برای چهارمین جلسه، روی «نقش و جایگاه دختران در تشکل‌های دانشجویی» دست گذاشتیم. مساله‌ای که با توجه به سهم دختران در فعالیت‌های تشکلی و ابهاماتی که درباره فعالیت‌های تشکیلاتی آنان وجود دارد، مهم به نظر می‌رسد. در راهبرد چهارم سیده نرگس حسینی مسئول واحد خواهران دفتر تحکیم وحدت و زهرا سادات رضوی مسئول اسبق خواهران این اتحادیه مهمان ما بودند. دو نفر از اتحادیه‌ای که بی‌تردید یکی از پیشروترین و نوگراترین اتحادیه‌های دانشجویی در حوزه زنان است و برای ارائه الگویی درست از کنش‌گری اجتماعی زنان و دختران ایرانی، تلاش می‌کند. این گفتگو را در ادامه می‌خوانید:

* سابقه فعالیت دختران در تشکل‌های دانشجویی به چه زمانی برمی گردد و این فعالیت‌ها به چه صورت بوده است؟

رضوی: فعالیت دختران در تشکل‌های دانشجویی به پیش از انقلاب برمی گردد. پس از انقلاب و در دوران دفاع مقدس نیز دختران دانشجو به عنوان نیروی پرستار و تدارکات نقش آفرینی می‌کردند. اما معتقدم در این سال‌ها نه تنها کنشگری در بین دختران دانشجو. بلکه در بین زنان دچار چالش شده و بستر مناسب خود را از دست داده است، چون پیش از این بستر‌هایی وجود داشت، اما الان این فضا‌ها یا وجود ندارند و یا اینکه به روز نیستند؛ بنابراین زنان آنگونه که باید نتوانسته اند اثرگذار باشند.

در بیانات رهبر معظم انقلاب هم می‌بینیم دفاع مقدس مقدس و انقلاب اسلامی از نقاط اثرگذار، مهم و پررنگ حضور زنان به شمار می‌آیند و بعد از آن خیلی شاهد اثرگذاری‌هایی که بخواهیم به آن افتخار کنیم و بگوییم فلان تاثیر و تغییر ناشی از حضور زنان بوده، نیستیم.

در این چند سالی که بنده وارد فضای تشکیلاتی و دانشجویی شده‌ام، با مسئله عدم خودباوری در بین دختران به ویژه در بین قشر مذهبی مواجه بودم .به گونه‌ای که دختران یا دغدغه‌ای نداشتند و یا اگر دغدغه‌ای هم داشتند در مسائل حاشیه‌ای قرار می‌گرفتند و حضور آن‌ها خیلی جدی نبوده است. طبیعتا با این نگاه وقتی دختران تشکلی جایگاه خود را نمی‌دانستند پسران تشکلی هم خیلی اصراری نداشتند که دختران در تشکیلات فعالیتی داشته باشند و در واقع این فعالیت برای آن‌ها خوشایند نبود. در هر حال ما برای تغییر این روند تقریبا دو مسیر را به طور موازی پیش رفتیم. نخست تغییر نگرش پسران تشکلی و توضیح در مورد اهمیت و لزوم حضور دختران در تشکیلات بود و دیگر اینکه در تشکیلات خود تلاش کردیم تا با تکیه بر بیانات رهبر معظم انقلاب، دختران به یک خودباری برسند.

اینکه رهبر معظم انقلاب می‌گویند اصلاح جامعه از اصلاح زنان اتفاق می‌افتد بار تکلیف را برای زنان سنگین می‌کند. با این وجود اگر در فضای تشکیلاتی خودباری در بین دختران تشکلی اتفاق بیفتد می‌توان گفت: نقش دختران در تشکیلات در حال پررنگ شدن است و ما امروز در این مسیر حرکت می‌کنیم.

