شعار سال: دکتر ایرج حریرچی در نشستی خبری با طرح سوالی مبنی بر اینکه یک کشور چقدر باید در حوزه سلامت هزینه کند، عوامل مختلف در این مبحث را مورد اشاره قرار داد و گفت: مجموع تولید ناخالص ملی کشور ما حدود 420 میلیارد دلار است که حدود 30 میلیارد دلار آن در حوزه سلامت هزینه میشود. این در حالیست که در کشور آمریکا بیش از 70 برابر کشور ما یعنی بالغ بر 220 میلیارد دلار در حوزه سلامت هزینه میشود.
وی ادامه داد: برای پاسخ به سوال بالا باید دید که وضعیت بیماریها در کشور ما چگونه است به عنوان مثال در کشور ما بابت درمان رایگان هر بیمار مبتلا به ایدز سالانه 52 میلیون تومان میپردازیم. قاعدتا این هزینه در کشورهایی که تعداد بیماران مبتلا به ایدز در آنها بالاست، با کشور ما فرق دارد. از طرف دیگر جامعه از حوزه سلامت انتظاراتی دارد مثلا در مورد نارسایی کبد حداقل انتظار جامعه آن است که بیمار تحت عمل پیوند قرار گیرد.
حریرچی در این باره افزود: در گذشته اغلب مرگهای کشور در خانه اتفاق میافتاد، این در حالیست که اکنون اغلب مرگها در بیمارستان است. 25 درصد کل هزینههای کشور فرانسه صرف یک ماه آخر عمر افراد میشود. این در حالیست که این هزینهها برای افراد موثر واقع نمیشوند. بنابراین باید هزینههایی که در حوزه سلامت صورت میگیرد موثر باشند.
وی ادامه داد: بحث دیگری که برای پاسخ به این سوال مهم است، قیمت عوامل تولید در حوزه سلامت است. عامل اصلی تولید در حوزه سلامت نیز نیروی انسانی شامل پزشک، پرستار، بهیار و ... است. در کشوری مانند ما که با کمبود پزشک و پرستار مواجه است باید به سطح قیمت فعلی توجه شود به عنوان مثال درآمد لیسانسیههای حوزه سلامت از درآمد لیسانسیههای حوزههای دیگر بالاتر است. در این زمینه همچنین باید سایر اولویتهای کشور و همچنین عقب ماندگیهای حوزه سلامت را نیز در نظر بگیریم.
عقب افتادگی جدی در زیرساختهای حوزه سلامت
قائم مقام وزیر بهداشت ادامه داد: در کشور ما طی سالیان متمادی هزینه مناسب در حوزه سلامت صورت نگرفته است، بنابراین زیرساختهای حوزه سلامت دچار عقب افتادگی جدی است. بنابراین قطعا نظام سلامت باید برای جبران عقب افتادگیهای خود از متوسط گذشته خود و همچنین متوسط کشورهای اطراف، بیشتر هزینه کند.
سهم جیب مردم در پرداخت هزینههای سلامت همچنان بالاست
حریرچی افزود: همچنین متوسط پرداختی از جیب مردم در حوزه سلامت در دنیا 18 تا 24 درصد است. امروز هیچ شکی نیست که سطح پرداختیهای قبلی مردم کشورمان در حوزه سلامت 50 تا 60 درصد بود که اکنون به 40 درصد رسیده است. با وجود تمام اقدامات انجام شده هنوز هم پرداختیهای مردم در حوزه سلامت نسبت به معیارهای روز سلامت دنیا، بسیار زیاد است. بی تردید کاهش پرداخت از جیب مردم مستلزم افزایش پرداختی دولت و بیمههاست.
قائم مقام وزیر بهداشت در این باره ادامه داد: 90 تا 92 درصد هزینههای سلامت یا از جیب مردم تامین میشود یا از طریق دولت و بیمهها. 7 تا 8 درصد مابقی نیز از سوی بیمههای تکمیلی ، خیریهها و ... تامین میشود. بنابراین اظهاراتی مبنی بر آنچه هزینه بیمهها در طرح تحول بالا رفته است، با فرض اینکه این اظهارات درست باشد، هنوز هم به سطح مطلوب نرسیده است. چرا که اگر هزینه بیمهها و دولت بالا رفته بود قاعدتا باید سهم مردم در پرداخت هزینههای سلامت پایین میآمد. البته این نکته را هم بگوییم که هزینه کردها باید افکتیو و موثر باشد.
