‌اي تلقي مي‌شود. براساس تعريف موجود، تاسيسات هسته‌اي به مكاني مي‌گويند كه مواد هسته‌اي در آن وجود داشته باشد. اگر يك مكان، تاسيسات هسته‌اي تلقي شود چارچوبي در ارتباط با آن محل بايد رعايت شود كه به عنوان مثال بازديدهاي دوره‌اي از آنجا صورت خواهد گرفت. لذا دانشگاهي اگر ماده هسته‌اي دارد و نمي‌خواهد جزو تاسيسات هسته‌اي لحاظ شود بايد مواد هسته‌اي خود را به سازمان انرژي اتمي منتقل كند. دانشگاه‌هايي داشته‌ايم كه مقدار كمي در حد آزمايشگاهي ماده هسته‌اي داشته‌اند و اين مواد را به سازمان انرژي اتمي منتقل كرده‌اند. اين قواعد صرفا براي ايران نيست و براي كشورهايي كه پروتكل الحاقي را امضا كرده‌اند خواه ايتاليا باشد و خواه بوركينافاسو شرايط به همين منوال است. متاسفانه برخي افكار عمومي را به اين سمت سوق مي‌دهند كه گويا فقط براي ايران برنامه ويژه‌اي وجود دارد كه اين مساله به هيچ وجه صحت ندارد.
سازمان انرژي اتمي به دانشگاه‌ها اعلام كرده كه در انجام تحقيقات خود آزاد هستند و كسي مانع آنها نيست اما اگر به دنبال انجام تحقيقات تجربي كه نياز به آزمايشگاه داشته باشد كه در آن از مواد هسته‌اي استفاده شود، پژوهشگاه سازمان انرژي اتمي در اختيار آنها است و مي‌توانند از امكانات وسيع‌تر اين پژوهشگاه به نسبت دانشگاه‌ها استفاده كنند.
* مي‌توانم از صحبت‌هاي شما اين گونه برداشت كنم كه سطح اعتماد و رابطه ميان ايران و آژانس بين‌المللي انرژي اتمي در حدي است كه ما نگراني از فضاسازي‌هاي شبيه به گذشته و بازي‌هاي سياسي از سوي آژانس نباشيم؟
بله. ما پيش از اين پرونده ادعايي داشتيم كه عنوان پي‌ام‌دي را به آن داده و ادعا مي‌كردند كه مفاد اين پرونده براساس اسناد نوت‌بوك ربوده شده از ايران است. اين پرونده‌سازي‌ها از اساس ساختگي بود. قريب به 8 سال از اين پرونده‌سازي‌ها گذشته بود كه ما در نتيجه مذاكرات هسته‌اي به برجام دست يافتيم و آژانس اقدام به مختومه سازي پرونده ادعايي درباره فعاليت‌هاي هسته‌اي ايران كرد. حالا دوباره عده‌اي به دنبال زنده كردن همان اسناد يا اسنادي مشابه آن هستند كه اين بحثي جداگانه است. اين افراد به گمان خود مي‌خواهند با زنده نگاه داشتن آن پرونده هر وقت در شرايط بن‌بست قرار گرفتند به مدد آن پرونده فشار لازم را بر ايران وارد كنند.
* البته شما مي‌گوييد كه ديگر امكان بازگشايي مجدد پرونده ادعايي (پيام دي) وجود ندارد؟
بله. آژانس بين‌المللي انرژي اتمي به صراحت اعلام كرده كه آن پرونده بسته و مختومه شده است.
* يكي از سناريوهايي كه درصورت عدم رضايت ايران از اجراي برجام در غياب آمريكا مطرح مي‌شود كاهش سطح پايبندي ايران است. مي‌توانيد به ترتيب اولويت بگوييد كه مثلا گام اولي كه ما براي اين كاهش سطح پايبندي برمي‌داريم، چيست؟
ما سناريوهاي مختلفي داريم. يك سناريو اين بود كه بدون برهم زدن چارچوب برجام و تعهدهاي خود به آژانس، دست به يكسري اقدام‌هايي بزنيم كه حاوي پيام‌هايي هم براي طرف مقابل باشد.حضرت آقا در 14 خرداد سال جاري در فرماني دستور دادند كه سازمان انرژي اتمي هرچه سريع‌تر زمينه براي توليد 190 هزار سو را فراهم كند كه ما اين كار را انجام داده‌ايم و سالن پيشرفته و مدرن مونتاژ سانتريفيوژهاي نسل جديد كاملا آماده است. اين به مفهوم اينكه ما وارد مرحله توليد سانتريفيوژهاي نسل جديد مي‌شويم نيست اما آمادگي آن را داريم. ما به دستور حضرت آقا كاري را كه مي‌توانستيم در 7 تا 8 سال آينده انجام بدهيم باتمهيداتي از قبل با سرعت بيشتري پيش برديم. ما در چارچوب برجام نمي‌خواستيم فعلا در مسير توليد سانتريفيوژهاي نسل جديد در سطح انبوه قرار بگيريم اما به اين كار پس از خروج آمريكا از برجام سرعت بخشيديم.
مورد ديگر راه‌اندازي يوسي‌اف (UCF) بود. از حدود 10 سال پيش «يوسي‌اف» متوقف شده بود و ما آن را مجددا راه‌اندازي كرديم.
* علت توقف فعاليت در يوسي‌اف چه بود؟
در آن زمان ما مواد اوليه مورد نياز را نداشتيم لذا كارخانه متوقف شده بود.يكي از دستاوردهاي برجام اين بود كه ما توانستيم 400 تن به مواد اوليه خود اضافه كنيم كه اين رقم قابل توجهي است. الان در شرايطي هستيم كه مي‌توانيم يوسي‌اف اصفهان را مجددا راه‌اندازي كنيم همزمان با آغاز به كار اين كارخانه، عمليات بهينه‌سازي و مدرن‌سازي كارخانه هم در دست انجام است.