* وضعیت فعلی فعالیت دختران در تشکل‌های دانشجویی را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

حسینی: همانطور که خانم رضوی اشاره کردند فعالیت دختران در تشکل‌های دانشجویی به طور کلی در این چند سال اخیر چه از بعد کمی و چه از حیث عمق اثرگذاری رو به افزایش بوده است؛ اما بنده فکر می‌کنم هنوز به آن نقطه آرمانی و نهایی که باید به آن برسیم و با استناد به آن بگوییم دختران به نقش اصلی خود در تشکیلات رسیده اند، نرسیده‌ایم و شاید بخشی از این مسئله نیز به عدم خودباوری دختران و اینکه مجوز ورود به خیلی از کار‌ها را ندارند، و فقط باید در کار‌های عقیدتی و فرهنگی ورود پیدا کنند، برمی‌گردد.

ما هنوز هم در یک جا‌هایی با این که دختران به معنای واقعی وارد فعالیت‌های سیاسی شوند و به راحتی اظهار نظر کنند مشکل داریم، اما این اتفاق از طرف پسران تشکلی خیلی راحت اتفاق می‌افتد و آن‌ها خیلی راحت تحلیل می‌کنند هر چند در مواقعی ممکن است تحلیل آن‌ها هم خیلی قوی نباشد، ولی این جرات و جسارت را پیدا کرده اند و توانستند به این نقطه برسند.

* دلیل عدم خودباوری دختران تشکلی چیست؟ آیا این مساله به خودشان برمی گردد یا علت دیگری دارد؟

حسینی: یک بخش از دلایل عدم خودباوری دختران تشکلی را متوجه خودشان می‌دانم. دختران تشکلی جدای از اعتماد به نفس و اینکه فکر کنند که توانایی ورود به مسائل سیاسی را دارند، احساس می‌کنند این حوزه از کار تشکیلاتی مخصوص دختران نیست و این بخش را یک بخش مردانه می‌دانند؛ از این رو برای خود در این حوزه نقشی قائل نیستند.

بعد دیگری که باید در مورد آن صحبت شود این است که متاسفانه هنوز یک نگاه منفی از طرف آقایان جامعه دانشگاهی و به خصوص تشکیلات انقلابی نسبت به دختران هست. این پیش‌فرض که نباید در یک سری از حوزه‌ها ورود پیدا کنند وجود دارد و همین مسئله نیز در ارتباط با خودباوری و اعتماد به نفس در دختران اثرگذار است. البته شاید هم مستقیما این موضوع که دختران نباید در برخی مسائل ورود پیدا کنند اعلام نشود، ولی در عمل ساز و کاری که برای کار‌ها چیده می‌شود به این سمت می‌رود که دختران به حاشیه کشیده می‌شوند.

* به نظر شما دخالت غیرمستقیم پسران تشکلی به صورت ناخودآگاه در روحیه دختران تشکلی اثرگذار بوده تا آن‌ها نتوانند در تشکیلات خود را جدی بگیرند و یا اراده دختران در این رابطه اثرگذار بوده است؟

حسینی: بنده، چون نقش اراده انسانی را خیلی زیاد می‌بینم بنابراین معتقدم اگر دختران تشکلی به خودباوری هم از لحاظ توانایی و هم عقیده‌ای می‌رسیدند می‌توانستند برای رسیدن به اهداف انقلابی و انجام وظیفه‌ای که بر دوش آن‌ها است هر سدی را که بر سر راهشان قرار می‌گیرد را از میان بردارند و از آن عبور کنند.

معتقدم دختران اگر می‌خواهند به جایگاه درست خود در تشکل دانشجویی برسند باید یک مسیر را طی کنند و طی کردن این مسیر با توجه به نگاه اطرافیان و ساختار مردانه تشکل‌ها کار راحتی نیست. در هر حال وقتی دختران تشکلی چه از بعد تشکیلاتی و چه از بعد محتوایی و یا هر بعد دیگری توانمند شوند ناخودآگاه هر کسی که مسئولیت تشکل را بر عهده داشته باشد نمی‌تواند این توانمندی را نادیده بگیرد و حتی در جا‌هایی ممکن است به این توانایی‌ها نیاز پیدا کند.

