شعار سال: از
اعتراضات و تظاهرات آتشین در روز مراسم تحلیف و بحث و جنجال درباره تعداد
جمعیت حاضر گرفته، تا هجوم سرویسهای اطلاعاتی به جهان سیاست و ظهور
راستگرایان، همگی نشان میدهند شما هم دارید در مسیر ما قدم بر میدارید و
درست مانند ما، به سوژهی محبوب خبرنگاران خارجی تبدیل شدهاید که سعی
دارند توضیح دهند در منطقه شما چه اتفاقهایی در حال رخداد است. ممکن است
خودتان حواستان نباشد، اما این جریانات برای ما جدید نیست. شاید وقت آن
رسیده اختلافات و تفاوتهایمان را کنار بگذاریم و ببینیم که در حقیقت چقدر
باهم تشابه داریم.
بیایید از اول شروع کنیم. در طول مبارزات
انتخاباتی، از میزان نفوذ و تأثیر سران امنیتی کشور (مانند افبیآی) بر
انتخابات شگفتزده شدیم. تنها با اتخاذ شیوه خاصی از تجسس و بررسی بر روند
انتخابات تأثیر گذاشتند. همانطور که میدانید، این مسئله یکی از ویژگیهای
ثابت در سیاست ما از زمان استقلال بوده است. زمانی که دشمنیِ آشکار میان
رئیسجمهور منتخب و سازمانهای امنیتی را دیدم، تعجبمان به حیرت تبدیل شد.
زیرا این نیز یکی از ویژگیهای مهم در سیاست اعراب است.
علاوه بر
تمام اینها، خبرهایی درباره دخالتهای خارجی در جریان انتخابات شنیدیم که
برخی عقیده دارند بر نتیجه نهایی اثر گذاشت. البته ما هم با این شرایط
آشنایی داریم. اما باز هم شنیدن خبرهایی درباره "دستهای بیگانه" و
"برنامههای مخفی" در آمریکا برایمان عجیب بود. با شما همدردی میکنیم.
در
اینجا بود که تئوریهای توطئه آغاز شدند. ما را که میشناسید؛ به
تئوریهای توطئه علاقهی خاصی داریم (مخصوصاً اگر شامل نقشههای قدرتهای
خارجی شوند) و خود را در این سبک خبره میدانیم. تئوریهای شما هنوز از دقت
و ظرافت کافی برخوردار نیستند؛ اما قبول داریم که خلاقیت بالایی دارند.
آیا پیروزیِ ترامپ یکی از توطئههای روسیه بود؟ آیا صحبت از توطئه روسیه
درواقع نوعی توطئهی لیبرال برای تضعیف ترامپ بود؟ آیا سازمانهای اطلاعاتی
برای ضربه زدن به ترامپ این اطلاعات را منتشر کردند؟ آیا پوشش رسانهای
سازمانهای اطلاعاتی بخشی از تئوری توطئه لیبرال بود تا ترامپ را به زانو
درآورند؟ تمام این تئوریها کاملاً پیچیده و بیانتها هستند، درست مانند
تئوریهای خودمان.
اندکی بعد شرایط از این هم جالبتر شد:
لیبرالهای شما تصمیم گرفتند از دایره سیا در سازمان اطلاعات حمایت کنند تا
کشور را از خطر افراطگرایان و دخالتهای روسیه در امان نگاه دارند.
احتمالاً به خاطر دارید که ما هم در مصر، تونس و سوریه تجربیات مشابهی
داشتیم و زمانی که دنیا موقعیت و شرایط ما را درک نکرد، بسیار سرخورده
شدیم.
اخیراً، غرشهایی درباره یک "دولت پنهان" آمریکایی میشنویم دولت پنهان یا دولتدردولت نوعی مافیای سیاسی است و زمانی ظهور میکند که
فرد یا افرادی «از درون دولت» و با استفاده از امکانات دولتی، بهصورت
غیرقانونی وارد عمل شوند. این هم برایمان کاملاً آشناست و چشم اندازهای
بسیار جالبی ایجاد میکند. آیا دولت پنهان در راستای برکناریِ رئیسجمهور
جدید تلاش خواهد کرد؟ آیا دستگاههای قضائی از برنامههای سیاسی او جلوگیری
میکنند؟ ارتش طرفِ چه کسی را خواهد گرفت؟ آیا "سایهی سازمانهای دولتی
آمریکا" سوژهی خبرنگاران خارجی خواهد شد؟ هالیوود چگونه از قدرت
سرگرمکننده خود برای مخالفت با رئیسجمهور استفاده خواهد کرد؟ از هیجان
سرگیجه گرفتهایم.
صحبت از ارتش شد. در ابتدا افراد زیادی از
بیتجربگی نظامیِ ترامپ ناراحت بودند. اما او خیلی سریع تعدادی از
ژنرالهای باتجربه را به مقامهایی بالایی در دولتش منصوب کرد. امیدواریم
با لباسهای نظامی در جلسات کابینه حاضر شوند. اینکه دوروبر رهبر کشور پر
از افراد پوشیده در لباس نظامی باشد، برای ما بسیار خاطرهانگیز و
اطمینانبخش است؛ فقط صدام حسین را در نظر بگیرید.
مشخص است که
ترامپ در یک نمایش بزرگ نظامی قرار دارد. راهپیمایی نظامی در خیابان
پنسیلوانیا و پرواز هواپیماهای نظامی بر فراز شهر نیویورک و واشنگتن دیسی
در طول رژه. اینجا افرادی هستند که نحوهی تفکر رهبران بزرگ را بهخوبی درک
میکنند. به لطف رئیسجمهور جدید، اکنون میتوانیم از عبارت "رژیم آمریکا"
استفاده کنیم؛ کشور شما با شایستگی این افتخار را به دست آورده است.
