شعار سال: حامد جعفری گفت: تجربیات موفق و امیدوارکننده از انیمیشن سینمایی در سال‌های اخیر، ما را به چشم انداز روشن آن در سینمای ایران دلگرم می‌کند.

حامد جعفری، تهیه کننده انیمیشن‌های «شاهزاده روم»، «فیلشاه» و «بچه زرنگ» در گفتگو با خبرنگار حوزه سینما گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، درخصوص جایگاه انیمیشن ایران بیان کرد: در صورت سرمایه گذاری صحیح و حمایت مسئولانه نهاد‌های متولی، شاهد رونق سینمای کودک از دریچه سینمای انیمیشن خواهیم بود.

وی افزود: تولید انیمیشن سینمایی در ایران نوپا است و آدم‌های فعال در این عرصه عمدتا مشغول تولیدات تجربی و سفارشی هستند، اما در همین سال‌ها تجربیات موفق و امیدوارکننده‌ای از انیمیشن سینمایی رخ داده که ما را به چشم انداز روشن آن در سینمای ایران دلگرم می‌کند.

این تهیه‌کننده که به صورت متمرکز در کمپانی هنرپویا فعالیت می‌کند و مدیرعامل این شرکت انیمیشن‌سازی است توضیح داد: تولید یک انیمیشن سینمایی عموما در کمپانی‌ها و توسط گروه بزرگی از هنرمندان انجام می‌شود که دو تا سه سال در کنار هم فعالیت می‌کنند، به این ترتیب هم تولید فیلم را پیش می‌برند و هم برای تکمیل زنجبره قهرمان‌سازی، تاثیرگذاری بر مخاطب و برنامه ریزی‌های دقیق برای اکران ملی و بین‌المللی و استمرار تولیدات، تلاش می‌کنند.

مدیرعامل گروه «هنرپویا» درباره انگیزه ورود به عرصه کودک و نوجوان بیان کرد: دلیل اصلی و نقطه ورود ما به حوزه کودک و نوجوان، غفلتی بود که سال‌ها در کشور نسبت به این حوزه شده است و نشانه‌های مختلفی برای آن وجود دارد. زمانی که ما کودک بودیم فیلم‌های کودک بیشتر و بهتری در سینما‌ها وجود داشت و تولیدات بیشتری برای این طیف انجام می‌شد، اما امروز به این حوزه کمتر توجه می‌شود و به نظر، نسل فعلی از نوستالژی کمی در آینده برخوردار خواهند بود. البته همان نوستالژی گذشته برای ما هم وسعت کمی داشتند و به خلق قهرمان تبدیل نشدند و نسل ما عمدتا با قهرمان‌هایی بزرگ شدیم که متعلق به فرهنگ و سرزمین خودمان نبود. همچنین ما به دنبال این انگیزه، تصمیم گرفتیم حداقل این فرصت را ایجاد کنیم تا فرزندانمان با قهرمان‌هایی رشد کنند که متعلق به کشور خودشان هستند.

 

جعفری درخصوص وضعیت حمایت مسئولین از فعالان این حوزه گفت: طبیعتا ما برای ورود به این مسیر روی حمایت کسی حساب باز نکرده بودیم و تنها بر توان خود و حمایت خدا حساب کرده ایم. ما براساس نیاز و کمبود‌ها پا به عرصه گذاشتیم و درنهایت پس از تحقیق، مطالعه و مشورت با کارشناسان و خبرگان اهل فن به این جمع بندی رسیدیم که موثرترین رسانه بر مخاطب کودک و نوجوان «انیمیشن» است. درنتیجه کار را با این محور آغاز کردیم. البته معنای این حرف این نیست که اگر کسی حمایت کند ما استقبال نکنیم یا حمایت نهاد‌های فرهنگی بی تاثیر باشد؛ قطعا اگر این تلاش‌ها با حمایت همراه شود به نتایج بهتر و پیشرفت‌های سریعتری منجر خواهد شد.

وی افزود: به طور مثال در همین پروژه اخیر گروه «هنرپویا»، یعنی انیمیشن «بچه زرنگ» همکاری ما با کانون پرورش فکری کودکان و نوجوان قطعا در بهبود توفیقات در تمام موارد فوق مفید خواهد بود؛ لذا کانون با همین هدف در این پروژه سرمایه گذاری کرده است و حتما این مشارکت هم در وجهه ملی و هم بین‌المللی برای سینمای کودک و انیمیشن کشور مفید خواهد بود. چراکه ارائه محصولی با محتوای پاک و سالم هدف مشترک هنرپویا و کانون بوده است.