* توانمندی که به آن اشاره کردید چگونه باید در دختران تشکلی به وجود بیاید؟ آیا پیش زمینه‌ای دارد و یا دختران به تنهایی می‌توانند آن را به دست بیاورند؟

حسینی: کسب این توانمندی قطعا نیاز به حمایت دارد؛ اما هر چه این توانمندی بالاتر برود می‌تواند در تغییر نگاه‌ها نسبت به دختران تشکلی اثرگذار باشد. با این وجود معتقدم افزایش توانمندی‌ها و تغییر نگاه‌ها نسبت به دختران تشکلی باید موازی با هم پیش بروند؛ البته برای یک تغییر جدی شاید نیاز به یک تعداد پسران تشکلی باشیم که نگاه صحیحی داشته باشند.

* به نظر شما برای اینکه نقش دختران در تشکل‌های دانشجویی جدی گرفته شود تشکل‌ها نیاز به یک مرامنامه ندارند؟

رضوی: در یک جامعه انسانی ما نمی‌توانیم فضا را به گونه‌ای منفک کنیم که بر اساس آن بگوییم فقط زنان باید به خودباوری برسند و یا فقط مردان باید بفهمند، چون این دو لازم و ملزوم همدیگرند. بنده فکر می‌کنم برای اینکه نقش دختران در تشکل‌ها جدی گرفته شود گام اول را باید دختران بردارند از این جهت که یک بروزی از میل به حرکت و توانمندی‌های خود را نشان دهند و اثبات کنند که می‌توانند. پس از آن این پسران تشکلی هستند که باید به لحاظ فرهنگی با این رویه همراهی کنند و نگاه سنتی خود را نسبت به دختران تشکلی کنار بگذارند.

اما اینکه باید در تشکل‌ها ساختار و مرامنامه‌ای وجود داشته باشد یا نه؟ بنده خودم خیلی ساختارمحور فکر می‌کنم؛ اما واقعیت این است که تا زمانی به لحاظ فرهنگی نتوانیم نگاه‌ها را تغییر دهیم حتی ساختار‌ها هم می‌توانند برای ما یک ویترین نمایشی باشند. مانند کمیته زنان که در برخی تشکل‌های اصلاح طلب وجود دارد؛ اما از دختران استفاده ابزاری می‌شود و متاسفانه خود دختران نیز در این پازل و قالب بازی می‌کنند و پیش می‌روند.

در دفتر تحکیم وحدت یک فضای ساختاری وجود دارد به گونه‌ای که ما دفاتر خواهران را با فعالیت حوزه زنان همراه و این مطالبه عمومی را در بین دبیران و اعضای مجمع عمومی ایجاد کرده ایم تا دفاتر خواهران آن‌ها در حوزه زنان به صورت خاص و بحث تشکیلات دختران پاسخگو باشند.

شاید برای شما جالب باشد که الان انجمن‌ها و یا مجموعه‌ای از تشکل‌ها را می‌بینیم که دبیر و مسئول سیاسی و یا مسئولین تشکیلاتی آن‌ها مدام از دفتر خواهران خود مطالبه می‌کنند که آیا در مورد فلان اتفاق واکنشی داشته‌اند یا نه؟ بنابراین می‌خواهم بگویم در حال حاضر یک مطالبه فراتر از خواهران در بین برادران و کل مجموعه‌های دفتر تحکیم وحدت شکل گرفته است و این توقع وجود دارد که خواهران به شکل خاص در مسائل ورود پیدا کنند؛ البته این توقع همچنان وجود دارد که فعالیت دفتر خواهران در حوزه زنان باشد.

