شعار سال:در روزهایی که مسئولان توصیه اکید به در خانه ماندن مردم میکنند، طبیعتا برخی کارها و مشاغل باید به صورت دورکار و مجازی انجام شود. آیا ما در کشورمان میتوانیم از چنین تجربهای بهره ببریم بدون این که در مسیر کار نقص و ضعفی پدید آید؟
برخلاف همیشه که تصور میکردیم انجام کارها به صورت دورکار و اینترنتی بر سرعت کار میافزاید، تجربه همین روزهای اخیر در نمونههای متعدد، حاکی از این امر نیست یعنی انجام بخش قابل توجهی از کارها که به طور منطقی باید بتوان آن را با ابزار اینترنت به راحتی انجام داد، با شرایط کشور ما و توان کنونی شبکه اینترنت امکان پذیر نیست یا در مسیر کار با دشواریها و اشکالات فراوان روبه رو میشود. به نظر میرسد از سال ۱۳۸۱ که آیین نامه اجرایی تحقق دولت الکترونیک در شورای عالی اداری به تصویب رسید، تا امروز که کرونا آن را در آزمونی جدی قرار داده، اهمیت و ضرورتش روشن و عیان نشده بود. ماجرای کرونا همچنان که بسیاری از زیرساختهای کشور در بخشهای گوناگون را مورد آزمون خود قرار داد، مهمترین آزمون و امتحان برای شبکه اینترنت بود و احتمالا بسیاری با ما هم نظر خواهند بود که اینترنت و سازوکارهای دولت الکترونیک در این آزمون چندان نمره قبولی نگرفتند.
اگر کرونا را به رزمایشی گسترده تشبیه کنیم و اگر در آینده نیز با چنین شرایطی در کشور مواجه شویم که لازم باشد بخشی از مشاغل در وضعیت قرنطینه ادامه حیات دهند یا لازم باشد مردم در خانه هایشان بمانند یا مواردی شبیه این پدید آید آیا با این توان اینترنت میتوان کشور را اداره کرد؟
افشای اطلاعات مردم در سامانه غربالگری کرونا که به نوعی همکاری وزارت بهداشت و سازمان ثبت احوال کشور بود، نمونهای از اشکالات جدی در سیستم امنیت اطلاعات در فرایند دولت الکترونیک کشور محسوب میشود که باعث شد اطلاعات بسیاری از مردم فاش شود. اما اگر قرار باشد اطلاعات و موارد جدیتر و مهمتر مردم در چنین سامانههایی امانتداری نشود، آیا در ادامه میتوان اعتماد مردم را برای استفاده از آن جلب کرد؟
۲- وضعیت مبهم سامانه شاد و ارتباط آموزشی معلمان و دانش آموزان
یکی دیگر از مواردی که این روزها به شدت جای خالی آن احساس میشود، سامانهای منسجم، کارآمد و فراگیر برای انجام آموزشهای تحصیلی دانش آموزان است. بماند که وعدههای وزارت ارتباطات برای ارائه اینترنت رایگان به دانشجویان و معلمان در پیچ و خمها گرفتار مانده و شرایط آموزش الکترونیکی و ارتباط تحصیلی معلمان و دانش آموزان آن طور که باید فراهم نشده است. البته در این میان بسیار هستند که با همت و تلاش برخی معلمان و خانوادهها توانسته اند با استفاده از شبکههای اجتماعی و خارج از روال آموزش و پرورش کار خود را پیش ببرند، اما همه این موارد خارج از مسیر سامانهها و پیام رسانهای رسمی است. بسیاری از محتواهای آموزشی هم اکنون از طریق پیام رسانی رد و بدل میشود که اتفاقا توسط قانون فیلتر شده است.
در عین حال دو سامانه روبیکا و سپس «شاد» که توسط آموزش و پرورش به خانوادهها توصیه شد متاسفانه چندان کارآمد نیست یا اساسا این سامانهها قابلیت نرم افزاری کافی را ندارند. ضمن این که مشکل هزینههای اینترنت برای برخی خانواده ها، دسترسی نداشتن بخش قابل توجهی از روستاها و حاشیه شهرها به امکانات اینترنتی نیز به این چالش افزوده است.
۳- تجربه ناموفق دورکاری باسرعت کند اینترنت
نمونه دیگری را که میتوان از این روزهای تاکید بر خانه مانی و دورکاری به آن اشاره کرد، دورکاری برخی مشاغل در بخشهای خصوصی است. برای نمونه بخشی از همکاران خودمان در روزنامه که این روزها را به اجبار در خانه موظف به انجام کار هستند، برخلاف انتظار که تصور میشود دورکاری بااینترنت سرعت کار را افزایش میدهد، اما کندی و ناهمواری مسیرهای شبکه زیرساخت و اینترنت کشور باعث شده است کارها با تاخیر چند ساعته به سرانجام برسد. ضمن این که در برخی بخشها نیز دقیقا به دلیل یاری نکردن سرعت اینترنت، امکان دورکاری میسر نشده است.
به طور قطع موارد بسیار دیگری را نیز میتوان به این نمونهها افزود که بیش از هر زمان دیگری چالش دولت الکترونیک و اینترنت را به رخ مسئولان میکشاند. به هر روی کرونا ما را با واقعیتها و میزان ظرفیتهای راستین کشور آشنا کرد و اکنون بیشتر میدانیم که تا امروز چه کسانی شعار میدادند و چه کسانی از این آزمون سربلند بیرون آمدند.
شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از سایت خبری خراسان نیوز ، تاریخ انتشار 26 فروردین 99، کد خبر: 693465، www.khorasannews.com