ارزیابی سازمان جهانی بهداشت از طرح تحول نظام سلامت
سخنگوی وزارت بهداشت در ادامه به ارزیابی سازمان جهانی بهداشت از طرح تحول نظام سلامت اشاره کرد و گفت: ارزیابانی در سطح بسیار بالایی از سازمان بهداشت جهانی به ایران آمدند، این گروه حدود سه روز گذشته نتایج نهایی ارزیابیهایشان را ارائه دادند و در مجموع طرح تحول نظام سلامت را اقدامی مثبت و یکی از مدلهای موفق خواندند البته برای بهبود آن نیز پیشنهاداتی ارائه دادند که این پیشنهادات در جلسات مختلف و حتی در سطح دولت در حال بررسی است. به عنوان مثال این ارزیابان پیشنهاد دادند که پولهای حوزه سلامت تثبیت و علامتگذاری شود. اعمال تولیت وزارت بهداشت، تجمیع بیمهها، تغییر نظام پرداختی فی فور سرویس به پرداخت در ازای خدمت و همچنین گسترش مراقبین سلامت و پزشک خانواده از دیگر پیشنهادات این گروه ارزیاب است.
تا پایان دولت 90 درصد ایرانیان دارای مراقب سلامت میشوند
حریرچی در ادامه صحبتهایش با تاکید بر نقش مراقبین سلامت افزود: امیدواریم تا پایان این دوره دولت و وزارت بهداشت حداقل 90 درصد مردم تحت پوشش مراقبین سلامت قرار گیرند و 90 درصد بیماریها شناسایی و خدمات مطلوب را دریافت کند.
وی ادامه داد: در دهه 60، بهورزها باعث افتخار ایران در ارائه خدمات در روستاها بودند. امیدواریم با طراحی صورت گرفته مراقبین سلامت در شهرها نیز همین نقش کلیدی را داشته باشند. مراقبین سلامت نیروهای لیسانسیه آموزش دیدهای هستند که خدمات بهداشتی و درمانی اولیه را به مردم ارائه میدهند و در صورت لزوم آنها را به پزشکان خانواده ارجاع خواهند داد. تقاضا داریم که مردم به مراقبین سلامت در پایگاههای سلامت مراجعه کنند. این روش یکی از مهمترین و اصلیترین کارهایی است که در حوزه پیشگیری از بیماریها انجام خواهد شد.
تشکیل 56 میلیون و 201 هزار پرونده الکترونیک سلامت
حریرچی افزود: تا کنون 56 میلیون و 201 هزار پرونده الکترونیک سلامت در سراسر کشور تشکیل شده و 45 میلیون و 860 هزار نفر ایرانی خدمت لازم را دریافت کردهاند. در مجموع 293 میلیون خدمت در قالب تشکیل پرونده الکترونیک سلامت ارائه شده است. به جز تهران، اقدامات مربوط به پرونده الکترونیک سلامت در سایر دانشگاهها حداقل 50 درصد پیشرفت داشته است.
رشد 71 درصدی اما ناکافی بودجه بیمه سلامت در سال 96
وی در ادامه درباره حجم بدهی سازمان بیمه سلامت و انتقال این بدهیها به مجموعه وزارت بهداشت، به مذاکرات انجام شده در این زمینه اشاره کرد و گفت: عمده بیمه شدگان بیمه سلامت افرادی هستند که کل حق بیمه آنها را دولت تامین میکند. 100 درصد حق بیمه روستاییان و عشایر از طریق دولت تامین میشود. همچنین بیمه شدگان جدید هم کل حق بیمهشان از طریق دولت تامین میشود. بخشی از حق بیمههای کارکنان دولت نیز از سوی دولت و دستگاه مربوطه به عنوان کارفرما تامین میشود.