ما گفتيم كه فعاليت‌هاي هسته‌اي نه كند و نه متوقف مي‌شود و عده‌اي ما را به سخره گرفتند اما يكي از دستاوردهاي ما پس از برجام همين راه‌اندازي مجدد
يو سي اف اصفهان بود. من از عزيزاني كه ناروا و غيرمنصفانه انتقادهايي از سر ناآگاهي مي‌كنند سوال مي‌كنم كه چرا يو سي اف 10 سال قبل متوقف بود؟ آيا ما امروز در اين موضوع پسروي كرديم يا پيشروي؟
مساله ديگر هم طراحي و ساخت كارخانه جديدي براي توليد يو اف 4 از اورانيوم تهي شده است كه طراحي‌هاي اوليه و جايابي‌ها براي آن انجام گرفته است و دولت هم قول داده كه بودجه مورد نياز براي اين پروژه را تامين كند. ما متناسب با بودجه تاميني از طرف دولت، مي‌توانيم سرعت كار را تنظيم كنيم. اين كارخانه نيز در صورت تاسيس، كارخانه بسيار مهمي خواهد بود.
اين سه مورد كارهايي بوده كه ما در واكنش به خروج آمريكا از برجام انجام داده‌ايم اما هيچ كدام خلاف برجام نيست. هركدام از اين موارد يك پيام علمي دارد و طرف مقابل اين پيام را دريافت كرده است و من ترجيح مي‌دهم در اين زمينه چندان وارد جزييات نشوم.
* ميزان برگشت‌پذيري ايران براساس سناريوهاي مختلف با چه ميانگين سرعتي خواهد بود؟
براساس سناريوهاي مختلف سرعت بازگشت‌پذيري ما بسيار بالا است و ما اين نكته را به مقام‌هاي ارشد نظام اعلام كرده‌ايم. هيات نظارت بر برجام در جريان جزييات اين سناريوها و سرعت برگشت‌پذيري ما قرار دارد. من همواره به عنوان فردي كه در جريان جزييات فني مذاكرات بوده‌ام مي‌گويم اميدوار هستم تصميمي اتخاذ نشود كه مساله برگشت‌پذيري مطرح شود و برجام همچنان ادامه پيدا كند. اما در صورت تصميم نظام، برگشت‌پذيري ما بسيار سريع خواهد بود. فرض كنيد نظام تصميم بگيرد كه ما غني‌سازي 20 درصد را از سر بگيريم، ما در عرض حداقل 4 تا 5 روز اين فرآيند را درحد توليد قابل قبول راه مي‌اندازيم. اين مساله معناي بسياري دارد اما ما اميدوار هستيم كه برجام پابرجا بماند. ما در حال حاضر از سير پيشرفت فعاليت‌هاي هسته‌اي راضي هستيم و همين آهنگ و سرعت و مجموعه اقدام‌ها را كاملا در راستاي اهداف بلندمدت ماموريت‌هاي سازمان مي‌دانيم.
* ما براي نخستين بار پس از انقلاب در مسير تنوع و تعدد بخشي به نيروگاه‌هاي خود قرار گرفته‌ايم. وضعيت ساخت دو نيروگاه جديد به چه شكل است؟
پس از انقلاب اين نخستين‌بار است كه ما دو نيروگاه بزرگ در دست تاسيس داريم. ما در حال مذاكره با كشورهاي ديگر براي دسترسي به رآكتورهاي كوچك هستيم و در اين زمينه با چين مذاكراتي داشته‌ايم و با كشورهاي ديگري هم به زودي وارد گفت‌وگو خواهيم شد. در بعد ساخت نيروگاهي نه تنها عقب نيستيم بلكه جلو هم هستيم. قبل از برجام جز يك نيروگاه، نيروگاه ديگري نداشتيم اما اكنون دو نيروگاه در دست ساخت داريم. اميدوار هستيم كه در سال آتي ميلادي به مرحله بتون‌ريزي براي اين دو نيروگاه برسيم.
* آيا از هم اكنون پيش‌بيني‌هاي لازم براي تامين سوخت اين نيروگاه‌ها هم صورت گرفته است؟
بله، در حوزه هسته‌اي نخستين هدف سازمان برنامه‌ريزي و ساخت نيروگاه است و هدف دوم سازمان تامين سوخت مطمئن اين نيروگاه‌ها است. براي تامين سوخت مطمئن اين نيروگاه‌ها ما بايد چرخه سوخت خود را تكميل كنيم. چرخه سوخت مراحل متفاوت از اكتشاف و استخراج است تا تبديل اورانيوم، غني‌سازي و ساخت سوخت يا انجام اقدام‌هاي لازم براي پسمانداري. تمامي اين كارها در حال انجام هستند. غير از اين مسائل ما در سازمان كمك‌هاي بسيار جدي به وزارت نفت، وزارت بهداشت، بخش كشاورزي و سلامت و به‌طور كلي صنعت مي‌كنيم كه اغلب اين كمك‌ها در مرزهاي دانش هستند و كمك‌هاي ابتدايي نيستند. تجهيزاتي كه ما براي وزارت نفت مي‌سازيم را طرف خارجي به بهانه تجهيزات با كاربري دوگانه در اختيار ايران قرار نمي‌دهد. در ضمن ما با استفاده از تجربه‌اي كه در حوزه ساخت سانتريفيوژ داشته‌ايم توانسته‌ايم سانتريفيوژهايي را براي بخش سلامت بسازيم. همچنين در پروژه‌اي جداگانه قرار است از آب سنگين در چاه‌هاي نفت استفاده كنيم و اين روشي است كه در كشورهاي پيشرفته انجام مي‌شود.
