شعار سال: علی اکبر ولایتی مشاور مقام معظم رهبری در امور بین‌الملل با حضور در برنامه متن و حاشیه که امشب از شبکه سه سیما پخش شد, به بیان جزئیات سفر خود به سوریه و لبنان و مواضع جمهوری اسلامی ایران در قبال کشورهای منطقه پرداخت.

ولایتی در پاسخ به این سؤال "آیا تا به حال در اجتماع راهپیمایی اربعین شرکت داشته‌اید؟" اظهار داشت: بنده توفیق این را نداشته‌ام که در روز اربعین شرکت کنم ولی یکی دو روز مانده به اربعین شرکت کردم و شاهد راهپیمایی بوده‌ام؛ اربعین نه تنها بزرگترین راهپیمایی در عرض جغرافیایی جهان است بلکه در طول جهان است و هر سال بر تعداد راهپیمایان مخلص اضافه می‌شود.

وی ادامه داد: نکته مهم این راهپیمایی این است که به‌دلیل این‌که دولت تازه‌تأسیس عراق مردمی, متحد و مقتدر است توانست امنیت مردم را در راهپیمایی اربعین تأمین کند، علی‌رغم تهدیداتی که بدتر از کفار یعنی داعشی‌ها کرده‌ بودند و به‌تعبیری حتی خون از دماغ کسی بیرون نیامد.

مشاور مقام معظم رهبری در امور بین‌الملل در پاسخ به پرسشی مبنی بر "با توجه به سفر به سوریه وضعیت امنیت این کشور را چگونه ارزیابی می‌کنید؟", گفت: شهر دمشق حالت عادی داشت؛ البته گاهی صدای گلوله خمپاره و توپ شنیده می‌شد, که در کشوری که 5 سال در جنگ است, این موضوع غیرمنتظره نبود. در حرم حضرت زینب(س) جمع کثیری حضور داشتند و زمانی که ما در آنجا بودیم جسد مطهر دو جوان شیعه سوری را برای تشییع آورده بودند.

ولایتی گفت: مردم سوریه در عین اقتدار و با کمال آرامش و با وجود محاصره از چهار طرف و شش جهت همچنان زندگی خود را ادامه می‌دهند و یک دستشان به کار و دست دیگرشان به تفنگ است.

وی در خصوص دلیل سفر خود به سوریه و لبنان خاطرنشان کرد: ایران به‌عنوان محور اصلی مقاومت در منطقه در برابر استعمار جهانی و صهیونیسم است و متحدان ایران, کشورهایی همچون عراق, لبنان و سوریه هستند و روسیه هم اخیراً به این جمع پیوسته است. ایران تکیه‌گاه همه مسلمانان به‌خصوص کشورهای خط مقدم است.

وی در پاسخ به این پرسش "با توجه به اینکه گفته می‌شود دلیل سفر شما به سوریه برای اطمینان دادن به ملت و دولت سوریه در خصوص حمایت جمهوری اسلامی ایران از سوریه بوده, نظر شما چیست؟", تأکید کرد: این رفت و آمد مکرر و با فواصل نزدیک در چنین شرایط سختی که منطقه با آن روبه‌رو است, کاملاً طبیعی است، به‌خصوص بعد از سفر آقای پوتین به تهران و گفتگوهای مهمی که وی با مقام معظم رهبری و آقای روحانی داشت, لازم بود که این سفر انجام می‌شد و آقای بشار اسد و جناب آقای سید حسن نصرالله و دیگر مقامات لبنانی و سوری را در جریان آخرین تحولات سیاسی می‌گذاشتیم.

رییس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام در خصوص دلیل اصلی حضور پررنگ روسیه در سوریه گفت: دلیل اصلی این حضور درخواست دولت قانونی سوریه از روسیه در تقابل با ابرقدرت‌های غربی و عوامل منطقه‌ای آن‌ها بوده است، چرا که آنها پنج سال است امنیت و تمامیت ارضی سوریه را به خطر انداخته‌اند.