جعفری درخصوص تجربیات بین المللی اکران انیمیشن ایرانی نیز گفت: الحمدلله توانستیم «شاهزاده روم» را در کشور‌های زیادی مثل انگلیس، عراق، لبنان، کانادا، فرانسه، آلمان، استرالیا و... به نمایش درآوریم و به لطف الهی با توسعه این تجربه، در پروژه «فیلشاه» نیز توانستیم به اکران سراسری دست پیدا کنیم و در سینما‌های لبنان، روسیه و در برخی کشور‌های مشترک المنافع حوزه CIS این فیلم را به صورت سراسری اکران کنیم و به موفقیت خوبی برسیم.

این تهیه کننده انیمیشن درخصوص کیفیت انیمیشن‌های ایرانی و امکان رقابت با انیمیشن جهان خاطرنشان کرد: به نظرم هنرمندان ایرانی به لحاظ فنی، توان تولید انیمیشن طبق استاندارد‌های جهانی را دارند. اما نکته اینجاست که تولید انیمیشن فرد محور نیست بلکه شرکت محور است. مردم هم اگر به ذهن خود مراجعه کنند، معمولا اسم کارگردان‌ها و تهیه کنندگان مطرح‌ترین انیمیشن‌های جهان را نمی‌دانند و عموما می‌گویند آثار دیزنی یا محصولات پیکسار.

 

وی افزود: از سوی دیگر انیمیشن را هنر صنعتی می‌دانیم که یک بخش هنری دارد و یک بخش یا فرایند صنعتی که این‌ها به هم تنیده هستند. در نتیجه رسیدن به کیفیت و کسب تجربه در انیمیشن سازی با رسوب تجربه در کمپانی‌ها به دست می‌آید و موفقیت هنرپویا نیز متکی به همین موضوع است. بر همین مبنا مثلا کسانی که در پروژه «شاهزاده روم» در هنرپویا فعالیت می‌کردند و در «بچه زرنگ» حضور نداشتند، ولی، چون نخ تسبیح و برنامه ریزی روش‌مند و پایپ لاین تولید و روش مدیریت کمپانی پا برجا بوده و استاندارد و رسوب تجربه اتفاق افتاده است، شاهد رشد کیفی جدی فیلم‌ها هستیم.

این تهیه کننده تصریح کرد: ما در هنرپویا هر روز داریم تلاش می‌کنیم به استاندارد‌ها نزدیک‌تر شویم. همانطور که در پروژه قبلی هم از استاندارد‌ها دور نبودیم. «فیلشاه» در بیروت شهری که نمایندگی بیشتر پخش کننده‌های سینمایی مهم دنیا در خاورمیانه در آن حضور دارند و همه فیلم‌های هالیوودی در آنجا اکران می‌شوند، به نمایش در آمد و موفق شد. یا در روسیه که صاحب صنعت است در بیشتر از ۴۰۰ سالن اکران شد و تمام این اکران‌ها موفقیت آمیز بودند. البته ممکن است به حد اعلای کیفیت در انیمیشن‌سازی نرسیده باشیم، اما کیفیت و استاندارد تولیدمان حتما قابل قبول و حتی قابل رقابت با خیلی از تولیدات دنیا است و به نظرم رو به پیشرفت هم هستیم.

جعفری درخصوص ضعف موجود در برخی فیلمنامه‌های انیمیشن ادامه داد: بخش دیگری از کیفیت محصولات نیز به قصه و روایت بر می‌گردد که ضعف‌هایی معمولا در این زمینه‌ها وجود دارد و ما البته سعی کردیم این مشکلات را هم رفع کنیم تا قصه همه فهم شود، چون مخاطب ما کودک است و این یعنی ناخودآگاه با توان عرضه بین المللی بین روبرو هستیم. چراکه عموما همان سخت‌گیری‌ها و نگرانی‌هایی که برای مخاطب کودک در ایران است، در جهان هم وجود دارد و اگر بیشتر نباشد کمتر نیست.

وی درخصوص چگونگی استفاده از تجربه‌های به دست آمده از دو اثر پیشین گفت: تلاشمان را کرده‌ایم که بر مبنای تجربه نقطه ضعف‌هایی که در «شاهزاده روم» و «فیلشاه» بوده را در این کار رفع کنیم و در حد بضاعت مان، کیفیت کار را ارتقاء دهیم. بدون تردید کیفیت این اثر به لحاظ کیفی و محتوایی چند قدم جلوتر از آثار قبلی است. زمانی که «شاهزاده روم» اکران شد از مخاطب بازخورد گرفتیم. وقتی «فیلشاه» اکران شد از یک گروه متخصص و دانشگاهی دعوت کردیم تا همه موارد از جمله اثربخشی پیام، اثربخشی تبلیغات و تحلیل مخاطب و ... را ارزیابی کنند و بر اساس همین ارزیابی یک بار در ابتدای تولید، «بچه زرنگ» را اصلاح کردیم و حتی حاضرشدیم کمی تولید به تاخیر بیفتاد، اما کیفیت کار در هر مرحله که حس کنیم خروجی به لحاظ کیفی مناسب نیست، یا ضعف‌های گذشته را دارد، با ارتقای همه منابع اعم از نیروی انسانی، نرم افزار و سخت افزار ارتقا یابد.