پروژه گداخت در كشور تقريبا حالت ايستايي داشت چرا كه ارتباط چنداني با دنياي خارج نداشتيم و در داخل به حالت اشباع رسيده بوديم. براي اينكه در اين زمينه پيشرفت بيشتري داشته باشيم و سقف فعاليت‌ها را بالا ببريم لاجرم بايد با دستاوردهاي گداخت در كشورهاي پيشرفته‌تر آشنا مي‌شديم. اكنون با فرانسه قرارداد بسيار خوبي داريم كه در اين قرارداد در بازه زماني مشخص، ضمن آموزش نيروهاي خود پروژه‌هاي تحقيقاتي مشتركي با فرانسه تعريف كرده‌ايم. ضمن اينكه قرار شد ما شاخص محصول سه‌گانه گداخت توكامك خود را از 10 به توان 16 فعلي به 10 به توان 21 برسانيم. كه اين مساله جهش بزرگي در فناوري گداخت است. اين مساله نيز مانند بسياري از نمونه‌هايي كه در بالا گفتم قبل از برجام ميسر نبود و در سايه گشايش‌هاي ناشي از برجام ميسر شده است. براساس قراردادي كه با فرانسوي‌ها بستيم دانشمندان ايراني در فرانسه دوره خواهند ديد و دانشمندان فرانسوي هم در ايران كارگاه‌هاي آموزشي برگزار خواهند كرد.
ما قبل از برجام در كشور فعاليتي به‌نام ايزوتوپ‌هاي پايدار نداشتيم. تمركز تحقيقات ما بر روي غني‌سازي اورانيوم بود اما اكنون غني‌سازي بر روي ايزوتوپ‌هاي ديگر را هم آغاز كرده‌ايم. ايزوتوپ‌هايي كه هرگرم آنها گاهي چندصد دلار و گاهي چند هزار دلار است. با كمك روس‌ها اين پروژه را نيز جلو مي‌بريم. هرچند اصول غني‌سازي اورانيوم با غني‌سازي عنصر ديگر يكي است اما در جزييات فناوري تفاوت‌هايي وجود دارد و ما در سايه برجام به فناوري و تجربه ديگري ورود پيدا كرديم. انصافا هم، از روس‌ها براي همكاري با ما در اين پروژه قدرداني مي‌كنيم البته هنوز پروژه ادامه دارد اما اولين نمونه‌هاي غني‌سازي تلريوم و زينون را گرفتيم كه بسيار ارزشمند است. ما براي غني‌سازي اين عناصر بايد مواد اوليه آن را هم تامين كنيم كه در حال انجام اين مساله نيز هستيم.
ما دراين دو سه سال گذشته از برجام، آزمايشگاه«ملي مواد» را در فردو ساختيم كه آزمايشگاه بسيار بزرگي است و تجهيزات قابل توجهي دارد و مهندسان بسيار زيادي هم در اين آزمايشگاه به كار گرفته شده‌اند. همچنين آزمايشگاه «مرجع ملي خلأ» را در فردو در حال ساخت داريم كه اخيرا حاج آقاي ذالنوري و دكتر فلاحت‌پيشه كلنگ احداث آن را زده‌اند. اين آزمايشگاه مي‌تواند به بسياري از صنايع، خدمات ارزشمندي را ارايه دهد كه تاكنون فاقد آنها بوديم.
* گفته مي‌شود كه سازمان انرژي اتمي طرح‌هايي را براي تامين آب شرب بخش‌هايي از شمال و جنوب كشور در نظر دارد. برنامه مدنظر سازمان در اين حوزه چيست و در چه مرحله اجرايي قرار دارد؟
ما گروه جديدي را در خصوص بحث آب (به معناي عام) به راه انداخته‌ايم. منظور از بحث عام در مساله آب دايره وسيعي از فعاليت‌ها است كه مي‌تواند از بحث آب‌شيرين‌كن تا گرفتن آب از رطوبت هوا را شامل شود به گونه‌اي كه ارزان‌قيمت تمام شود و به كمك مشكلات كمبود آب آشاميدني در شمال و جنوب كشور بشتابد. تاكنون 5 نمونه از اين ماشين ساخته شده و تا چند هفته آينده در اختيار مراجع مختلف قرار خواهد گرفت. اين ماشين ثبت اختراع شده و مجوزهاي لازم از وزارت بهداشت و ساير وزارتخانه‌هاي مربوطه را گرفته است. اين ماشين مي‌تواند منجر به دردسترس قرار گرفتن تميزترين آب در منازل شود. اين دستگاه شبيه دستگاه‌هاي آب سرد كن است كه به عنوان نمونه هموطن ما در جنوب مي‌تواند با قراردادن آن در گوشه‌اي از منزل خود 30 تا 40 ليتر روزانه آب سالم در اختيار داشته باشد.
* چه بازه زماني براي قرار گرفتن ماشين در خط توليد انبوه در نظر گرفته شده است؟
مسووليت سازمان توليد نيست بلكه تحقيق و رساندن نمونه‌ها است كه اين كار ما انجام شده و بايد در اختيار وزارت صنايع براي توليد انبوه قرار بگيرد. در حال حاضر روستاهاي ما در جنوب بايد آب آشاميدني سالم را با تانكر جابه‌جا كنند اما با اين وسيله از اين كار بي نياز خواهند شد. ما در حال حاضر در مرحله تحقيق روي شيوه‌هاي ابداعي براي گرفتن آب از هوا هستيم كه نتيجه پس از عملياتي شدن رسما اعلام خواهد شد.
