شش دسـتاورد آچار به دست‌های آزادی

رشته‌های مهندسی با توجه به تنوعی که دارند، جزء پرطرفدارترین رشته‌های انتخابی بین دانشجویان به شمار می‌روند. مهندسی فیزیک، شیمی، پزشکی، هوافضا، آب و... ازجمله رشته‌هایی هستند که دانشجویان با انتخاب آنها می‌توانند در رشته موردعلاقه خود تحصیل کنند.

شعار سال: مهندسی جزء رشته‌هایی است که ابداعات و اختراعات مهم و تاثیرگذاری را دربرمی‌گیرد که اگر با حمایت‌های لازم به تجاری‌سازی رسیده و وارد صنعت شود، تحول عظیمی در کشور ایجاد خواهد کرد و در بسیاری از حوزه‌ها، کشور را از واردات بی‌نیاز می‌کند. در ادامه به برخی دستاوردهای حوزه مهندسی دانشگاه آزاد اسلامی در سالی که گذشت، می‌پردازیم. مجموعه مسکونی با انرژی تجدیدپذیر/ علوم و تحقیقات چنـــد ماه پیــش بود که مــــوضوع طراحی یک مجموعه مسکونی با استفاده از انرژی تجدیدپذیر خبرساز شد. محققان دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات این مجموعه مسکونی را طبق شرایط حاکم بر منطقه 22 تهران طراحی کرده‌اند. یکی از اصلی‌ترین اهداف طراحی این سازه، کاهش چشمگیر انرژی در ساختمان‌های مسکونی است، به‌طوری که محققان هم تلاش کرده‌اند در طرح خود استفاده از پنل‌های خورشیدی، توربین‌های بادی و پنل کامپوزیت را جایگزین انرژی‌های فسیلی کنند. این مجتمع هفت طبقه، 96 واحد دارد که چهار واحد آن تجاری، دو بلوک آن ورزشی و دارای یک سالن کنفرانس و همایش است. در سایت ساختمان از درختان کاشته‌شده‌ای درجهت وزش باد استفاده شده است. در این سایت، پنل‌های خورشیدی کار گذاشته شده که انرژی خورشیدی را به انرژی الکتریسیته تبدیل کرده و از این طریق، برق ساختمان را تامین می‌کنند. محققان در این طرح از شماری از انرژی‌های تجدیدپذیر استفاده می‌کنند؛ به‌عنوان مثال، در آن توربین بادی به کار رفته که انرژی باد را به انرژی مکانیکی تبدیل می‌کند. نمای ساختمان هم با پنل کامپوزیت پوشانده شده که خاصیت خودتمیزشوندگی دارد و آلودگی محیط را به انرژی تبدیل می‌کند. کوره تیوپی/ همدان از کوره معمولا برای پخت انواع وسایل متعدد استفاده می‌کنند. یکی از نمونه‌های کوره، کوره‌ حرارتی تحت‌خلأ است که به تازگی یکی از دانشجویان واحد همدان آن را طراحی و تولید کرده‌ است که در آن از هسته فناور ‌«نانوپوشش آزاد همدان» استفاده شده و درحال حاضر مراحل آزمایشگاهی را پشت‌سر می‌گذارد. از این کوره برای تولید لایه نازک، پوشش‌های رسانا و نارسانا، لایه‌های ضدباکتری و پوشش‌های چندلایه به‌منظور ساخت سلول‌های خورشیدی استفاده می‌شود. از دیگر ویژگی‌های این کوره حرارتی تیوپی می‌توان به ذوب فلزات، آلیاژسازی، گاززدایی، عملیات حرارتی، پخت، رشد کریستال و رشد جهت‌دار نانوساختارهای فلزی اشاره کرد. این نوع کوره تیوپی از تخصصی‌ترین و کاربردی‌ترین کوره‌های آزمایشگاهی و صنعتی محسوب می‌شود که علاوه‌بر هزینه پایینی که صرف ساخت آن می‌شود، بازدهی بالایی را برای محصولاتش به دنبال دارد و ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی محصول را در ابعاد نانومتر کنترل و اندازه‌گیری می‌کند. به‌طور قطع با ورود این کوره به محیط‌های آزمایشگاهی، محصولات داخلی با کیفیت مطلوب‌تری تولید خواهند شد و به‌ویژه دانشجویان مقاطع مختلف به خوبی می‌توانند از آن بهره‌مند شوند. دستگاه دروازه هوشمند/ علوم و تحقیقات دانشــــجویان دانشـگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات دستگاه دروازه‌های هوشمند را طراحی و تولید کرده‌اند که از عملکردهای آن می‌توان به آگاهی محیطی، افزایـــــش سرعت عمل و آمادگی جسمانی ورزشکاران به‌ویژه بهبود عملکرد بازیکنان فوتبال اشاره کرد. معمولا در رشته‌های مختلف ورزشی فناوری‌های روز دنیا مورد استفاده قرار می‌گیرند که بیشتر آنها وارداتی هستند و هزینه‌های بالایی دارند. به‌عنوان مثال، بازیکنان فوتبال با استفاده از دستگاه‌های موسوم به دروازه‌های هوشمند، می‌توانند آگاهی محیطی خوبی پیدا کنند و شوت‌های هدفمندتری ارسال کنند. نمونه اولیه آن متعلق به هلند است که حدود چهار سال پیش ساخته شد که جایزه ثبت اختراع نوین را در صنعت ورزشی از آن خود کرد. اما حالا محققان دانشگاه آزاد اسلامی توانسته‌اند نمونه‌ای داخلی