* برخی‌ها معتقدند دلیلی ندارد که دختران در تشکل‌های دانشجویی فعالیت کنند و حضور پررنگی داشته باشند. شما چه دلایل قانع کننده‌ای برای فعالیت دختران در تشکل‌ها دارید؟

حسینی: اصل قضیه این است که ما در انسان بودن خود هیچ تفاوتی با هم نداریم. با این وجود وقتی بپذیریم انسانیم طبیعتا یک سری مسئولیت‌ها روی دوش ما قرار می‌گیرد؛ بنابراین همانگونه که یک مرد دارای دغدغه به خاطر وظایفی که برای خدمت به جامعه بر دوش او گذاشته شده در طول زندگی می‌جنگد یک زن هم باید همین مسئولیت را روی دوش خود احساس کند، چون از لحاظ عقلی، دینی و روایی ما انسانیم و وظیفه داریم اگر چه ممکن است در مدل اجرای مسئولیت و وظیفه‌ای که بر دوش ما قرار گرفته متفاوت عمل کنیم.

رضوی: بنده معتقدم کسانی که به فعالیت دختران در تشکل‌های دانشجویی نقد دارند باید توضیح دهند که چرا این نگاه را دارند. در هر حال ما در تاریخ الگویی مانند حضرت زهرا (س) را داریم که خطبه می‌گویند، از ولایت دفاع می‌کنند و بصیرت سیاسی دارند. همچنین الگویی مانند حضرت زینب (س) را داریم که پای خون امام خود می‌ایستند. از طرفی بیانات زیادی هم از امام خمینی (ره) و رهبر معظم انقلاب در رابطه با اهمیت و جایگاه زنان وجود دارد مثلا به فرموده امام خمینی (ره) اگر زنان در انقلاب پیشرو نبودند این انقلاب به ثمر نمی‌رسید. با این تفاسیر تمام فکت‌های تاریخی و دینی نشان می‌دهد می‌دهد که ما زن را نه تنها برای نشستن در خانه نخواسته ایم .بلکه خواسته ایم که زن وارد اجتماع شود و اثرگذار باشد؛ البته این امر ملزومات خاص خود را می‌طلبد.

قطعا زنان تفاوت‌هایی با مردان دارند، اما قرار نیست که این تفاوت‌ها نقطه ضعفی برای آن‌ها محسوب شوند. با این وجود کسانی که این حرف را می‌زنند که دختران نباید در تشکل‌ها فعالیت کنند باید برای اثبات این ادعای خود از سخنان بزرگان دینی سند ارائه دهند و بگویند که چرا چنین نگاهی دارند.

* به نظر شما اصل اختلاط و تعامل بین دختر و پسر در تشکل دانشجویی پذیرفتنی است؟

حسینی: رهبر انقلاب در یک جایی گفته‌اند وقتی ما می‌گوییم بین خانم‌ها و آقایان اختلاط وجود نداشته باشد معنایش این نیست که آن‌ها نمی‌توانند در کنار هم کار کنند، با هم حرف بزنند و یا با هم مشورت کنند. حتی بالاتر از این ایشان یک جایی می‌گویند اصلا این عیب نیست که خانمی یک مسئولیتی داشته باشد و در طول روز تعداد زیادی مراجعه کننده مرد داشته باشند؛ بنابراین در تشکل دانشجویی هم می‌توان این حد و مرز بین دانشجویان دختر و پسر را رعایت و در کنار هم کار کرد.

بنده یک بعد حد و مرز اختلاط بین دختر و پسر در تشکل را فرهنگی می‌دانم و معتقدم بچه‌ها باید این مسئله را به صورت فرهنگی رعایت کنند. یک بَعد دیگر هم این است که شاید بهتر باشد ساختار‌هایی را در تشکیلات مد نظر قرار دهیم که مانع کمرنگ شدن حریم‌ها در جریان اختلاط بین دختر و پسر در تشکل‌ها شوند.

رضوی: در تشکیلات دفتر تحکیم وحدت آنجا که قرار است فکر ما اثرگذار باشد تصمیم گیری را مشترک می‌بینیم، اما در حیطه عمل به صورت جداگانه عمل می‌کنیم به این معنا که با تقسیم مسئولیت‌ها خواهران یک بخشی از کار‌ها و برادران بخش دیگری را بر عهده می‌گیرند و نهایتا هماهنگی از این جهت که پیکره باید یک پیکره هماهنگ باشد اتفاق می‌افتد.