يكي از حوزه‌هاي بسيار مهم كه دنيا شاهد تحول عظيمي در آن خواهد بود، در فناوري كوآنتومي است كه ما در اين حوزه نيز پژوهشكده‌اي را به نام پژوهشكده فوتونيك و فناوري كوآنتومي تاسيس كرديم. دنيا به‌شدت در حال سرمايه‌گذاري در اين فناوري است. براي ورود به اين فناوري ما به كليدي نياز داشتيم كه آن هم انجام آزمايش درهم تنيدگي بود. ما براي اولين بار در ميان كشورهاي اسلامي و شايد در ميان كشورهاي درحال توسعه موفق شديم اين آزمايش را انجام بدهيم. اين موفقيت يك دستاورد علمي بزرگ براي ايران است اما آثار اين دستاوردها در طول زمان مشخص مي‌شود. اتحاديه اروپا نقشه راه خود در فناوري كوآنتومي را در سال 2016 تدوين نموده و ايران نيز نقشه راه خود را سال گذشته نوشته و مي‌توان گفت كه ما تقريبا همزمان در حال گام برداشتن در اين مسير هستيم. البته امكانات و سرمايه‌گذاري‌هاي آنها قابل توجه است اما ما نيز متناسب با شرايط خود گام‌هاي خوبي در اين مسير برداشته و برخواهيم داشت ان‌شاءالله.
صنعت هسته‌اي پس از برجام نه متوقف، نه كند شد بلكه سرعت يافت و امروز با آهنگي كاملا متناسب با امكانات خود در اين صنعت پيش مي‌رويم. در حوزه هسته‌اي، ما بر روي ريل توجيه اقتصادي قرار داريم و اينگونه نيست كه صرفا سرمايه‌گذاري كنيم بلكه همه چيز امكان‌سنجي و اقتصادسنجي مي‌شود و فعاليت‌هاي هسته‌اي ما به گونه‌اي است كه براي هر ريالي كه در اين حوزه هزينه مي‌شود، بررسي‌هاي لازم انجام شده است.
* آيا ادعاهايي چون ادعاي بنيامين نتانياهو درباره وجود فعاليت‌هاي هسته‌اي مخفي در ايران مي‌تواند در اين مسير اختلال ايجاد كند؟
خير. اين ادعاها بيشتر دستمايه مسخره عام و خاص شده و اتفاقا اين ادعاها بايد روند صدور گزارش نتيجه‌گيري وسيع‌تر درباره صلح آميز بودن برنامه هسته‌اي ايران را تسريع كند. ما دل‌مان مي‌خواهد كه اگر قرار است نتانياهو خود را اينگونه دستمايه مسخره همگان كند هر روز ادعاهايي از اين دست را در سطح بين المللي مطرح كند.
بخشهایی از این مصاحبه را می خوانید:
بنيامين نتانياهو، نخست‌وزير رژيم اسراييل در جريان سخنراني اخير در مجمع عمومي سازمان ملل متحد، ايران را به فعاليت مخفي هسته‌اي در منطقه‌اي به اسم تورقوزآباد متهم كرد. پاسخ سازمان انرژي اتمي به عنوان تنها مرجع رسمي فعاليت‌هاي هسته‌اي ايران به اين ادعا چيست؟
آقاي نتانياهو اين‌بار واقعا خود را مسخره عام و خاص كرد. دروغگويي او در اين مساله امر بديهي است. ما اصطلاحي به اسم ناكجا آباد داريم و البته از صحبت‌هاي نتانياهو هم متوجه نشديم كه نام محل مدنظر تورقوزآباد است يا دورقوزآباد و بيشتر به نظر مي‌رسد كه همان ناكجاآباد است. سازمان انرژي اتمي كاملا اين ادعاي مطرح شده از سوي نتانياهو را رد مي‌كند. ما در مكان نام برده شده هيچ گونه فعاليتي نداريم. البته مي‌گويند عدو شود سبب خير اگر خدا خواهد. اين رسوايي كه با صحبت نتانياهو به پا شد بهترين پاسخ به رفتارها و تهمت‌هاي نا به جايي است كه اسراييل همواره نسبت به ايران داشته است.
* آيا تا پيش از شنيده‌شدن اين سخنان از زبان نخست‌وزير رژيم اسراييل، آژانس بين‌المللي انرژي اتمي از سازمان سوالي درباره اين ساختمان مورد ادعا كرده بود؟
خير، هيچ‌گاه هيچ سوالي از سوي آژانس بين‌المللي انرژي اتمي درباره اين مكان مورد ادعاي نتانياهو از سازمان انرژي اتمي نشده بود و نشده است.
* بنابراين سازمان انرژي اتمي براي نخستين‌بار بود كه اسم اين ساختمان را آن‌هم از زبان نخست‌وزير رژيم اسراييل مي‌شنيد؟
بله. من سخنراني او را زنده از تلويزيون نگاه مي‌كردم و زماني كه از اين مكان نام برد بسيار تعجب كردم. اظهارات وي بسيار عجيب بود. روايت‌هاي متعددي مي‌شنوم مبني براينكه عده‌اي نتانياهو را دست انداخته‌اند و آقاي عراقچي هم به زيبايي به اين نكته اشاره كردند. شايد بهتر اين است كه اسراييلي‌ها در بين منابع خود جست‌وجو كنند و ببينند كه واقعا قضيه از چه قرار بوده است.
* نخست‌وزير رژيم اسراييل چندماه قبل هم در ادعايي كم و بيش مشابه در كنار چندقفسه از اسناد ايستاد و ادعا كرد كه اين اسناد را از قلب تهران ربوده و به تل آويو برده‌اند. نظر سازمان انرژي اتمي درباره اين ادعا و اسنادي كه اسراييلي‌ها مي‌گويند در اختيار دارند، چيست؟ اسراييلي‌ها هرازچندگاهي چنين ادعاهايي را مطرح مي‌كنند فكر مي‌كنيد منابع اطلاعاتي اسراييل اين‌بار هم گروهك‌هاي معاندي مانند منافقين هستند؟
پاسخ اين ادعا را وزير امور خارجه كشورمان به زيبايي دادند اما آنچه مي‌توانم بگويم اين است كه قطعا از سازمان انرژي اتمي هيچ سندي بيرون نرفته‌است.