را برای اولین‌بار در کشور بسازند. نمونه خارجی‌ این دستگاه با کنترل روشن می‌شود اما تشخیص عبور از آن الکتریکی و از طریق حسگر امکان‌پذیر نبوده و کاملا مکانیکی است و برای خاموش‌شدن دستگاه، توپ باید با دروازه برخورد کند که جزء معایب دستگاه به شمار می‌رود، چراکه ممکن است توپ با فاصله از زمین عبور کند و از روی دستگاه بگذرد و درنتیجه دستگاه خاموش نشود. خودروی کارتینگ/ اردبیل خودرو طرفداران خاص خودش را دارد و وقتی حرف از خودروهای مسابقه می‌شود، بیشتر افراد به فکر خرید خودروهای خارجی می‌افتند. اما چند ماه قبل بود که دو نفر از دانشجویان واحد اردبیل خودروی کارتینگ فوق‌پیشرفته را طراحی و تولید کردند که از پیشرفته‌ترین فناوری‌ها در ساخت آن استفاده شده است. قابلیت‌های این خودرو به حدی است که می‌توان آن را وارد مرحله تجاری‌سازی کرد و برای بخش مسابقات یا کارتینگ‌های تفریحی یا در شهربازی مورد استفاده قرار داد. این نمونه داخلی در مقایسه با نمونه‌های خارجی آن، هم قابلیت بیشتری دارد و هم هزینه کمتری در بردارد. شاسی آن از لوله 25 میلی‌متری و از آلیاژ فولادی ساخته شده و وزن آن از 15 کیلوگرم تجاوز نمی‌کند. این خودروی کارتینگ مجهز به موتور سرعتی 125cc با 14 اسب بخار و گیربکس پنج‌سرعته منوماتیک است که در کم و زیاد کردن دنده‌ها بسیار کاربرد دارد و کار را برای کاربر راحت‌تر می‌کند. علاوه بر این، در این خودرو قطعه اسپویلر هم کار گذاشته شده که نقش زیادی در حفظ تعادل کارتینگ ایفا می‌کند و سیستم توربوشارژر الکتریکی آن هم با توان 300 کیلووات شتاب بالایی ایجاد می‌کند. اپلیکیشن اندرویدی/ کرمانشاه امـــــروزه کاربــــران بــا نصـــــــب اپلیکـیشــن‌های مـــختلـــف روی گوشی‌های هوشمند و تبلت‌های خود می‌توانند بسیاری از نیازهای روزانه خود را برآورده کنند. چند ماه پیش در واحد کرمانشاه، از دو اپلیکیشن به نام‌های «دانشگاه من» و «سرآشپز چیلی» رونمایی کردند. این دو اپلیکیشن برای سیستم‌عامل اندروید طراحی شده است. اپلیکیشن «دانشگاه من» اولین طرح اجرایی مرکز تحقیقاتی واحد کرمانشاه است که به طور عملیاتی درآمده و وارد فاز تجاری‌سازی شده است، به گونه‌ای که کاربران یعنی همان دانشجویان با نصب آن روی گوشی‌های هوشمند، با توجه به دانشگاه خود در آن ثبت‌نام می‌کنند و فرد علاوه بر تعاملی که با اعضای دیگر دارد، مشکلات موجود در دانشگاه خود را با دیگر کاربران در همان فضای اپلیکیشن بررسی می‌کند. نتیجه این تعاملات دانشجویی درنهایت از طریق همین اپلیکیشن در اختیار مسئولان دانشگاه قرار می‌گیرد. «سرآشپز چیلی» هم اپلیکیشن دیگری برای گوشی‌های هوشمند اندرویدی است که در قالب یک شبکه اجتماعی آشپزی عمل می‌کند و کاربران با عضویت در آن می‌توانند به دستورپخت غذاهای موجود در این برنامه دسترسی پیدا کنند و حتی عکس غذاهایی را که تهیه می‌کنند، از طریق این برنامه منتشر کنند و به اشتراک بگذارند. پهنه‌بندی ایستگاه‌های شارژ/ علوم و تحقیقات این روزها دیگر نسل خودروهای ســــوخــت فســــیلی گــــذشته و کمپانی‌های سازنده به سمت تولید خودروهای برقی روی آورده‌اند که با به‌کارگیری از نیروی الکتریکی بتوانند مسافتی را طی کنند. این کار، میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای را تا حد زیادی کاهش می‌دهد. چند سالی است ایران هم وارد این رقابت شده و تلاش کرده نمونه‌هایی قابل‌قبول و کاربردی بسازد. اما مهم‌ترین چالشی که موقع شارژ این قبیل خودروها خودنمایی می‌کند، کمبود ایستگاه‌های مخصوص شارژ خودروهای برقی است. محققان واحد علوم و تحقیقات برای رفع این نیاز، با توجه به نفوذ منابع تجدیدپذیر و خورشیدی، تعداد، اندازه و مکان ایستگاه‌های شارژ این‌قبیل خودروها را بررسی کردند.‌ در این ایستگاه‌های خودروهای برقی به طور همزمان از منابع تجدیدپذیر بادی و خورشیدی استفاده می‌شود، بنابراین ایستگاه‌ها باید در نقاطی جانمایی شوند که در معرض تابش نور مستقیم و متمرکز خورشید بوده و باد هم سرعتی معادل 0.2 کیلومتر در ساعت داشته باشد. این مطالعات، نیاز شارژ هر خودرو را با 25 کیلووات برآورده می‌کند. زمان موردنیاز برای شارژ هر خودرو به نوع باتری، توان خودرو و سطح ولتاژ ایستگاه شارژ بستگی دارد.