البته
جنبهی حیاتیِ دیگر در این تحول، نگرش تحقیرآمیز رئیسجمهور نسبت به
رسانهها است. خدای من، این شباهتهای لذتبخش را ببینید. از متهم کردن
رسانهها به دست داشتن در توطئههای مخفی برای لطمه زدن به او، تا تهدید به
محدود کردن دسترسی رسانهها به کاخ سفید و امتناع از پاسخ به سؤالات برخی
خبرنگاران. در این زمینه، رئیسجمهور ترامپ ما را یادِ بسیاری از رهبران
خودمان میاندازد: شکایت رهبران عرب در مورد پوشش خبری سیانان، تقریباً
یکی از اجزای اصلیِ دنیای سیاسی ماست.
این اوضاع در روز شنبه جهت
جالبی به خود گرفت. رئیسجمهور رسانهها را به ایجاد دشمنی با سازمانهای
اطلاعاتی محکوم کرد و وزیر اطلاعاتش آقای "شان اسپایسر"، رسانهها را به کم
جلوه دادن تعداد افراد حاضر در مراسم تحلیف ترامپ متهم کرد. این نوع از
حملهی رئیسجمهور و آقای اسپایسر به رسانهها، در روحِ حکومت عربی نیز
وجود دارد.
منتظریم ببینیم آقای ترامپ چگونه میخواهد با دخالت و
نفوذ خارجی و رسانههای کسلکننده مبارزه کند. تا حالا که ما را یادِ "رجب
طیب اردوغان" رئیسجمهور ترکیه انداخته، که شاید بیش از هر رهبر دیگری برای
سرکوبِ رسانهها و مطبوعات تلاش کرده است. آیا ترامپ نیز راهِ اردوغان را
میرود؟ یا رویکردی عربی پیش میگیرد و تمام رسانهها را با تنها یک یا دو
رسانه دولتی جایگزین میکند؟
صحبتهایی از پایگاههای شهری و
روستایی بود: اختلافات عمیق اجتماعی و جغرافیایی که در سالهای بسیار دور
ریشهدارند. این اختلافات تماماً قبیلهای نیستند، اما آنقدر فرقهگرایی
مذهبی و سیاسی وجود داشت که توجه ما را به خود جلب کند. محافظهکاران و
لیبرالها چه کسانی هستند و اختلافشان چگونه آغاز شد؟ تفاوت میان جنبش "تی-
پارتی" و راست- افراطی چیست؟ تماشای خبرنگارانی که سعی داشتند این تفاوت
ها را توضیح دهند، برای ما محسور کننده بود.
و سپس ناآرامیها. در
آستانه مراسم تحلیف، صدای اعتراض جوانان آمریکا به رژیم جدید را شنیدیم.
باورکردنی نیست؛ دیگر به مرز سرقت ادبی رسیدیم! لطفاً توطئههای خودتان را
طراحی کنید و از روی دست ما تقلب نکنید! هرچند، در کشورها عربی، مردم ابتدا
صبر میکنند رهبرها به قدرت برسند، بعد دست به اعتراض میزنند. این رویکرد
انقلابی و پیشگیرانهی آمریکا را دوست داریم.
و مراسم تحلیف، عجب
نمایش جذابی: تظاهرات، شورش، گازهای اشکآور. تمام عناصرِ یک انقلاب عربی
محیا بود. تصاویری از شیشههای شکسته شدهی بانک مرکزی آمریکا و لیموزینی
به آتش کشیده شده را دیدیم. ظاهراً "بلوک سیاه" روشی از اعتراض و تظاهرات
که در آن معترضان لباس و سربندهای مشکی، عینک آفتابی، ماسک اسکی یا کلاه
موتورسیکلت میپوشند.دوباره خودی نشان داد. عروسک ترامپ و پرچم آمریکا را
سوزاندند. مشتاقانه منتظریم لحظات بیشتری از این رخدادها فیلمبرداری و در
رسانههای خارجی پخش شوند.
اما اگر میخواهید این تظاهرات بازتاب
بیشتری داشته باشد، چند راهنمایی برای شما داریم: از رسانههای اجتماعی
استفاده کنید و بر اهمیت توییتر و فیسبوک در انتشار لحظههای اعتراض تأکید
کنید. حتماً بنویسید که جنبش شما خودجوش و بدون رهبر است. تأکید کنید که
به هیچیک از احزاب سیاسی تعلق ندارید و از ایدئولوژی خاصی پیروی نمیکنید.
و مهمتر از همه، تأکید کنید که از میانهروها هستید. در دوران اعتراضات
خودمان به این نکته پی بردیم که خبرنگاران و تحلیل گران عاشق شنیدن این
چیزها هستند.
همچنین، مراقب دریافت کمک از قدرتهای خارجی باشید.
شنیدهایم که مکزیک و کانادا ممکن است در امور سیاسی داخلی شما دخالت کنند.
همینالان هم روسیه خودش را درگیر کرده و کاملاً پتانسیل تبدیلشدن به یک
مقابله و رویارویی بینالمللی وجود دارد. آماده موجی از نظرات گوناگون
باشید که استدلال میکنند دخالت در امور آمریکا صحیح است یا نه، آیا تغییر
رژیم خیلی زود رخ میدهد یا به یک درگیری طولانی تبدیل خواهد شد، آیا
احتمال جنگهای نیابتی وجود دارد یا نه.
با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از پایگاه خبری-تحلیلی فرارو، تاریخ انتشار 06 بهمن 1395، کد مطلب: 303897: www.fararu.com