* اگر امروز آژانس بين‌المللي انرژي اتمي درخواستي را براي بازديد از يك مكان به ايران ارايه بدهد،چه پروسه‌هايي بايد طي شود؟
قواعد آژانس درباره نظارت بربرنامه هسته‌اي كشورها يا بازديد از مكان‌هايي در آن كشورها، صرفا مربوط به ايران نيست و بيش از 130 كشور پروتكل الحاقي را امضا كرده و به اجرا گذاشته‌اند. در چارچوب اين پروتكل اگر دانشگاهي در ارتباط با چرخه سوخت فعاليت داشته باشد، آژانس مي‌تواند سوال‌هايي را درباره ماهيت چرخه سوخت در دانشگاه مدنظر مطرح كند. همچنين آژانس براي حصول اطمينان از اينكه مواد هسته‌اي در مكان دانشگاه استفاده نشده مي‌تواند درخواست بازديد بدهد. آژانس براساس مقاله‌هايي كه از اساتيد برخي از دانشگاه‌هاي ايران در مجلات معتبر بين‌المللي چاپ شده سوالاتي از ايران داشت. اين مقاله‌ها در چارچوب تحقيقات عادي بوده و در مجلات معتبر بين‌المللي منتشر شده و آژانس در چارچوب پروتكل الحاقي از ايران خواسته كه در اين زمينه راستي‌آزمايي‌هايي صورت بگيرد لذا بازديدي از دانشگاه‌هاي مدنظر صورت گرفته است. برخي اساتيد ادعا كرده‌اند كه از اتاق‌هاي آنها و حتي ميز كارهاي آنها بازديد شده اما اين مساله به هيچ وجه صحت ندارد و من كاملا اين مساله را تكذيب مي‌كنم. هنگام بازرسي، كارشناسان سازمان انرژي اتمي نيز بازرسان آژانس را همراهي مي‌كنند و بازرسان آژانس از همان آزمايشگاهي كه مشخص شده بازديد كرده و نمونه‌برداري انجام مي‌دهند تا ببينند كه آيا مواد هسته‌اي در اين مكان به كارگرفته شده يا خير؟ چند روز گذشته آژانس بين‌المللي انرژي اتمي نامه‌اي درباره يكي از آخرين بازديد‌هايي كه از دانشگاه‌ها داشته براي سازمان فرستاد و اين پرونده بسته شد. تاكنون از دو تا سه دانشگاه بازديد داشته‌اند كه در همه اين موارد پرونده را مختومه اعلام كرده‌اند.
اگر آژانس مطلع شود كه در يك نقطه جغرافيايي ماده هسته‌اي است براساس پروتكل الحاقي و قرارداد پادماني مي‌تواند درخواست بازديد كند چرا كه آن مكان طبق تعريفي كه وجود دارد تاسيسات هسته‌اي تلقي مي‌شود. براساس تعريف موجود، تاسيسات هسته‌اي به مكاني مي‌گويند كه مواد هسته‌اي در آن وجود داشته باشد. اگر يك مكان، تاسيسات هسته‌اي تلقي شود چارچوبي در ارتباط با آن محل بايد رعايت شود كه به عنوان مثال بازديدهاي دوره‌اي از آنجا صورت خواهد گرفت. لذا دانشگاهي اگر ماده هسته‌اي دارد و نمي‌خواهد جزو تاسيسات هسته‌اي لحاظ شود بايد مواد هسته‌اي خود را به سازمان انرژي اتمي منتقل كند. دانشگاه‌هايي داشته‌ايم كه مقدار كمي در حد آزمايشگاهي ماده هسته‌اي داشته‌اند و اين مواد را به سازمان انرژي اتمي منتقل كرده‌اند. اين قواعد صرفا براي ايران نيست و براي كشورهايي كه پروتكل الحاقي را امضا كرده‌اند خواه ايتاليا باشد و خواه بوركينافاسو شرايط به همين منوال است. متاسفانه برخي افكار عمومي را به اين سمت سوق مي‌دهند كه گويا فقط براي ايران برنامه ويژه‌اي وجود دارد كه اين مساله به هيچ وجه صحت ندارد.
سازمان انرژي اتمي به دانشگاه‌ها اعلام كرده كه در انجام تحقيقات خود آزاد هستند و كسي مانع آنها نيست اما اگر به دنبال انجام تحقيقات تجربي كه نياز به آزمايشگاه داشته باشد كه در آن از مواد هسته‌اي استفاده شود، پژوهشگاه سازمان انرژي اتمي در اختيار آنها است و مي‌توانند از امكانات وسيع‌تر اين پژوهشگاه به نسبت دانشگاه‌ها استفاده كنند.
* مي‌توانم از صحبت‌هاي شما اين گونه برداشت كنم كه سطح اعتماد و رابطه ميان ايران و آژانس بين‌المللي انرژي اتمي در حدي است كه ما نگراني از فضاسازي‌هاي شبيه به گذشته و بازي‌هاي سياسي از سوي آژانس نباشيم؟
بله. ما پيش از اين پرونده ادعايي داشتيم كه عنوان پي‌ام‌دي را به آن داده و ادعا مي‌كردند كه مفاد اين پرونده براساس اسناد نوت‌بوك ربوده شده از ايران است. اين پرونده‌سازي‌ها از اساس ساختگي بود. قريب به 8 سال از اين پرونده‌سازي‌ها گذشته بود كه ما در نتيجه مذاكرات هسته‌اي به برجام دست يافتيم و آژانس اقدام به مختومه سازي پرونده ادعايي درباره فعاليت‌هاي هسته‌اي ايران كرد. حالا دوباره عده‌اي به دنبال زنده كردن همان اسناد يا اسنادي مشابه آن هستند كه اين بحثي جداگانه است. اين افراد به گمان خود مي‌خواهند با زنده نگاه داشتن آن پرونده هر وقت در شرايط بن‌بست قرار گرفتند به مدد آن پرونده فشار لازم را بر ايران وارد كنند.