معتقدم وقتی که پسوند اسلامی در کنار نام یک تشکل قرار می‌گیرد طبیعتا این تشکل باید یک رفتار اسلامی هم داشته باشد، اما بعضا برخی از این تشکل‌ها رفتار اسلامی ندارند و این تضاد هم به حدی به چشم می‌آید که منزجر کننده می‌شود.

طبیعتا وقتی کسی در دانشگاه وارد تشکیلاتی با پسوند اسلامی می‌شود می‌خواهد حد و مرز‌ها رعایت شود، چون رعایت حد و مرز‌ها باعث کم آسیب شدن فعالیت می‌شود. در هر حال خیلی وقت‌ها ارتباطات زیاد به دلیل بار روانی، سوء تفاهم‌ها و آسیب‌هایی که ایجاد می‌کند بار روانی زیادی به وجود می‌آورد.

* برخی از تشکل‌ها به طور کامل واحد خواهران و برادران را از هم منفک کرده‌اند. به نظر شما این مدل از فعالیت خوب است یا به فعالیت تشکل ضربه می‌زند؟

رضوی: بنده این مدل را در تشکلی که حوزه خواهران و برادران آن یک پیکره هستند نمی‌پسندم. وقتی تشکلی یک تشکیلات کاملا دخترانه باشد می‌تواند برای خودش تصمیم گیری کند، اما وقتی تشکلی یک مجموعه است، ولی به دو بخش تبدیل می‌شود و در یک بخش خواهران و در بخش دیگران برادران هر کدام برای خودشان تصمیم می‌گیرند احساس می‌کنم نتیجه‌ای که باید حاصل شود به دست نمی‌آید. اولین مسئله‌ای که ما بعضا در این تشکل‌ها دیده ایم عدم هماهنگی بین مجموعه است؛ مثلا می‌بینیم قسمت خواهران یک برنامه را برگزار می‌کند و بعد در قسمت برادران برنامه‌ای برگزار می‌شود که ۱۸۰ درجه مخالف برنامه خواهران حرف می‌زنند. همچنین مسئله دیگری که وجود موازی کاری است که در این تشکل‌ها اتفاق می‌افتد.

در تشکل دانشجویی نگاه خواهران و نگاه برادران مکمل همدیگر هستند و این نگاه کمک می‌کند تا تشکل یک دید جامع و کامل نسبت به کل دانشگاه داشته باشد. در تشکل‌هایی با این رویکرد برنامه برای مخاطب عام یعنی برای دختران و پسران دانشگاه برگزار می‌شود؛ بنابراین وقتی جامعه‌ای متشکل شده از زنان و مردان است مجرای تصمیم گیری هم باید از زنان و مردان سرچشمه بگیرد تا همه ملاحظات و طرز فکر‌ها را در بر بگیرد.

* برخی‌ها ضعف جسمی و روحی واحساسات و لطافت‌های زنانه را مانع فعالیت دختران در تشکل‌های دانشجویی می‌دانند به نظر شما این قضیه درست است؟

حسینی: واقعیت این است که بنده از شنیدن این سوال بیشتر ناراحت می‌شوم تا اینکه بخواهم به آن جواب بدهم. مسئله‌ای که با آن مواجه ایم این است که نقاط قوت و مزیت نسبی‌هایی که یک زن نسبت به یک مرد و یک مرد نسبت به یک زن دارد به درستی شناخته نشده اند؛ البته نقاط قوت مردان معمولا شناخته شده اند منتهی برای زنان همیشه آن ویژگی‌های طبیعی که خداوند در ذات آن‌ها گذاشته و قطعا یک دلیل و نقطه قوتی بوده زیر سوال برده می‌شوند. معتقدم اگر بتوانیم بستر به کارگیری ویژگی‌های طبیعی زنانه را به درستی شناسایی کنیم اتفاقا این ویژگی‌ها می‌توانند در رشد و پیشبرد هر مجموعه‌ای موثر باشند. مثلا اینکه گفته می‌شود زنان احساسی‌ترند اتفاقا در تشکلیلات یک بعدی که برای ما مهم است تشکیلات سازی است. در تشکیلات سازی بخشی از روند رشد و هم جهت شدن اعضای یک تشکل با ابزار‌های عقلی و منطقی اتفاق می‌افتد و بخش دیگر از آن با ارتباط عاطفی که می‌توانیم با افراد بگیریم و این ویژگی در زنان وجود دارد.