وی با اشاره به رشد 71 درصدی بودجه بیمه سلامت در سال آینده ادامه داد: علی رغم این رشد بودجهای اما هنوز این رشد مکفی نیست. همچنین 100 هزار میلیارد تومان اوراق قرضهای که بابت بدهی بیمه سلامت در نظر گرفته شده هر چند رقم قابل توجهی است اما باز هم کافی نیست. در زمینه این اوراق دچار مشکل هستیم و تا کنون تنها درصد اندکی از آن برای بیمارستانها عملکرد داشته است.
حریرچی افزود: سازمان بیمه سلامت قول داده که تا هفته آینده 1000 میلیارد تومان دیگر به صورت نقدی بپردازد که امیدواریم این موضوع عملیاتی شود.
وی ادامه داد: برای مشکل بدهیهای سازمان بیمه سلامت دو اقدام میتوان انجام داد، ابتدا اینکه بودجه این سازمان درست و عملیاتی طراحی شود. در این راستا حق بیمه 7 درصدی برای سال آینده در بودجه پیش بینی شده است که قدم مهمی است و میتواند مقداری از مشکلات بیمه سلامت را حل کند. بحث دیگر به هزینههای سازمان بیمه سلامت مربوط میشود که در این راستا نیز اقداماتی انجام خواهد شد. به عنوان مثال آمادگی داریم با انتقال بیمه سلامت به وزارت بهداشت وا ختیاراتی که به دست میآوریم، نظام ارجاع را با اعمال سقفهای لازم عملیاتی کنیم. این موضوع را در دولت نیز مطرح کردهایم.
وی تاکید کرد: تکلیف ما نظام ارجاع است. به نظر میرسد در سازمان بیمه سلامت و خصوصا افرادی که بیمه رایگان دارند اجرای نظام ارجاع عملیاتیتر و سریعتر خواهد بود.
حریرچی در مورد طرح انتقال سازمان بیمه سلامت و واکنش شورای نگهبان، گفت: در این مورد شورای نگهبان ایرادی نگرفته است. البته اقداماتی انجام شد تا بتوانند در مجمع تشخیص مصلحت نظام این طرح را مغایر سیاستهای کلی نظام سلامت مطرح کنند، اما این موضوع در مجمع رای نیاورد.
توضیحی درباره پزشک خانواده و نظام ارجاع
وی در پاسخ به سوالی درباره برنامه پزشک خانواده نیز گفت: در جهت ارائه خدمات بهداشتی درمانی مطلوبT نظامی به عنوان پزشک خانواده در روستاها تعریف شد. در شهرها نیز هر ایرانی باید یک مراقب سلامت و یک پزشک خانواده داشته باشد. در روستاها نام این مراقب سلامت «بهورز» است. نسبت مراقبان سلامت و پزشکان خانواده به جمعیت را نیز با توجه به منابع در اختیارمان در نظر میگیریم. در برخی کشورهای دنیا به ازای هر 1000 تا 1200 نفر یک پزشک خانواده میگذارند. ما با توجه به منابع در اختیارمان به ازای هر 12 هزار و 500 نفر چهار مراقب سلامت در پایگاهها در نظر گرفتهایم. در مرکز جامع ارائه خدمات سلامت نیز برای هر 30 تا 40 هزار نفر، دو الی سه پزشک خانواده در نظر گرفته شده است. استقرار این مبحث فرآیندی زمانبر است.
حریرچی افزود: در این راه ما داشتههای خودمان را به باد نخواهیم داد و از آن استفاده خواهیم کرد. یعنی نظام مستقر در روستاها کار خود را انجام خواهد داد و جاهایی که نقص دارد برطرف خواهد شد. در این راستا نیز تا کنون تغییراتی را دادهایم. در استانهای فارس و مازندران پزشک خانواده با سیستم بهداشت متصل نبود که این نقص برطرف شد. نظام ارجاع را به تدریج با استقرار بیمه سلامت در وزارت بهداشت، به شهرهای زیر 50 هزار نفر و به تدریج بالاتر گسترش خواهیم داد.