ولایتی در پاسخ به پرسشی مبنی بر این که, برخی می‌گویند ایران و سردار سلیمانی, آقای پوتین را مجاب کرده که در سوریه حضور پررنگ داشته‌ باشند, آیا این صحت دارد، تصریح کرد: رفت و آمد سردار بزرگی مانند سردار سلیمانی و هماهنگی با مقامات روسی در این اتحاد رو به گسترش بین ایران, روسیه و کشورهای منطقه کاملاً طبیعی است؛ اما قبل از اینکه آقای پوتین به ایران سفر کند یکی از مقامات روسی اعلام کرد: ما و ایران به‌سمت روابط استراتژیک پیش می‌رویم.

وی ادامه داد: مقامات جمهوری اسلامی ایران به این اعتقاد دارند که رابطه ایران و روسیه باید بلندمدت, ثابت و همه‌سونگرانه‌ باشد و اگر سردار سلیمانی هم به روسیه سفر کند و با مقامات آن کشور تبادل نظر کند, کاملاً قابل پیش‌بینی و قابل انتظار است. اما ابعاد قضیه بسیار گسترده‌تر از این است که نمود آن را می‌بینید. قضیه منطقه و تنش موجود مانند کوه یخی است که یک‌پنجم آن بیرون و چهارپنجم آن زیر آب است و امکان گسترش دارد, لذا ما پیش‌بینی نمی‌کنیم که وضعیت منطقه در کوتاه‌مدت و میان‌مدت به قبل خود بازگردد.

وی همچنین در پاسخ به این پرسش که برخی تحلیل می‌کنند روسیه به محور مقاومت پیوسته است, آیا این تحلیل خوشبینانه نیست, افزود: در درجه اول هر کشوری به‌دنبال منافع خود است؛ ولی اکثر قریب به اتفاق مواقع منافع هر کشوری در تعریف منافع جمعی متحدانش تعریف می‌شود و روسیه نیز به‌تنهایی نمی‌تواند از منافع خود در خاورمیانه و نزدیک مرزهای خود دفاع کند.

مشاور مقام معظم رهبری در امور بین‌الملل تأکید کرد: خطر گسترش داعش به آسیای مرکزی, قفقاز و روسیه وجود دارد و اگر جلوی این خطر از ریشه گرفته‌ نشود, فردا روسیه باید پشت دروازه‌های مسکو با داعش مبارزه کند، لذا اگر ایران به کمک مردم سوریه و عراق نمی‌آمد, فردا باید در داخل مرزهای ایران در مقابله با داعش مبارزه می‌کرد.

ولایتی با اشاره به پیش‌بینی‌های رهبر انقلاب در خصوص آینده منطقه خاطرنشان کرد: رهبر معظم انقلاب نیز با دید عمیق خود چنین پیش‌بینی را می‌کردند و الآن قریب 5 سال است که جنگ ناخواسته‌ و جنگ کوچک بین‌المللی آغاز شده و همه قدرت‌های بزرگ و صاحب نفوذ در آن حضور دارند، منتها تفاوتی دارد و در این جنگ نقش کشورهای کوچک و متوسط از قدرت‌های بزرگ بیشتر است.

وی با اشاره به اهمیت کمک ایران به دولت سوریه تصریح کرد: آقای بشار اسد به‌صراحت این نکته را گفته‌اند که اگر کمک ایران به دولت سوریه نبود, دولت سوریه ساقط شده بود، لذا ایران با پایمردی ایستاده است و بدانید که در آینده نه‌چندان دور برخی کشورهای دیگر در سطوح و ابعاد مختلف به بزرگی قدرت‌های بزرگ به مجموعه مقاومت خواهند پیوست؛ مثلاً چین در ایالات غربی خود مسلمان نشین دارد و با خطر نفوذ وهابی‌ها روبه‌رو است، یا مثلاً آلمان با طرح دیگری روبه‌رو است.