مدیرعامل گروه «هنرپویا» درخصوص اهمیت قهرمان سازی برای کودکان نسل آینده ایران گفت: قهرمان‌سازی برای مخاطب یک چرخه است. قدم اول ساختن فیلمی است که یک قهرمان را به مخاطب معرفی می‌کند، قدم بعدی عرضه محصولاتی است که ما به آن می‌گوییم محصولات جانبی و فرض کرده ایم که در کنار فیلم قرار می‌گیرد. اما واقعیت این است که اثربخشی این محصولات شاید بیشتر از خود فیلم باشد. چون بچه‌ها با قهرمان‌ها در تخیلشان زندگی می‌کنند و لذت می‌برند که آن‌ها را در دنیای واقعی روی لیوان و بشقاب و دفتر و میز و... ببینند. بعد از آن برای استمرار ارتباط بین قهرمان‌ها و مخاطب، سریال ساخته می‌شود که نمونه‌اش را درباره بسیاری از انیمیشن‌های مطرح مثل پاندای کنگفوکار، بچه رئیس و شیرشاه دیده ایم.

وی با اشاره به آغاز ساخت سریال انیمیشن «بچه زرنگ» حول همین محور گفت: برای اولین بار در پروژه «بچه زرنگ» به صورت کامل و گسترده محصولات جانبی طراحی شده و در دست تولید قرار گرفته و ساخت سریال آن نیز آغاز شده است. اما باید توجه داشت که در آغاز راه صنعتی شدن انیمیشن هستیم؛ بنابراین باید این مسیر بار‌ها و بار‌ها طی شود تا به تجربه و نقطه متعالی دست پیدا کنیم.

 

جعفری درخصوص مشکلات پیش راه انیمیشن‌ها در ایران برای اکران و نمایش سینمایی گفت: وقتی «شاهزاده روم» را ساختیم هیچ شرکت پخش سینمایی حاضر نشد آن را اکران کند. چون فکر می‌کردند نمی‌فروشد، اما وقتی اکران شد و به رتبه سوم یا چهارم فروش رسید، همین موضوع سرآغاز یک اتفاق در انیمیشن ایران بود. سال بعد حدود ۸ فیلم انیمیشنی در جشنواره فجر در بخشی ویژه وارد شدند و به نمایش در آمدند. در ادامه انیمیشن «فیلشاه» توانست برای نخستین بار در بخش مسابقه سینمای ایران در جشنواره فیلم فجر حاضر شود. هرچند با کم لطفی و رفتار غیرقانونی دبیرخانه جشنواره روبه رو و از داوری مسابقه کنار گذاشته شد تا مظلومیت انیمیشن در سینمای ایران بیش از پیش نمایان شود، اما با فروش ۸.۵ میلیاردی در اکران نوروزی سال ۹۷ به رکورد تازه‌ای در گیشه انیمیشن ایران دست یافت.

تهیه کننده انیمیشن «فلیشاه» ادامه داد: این اتفاقات نیک هرچند اراده و انگیزه ما را برای ادامه مسیر دوچندان کرده است، اما هنوز جایگاه انیمیشن به درستی در جشنواره ملی فیلم فجر و چرخه اکران سینمایی تعریف نشده و نمی‌توان گفت سازوکار و سیاست‌ها به شکلی درست در خدمت سینمای انیمیشن است.

وی در انتها با اشاره به اهداف گروه «هنرپویا» برای نقش آفرینی در سینمای انیمیشن ایران گفت: سعی ما این بود که هنر پویا در ساخت فیلم انیمیشن سینمایی پیش‌قدم باشد و جریان‌سازی کند. در زمینه تکمیل زنجیره شخصیت پردازی و خلق قهرمان هم راه را باز می‌کنیم و امیدواریم که بازار پرباری ایجاد شود و خلا ء موجود در تولیدات سینمایی برای کودکان پر شود.

 

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری جوان، تاریخ انتشار: 8 آبان 1399، کدخبر: 7542087، www.yjc.ir