شعار سال: شهر دربند در داغستان، در دوره ساسانی شاهد ساخت یک دژ عظیم بود که کتیبه‌های آن هنوز نیز در این منطقه وجود دارد که امروز در خطر نابودی قرار دارند و کمتر توجهی به آن‌ها می‌شود. کتیبه‌ها بدون حفاظت زیر باد و باران رها شده و به دلیل ساخت و ساز‌های اخیر، حتی شماری داخل خانه‌های مردم قرار گرفته‌اند. این اتفاق در افغانستان نیز به قدری پر تعداد است که آمار دقیقی از آن همچنان وجود ندارد. در این میان روز‌های بد طاق کسری در عراق نیز این حوزه را در حالتی وخیم‌تر قرار داده است و نگرانی‌ها را در مورد آثار غیرمنقول تاریخی کشور در ورای مرز‌های ملی دوچندان کرده است.

محمد بهشتی، رئیس پیشین پژوهشگاه میراث فرهنگی در این خصوص گفت: ایران در زمینه آثار غیرملموس در سال‌های اخیر همکاری خوبی با کشور‌های حوزه فرهنگ ایرانی داشته است که عرصه‌ای به مراتب وسیع‌تر از مرز‌های فعلی ایران بوده و شامل آسیای میانه، قفقاز، ترکیه، افغانستان، عراق و کویت است.

او افزود: همکاری‌های بسیار خوبی در این زمینهوجود داشته و امروز ضرورت دارد در خصوص آثار مادی غیرمنقول نیز این همکاری صورت گیرد. یکی از این ظرفیت‌ها که در این عرصه وجود دارد سازمان همکاری‌های اکو است و باید علاوه بر اقتصاد مقوله‌های فرهنگی را نیز در آن تقویت کرد.

 

این کارشناس مسائل میراث فرهنگی خاطرنشان کرد: در برنامه چهارم اعتباراتی پیش بینی شده بود تا در خصوص آثار تاریخی ایران در فراتر از مرز‌ها تمهیداتی اندیشیده شود تا اگر با کشور‌های میزبان به توافق رسیدیم این امکان وجود داشته باشد از نیرو‌های تخصصی در راستای حفاظت از این آثار به کار گیریم.

بهشتی ادامه داد: متاسفانه این حوزه هر روز ضعیف‌تر شده است و امروز اعتباراتی در این خصوص وجود ندارد که وزارت میراث فرهنگی بتواند در این عرصه اقدامی انجام دهد و مسیر سختی برای تامین منابع مالی در پیش دارند. می‌توان این اعتبارات را فراهم کرد و باید توجه کرد که ظرفیت کارشناسی ایران در منطقه به گفته یونسکو نسبت به سایر کشور‌ها در وضعیت بهتری قرار دارد.

رئیس پیشین پژوهشگاه میراث فرهنگی تصریح کرد: با همکاری یونسکو ایران همواره میزبان مسائل آموزشی در حوزه آثار تاریخی است و ایران را همواره میزبان کارگاه‌های تخصصی بود. آن چه که امروز ضرورت دارد این است که باید مذاکرات سیاسی در این عرصه در ابتدا انجام شود. در خصوص طاق کسری نیز باید دولت عراق را متقاعد کنیم که از ظرفیت فنی و علمی ایران برای حفظ طاق کسری بهره‌مند شوند.

او افزود: سال‌های قبل وزارت میراث فرهنگی اعلام آمادگی در خصوص بنا‌های مختلف کرده است تا آن‌ها را حفظ و مرمت کند و به نظر می‌رسد در این میان دولت‌های مقابل مانع هستند، زیرا اختیار این آثار تاریخی به دستان دولت‌های مقابل است.

بهشتی با تاکید بر این که اختیار طاق کسری امروز در اختیار ایران نیست، گفت: اگر که کشور مقابل همکاری نکند ایران باید متوسل به یونسکو شود، زیرا این نهاد در قبال آثار تاریخی جهان مسئولیت دارد. ایران می‌تواند از یونسکو کمک خواسته و از آن‌ها بخواهد تا ورود کنند. اگر ایران روابط خوبی با برخی از این کشور‌ها ندارد باید یونسکو را به عنوان واسطه قرار دهد تا یونسکو به آن‌ها فشار وارد کند. اصل برای سامان دهی این بنا‌ها با همکاری کشور‌های مقابل است.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات، برگرفته از خبرگزاری برنا، تاریخ انتشار: ۲۳ دی ۱۳۹۹، کد خبر: ۱۱۱۹۰۰۷، www.borna.news