مشاور مقام معظم رهبری در امور بین‌الملل ادامه داد: بعد از حضور روسیه در سوریه و برهم خوردن موازنه به‌نفع محور مقاومت، آقای کامرون به‌سرعت در انگلیس مصوبه‌ای گذراند و مخالفان خود را تهدید کرد که اگر به آن رأی مثبت ندهند, می‌گوید آنها با داعش همدست هستند و دیدیم که به‌محض تصویب این مصوبه، انگلیس تعدادی هواپیما برای بمباران به سوریه فرستاد و معلوم نیست کجا را بمباران می‌کند. معلوم نیست که حضور آن‌ها و حتی آمریکایی‌ها و آلمانی‌ها در سوریه به‌چه‌منظور است؛ بدون تردید حضور آن‌ها به محوریت آمریکا نزدیک‌تر است تا روسیه.

وی افزود: آن‌ها می‌گویند: "می‌خواهیم داعش را بمباران کنیم و به جیش‌الحر کاری نداریم". قریب به 15 گروه تروریستی علیه دولت سوریه می‌جنگند و بسیاری از آن‌ها از 90 کشور دنیا برای جنگ به سوریه آمده‌اند. مگر تروریسم تندرو و میانه‌رو وجود دارد؟

ولایتی گفت: زمانی از یک فرانسوی پرسیدم: "آیا در سوریه آدم دارید؟" او پاسخ داد 3000 نفر در سوریه حضور دارند و من به او گفتم آن‌ها چه می‌کنند؛ او پاسخ داد وقتی آن‌ها دیدند مردم سوریه توسط حکومت خود بمباران می‌شوند, دوام نیاوردند. من به او گفتم: مردم فرانسوی چرا وقتی غزه توسط اسرائیل بمباران می‌شد, دچار اضطراب نشدند؟

وی با اشاره به اهداف تروریست‌ها و قدرت‌های بزرگ در منطقه خاطرنشان کرد: می‌بینید که قدرت‌های منطقه با قصد دخالت در امور سوریه همه‌گونه کار کردند و هر گروه تروریستی که با آن‌ها هماهنگ بود میانه‌رو خواندند و اگر با آنها هماهنگ نبود تندرو می‌نامند و افراد برای آن‌ها تاریخ مصرف دارند.

وی اظهار داشت: خانم کلینتون گفته‌: "ما داعش را به وجود آورده‌ایم". حال که تاریخ مصرف داعش گذشته و از خط قرمزهایی عبور کرده است داعش را بمباران می‌کند, ولی می‌گویند: نباید جیش‌الحر را بمباران کنید.

مشاور مقام معظم رهبری در امور بین‌الملل در پاسخ به پرسشی مبنی بر این که آیا ایران در موضوع سوریه با روسیه اختلاف نظر دارد, گفت: بنا و تلاش روسها هماهنگی با جمهوری اسلامی ایران است. گاهی آن‌ها مواضع دیگری داشته‌اند ولی بعد از صحبت با ایران, مواضع متحد گرفتیم و چون تازه کار شروع شده و همکاری تا حدی راهبردی, سیاسی, نظامی و امنیتی ایران و روسیه امری تازه و بدیع است و هرچقدر جلو می‌رویم هماهنگی‌ها بیشتر می‌شود.

ولایتی در پاسخ به پرسشی مبنی بر این که, برخی می‌گویند: "چرا ایران به حضور روسیه در سوریه نگاه مشروع ولی به حضور آمریکا نگاه نامشروعی دارد, نظر شما چیست؟", ابراز کرد: دولت بشار اسد دولت قانونی است, چرا که اکثریت مردم در انتخابات به او رأی داده‌اند. اگر این جامعه بین‌المللی این انتخابات را قبول نداشت, پس چرا نماینده بشار اسد در سازمان ملل و دیگر مجامع بین‌المللی حضور دارد.

وی ادامه داد: دولت بشار اسد از روسیه و ایران دعوت کرده که به دمشق برود اما از آمریکایی‌ها دعوت نکرده است و این مبنای مشروعیت و عدم مشروعیت است. بنابراین ما روسیه را به حضور در سوریه تشویق نکردیم بلکه سوریه از ایران و روسیه درخواست کرده است.

