نگرانی ها از افزایش زباله‌های بیماران کرونایی

معضل زباله در گیلان با وجود ویروس کرونا بیشتر از قبل موجب نگرانی متخصصان و صاحب نظران و فعالان حوزه محیط زیست شده و لزوم اصلاح ساختار مدیریت پسماند شهری از مبداء تولید تا محل دفع را ضروری‌تر از پیش ساخته است.

شعار سال: زباله‌های بیمارستانی دارای مقادیر زیادی از آلودگی‌های خطرناک است که برای سلامت انسان، جانوران، گیاهان و محیط زیست زیان آور است. با افزایش مراجعات به بیمارستان در پی شیوع شیوع و درگیری به ویروس کرونا پسماند‌های بیمارستانی و عفونی آلوده هم به انواع ویروس‌هایی که از قبل وجود داشت، اضافه شده است.

این پسماند‌ها حاوی میکروارگانیسمها، پاتوژنها، عوامل بیماری زا و ویروس کروناست، ویروسی که همراه تجهیزات انتقال پسماند، شیرابه تولیدی و گرد وخاک انتقال می‌یابد.

وسایل آلوده به خون و ترشحات بیمار، انواع سرنگ، آنژیوکت، باند، پنبه، زواید تزریقات و پانسمان، دستکش‌ها، ست و کیسه خون، ماسک بیمار، انواع وسایل برنده جز پسماند‌های عفونی محسوب می‌شوند. این زباله‌ها ده‌ها برابر بیشتر از زباله عادی سبب انتقال بیماری می‌شوند و اگر به طور صحیح امحا یا دفن نشوند، شیرآبه‌های عفونی این زباله‌ها وارد آب‌های زیرزمینی شده و سلامت مردم را به خطر می‌اندازد.

۲۵ درصد پسماند‌های پزشکی مربوط به مراکز درمانی بخش خصوصی است

ساسان کفایی، مدیر کل حفاظت محیط زیست گیلان در مورد اینکه مدیریت پسماند عفونی مراکز درمانی خصوصی قابل پذیرش برای مجموعه محیط زیست استان نیست می‌گوید: پس از شیوع ویروس کرونا به دلیل افزایش زباله‌های بیمارستانی و درمانی، این پسماند‌ها نیازمند مدیریت بهتری هستند.

وی ادامه می‌دهد: حدود ۲۵ درصد پسماند‌های پزشکی مراکز درمانی بخش خصوصی استان فاقد برنامه مدیریت پسماند‌های عفونی است و به همین دلیل وضعیت پسماند عفونی این مراکز مورد رضایت ما نیست.

مدیرکل محیط‌‌ زیست مازندران معضل اصلی مدیریت پسماند پزشکی بویژه در رشت، را مراکز درمانی خصوصی یا نیمه خصوصی میداند به اعتقاد وی بطور کامل پسماند عفونی تولیدی خود را بی‌خطرنکرده و متاسفانه تابحال این مسئله انجام نگرفته است.

بر همین اساس مقرر شده است مراکز تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی و نظام پزشکی، برای دریافت مجوز نسبت به ارائه برنامه مدیریت پسماند‌های پزشکی اقدام کنند.

انتقال بیماری و ویروس با پخش زباله از سوی زباله گرد‌ها

محمد باقر بشر دانش، رئیس سازمان مدیریت پسماند شهرداری رشت درباره اقدامات و برنامه‌های شهرداری برای مدیریت پسماند می‌گوید: با پخش زباله توسط زباله گرد‌ها بیماری و ویروس در آن محدوده پخش شده و تاثیر بسیار زیادی در انتقال آلودگی خواهد داشت.

به گفته وی، زباله‌های عفونی و بیمارستانی در بیمارستان‌های دارای اتوکلاو بی خطرسازی می‌شوند و پس از بی خطرسازی در کیسه‌های مشکی مختص زباله‌های عادی توسط شهرداری جهت دفن در دفنگاه در مکان مجزا انتقال می‌یابد.

وی تصریح کرد: همچنین بیمارستان‌ها و واحد‌های درمانی فاقد دستگاه اتوکلاو با دو شرکت خصوصی مورد تائید دانشگاه علوم پزشکی استان قرارداد دارند و زباله‌های آن‌ها پس از بی خطرسازی با رعایت تمامی دستور العمل‌های ابلاغی در محل مخصوص، دفن بهداشتی می‌شود.

بشردانش در خصوص نحوه جمع آوری و دفن زباله‌های تولیدی توسط بیماران کرونایی می‌گوید: تمامی زباله‌های تولیدی باید به صورت مجزا جمع آوری و به محلی که مرکز بهداشت جهت بی خطرسازی معرفی و انتقال داده شود تا بی خطرسازی شده و پس از تحویل از مراکز مورد تائید دانشگاه علوم پزشکی دفن بهداشتی آن صورت پذیرد.

شایان ذکر است، معضل پسماند در گیلان که قبل ازکرونا، مدیریت آن دچار بحران و مشکل بود با آمدن کرونا مضاعف شد و پسماند‌های تولیدی توسط خانوار‌های مبتلا به کرونا و مراکز درمانی به مکان‌های دفن پسماند منتقل شد.

مکان‌های دفن غیربهداشتی زباله در گیلان در مجاورت آب‌های سطحی، رودخانه ها، تالاب‌ها و ساحل دریاست که قابلیت انتقال به افراد را نیز فراهم می‌سازد، خانواده‌های مبتلا به کرونا برای جلوگیری از انتشار ویروس تمامی پسماند‌هایی که در تماس با بیمار کرونایی بوده را داخل پلاستیک‌های سربسته قراردهند تا این پسماند‌ها پخش نشود.

بحران زباله‌های بیمارستانی یا به اصطلاح عفونی برای استان گیلان به عنوان یکی از حساس‌ترین زیست بوم‌های کشور دغدغه‌ای ویژه محسوب می‌شود که تا کنون به شرایط مورد پذیرش نرسید.

در جنگل‌های سرسبز منطقه سراوان شهرستان رشت مرکز استان گیلان، بیش از سه دهه است که انبوهی از زباله انباشته شده و ارتفاع دفن در آن حتی به ۹۰ متر هم رسیده است و روزانه ۱۰۰۰ تن زباله به این منطقه منتقل می‌شود.

بر اساس آمارها، روزانه ۲ هزار تن زباله در مناطق شهری و روستایی گیلان تولید می‌شود و بیشترین تولید زباله، مربوط به کلانشهر رشت است باشد و در ایام گردشگری با ورود مسافران به گیلان، هر روز حدود ۵۰۰ تن به میزان تولید زباله در استان افزوده می‌شود.