شعار سال: در طول هفته‌های اخیر و همزمان با بروز ناآرامی‌های پراکنده در کشور، گزارش‌های مختلفی در رسانه‌های خارجی مبنی بر تلاش مقامات جمهوری اسلامی برای دریافت گذرنامه کشور‌های غربی و اختصاص بخشی از فرودگاه بین‌المللی امام خمینی (ره) تهران برای خروج مقامات و بستگانشان منتشر شده است.

در طول هفته‌های اخیر و همزمان با بروز ناآرامی‌های پراکنده در کشور، گزارش‌های مختلفی در رسانه‌های خارجی مبنی بر تلاش مقامات جمهوری اسلامی برای دریافت گذرنامه کشور‌های غربی و اختصاص بخشی از فرودگاه بین المللی امام خمینی (ره) تهران برای خروج مقامات و بستگانشان منتشر شده که براساس گفته‌ها و مستندات مسئولان صنعت هوایی و فرودگاه امام، همه آن‌ها کذب محض است.

در گزارش‌های برخی رسانه‌های خارجی و نوشته‌های برخی کاربران مجهول الهویه و حتی تابلودار در فضای مجازی، به ویژه در شبکه اجتماعی توییتر، از اختصاص روزانه چندین پرواز اختصاصی فرودگاه بین المللی امام خمینی برای خروج مقامات و خانواده هایشان، آن هم از مسیر‌های مخصوص صحبت شده؛ درحالی که سرپرست فرودگاه امام خمینی (ره) می‌گوید: در این فرودگاه به جز پرواز‌های برنامه ای، هیچ گونه پرواز اختصاصی انجام نمی‌شود و مانند همه فرودگاه‌های بزرگ دنیا، فقط ۳مسیر استاندارد مسافری، CIP و VIP برای سوار شدن به هواپیما وجود دارد.

هیجان سازی با چاشنی منبع آگاه

در فضای هیجانی چهل و چند روز گذشته، برخی افراد و رسانه‌های خارجی برای بالا بردن هیجان دست به جعل خبر زده اند. در این مسیر، به صورت گسترده ادعا شد، در پی بروز ناآرامی ها، مقامات جمهوری اسلامی و بستگانشان در حال گریختن از کشور هستند.

با همین سناریو بود که یک عضو پارلمان بریتانیا بدون ارائه سند، ادعای تلاش مقامات جمهوری اسلامی برای دریافت گذرنامه انگلیسی را مطرح کرد. در ادامه روزنامه اکسپرس، چاپ لندن، بی آنکه مستندی ارائه دهد گزارشی را از فرار مقام‌های جمهوری اسلامی و بستگانشان با اختصاص بخشی از فرودگاه بین المللی امام خمینی (ره) به پرواز‌های اختصاصی و مخفی آن‌ها منتشر کرد.

این روزنامه با ربط دادن این خبر به یک منبع آگاه، تلاش کرد سطح هیجان ایجاد شده علیه جمهوری اسلامی را بالا ببرد. این روزنامه به نقل از یک منبع، بدون ذکر نام، از اختصاص بخشی از فرودگاه بین المللی تهران به این موضوع و همچنین کرایه «۵پرواز» در روز برای فراری دادن خانواده‌ها خبر داد.

این روزنامه همچنین به نقل از یک منبع داخلی ادعا کرد نزدیکان مقام‌های جمهوری اسلامی برای پرواز‌های بین المللی از خروجی‌های خاص به هواپیما‌ها منتقل می‌شوند. اکسپرس برای مستند کردن ادعا‌های مطرح شده در گزارش خود هیچ عکس، صوت، فیلم یا سندی مکتوب ارائه نکرد.

نتیجه شایعه سازی در پارلمان بریتانیا

طبق ادعای روزنامه اکسپرس و شاخ‌های مجازی، ۳هفته است که روزانه ۵پرواز اختصاصی در حال خروج مقامات و بستگان آن‌ها از فرودگاه حضرت امام است. با احتساب حداقل ظرفیت ۲۰۰نفر برای هر پرواز، روزانه باید هزار نفر از مقامات و خانواده هایشان از ایران خارج شوند؛ هر هفته ۷هزار نفر و در ۳هفته ۲۱هزار نفر. سؤال این است که چطور امکان دارد در ۳هفته ۲۱هزار نفر با پرواز اختصاصی از تهران فرار کنند و به کشور‌های غربی بروند، اما نه در داخل و نه در کشور‌های مقصد کسی نتواند فرار آن‌ها را حتی در حد یک اسم یا یک عکس مستند کند؟

گستردگی شایعه سازی در مورد تلاش مقامات جمهوری اسلامی برای دریافت گذرنامه انگلیسی به حدی بود که باب استوارت، نماینده پارلمان بریتانیا نیز انبوهی از این شایعات را شنیده بود؛ درحالی که جیلیان کیگان، معاون وزیر امور خارجه بریتانیا به عنوان یکی از مطلع‌ترین منابع در این مورد، در پاسخ به این نماینده از چنین شایعه‌ای ابراز بی اطلاعی کرد و وعده پیگیری داد که البته پیگیری‌ها هم نتیجه‌ای باب طبع شایعه پردازان هیجان ساز نداشت.