* برخی‌ها فعالیت دختران تشکلی در یک واحدی به نام مطالعات زنان را کافی می‌دانند. به نظر شما وجود چنین واحدی چقدر می‌تواند کمک کند تا دختران در تشکل‌ها فعال شوند و اینکه آیا وجود چنین واحدی به تنهایی تاثیرگذار است؟

رضوی: کسانی این نظر را دارند که نتوانسته اند در مقابل موج فعالیت دختران در تشکل‌های دانشجویی مقاومت کنند و حالا پذیرفته‌اند که دختران در تشکل‌ها در یک حوزه کوچکی به نام مطالعات زنان فعالیت کنند. اگر پذیرفتیم که دختران می‌توانند در تشکل‌ها فعالیت کنند پس در تمام عرصه‌های مختلف سیاسی و فرهنگی قدرت اثر و قدرت فعالیت دارند. با این وجود اینکه دختران محدود به این شوند که صرفا در حوزه مطالعات زنان فعالیت کنند، این مقداری ضعیف کردن و کوچک کردن عرصه فعالیت آنان است.

حوزه مطالعات زنان عرصه‌ای است که ممکن است برخی از دختران تشکلی دغدغه و علاقه فعالیت در این عرصه را داشته باشند و برخی هم نداشته باشند. با این وجود اینکه به دختران تشکلی بگوییم فقط در این حوزه فعالیت و مطالعه کنید معنایش محدود کردن توانایی‌های آنان است. خیلی از دختران در عرصه مردم سالاری، شفافیت و سبک زندگی دغدغه دارند و می‌خواهند در این عرصه‌ها فعالیت کنند، اما وقتی این فرصت را به آن‌ها ندهیم مانند این است که مثلا به آقایان در تشکل‌ها بگوییم شما نگاه فرهنگی خود را دور بریزید و به فعالیت‌های سیاسی بپردازید و ما خانم‌ها به جای شما در حوزه فرهنگی فکر می‌کنیم. معتقدم مشخص کردن این حد و مرز‌ها به معنای نادیده کردن تمام استعداد‌های آدم‌ها است.

* دغدغه‌های دختران تشکلی چیست و آینده آن‌ها را چگونه می‌بینید؟

رضوی: در زمینه بستر‌های فعالیت خواهران پس از اتمام دوران فعالیت‌های تشکیلاتی با مشکل مواجه‌ایم. یعنی بعد از اتمام دوران فعالیت‌های تشکلی عرصه‌ای برای فعالیت دختران و اینکه بخواهند به دغدغه‌های خود بپردازند وجود ندارد. بخشی از این مشکل هم به خاطر این است که نظام فکری برای آن نکرده است. در حال حاضر اوج دغدغه معاونت امور زنان ریاست جمهوری این است که زن شاغل باشد یا نباشد و اگر خیلی هم بخواهند برای زنان برنامه ریزی کنند این برنامه ریزی در حدی است که زنان در اداره‌ای کاری انجام دهد و یک سری اسناد و اوراق را جابجا کنند. بنده نمی‌خواهم اشتغال به این معنا را زیر سوال ببرم، ولی می‌خواهم بگویم کسی که در دانشگاه فعال بوده و اساسا دنبال تغییر و کار فرهنگی رفته است اینکه به یک سری فعالیت‌های نرمال، روتین روزمره محدود شود من این را ظلم به زن و جامعه می‌دانم.