* البته شما مي‌گوييد كه ديگر امكان بازگشايي مجدد پرونده ادعايي (پيام دي) وجود ندارد؟
بله. آژانس بين‌المللي انرژي اتمي به صراحت اعلام كرده كه آن پرونده بسته و مختومه شده است.
* يكي از سناريوهايي كه درصورت عدم رضايت ايران از اجراي برجام در غياب آمريكا مطرح مي‌شود كاهش سطح پايبندي ايران است. مي‌توانيد به ترتيب اولويت بگوييد كه مثلا گام اولي كه ما براي اين كاهش سطح پايبندي برمي‌داريم، چيست؟
ما سناريوهاي مختلفي داريم. يك سناريو اين بود كه بدون برهم زدن چارچوب برجام و تعهدهاي خود به آژانس، دست به يكسري اقدام‌هايي بزنيم كه حاوي پيام‌هايي هم براي طرف مقابل باشد.حضرت آقا در 14 خرداد سال جاري در فرماني دستور دادند كه سازمان انرژي اتمي هرچه سريع‌تر زمينه براي توليد 190 هزار سو را فراهم كند كه ما اين كار را انجام داده‌ايم و سالن پيشرفته و مدرن مونتاژ سانتريفيوژهاي نسل جديد كاملا آماده است. اين به مفهوم اينكه ما وارد مرحله توليد سانتريفيوژهاي نسل جديد مي‌شويم نيست اما آمادگي آن را داريم. ما به دستور حضرت آقا كاري را كه مي‌توانستيم در 7 تا 8 سال آينده انجام بدهيم باتمهيداتي از قبل با سرعت بيشتري پيش برديم. ما در چارچوب برجام نمي‌خواستيم فعلا در مسير توليد سانتريفيوژهاي نسل جديد در سطح انبوه قرار بگيريم اما به اين كار پس از خروج آمريكا از برجام سرعت بخشيديم.
مورد ديگر راه‌اندازي يوسي‌اف (UCF) بود. از حدود 10 سال پيش «يوسي‌اف» متوقف شده بود و ما آن را مجددا راه‌اندازي كرديم.
* علت توقف فعاليت در يوسي‌اف چه بود؟
در آن زمان ما مواد اوليه مورد نياز را نداشتيم لذا كارخانه متوقف شده بود.يكي از دستاوردهاي برجام اين بود كه ما توانستيم 400 تن به مواد اوليه خود اضافه كنيم كه اين رقم قابل توجهي است. الان در شرايطي هستيم كه مي‌توانيم يوسي‌اف اصفهان را مجددا راه‌اندازي كنيم همزمان با آغاز به كار اين كارخانه، عمليات بهينه‌سازي و مدرن‌سازي كارخانه هم در دست انجام است.
ما گفتيم كه فعاليت‌هاي هسته‌اي نه كند و نه متوقف مي‌شود و عده‌اي ما را به سخره گرفتند اما يكي از دستاوردهاي ما پس از برجام همين راه‌اندازي مجدد
يو سي اف اصفهان بود. من از عزيزاني كه ناروا و غيرمنصفانه انتقادهايي از سر ناآگاهي مي‌كنند سوال مي‌كنم كه چرا يو سي اف 10 سال قبل متوقف بود؟ آيا ما امروز در اين موضوع پسروي كرديم يا پيشروي؟
مساله ديگر هم طراحي و ساخت كارخانه جديدي براي توليد يو اف 4 از اورانيوم تهي شده است كه طراحي‌هاي اوليه و جايابي‌ها براي آن انجام گرفته است و دولت هم قول داده كه بودجه مورد نياز براي اين پروژه را تامين كند. ما متناسب با بودجه تاميني از طرف دولت، مي‌توانيم سرعت كار را تنظيم كنيم. اين كارخانه نيز در صورت تاسيس، كارخانه بسيار مهمي خواهد بود.
اين سه مورد كارهايي بوده كه ما در واكنش به خروج آمريكا از برجام انجام داده‌ايم اما هيچ كدام خلاف برجام نيست. هركدام از اين موارد يك پيام علمي دارد و طرف مقابل اين پيام را دريافت كرده است و من ترجيح مي‌دهم در اين زمينه چندان وارد جزييات نشوم.
* ميزان برگشت‌پذيري ايران براساس سناريوهاي مختلف با چه ميانگين سرعتي خواهد بود؟
براساس سناريوهاي مختلف سرعت بازگشت‌پذيري ما بسيار بالا است و ما اين نكته را به مقام‌هاي ارشد نظام اعلام كرده‌ايم. هيات نظارت بر برجام در جريان جزييات اين سناريوها و سرعت برگشت‌پذيري ما قرار دارد. من همواره به عنوان فردي كه در جريان جزييات فني مذاكرات بوده‌ام مي‌گويم اميدوار هستم تصميمي اتخاذ نشود كه مساله برگشت‌پذيري مطرح شود و برجام همچنان ادامه پيدا كند. اما در صورت تصميم نظام، برگشت‌پذيري ما بسيار سريع خواهد بود. فرض كنيد نظام تصميم بگيرد كه ما غني‌سازي 20 درصد را از سر بگيريم، ما در عرض حداقل 4 تا 5 روز اين فرآيند را درحد توليد قابل قبول راه مي‌اندازيم. اين مساله معناي بسياري دارد اما ما اميدوار هستيم كه برجام پابرجا بماند. ما در حال حاضر از سير پيشرفت فعاليت‌هاي هسته‌اي راضي هستيم و همين آهنگ و سرعت و مجموعه اقدام‌ها را كاملا در راستاي اهداف بلندمدت ماموريت‌هاي سازمان مي‌دانيم.