 

تکذیب شایعه در فرودگاه شیشه‌ای

فرودگاه حضرت امام خمینی در جنوب تهران، بزرگ‌ترین و مجهزترین فرودگاه کشور است که بخش قابل توجهی از پرواز‌های خارجی کشور را میزبانی می‌کند و اغلب ایرلاین‌های بزرگ و تراز اول دنیا در این فرودگاه نشست و برخاست دارند.

برنامه پرواز‌های داخلی و خارجی این فرودگاه نیز از روش‌های مختلف به خصوص از طریق تابلوی پروازی فرودگاه و سایت اینترنتی شهر فرودگاهی امام خمینی به صورت عمومی منتشر می‌شود و علاوه بر این، در سایت‌های هوانوردی معتبر جهان نیز می‌تواند ورود و خروج هواپیما‌ها به این فرودگاه یا هر فرودگاه دیگری را رصد و پیگیری کرد.

سعید چلندری، سرپرست شرکت شهر فرودگاهی امام خمینی در مورد شایعه پرواز‌های خارج از برنامه برای خروج عده‌ای خاص از کشور می‌گوید: تا به این لحظه، هیچ پرواز اختصاصی‌ای از فرودگاه امام انجام نشده و تمام پرواز‌ها برنامه‌ای بوده که اطلاعات آن از طریق تابلوی پروازی انتشار عمومی می‌شود و پرواز‌های کارگو هم طبق روال صورت می‌گیرد.

او با بیان اینکه در هیچ رده‌ای هیچ تغییر برنامه پروازی نداشته ایم، می‌افزاید: فرودگاه حضرت امام خمینی به هیچ عنوان پرواز اختصاصی نداشته و هیچ تغییری در سطح شهر فرودگاهی در سازمان‌ها و ارائه خدمات انجام نشده و هیچ یک از مسائلی که دراین باره عنوان شده، صحت ندارد.

سرپرست شرکت شهر فرودگاهی امام خمینی درباره طرح موضوعاتی مانند ایجاد مسیر جداگانه برای تردد برخی از مسافران در فرودگاه امام خمینی (ره) هم می‌گوید: ما در این فرودگاه مسیر مجزایی برای انتقال برخی از مسافران نداریم و همه مسافران از مسیر مشخص ترمینال مسافری یا مسیر‌های مشخص CIP و VIP عبور می‌کنند که مسیر‌های عبور در تمام فرودگاه‌های معتبر دنیا وجود دارند.

امکان سنجی فنی برای انجام پرواز ناشناس

اگرچه سرپرست شرکت شهر فرودگاهی امام خمینی (ره)، کذب بودن شایعه خروج روزانه ۵پرواز اختصاصی و مخفی برای فرار مقامات و بستگانشان را تکذیب می‌کند، اما شاید این سؤال مطرح شود که فارغ از این اظهارات، آیا از نظر فنی هم، امکان چنین کاری وجود دارد؟

دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی در گفتگو با همشهری، ضمن تأکید بر اینکه این نوع شایعات، اصلاً ارزش خبری ندارد که در مورد آن بحث شود، می‌گوید: هر پروازی که به صورت داخلی یا خارجی برنامه ریزی می‌شود باید مراحل مختلفی را در داخل و خارج طی کند و کانال‌های مختلفی را پشت سر بگذارد تا امکان ادامه مسیر داشته باشد.

مقصود اسعدی سامانی ، می‌افزاید: اگر هواپیمایی از مبدأ فرودگاه امام به سمت یک کشور اروپایی پرواز کند، جدا از اینکه تمام مشخصات آن در مبدأ ثبت شده و پرواز آن با مرکز کنترل هوایی کشور انجام می‌شود، برای ورود به فضای هر یک از کشور‌های مسیر نیز باید هماهنگی‌های موردنیاز انجام شود تا بعد از اجازه کنترل هوایی کشور میزبان و هماهنگی با پدافند آن کشور، امکان عبور از مرز هوایی را پیدا کند.

اسعدی سامانی با اشاره به اینکه همه کشور‌های مسیر یک پرواز در جریان عبور هر پرنده‌ای قرار می‌گیرند، اعلام می‌کند: به فرض اینکه بر اثر سهل انگاری اپراتور، اطلاعات یک پرواز در سایت فلای رادار ناقص یا خالی باشد، باز هم کنترل هوایی کشور‌های مسیر در جریان اطلاعات کامل پرواز قرار دارند و مشخصات هواپیما و مبدأ و مقصد آن هم در همین سایت قابل تشخیص است؛ ضمن اینکه در فرودگاه مقصد مانند سایر پرواز‌ها با آن رفتار خواهد شد.