* به نظر شما دختران تشکلی این ظرفیت را دارند که بتوانند مدیران خوبی برای اداره کشور باشند؟

رضوی: دختران تشکلی از توانایی و استعداد مدیریت برخوردار هستند. اما اینکه در مجلس و معاونت امور زنان فریاد حقوق زنان سر می‌دهند و می‌گویند به زن‌ها مدیریت بدهیم من این را نمی‌پسندم، چون معتقدم مدیریت‌ها باید بر اساس شایسته سالاری به کسانی که توانایی و استعداد آن را دارند واگذار شوند، ولی از این بعد که مدیریت‌ها را به کسانی که توانایی دارند واگذار کنند موانعی از حیث فرهنگی و دیدگاهی وجود دارد.

معتقدم باید عرصه را برای فعالیت زنان باز کنیم. ببینید همانطور که اشاره کردم وقتی از انقلاب و یا دفاع مقدس حرف می‌زنیم با افتخار از نقش زنان یاد می‌کنیم، چون در آن دوران عرصه برای زنان به عنوان یک عضو جامعه باز بوده و آن‌ها فهمیده بودند که می‌توانند کجا اثرگذار باشند و در هر کجا هم حضور می‌یافتند با دیوار و سد برخورد نمی‌کردند؛ اما الان زنان را خیلی نمی‌توانیم ببینیم.

* به نظر می‌رسد نسبت به واگذاری مسئولیت‌ها به زنان ترس وجود دارد. نظر شما در این رابطه چیست؟

رضوی: فکر می‌کنم این دغدغه وجود ندارد و جایگاهی برای زنان تعریف نشده است. مثلا در یک دوره‌ای گفته می‌شد دختران ازدواج می‌کنند و سر خانه و زندگی شان می‌روند، اما آنچه که امروز می‌بینیم این است که یک زن می‌تواند ازدواج کند، بچه داشته باشد، خانواده اش را اداره کند، ولی همچنان اثرگذار باشد؛ در هر حال اگر اثرگذاری را فقط در اشتغا محدود شده نبینیم. زنان می‌توانند در خیلی از جا‌ها اثرگذار باشند. این دغدغه نیز پیش از آنکه دغدغه امثال بنده باشد دغدغه رهبر معظم انقلاب بوده. مثلا ایشان می‌گویند نیمی از پیکره جامعه زنان هستند پس باید بتوانیم راه بهره مندی از استعداد‌ها و توانمندی‌های آن‌ها را پیدا کنیم. معتقدم اگر قرار باشد ما بنشینیم تا آقایان بروند و راه‌های این بهره مندی را پیدا کنند تا ۱۰۰ سال آینده هم پیدا نخواهند کرد. با این وجود رهبری بار‌ها این نکته را هم اشاره کرده اند که در حوزه زنان خود زنان باید پیشرو باشند و حرکت کنند.

* آیا برنامه ریزی برای آینده دختران تشکلی وجود دارد؟

رضوی: فکر می‌کنم اصولا وقتی که دوره فعالیت دختران تشکلی به پایان می‌رسد به این نقطه می‌رسند که الان باید چه کار کنیم؟ مثلا همین مسئله به دغدغه بنده در آخرین سال فعالیتم در تشکل دانشجویی تبدیل شده بود، ولی به نتیجه نرسیدم. واقعیتی که وجود دارد این است که فضای فعالیت دختران پس از اتمام دوران فعالیت در تشکل دانشجویی مبهم است اگر چه گفته می‌شود این فضا نیز برای پسران تشکلی هم مبهم است، ولی مسئله این است که ابهام برای دختران اساسا از نوع ساختار‌ها است و اینکه اصلا آیا جایی برای فعالیت آن‌ها وجود دارد یا نه. در هر حال آقایان حداقل می‌دانند که جایی برای فعالیت آن‌ها وجود دارد و می‌دانند که برای رسیدن به این جا‌ها باید تلاش کنند، اما برای دختران حتی این جا‌هایی که آقایان می‌دانند برای رسیدن به آن‌ها تلاش کنند اصلا شفاف نیستند.

شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات بر گرفته از خبرگزاری دانشجو ، تاریخ انتشار: 10 دی 1397 ، کدخبر: 735116 ، www.snn.ir