وی درباره اظهارات مطرح شده مبنی بر لزوم اصلاح نسخه 02 پزشک خانواده در استان فارس گفت: مباحث مربوط به خدمات بهداشتی به میزان قابل توجهی اصلاح شده است. مشکلاتی درباره تاخیر پرداختهای بیمهها وجود دارد. برخی موارد را نیز با توجه به فشارهای اجتماعی و سیاسی ارتقاهایی را لحاظ کردیم. خوشبختیم که انجمن پزشکان عمومی و خانواده این دو استان پیش از این بیانیه میدادند و خواستار برچیده شدن پزشک خانواده بودند اما اکنون درخواست آنها تحکیم و ارتقای این برنامه است.
وی درباره مباحث مطرح مبنی بر عدم پرداخت پولهای پزشک خانواده به سازمان بیمه سلامت گفت: در این زمینه سقفی داریم. از آن سقف، آنچه که به ما پرداخت شده را ما نیز پرداخت کردهایم. این پرداختیها درصد اندکی است که کفاف پزشک خانواده مازندران و فارس را نمیدهد. این پرداختیها در شورای عالی مربوطه طبق ضوابط مشخص هزینه میشود.
وی درباره سطح پرداختی به نیروهای انسانی در حوزه سلامت ایران در مقایسه با کشورهای اروپایی و آمریکایی گفت: پرداختیها به نیروهای انسانی حوزه سلامت در کشور ما در هر سطحی بسیار پایینتر از کشورهای اروپایی و آمریکایی است. این مقایسه با سایر گروههای درآمدی در کشور خودمان نیز موضوعی است که باید کار متفاوتی روی آن انجام شود و مستلزم کار مطالعاتی دقیق و متناسب با انتظارات مردم است.
حریرچی در ادامه در پاسخ به سوالی درباره تجمعات سیاسی در دانشگاهها گفت: نشاط سیاسی در دانشگاه در هر سطحی مطلوب است، اما از مسائلی که به تنش منجر شود و مجوز رسمی نداشته باشد باید پرهیز شود.
تاثیر ریزگردها بر سلامت خوزستانیها
وی در ادامه در پاسخ به سوالی درباره تاثیر ریزگردها بر سلامت خوزستانیها گفت: مطمئنا تاثیر این ریزگردها در درازمدت قابل توجه است. ریزگردها تاثیراتی هم در آب و برق منطقه و همچنین عملکرد بیمارستانها داشتند که خوشبختانه با همکاریهای صورت گرفته مشکلات خدمات اورژانسی بیمارستانها که تحت تاثیر قطعی آب و برق قرار گرفته بود، برطرف شد.
تعرفههای پزشکی 96
قائم مقام وزیر بهداشت درباره تعرفههای سال 96 نیز گفت: سازمان نظام پزشکی پیشنهاداتی در این زمینه داشته است. شورای عالی بیمه هم اقداماتی را در این راستا انجام میدهد. تلاشمان آن است که بودجه مناسبی برای حوزه سلامت فراهم شود. اما اصل ما آن است که پرداختی از جیب مردم بالا نرود. ضمن آنکه افراد ارائه دهنده خدمت در حد معقول و قیمت تمام شده دریافتی داشته باشند.
با عسر و حرج کار میکنیم
سخنگوی وزارت بهداشت در پایان با اشاره به تاخیر یک ساله بیمهها در پرداخت مطالبات مراکز درمانی گفت: مجموعه وزارت بهداشت، دانشگاههای علوم پزشکی و بیمارستانها و مراکز درمانی مظلومانه اما با اقتدار و افتخار خدمت رسانی به مردم را ادامه میدهند. این در شرایطی است که در دریافتیهای بیمهای مان یک سال تاخیر داریم و در تخصیصهای بودجههای معمولی هم دچار مشکل هستیم. استراتژی وزارت بهداشت ادامه خدمت رسانی به مردم بدون ذرهای عقب نشینی از بستههایمان است. در جاهایی با عسر و حرج کار میکنیم. در عین حال از ارائه دهندگان هم تشکر میکنیم که با قوت تمام خدمت را ادامه میدهد.
با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، تاریخ 25 بهمن 95، کد مطلب: 95112517523: www.isna.ir