وی خاطرنشان کرد: وجه مشترک ما, روسیه, عراق و لبنان این است که توسط دولت قانونی سوریه دعوت شده‌ایم؛ اما کدام دعوت برای آقای اوباما فرستاده شد و طبق کدام مصوبه در شورای امنیت به خود حق می‌دهد که به سوریه و عراق نیرو بفرستد؟ آقای عبادی اعلام کرده: "ما نیروی خارجی نمی‌خواهیم"؛ ولی باز آمریکا نیرو می‌فرستد و آن‌ها این موضوع را تکذیب کرده‌اند, ولی دروغ می‌گویند و به عراق نیرو فرستاده‌اند.

ولایتی با تأکید بر اینکه آمریکایی‌ها حافظ منافع داعش در عراق و سوریه هستند, گفت: ما اطلاع دقیق داریم که داعش را زمانی بمباران می‌کنند که از خطی که آمریکایی‌ها برایشان ترسیم کرده‌اند, تجاوز کنند، به‌طور مثال آمریکا کمک کرد که داعش به منطقه کردنشین سنجار برود. داعش حتی به‌سمت الرمادی حرکت کرد و از کنار پایگاه آمریکایی‌ها در چند کیلومتری این شهر گذشت و آنجا را اشغال کرد ولی آمریکایی‌ها تکان نخوردند, بنابراین جایی که سیاست‌ آمریکایی‌ها نبود در سنجار این کار را کردند.

مشاور مقام معظم رهبری در امور بین‌الملل ادامه داد: در مورد سوریه هم همین وضعیت صادق است؛ مثلاً در چاه‌های نفتی که از آن نفت استخراج می‌کنند و به ثمن بخس به ترکیه تحویل می‌دهند, داعش وجود دارد. داعشی‌ها تروریست‌های جهان اسلام هستند و در رادیو‌های بیگانه خود را حکومت اسلامی معرفی می‌کنند. داعشی‌ها در موصل پایتخت غیرقانونی تروریستی تشکیل داده‌اند و تعداد سنی‌هایی که آن‌ها در عراق کشته‌اند, بیش از شیعیان بوده است.

وی ادامه داد: انتخاب این گروه‌های تروریستی در سوریه و عراق بر اساس قرار‌هایی است که بین قدرت‌های منطقه‌ای وابسته به قدرت‌های بین‌المللی توافق شده است، لذا ما با این دیپلماسی غیرشرافتمندانه روبه‌رو هستیم.

ولایتی در پاسخ به این پرسش که, آیا دولت سوریه غیر از ایران و روسیه از انگلیس و فرانسه نیز دعوت کرده است, گفت: به هیچ وجه؛ آن‌ها خود را مطلق‌العنان می‌دانند، چون خود را مالک همه عالم می‌دانند و اگر کشوری با آن‌ها هماهنگ باشد و منافع آن‌ها را در نظر بگیرد کاری با او ندارند، اما اگر غیر از این شد او را ضد حقوق بشر و طرفدار تروریسم معرفی می‌کنند و اگر بتوانند در شورای امنیت رأی می‌گیرند و به آن‌ کشورها حمله می‌کنند.

وی خاطرنشان کرد: در لیبی آن‌ها در منطقه پرواز ممنوعه از شورای امنیت اجازه گرفتند و بعداً روسیه گفت: "بر سر ما کلاه گذاشته‌اند"؛ با این عنوان هواپیماهای جنگنده ناتو به لیبی حمله کردند و لیبی را تجزیه کردند, که یک قسمت آن داعش و در قسمت‌های دیگر رؤسای قبایل حکومت می‌کنند. آن‌ها وقتی گفتند خاورمیانه بزرگ، هدفشان خاورمیانه از هم پاشیده بود. بنای آن‌ها از هم پاشیدن کشورهای اسلامی و کوچک کردن آنها است که در مقابل آمریکا نتوانند عرض اندام کنند.

وی درباره نگاه بشار اسد به تحولات منطقه خاطرنشان کرد بشار اسد از این که نیروهای ارتش سوریه و مردم توانسته‌اند پیروزی‌های خوبی در حلب, ادلب و لاذقیه به دست‌آورند, امیدوار بود و به پیروزی نهایی نیز امید داشت.