* ما براي نخستين بار پس از انقلاب در مسير تنوع و تعدد بخشي به نيروگاه‌هاي خود قرار گرفته‌ايم. وضعيت ساخت دو نيروگاه جديد به چه شكل است؟
پس از انقلاب اين نخستين‌بار است كه ما دو نيروگاه بزرگ در دست تاسيس داريم. ما در حال مذاكره با كشورهاي ديگر براي دسترسي به رآكتورهاي كوچك هستيم و در اين زمينه با چين مذاكراتي داشته‌ايم و با كشورهاي ديگري هم به زودي وارد گفت‌وگو خواهيم شد. در بعد ساخت نيروگاهي نه تنها عقب نيستيم بلكه جلو هم هستيم. قبل از برجام جز يك نيروگاه، نيروگاه ديگري نداشتيم اما اكنون دو نيروگاه در دست ساخت داريم. اميدوار هستيم كه در سال آتي ميلادي به مرحله بتون‌ريزي براي اين دو نيروگاه برسيم.
* آيا از هم اكنون پيش‌بيني‌هاي لازم براي تامين سوخت اين نيروگاه‌ها هم صورت گرفته است؟
بله، در حوزه هسته‌اي نخستين هدف سازمان برنامه‌ريزي و ساخت نيروگاه است و هدف دوم سازمان تامين سوخت مطمئن اين نيروگاه‌ها است. براي تامين سوخت مطمئن اين نيروگاه‌ها ما بايد چرخه سوخت خود را تكميل كنيم. چرخه سوخت مراحل متفاوت از اكتشاف و استخراج است تا تبديل اورانيوم، غني‌سازي و ساخت سوخت يا انجام اقدام‌هاي لازم براي پسمانداري. تمامي اين كارها در حال انجام هستند. غير از اين مسائل ما در سازمان كمك‌هاي بسيار جدي به وزارت نفت، وزارت بهداشت، بخش كشاورزي و سلامت و به‌طور كلي صنعت مي‌كنيم كه اغلب اين كمك‌ها در مرزهاي دانش هستند و كمك‌هاي ابتدايي نيستند. تجهيزاتي كه ما براي وزارت نفت مي‌سازيم را طرف خارجي به بهانه تجهيزات با كاربري دوگانه در اختيار ايران قرار نمي‌دهد. در ضمن ما با استفاده از تجربه‌اي كه در حوزه ساخت سانتريفيوژ داشته‌ايم توانسته‌ايم سانتريفيوژهايي را براي بخش سلامت بسازيم. همچنين در پروژه‌اي جداگانه قرار است از آب سنگين در چاه‌هاي نفت استفاده كنيم و اين روشي است كه در كشورهاي پيشرفته انجام مي‌شود.
پروژه گداخت در كشور تقريبا حالت ايستايي داشت چرا كه ارتباط چنداني با دنياي خارج نداشتيم و در داخل به حالت اشباع رسيده بوديم. براي اينكه در اين زمينه پيشرفت بيشتري داشته باشيم و سقف فعاليت‌ها را بالا ببريم لاجرم بايد با دستاوردهاي گداخت در كشورهاي پيشرفته‌تر آشنا مي‌شديم. اكنون با فرانسه قرارداد بسيار خوبي داريم كه در اين قرارداد در بازه زماني مشخص، ضمن آموزش نيروهاي خود پروژه‌هاي تحقيقاتي مشتركي با فرانسه تعريف كرده‌ايم. ضمن اينكه قرار شد ما شاخص محصول سه‌گانه گداخت توكامك خود را از 10 به توان 16 فعلي به 10 به توان 21 برسانيم. كه اين مساله جهش بزرگي در فناوري گداخت است. اين مساله نيز مانند بسياري از نمونه‌هايي كه در بالا گفتم قبل از برجام ميسر نبود و در سايه گشايش‌هاي ناشي از برجام ميسر شده است. براساس قراردادي كه با فرانسوي‌ها بستيم دانشمندان ايراني در فرانسه دوره خواهند ديد و دانشمندان فرانسوي هم در ايران كارگاه‌هاي آموزشي برگزار خواهند كرد.
ما قبل از برجام در كشور فعاليتي به‌نام ايزوتوپ‌هاي پايدار نداشتيم. تمركز تحقيقات ما بر روي غني‌سازي اورانيوم بود اما اكنون غني‌سازي بر روي ايزوتوپ‌هاي ديگر را هم آغاز كرده‌ايم. ايزوتوپ‌هايي كه هرگرم آنها گاهي چندصد دلار و گاهي چند هزار دلار است. با كمك روس‌ها اين پروژه را نيز جلو مي‌بريم. هرچند اصول غني‌سازي اورانيوم با غني‌سازي عنصر ديگر يكي است اما در جزييات فناوري تفاوت‌هايي وجود دارد و ما در سايه برجام به فناوري و تجربه ديگري ورود پيدا كرديم. انصافا هم، از روس‌ها براي همكاري با ما در اين پروژه قدرداني مي‌كنيم البته هنوز پروژه ادامه دارد اما اولين نمونه‌هاي غني‌سازي تلريوم و زينون را گرفتيم كه بسيار ارزشمند است. ما براي غني‌سازي اين عناصر بايد مواد اوليه آن را هم تامين كنيم كه در حال انجام اين مساله نيز هستيم.
