شعار سال: روحانی در نشست خبری گیلان گفت:« درباره برنامه‌های دولت برای رساندن آب دریای خزر به فلات مرکزی و همچنین ملاحظات محیط زیستی این طرح، یکی از راه‌های تأمین آب برای داخل کشور، شیرین‌سازی از طریق منابع آبی دریا است و الان شاهد هستیم که حتی استان‌های شمالی از جمله گلستان نیز نیازمند آب شیرین هستند و همچنین گیلان با وجود بارندگی‌های زیاد مجبور است برای تأمین آب از سایر استان‌ها کمک بگیرد.این قابل قبول نیست و باید از طریق سدسازی آب‌ها مهار شود تا علاوه بر تأمین آب این استان به سایر استان‌های همجوار نیز آب بفرستد. باید از آب های خلیج فارس و دریای عمان برای تأمین آب فلات مرکزی ایران استفاده کرد؛ چرا که این آب برای خداوند و همه ملت ایران است.»

او همچنین گفت:« محیط زیست، علم و دانش است و با شعار پیش نمی‌رود. الان همه کشورهای جنوبی خلیج فارس، از منبع آبی این دریا استفاده می‌کنند و فردی مسایل محیط زیستی را مطرح نمی‌کند؛ اما در داخل ایران، زمانی که دولت برای تأمین آب مورد نیاز کشور، این منبع آبی را مطرح می‌نماید، در داخل عده‌ای مسایل محیط زیستی را به میان می‌کشند. مسایل محیط زیستی همواره باید رعایت شود و سازمان محیط زیست در نهایت در خصوص این طرح‌های کلان کشوری نظر دهد و الان سازمان محیط زیست با همکاری دانشگاه‌ها، طرح‌های علمی مهمی برای تالاب‌های کشور و گیلان در دست پیگیری دارد. باید علاوه بر رعایت مسایل محیط زیستی خود تحریمی نداشته باشیم.»

کاش ریاست محترم جمهور در سفر گیلان، اندکی دقیق تر و مستندتر درباره اعتراض ها به "طرح شیرین سازی وانتقال آب خزر به کویر" و دلایل آنها، سخن می گفتند. درباره سخنان ایشان در گیلان، چند پرسش مطرح است.

1- رییس جمهوری گفته اند: « محیط زیست، علم و دانش است و با شعار پیش نمی‌رود.» در پاسخ به ایشان باید پرسید چه کسی در مخالفت با "طرح انتقال آب خزر" تنها شعار محیط زیستی داده است؟ آیا تمام مخالفت ها با انتقال آب دریای خزر، شعار محیط زیستی بوده و هیچیک از مخالفان، استدلال های علمی و تخصصی برای نادرستی این طرح، ارائه نکرده اند؟ باید گفت یا آقای روحانی، مطالب رسانه ها را درست نمی خوانند و یا تیم اطلاع رسانی شان به درستی این مطالب را به ایشان نمی رسانند.

به جرات می گویم خود بنده که نزدیک به دو دهه فعالیت محیط زیستی در بخش رسانه دارم بارها و بارها از زمان محمود احمدی نژاد که استاد اجرای طرح های رویایی و پوپولیستی بود تا امروز که دوباره این طرح در دولت تدبیر وامید کلید خورده است با کارشناسان و متخصصان و دانشگاهیان مطرح رشته های محیط زیست، منابع طبیعی، جنگل و مرتع و حتی کویرشناس و اقلیم شناس مخالف طرح، مصاحبه کرده و در رسانه های مختلف و پرتیراژ منتشر کرده ام. هیچیک از آنها نیز مخالفت خود را با شعار ابراز نکرده اند؛ بلکه همگی با استدلال های علمی و فنی گفته اند که این طرح، نه تنها باعث نابودی خزر، که موجب از دست رفتن کشاورزی و دامداری در 3 استان شمالی، جنگل های هیرکانی و مراتع خواهد شد.