مشاور مقام معظم رهبری در امور بین‌الملل در خصوص تنش بین روسیه و ترکیه خاطرنشان کرد: به‌مصلحت ترکیه و روسیه است که تنش میان دو کشور افزایش پیدا نکند و کاهش یابد. هر دو کشور همسایگان ایران هستند و این به‌معنای این نیست که اگر تنش روسیه با ترکیه کاهش یابد, روسیه با توجه به حضور مشروع در سوریه حق حضور نداشته‌ باشد یا ترکیه از تروریست‌ها حمایت کند. در هر حال افزوده شدن تنش بر تنش‌های منطقه به‌مصلحت نیست.

وی تصریح کرد: ما نباید طرف هیچ کدام را بگیریم و هر کشوری مسائل خود را می‌داند ولی ما به‌عنوان همسایگان دو کشور باید تنش را کاهش دهیم و توصیه و دعوت ما به همسایگانمان این است که اظهار نظرهای مدبرانه و دوراندیشانه داشته‌ باشند و بیش از این روی آتشی که به‌خواست‌ آمریکایی‌ها و صهیونیست‌ها ایجاد شده, بنزین نریزند.

ولایتی در پاسخ به پرسش "با توجه به این که آقای اردوغان گفته «من به رییس جمهور ایران درباره مواضع ایران نسبت به ترکیه هشدار داده‌ام», نظر شما چیست؟", گفت: هر کسی باید حد و اندازه خود را بداند. ایران کشور مقتدری است و معلوم است چنین سخنانی که خارج از محاسبات دقیق است چیزی جز تنش ایجاد نمی‌کند و به آن روی نمی‌آورد. اگر ایران قرار بود از طرفداری خود دست بردارد, در مقابل آمریکا نمی‌ایستاد.

وی در خصوص اظهارات دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام مبنی بر اینکه ایران اسناد مربوط به فروش نفت داعش به ترکیه را در اختیار دارد, گفت: قبل از هر چیزی روس‌ها عکس‌هایی را در مورد صف طویل تانکرهای نفت‌کش که از مناطق نفتی شمال عراق و سوریه به‌سمت مرز ترکیه می‌رفت, منتشر کرده‌اند و به سند دیگری بیش از این نیاز نیست.

وی در پاسخ به این پرسش که چرا با توجه به فروش نفت عراق و سوریه به ترکیه توسط داعش, ایران اقدامی نکرد, خاطرنشان کرد: عراق یا سوریه در حوزه اختیارات خود کار می‌کنند و سوریه باید در خصوص چگونگی تمامیت ارضی و حفظ منافع ملی خود تصمیم‌گیری کند. ما که می‌گوییم دخالت در امور داخلی کشوری صحیح نیست, خودمان هم بنای دخالت نداریم.

ولایتی در پاسخ به پرسشی مبنی بر این که چرا موضع‌گیری آمریکا در مورد تنش بین ترکیه و روسیه کم‌رنگ بود, افزود: برخی بعد از این جریان تصور می‌کردند که ناتو به حرکت در می‌آید و جنگ جهانی سوم رخ می‌دهد, اما چنین اتفاقی نیفتاد, چرا که کشور روسیه حساب‌شده عمل کرد. دولت روسیه اعلام کرده‌ است که بنا بر دعوت دولت سوریه به آنجا رفته‌ است؛ آمریکایی‌ها بر اساس چه‌مبنایی ادعا دارند یا چرا از برخی ادعاهای غیرقانونی طرفداری می‌کنند؟ آن‌ها آن‌قدر صراحت ندارند که تمام موازین و موازنه بین‌المللی خود را به‌خاطر برخی متحدان منطقه‌ای خود به هم بزنند, یعنی بین دو ابرقدرت روسیه و آمریکا رقابت و همکاری وجود دارد.

