شعار سال: هر جامعه ای بخواهد توسعه پیدا کند باید به همه ابعاد توسعه به طور همه جانبه و متوازن توجه کند.بر این اساس مدارهای توسعه نیافتگی در جنوب کرمان را می توان درعدم توجه یکسان به ابعاد مختلف توسعه دانست. که در این زمینه کارگزاران محلی توسعه در برنامه ریزی های خود توسعه را تک بعدی و صرفا به رشد اقتصادی کاهش داده اند این ضربه مهلکی بر فرآیند توسعه جنوب کرمان می باشد.بنابراین تا زمانی که کارگزاران توسعه ، دانش ناقصی از مفهوم توسعه دارند و ندانند که توسعه چیست و چه شاخص هایی دارد به سر منزل مقصود نخواهند رسید. به قول شاعر (ترسم نرسی به کعبه ای اعرابی این ره که تو می روی به ترکستان است)به نظرمیسرا یکی از تئوریسین های نظریه ی توسعه ی یکپارچه، توسعه علاوه بر بهبود در میزان تولید و در آمد شامل دگرگونی اساسی در ساخت ها ی نهادی اجتماعی،اداری،فرهنگی و هم چنینسوگیری های عمومی مردم است. یا به نظر عبیدالله خان توسعه عبارت است توسعه انسان به عنوان یک فرد و یک موجود اجتماعی با هدف آزادی و شکوفایی او. و توسعه باید عامل ارضای نیازهایی باشد که با از میان بردن فقر آغاز می شود. توسعه باید بومیومتکی به خودیعنی،هماهنگ با محیط و متکی به نیرو و توان جامعه ای باشد که پیشبرد امر توسعه را به عهده می گیرد.پروگفیلد:نیز چنین گفته است توسعه عبارت است از پیشرفت به سوی اهداف رفاهی نظیر کاهش فقر ،بیکاری و کاهشنا برابری .

مناطق روستایی و شهری در جنوب کرمان از نظر توسعه و پیشرفت اقتصادی،اجتماعی در شرایط نامساعدی قرار دارند. این وضعیت متأثر از علل مختلفی است. از علل عقب افتادگی جنوب استان کرمان که خود به مانع توسعه و پیشرفت تبدیل شده است می توان به موانع اقتصادی(کمبود سرمایه گذاری،نبود یا کمبود تسهیلات و نظارت بر آن،توزیع نابرابر کالا و خدمات،بیکاری ،فقرو...)- موانع تکنولوژیک(فناوری سنتی و شیوه های سنتی تولید،نظیر آبیاری غرقابی و...)-موانع اجتماعی (مهاجرت افراد باسواد و تحصیل کرده از مناطق محروم به دلایل مختلف ،بی سوادیو نقص نظام آموزشی بی عدالتی در نظام آموزشی و...)– موانع فرهنگی (تقدیر گرایی،گرایش قومی ،طایفه ای و...)- موانع زیست محیطی(کمبود آب کشاورزی،خرد بودن زمین های کشاورزی ، تخریب منابع طبیعی و...)عوامل فوق الذکر و عواملی دیگر دست به دست هم داده از موانع توسعه یافتگی جنوب استان شده اند.

در هر صورت تهیه و تدوین برنامه های توسعه اقتصادی و اجتماعی هر منطقه مستلزم شناخت علمی و کارشناسی شرایط موجود آن منطقه و توجه به ابعادفرهنگی ، اقتصادی ، سیاسی ، و اجتماعی و مشارکت واقعی و معنا دار شهروندان است.

نه اینکه رئیس دولت خواب ببیند و روز بعد فلان طرح را بدون در نظر گرفتن شرایط خاص مناطق مختلف اجرا کند و استانداران و مسولین محلی بدون هیچ ابتکار و خلاقیتی و در نظر گرفتن شرایط خاص منطقه طرح های توسعه ای را به مرحله اجرا می گذارند که می توان آن را نوعی توسعه از بالا و بدون در نظر گرفتن شرایط خاص مناطق و نیازهای واقعی مردم دانست. البته بعضی ازمسئولین نه تنها طرح و برنامه ای ندارند بلکه تواناییآن را ندارند که اعتبار طرح های متمرکز و غیر کارشناسی را در زمینه ای مناسب جذب کنند و برای خود شیرینی بودجه را برگشت می دهند و یا گاها نظرات متناقضی را ارائه و با مبالغه ای بیش از حد پیرامون دستاورد ها و کارهای انجام شده موجب فریب دادن خود و دیگران می شوند. بسیاری از برنامه های توسعه ای نظیر بنگاههای زود بازده موفق نیستند . گزارش میشود به اهداف خود نائل آمده اند و لذااین گونه برنامه های موفقیت آمیز تلقی می شود. احتمالا طرحی که در شمال استان موفقیت آمیز بوده قابلیت اجرا در سایر مناطق نداشته باشد . اگر مسولین امر اندک توجهی به فرمایشات مقام معظم رهبری در زمینه ها همت مضاعف و کارمضاعف، اصلاحالگوی مصرف ، جهاد اقتصادی ، فرهنگی ، حمایت از کارو سرمایه ایرانی داشتند. اینک ما تبدیل به یک کشور پیشرفته اسلامی می شدیم و ایران صادر کننده هر گونه محصولات کشاورزی به گرداگرد جهان بود نه مزبله دان محصولات حذفی کشورهای دست چندمی. و زشت تر این که فلات ایران واردکننده لاشه های گاو و گوسفند وامانده و پس مانده ارمنستان و برزیل شده است.به عنوان مصداق با توجه وجود پتانسیل های بالقوه، جنوب کرمان درحوزه دامداری و کشاورزی می تواند تأمین کننده گوشت و انواع فراورده ها ی دامی کشور باشد.امروز در جنوب استان چوب زیان های وارده از ندانم کاری مدیران وامانده و گستاخی معاونان و زیر دستان نا آگاه را می خوریم .به خصوص زیان های دست پخت آدم ها بی خبر و کوچکی که پشت میزهای بزرگ می نشینند و با خود سری، توجهی به مشارکت معنا دار و اثر گذار شهروندان در توسعه و پیشرفت جامعه ندارند. تا همه مردم با آگاهی همگانی از تغییرات و نیاز مطابقت با آن در امر توسعه مشارکت اصیل نداشته باشند امر توسعه ممکن نخواهد بود.

مطالب فوق که در این نوشته ارائه شد برای بیدارسازی مسئولان از خواب خرگوشی و حل مشکلات جامعه می باشد. پس اگر نقدم تلخ آمد نفرمائید آقا هم بله،از انقلاب رمیده و پشت به انقلاب ،نظام و ولایت کرده.نه عزیز دلم من هرگز از راهی که آن را بهترین شناخته ام برگشت ندارم

در شماره های بعدی به بررسی راهبردهای توسعه به طور اختصاصی و کاربردی پرداخته خواهد شد

منابع:

جامعه شناسی توسعه:دکتر ازکیا و غفاری

جامعه شناسی روستایی:تقوی

جامعه شناسی توسعه:دکتر لهسایی زاده