2- از رییس محترم جمهوری می پرسم آیا سخنان "پروفسور علی یخکشی" در مخالفت با "طرح شیرین سازی و انتقال آب خزر به کویر" نیز شعاری و غیرعلمی بوده است؟ آیا اصلا جناب روحانی ایشان را می شناسند؟

پروفسور یخکشی، بنیانگزار دانش محیط زیست در دانشگاه تهران در سال 1352 است. او مدرک دکترا و پسادکترای خود را از دانشگاه "ژرژ آگوست گوتینگن" آلمان که در رده‌بندی معتبر جهانی سال ۲۰۱۰ ، عنوان بهترین دانشگاه آلمان و هشتمین دانشگاه برتر اروپا را از آن خود کرده، دریافت کرده است. او سال ها عضو هیات علمی و سخنگوی پژوهشی دانشگاه گوتینگن بوده و اولین ایرانی عضو هیات مدیره "جامعه جهانی تحقیقات جنگل" است. یخکشی مدیر بیش از ۱۰ پروژه ملی و بین‌المللی در زمینه محیط زیست است و تألیف ۲۲ جلد کتاب در زمینه منابع طبیعی و محیط زیست ایران به چند زبان مختلف و بیش از ۹۰ مقاله علمی و پژوهشی و ISI را در کارنامه خود دارد که در اجرای چندین طرح بین المللی در زمینه بهره برداری در عین حفاظت از جنگل با مشارکت جامعه محلی و دیگر موضوعات شرکت داشته و موفق بوده است. او به صراحت گفته است که اگر این پروژه اجرا شود، علاوه بر زیان اقتصادی و گرانی آب تولید شده ( هم قیمت با کوکاکولا)، هم خزر را نابود می کند و هم جنگل های هیرکانی را.

خدیجه گلین مقدم، مدیر "کمپین مخالفان انتقال آب خزر به کویر" که دکترای جغرافیاست و سابقه چندانی در محیط زیست ندارد، بارها گفته است که « چون خزر یک دریای بسته است، نباید آنرا منتقل کنیم؛ وگرنه خشک می شود و سرنوشتی مشابه دریاچه ارومیه خواهد داشت.»

اگر بخواهم دیگر مخالفان را نام ببرم و رزومه های آنها را برشمارم مثنوی هفتادمن کاغذ می شود. اما اگر شما واقعا به دنبال حقیقت هستید و خود را به خواب نزده اید، از روابط عمومی و شورای اطلاع رسانی تان کمک بگیرید. مگر نه اینکه آنها حقوق می گیرند تا تمام اخبار را به درستی به شما منتقل کنند؟

چند نکته دیگر را خوب است به اطلاع شما برسانم. نکاتی که حتما از آنها بی اطلاع هستید که در گیلان آنگونه گفته اید و تمام آبرو و اعتبارتان را پای دفاع از این طرح زیانبار گذاشته اید.

آقای رییس جمهور

خوب است بدانید این تنها محیط زیستی ها نبودند که با "طرح شیرین سازی و انتقال آب خزر به کویر" مخالفت کردند. "مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی" در سال ۱۳۹۳ به دلیل اهمیت موضوع، تحقیقات و گزارش‌های مفصلی را با بررسی ابعاد متعدد این طرح منتشر کردند و ضمن بررسی و شکافتن تمامی ابعاد پروژه، از نظر زیست محیطی، اقتصادی، اجتماعی، ژئوپلیتیک، حقوق بین الملل و رژیم حقوقی دریای خزر و دیگر ابعاد فنی را در طرح فوق، مورد بررسی قرار دادند. این مرکز در نهایت اعلام کرد « اجرای این کار به ضرر کشور و بر خلاف مصالح ملی و به زیان دریاچه خزر است.»

بد نیست بدانید "دفتر مطالعات زیربنایی مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی" در دی ماه 93 گزارشی را در اختیار رسانه ها گذاشت که یک پاراگراف آنرا در اینجا می آورم و خواهش می کنم بقیه را از آرشیو دولت بخواهید و بخوانید.

به گزارش ایسنا ( 12 دی ماه 1393) "دفتر مطالعات زیربنایی مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی" اعلام کرد:« مهم ترین چالشی که در مورد این طرح مطرح است، مقوله "زیان ده بودن" آن است. شاخص اقتصادی نسبت فایده به هزینه (B/C) برای این طرح برابر 0/53 و نشان دهنده آن است که تقریبا نصف سرمایه گذاری های انجام شده برای این طرح، از طریق منافع آن بازیابی می شود و نصف دیگرش زیان های حاصل از "عدم توجیه اقتصادی طرح" است.