وی در پاسخ به این پرسش "گفته می‌شود یکی از دلایل کم‌رنگ عمل کردن آمریکا در بحث ترکیه و روسیه به این خاطر است که آن‌ها می‌خواهند سر سوریه با ایران کنار بیایند, نظر شما چیست؟", خاطرنشان کرد: کنار آمدن بستگی به این دارد که آن‌ را چگونه معنا کنیم؛ ما قرار نیست که با آمریکایی‌ها کنار بیاییم؛ ایران قرار نیست بر سر سوریه با آمریکا کنار بیاید. اگر ایران در مذاکرات وین شرکت کرد چون مذاکرات بین‌المللی بود. ایران با توجه به نقش مهم در صحنه سیاسی حضور یافت و این به‌معنای کنار آمدن با آمریکایی‌ها نیست و تکلیف سوریه را مردم سوریه تعیین می‌کنند.

وی تصریح کرد: کشورهایی که در وین جمع شده‌اند حق ندارند در مورد دولت سوریه تصمیم بگیرند و ایران نه با آمریکا و نه غیر آمریکا بنا ندارد در مورد آینده سوریه کنار بیاید.

ولایتی در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر این که آیا تلاشی از جانب آمریکا برای حل بحران سوریه با همکاری ایران صورت گرفته, گفت: آمریکایی‌ها به هر کاری دست زده‌اند که بشار اسد را ساقط کنند. آمریکایی‌‌ها به هر دری می‌زنند که بر این قطار راه‌ افتاده به‌سمت پیروزی دولت سوریه سوار شوند. سه کشوری که بیشترین کمک‌ها را امروز به تروریست‌ها می‌کنند, زمانی نزدیکترین رابطه با دولت سوریه داشته‌اند, یعنی ترکیه, قطر و عربستان در گذشته بنایشان بر این بود که با نزدیک شدن به بشار اسد او را از خط مقاومت به‌عنوان حلقه اصلی مقاومت در منطقه در مقابل صهیونیست‌ها بگیرند, اما وقتی موفق نشدند علیه دولت سوریه شدند.

وی در پاسخ به این پرسش "غربی‌ها وقتی نتوانستند در عرصه میدانی بشار اسد را از پای در آورند, می‌خواهند از طریق دیپلماسی این کار را انجام دهند, نظر شما چیست؟", اظهار داشت: ایران بنا ندارد که در میدان جنگ و سیاست‌ پشت بشار اسد را خالی کند. در مذاکرات سیاسی شرکت کردن به‌معنی خالی کردن پشت بشار اسد نیست و نباید ما در میدان سیاست و همچنین حفظ تمامیت ارضی سوریه را تنها بگذاریم.

مشاور مقام معظم رهبری در امور بین‌الملل با اشاره به درخواست وزیر خارجه روسیه برای حضور ایران در اجلاس وین گفت: وزیر خارجه روسیه چندین بار با آقای ظریف تماس تلفنی داشت تا بالاخره دولت ایران تصمیم به شرکت در اجلاس وین گرفت؛ خواسته روسیه‌ این بود که ما آن‌ها را برای دفاع از تمامیت ارضی و دولت سوریه تنها نگذاریم, چرا که همه تکالیف در میدان جنگ تعیین نمی‌شود, بلکه در میدان نظامی و دیپلماسی باید آماده بود و مشارکت کرد. بقیه شرکت کنندگان در اجلاس وین نیز متوجه شدند که اگر بخواهند بدون حضور ایران و روسیه تصمیمی بگیرند, خشت بر آب می‌زنند, لذا روسیه از ما خواست که در این اجلاس حضور داشته باشیم.

وی در پایان در خصوص خط قرمز ایران در موضوع سوریه گفت: آقای بشار اسد خط قرمز جمهوری اسلامی ایران است, به‌دلیل این که توسط مردم سوریه برای ریاست جمهوری انتخاب شده است و رییس جمهور قانونی است و اگر قرار باشد این خط قرمز شکسته شود, هیچ کشور دیگری در منطقه مصون نیست. مردم سوریه باید در مورد سرنوشت خودشان تصمیم بگیرند و هیچ‌کس خارج از سوریه حق ندارد برای آن‌ها تعیین تکلیف کند.

با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از وب سایت خبرگزاری تسنيم، تاریخ انتشار 14 آذر 1394، کد مطلب: 935228: www. tasnimnews.com