ما دراين دو سه سال گذشته از برجام، آزمايشگاه«ملي مواد» را در فردو ساختيم كه آزمايشگاه بسيار بزرگي است و تجهيزات قابل توجهي دارد و مهندسان بسيار زيادي هم در اين آزمايشگاه به كار گرفته شده‌اند. همچنين آزمايشگاه «مرجع ملي خلأ» را در فردو در حال ساخت داريم كه اخيرا حاج آقاي ذالنوري و دكتر فلاحت‌پيشه كلنگ احداث آن را زده‌اند. اين آزمايشگاه مي‌تواند به بسياري از صنايع، خدمات ارزشمندي را ارايه دهد كه تاكنون فاقد آنها بوديم.
* گفته مي‌شود كه سازمان انرژي اتمي طرح‌هايي را براي تامين آب شرب بخش‌هايي از شمال و جنوب كشور در نظر دارد. برنامه مدنظر سازمان در اين حوزه چيست و در چه مرحله اجرايي قرار دارد؟
ما گروه جديدي را در خصوص بحث آب (به معناي عام) به راه انداخته‌ايم. منظور از بحث عام در مساله آب دايره وسيعي از فعاليت‌ها است كه مي‌تواند از بحث آب‌شيرين‌كن تا گرفتن آب از رطوبت هوا را شامل شود به گونه‌اي كه ارزان‌قيمت تمام شود و به كمك مشكلات كمبود آب آشاميدني در شمال و جنوب كشور بشتابد. تاكنون 5 نمونه از اين ماشين ساخته شده و تا چند هفته آينده در اختيار مراجع مختلف قرار خواهد گرفت. اين ماشين ثبت اختراع شده و مجوزهاي لازم از وزارت بهداشت و ساير وزارتخانه‌هاي مربوطه را گرفته است. اين ماشين مي‌تواند منجر به دردسترس قرار گرفتن تميزترين آب در منازل شود. اين دستگاه شبيه دستگاه‌هاي آب سرد كن است كه به عنوان نمونه هموطن ما در جنوب مي‌تواند با قراردادن آن در گوشه‌اي از منزل خود 30 تا 40 ليتر روزانه آب سالم در اختيار داشته باشد.
* چه بازه زماني براي قرار گرفتن ماشين در خط توليد انبوه در نظر گرفته شده است؟
مسووليت سازمان توليد نيست بلكه تحقيق و رساندن نمونه‌ها است كه اين كار ما انجام شده و بايد در اختيار وزارت صنايع براي توليد انبوه قرار بگيرد. در حال حاضر روستاهاي ما در جنوب بايد آب آشاميدني سالم را با تانكر جابه‌جا كنند اما با اين وسيله از اين كار بي نياز خواهند شد. ما در حال حاضر در مرحله تحقيق روي شيوه‌هاي ابداعي براي گرفتن آب از هوا هستيم كه نتيجه پس از عملياتي شدن رسما اعلام خواهد شد.
يكي از حوزه‌هاي بسيار مهم كه دنيا شاهد تحول عظيمي در آن خواهد بود، در فناوري كوآنتومي است كه ما در اين حوزه نيز پژوهشكده‌اي را به نام پژوهشكده فوتونيك و فناوري كوآنتومي تاسيس كرديم. دنيا به‌شدت در حال سرمايه‌گذاري در اين فناوري است. براي ورود به اين فناوري ما به كليدي نياز داشتيم كه آن هم انجام آزمايش درهم تنيدگي بود. ما براي اولين بار در ميان كشورهاي اسلامي و شايد در ميان كشورهاي درحال توسعه موفق شديم اين آزمايش را انجام بدهيم. اين موفقيت يك دستاورد علمي بزرگ براي ايران است اما آثار اين دستاوردها در طول زمان مشخص مي‌شود. اتحاديه اروپا نقشه راه خود در فناوري كوآنتومي را در سال 2016 تدوين نموده و ايران نيز نقشه راه خود را سال گذشته نوشته و مي‌توان گفت كه ما تقريبا همزمان در حال گام برداشتن در اين مسير هستيم. البته امكانات و سرمايه‌گذاري‌هاي آنها قابل توجه است اما ما نيز متناسب با شرايط خود گام‌هاي خوبي در اين مسير برداشته و برخواهيم داشت ان‌شاءالله.
صنعت هسته‌اي پس از برجام نه متوقف، نه كند شد بلكه سرعت يافت و امروز با آهنگي كاملا متناسب با امكانات خود در اين صنعت پيش مي‌رويم. در حوزه هسته‌اي، ما بر روي ريل توجيه اقتصادي قرار داريم و اينگونه نيست كه صرفا سرمايه‌گذاري كنيم بلكه همه چيز امكان‌سنجي و اقتصادسنجي مي‌شود و فعاليت‌هاي هسته‌اي ما به گونه‌اي است كه براي هر ريالي كه در اين حوزه هزينه مي‌شود، بررسي‌هاي لازم انجام شده است.
* آيا ادعاهايي چون ادعاي بنيامين نتانياهو درباره وجود فعاليت‌هاي هسته‌اي مخفي در ايران مي‌تواند در اين مسير اختلال ايجاد كند؟
خير. اين ادعاها بيشتر دستمايه مسخره عام و خاص شده و اتفاقا اين ادعاها بايد روند صدور گزارش نتيجه‌گيري وسيع‌تر درباره صلح آميز بودن برنامه هسته‌اي ايران را تسريع كند. ما دل‌مان مي‌خواهد كه اگر قرار است نتانياهو خود را اينگونه دستمايه مسخره همگان كند هر روز ادعاهايي از اين دست را در سطح بين المللي مطرح كند.
شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری خبرآنلاین، تاریخ انتشار: 9 مهر 1397، کدخبر: 793205 ، www.khabaronline.ir
برگزیده ها