این امر علاوه بر عدم ایجاد انگیزه برای ورود بخش خصوصی ، به نحوی دخالت دولت از طریق بودجه های عمومی را در آن اجتناب ناپذیر می سازد. نکته قابل توجه این است که شاید بتوان با بخشی از هزینه های سرمایه گذاری و بهره برداری طرح مذکور با افزایش بهره‌وری و مدیریت تقاضای مصرف آب در بخش های موجود به میزان لازم، کمبودها را جبران کرد.

راهکار مذکور علاوه بر پایداری بیشتر و هزینه کمتر، چالش های زیست محیطی ناشی از "شیرین سازی و انتقال آب" را نیز به دنبال نخواهد داشت. از طرف دیگر وجود احتمالی صنایع آب بر قابل انتقال به خارج از استان می تواند در کاهش نیاز صنعت استان در افق طرح، نقش به سزایی را ایفا کند. به عبارت دیگر وجود صنایع آب بر قابل انتقال به خارج از استان نباید در محاسبه نیاز آبی صنعت در شیرین سازی و انتقال آب از دریای خزر لحاظ شود. البته لازم به ذکر است که تایید یا رد موارد مذکور، نیازمند بررسی های دقیق تر است و حداقل انتظار می رود که گزینه هایی مشابه این گزینه ها در انتخاب گزینه نهایی طرح، لحاظ شوند.

در انتها قابل ذکر است که با توجه به کمبود آب در کشور، وقوع خشکسالی های اخیر و افزایش نیاز مصارف بخش های مختلف، در گزینه های گوناگون تامین آب مناطق مختلف کشور علاوه بر مدیریت عرضه ، به "مدیریت تقاضا و افزایش بهره وری" نیز باید توجه کافی مبذول داشت. بهره وری پایین مصرف آب در بسیاری از بخش های کشور، تغییر دیدگاه از مدیریت عرضه به مدیریت تقاضا را به عنوان گزینه های برتر تامین آب، مطرح ساخته است.»

ملاحظه می فرمایید که پیش و بیش از محیط زیستی ها، "مرکز پژوهش ها" به دلیل زیان ده بودن این طرح از نظر اقتصادی، با آن مخالفت کرده است؛ آنهم نه بر اساس شعار بلکه بعد از مطالعه و بررسی های فراوان.

بد نیست یادآوری کنم که رییس این مرکز نه تنها از مردمان شمال کشور نیست؛ بلکه اتفاقا هم استانی شما و سمنانی است. دکتر کاظم جلالی که از 11 تیرماه 1391 به ریاست مرکز پژوهش های مجلس گمارده شده است.

جناب روحانی

در جمع مردم گیلان گفتید:« سازمان محیط زیست در نهایت در خصوص این طرح‌های کلان کشوری نظر خواهد داد.» من و بسیاری از کنشگران و دانشگاهیان محیط زیست، از شما می پرسم کدام سازمان و کدام رییس؟! رییسی که خود اعتراف می کند محیط زیستی نبوده و درک کاملی از این مقوله ندارد؟

متاسفانه رییس سازمانی که دولت شما درباره "طرح انتقال آب خزر" از ایشان استعلام محیط زیستی گرفته اند نه محیط زیستی است و نه بدنه کارشناسی سازمانش را در این موارد برای

مشاوره به رسمیت می شناسد

شما به همان اندازه که در "وزارت امور خارجه" مردی متخصص، خوش نام و شایسته مانند دکترظریف را انتخاب کرده اید که با توانایی های بیشمارش توانست علیرغم تمام کارشکنی ها از سوی تندروها، برجام را به نتیجه برساند و مذاکراتی افتخارآمیز در تاریخ مذاکرات دیپلماسی ایران ثبت کند، برای ریاست دو سازمان متولی طبیعت کشور، یعنی "سازمان حفاظت محیط زیست" و "سازمان جنگل هامراتع وآبخیزداری" دو فرد کاملا غیرمتخصص و بی تجربه و بی دغدغه و حتی ناموفق در مدیریت های پیشین خود را برگزیده اید و در این راه، به صدای متخصصان معترض دو حوزه نیز هیچ توجهی نکردید؛ اکنون می فرمایید سازمان محیط زیست درباره طرح های کلان کشوری نظر می دهد؟

