حتما شما هم شعرهای بی‌هویت و ضعیفی را که گاهی در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی به اسم بزرگان ادبی بازنشر می‌شوند، خوانده‌اید. شعرهایی منتسب به مولانا تا فروغ و سپهری و قیصر و... شعرهایی از متشاعرانینقاب‌دار که در مواردی حتی الفبای شاعری(وزن و قافیه) را هم رعایت نمی‌کنند.

بارزترین نمونه این شعرها، شعر سست و بسیار ضعیفی است که تا کنون هزاران بار در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی به نام قیصر بازنشر شده است، شعری با مطلع:
گاهی گمان نمی‌کنی ولی خوب می‌شود
گاهی نمی‌شود که نمی‌شود که نمی‌شود

موج انتشار اشعاری از این دست، معمولا هنگام درگذشت بزرگان ادبی در جامعه فراگیرتر می‌شود. به یاد دارم بعد از درگذشت سیمین بهبهانی، اشعار فراوانی با نام این بانوی شاعر در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی به اشتراک گذاشته‌ شد که هر چند برای خوانندگان آگاه و آشنا با ادبیات، جعلی بودن آن‌ها اظهر من الشمس بود، ولی برای عموم مردم به علت نداشتن اطلاعات تخصصی درباره شعر و شاعران، تشخیص جعلی بودن آن‌ها کاری دشوار بود، از همین رو تنها به اعتبار امضای پای شعر و انتساب آن به سیمین بهبهانی - همچون کشفی بزرگ - مورد اقبال و استقبال عمومی قرار می‌گرفت و در کانال‌های اجتماعی با اشتیاقی زایدالوصف بازنشر می‌شد. نام این پدیده را می‌توان «پوپولیسم ادبی» گذاشت؛ زیرا یکی از مهم‌ترین مولفه‌های پوپولیسم «عوام‌فریبی» با توسل به کم‌دانشی مردم برای تامین منافع و مقاصد شخصی است.

بزرگ‌ترین هدف این متشاعران نقاب‌دار، تخریب و تمسخر شاعران محبوب، به ابتذال کشیدن ادبیات، تشکیک در باورهای دینی و هنجارهای اخلاقی، کسب شهرت و ارضای حس جاه‌طلبی، و در مواردی القای عقاید و باورهای غلط و نادرستی است که به صورت صریح و آشکار جرات بیان آن را ندارند. پوپولیست‌های ادبی با سوار شدن بر موج «عوام‌زدگی» و «عوام‌فریبی» در اکثر موارد به دنبال آنند که مردم را به رنگ خویش درآورند و ذوق و ذائقه نازل خویش را بر جامعه تحمیل کنند.

برای مقابله با این پدیده یا آفت، بهترین راه افزودن بر دانش ادبی برای تشخیص درست و در مرحله بعد، مراجعه به کارشناس ادبی است. برای پی بردن به درستی یا نادرستی شعری که به مولانا نسبت داده می‌شود، یا باید مستقیما به مطالعه آثار مولانا پرداخت، یا باید از یک مولوی‌پژوه آگاه پرسید. دیگر این‌که رسالت منِ نوعی به عنوان یک غیرکارشناس این است که در چنین مواردی - تا رسیدن به یقین - برای پیشگیری از رونق بازار این پوپولیست‌های ادبی از بازنشر این مطالب و اشعار خودداری کنم - این‌چنین باد.

شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری ایسنا، تاریخ انتشار13دی 97، کدخبر: 97101206895،www.isna.ir