عیسی کلانتری اگر می توانست درباره طرح های محیط زیستی نظر بدهد وضعیت امروز دریاچه ارومیه، پس از صرف میلیاردها تومان از بودجه ملی این نبود که امروز هست و شما می خواهد پس از آن اشتباه، سرنوشت "خزر" را هم به ایشان بسپارید؟ آیا آزموده را دوباره آزمودن خطا نیست؟

آقای رییس جمهور

هنوز چند روز از اظهارنظر دو معاونت مرتبط با دریای خزر در این دو سازمان و انتشار آن در رسانه ها نگذشته است. امیدوار بودیم که پیش از روانه شد به سمت گیلان، روابط عمومی دفترتان این دو مصاحبه را در اختیار شما بگذارد که ظاهرا از آنها بی خبرید.

اظهارنظر اول مربوط بود به رییس "معاونت دریایی سازمان حفاظت محیط زیست" خانم پروین فرشچی که اتفاقا فوق دکترای بیولوژی دریا" را دارد و به هیچ وجه برخورد شعاری و غیرعلمی با موضوعات نداشته است. او به صراحت گفت که « یازمان حفاظت محیط زیست تا امروز هیچ نظری درباره طرح انتقال اب خزر از معاونت دریایی سازمان نداشته است؛ در حالی که هم از نظر قانونی و هم علمی، موضوع مستقیما به این معاونت مربوط می شود.» البته خوب است بدانید ایشان روز قبل از این اظهارنظر به رسانه ها به دست کلانتری برکنار شدند.

اظهارنظر دوم مربوط به "معاون امور جنگل سازمان جنگل ها،مراتع وآبخیزداری" بود. عباسعلی نوبخت که ایشان هم به صراحت خبر داد « تاکنون هیچ نظری از معاونت امور جنگل سازمان جنگل ها درباره "طرح انتقال آب دریای خزر" گرفته نشده؛ با اینکه 63 کیلومتر از این طرح در جنگل های هیرکانی شمال قرار است اجرایی شود.»

ملاحظه می فرمایید که هیچیک از روسای دو سازمان متولی شما یعنی سازمان جنگل ها و محیط زیست، استعلام علمی و فنی از معاونت های مربوطه و بدنه کارشناسی آنها نگرفته اند.

آقای رییس جمهور

فرموده اید« شمالی ها با "طرح انتقال آب خزر" مخالف هستند در حالی که جنوبی ها اعتراضی به "انتقال آب دریای عمان ندارند". انتظار داشتیم شما که نخستین رییس جمهوری هستید که به خوبی "منشور حقوق شهروندی" را تدوین کرده اید، با اعتراض سازمان های غیردولتی برخورد مطالبه محور می کردید نه قومی!

البته به نظر می رسد در این اظهارنظر آخرتان در گیلان، اصول جغرافیا را نیز در نظر نیاورده اید؛ وگرنه واضح است که "خزر" دریاچه ای بسته است و با "عمان" که دریایی پیوسته به اقیانوس ها و دریاهای آزاد جهانی است تفاوت های بنیادی دارد. به گفته کارشناسان و دانشگاهیان این حوزه، ما بر اساس اصول صریح علمی و فنی، نمی توانیم با این دو منطقه برخورد یکسانی داشته باشیم.

در انتها خوب است بدانید این تنها شمالی ها نیستند که با "طرح شیرین سازی و انتقال آب دریای خزر به کویر مرکزی" مخالف هستند؛ بلکه جمع بزرگی از "فعالان محیط زیست و کارشناسان استان سمنان" نیز با این طرح مخالف بوده و بارها طی صدور بیانیه های متعدد این مخالفت را به صراحت اعلام کرده اند که ظاهرا باز هم شما از آنها بی خبر هستید. البته شاید روابط عمومی شما هم تقصیری نداشته باشند؛ بلکه از آنجایی که به رسانه های دولتی دستور داده شده که درباره "طرح های دولت" مخصوصا "طرح شیرین سازی و انتقال آب خزر به کویر مرکزی" رویکرد منتقدانه نداشته باشند قطعا اخبار رسانه های مستقل به دست شان نرسیده است. راستی شما فقط رسانه های دولتی را می خوانید؟!

سایت شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از سایت خبری اسکان نیوز تاریخ انتشار 18اسفند 97، کد خبر: 18036، www.eskannews.com