چهارشنبه ۲۵ تير ۱۴۰۴ - 2025 July 16 
شهر خلخال در شان شهروندان نیست
شعار سال: خلیل قلی‌زاده که برای دومین بار، سرپرست شهرداری خلخال شده، کارشناس ارشد شهرسازی و برنامه‌ریزی است و مدرس دانشگاه‌های خلخال هم بوده؛ بنابراین طبیعی است که از دیدگاه کارشناس شهرسازی با دید منتقدانه به اوضاع بنگرد؛ اما این همه ماجرا نیست و او از تلاش‌های شهرداری برای حرکت به سمت شهری در شأن شهروندان می‌گوید. مهندس قلی‌زاده البته در ابتدای صحبت‌هایش از حوزه اختیارات شهرداری‌ها بر حومه شهر و حریم آن سخن گفت و از وظایف بی‌شماری که بر گردن این نهاد غیردولتی است؛ از جمله نظارت بر ساخت‌وساز شهری، عمران شهری، خدمات شهری، فضای سبز، خدمات آتش‌نشانی، امور فرهنگی و اجتماعی و…
به هرحال ما هم هرچه از سوالات مردم می‌دانستیم با وی مطرح کردیم و کم و بیش از برخی جواب‌ها قانع شدیم و از برخی دیگر نه. اما به هرحال عملکرد شهرداری ارتباط مستقیم با میزان درآمدهایش دارد و از این لحاظ اوضاع شهرداری خلخال مساعد نیست.
لطفا با ما همراه باشید تا جواب این همه سوال را از زبان سرپرست شهرداری بخوانید…
*مدیریت‌های امروزی معتقدند گذر رودخانه از داخل هر شهر، فرصتی برای ایجاد جاذبه‌های گردشگری و زیباسازی شهری است، اما در شهر ما رودخانه به زباله‌دانی تبدیل شده و سال‌هاست فضایی آزاردهنده ایجاد کرده است. چرا هیچ اقدامی در این باره نمی‌شود؟
وجود رودخانه در داخل شهر شانسی بزرگ و پتانسیل برای زیبایی شهر است، ولی متأسفانه طی سال‌های گذشته با بی‌توجهی‌ها و اکتفا به تعمیرات نامطلوب، اثری جز منظره بد و مغایرت با بهداشت و نظافت شهری نداشته است. اکنون در حال اقدام برای طراحی اصولی و فنی آن توسط مشاور ذی‌صلاح هستم که مطالعه آن با توجه به هیدرولوژی رودخانه و تمامی حوزه‌های آبریز بالادست جهت مقابله با حوادث و سیل‌های فصلی کمی زمان‌بر خواهد بود؛ اما این پتانسیل باید بالفعل شود.
*باغات خلخال روز به روز در حال نابود شدن است و ما هر روز شاهد سر برآوردن آپارتمان‌ها یا خانه‌های ویلایی به جای درختان خوش قد وقامت هستیم. نمونه‌اش خیابان سی‌متری یا باغات کنار رودخانه یا ورودی و خروجی شهر. آیا دادن مجوز ساخت‌وساز چهار یا پنج‌طبقه در خلخال یا بخش‌ها قانونی است؟ گاه دیده می‌شود خانه‌های آپارتمانی بلندمرتبه در کوچه‌های کم‌عرض ساخته شده و بسیاری از آنها پارکینگ هم ندارند. فرآیند نظارت ساخت‌وساز به چه شکل انجام می‌شود؟
ساخت‌وساز در باغات و ایجاد کاربری‌های غیرمجاز، خلاف بوده و تعیین ارتفاع و تعداد طبقات از وظایف کمیسیون تخصصی ماده پنج است که در ساختمان مسکن و شهرسازی تشکیل و بعد از دو مرحله (مرحله اول کمیته فنی و مرحله دوم تشکیل کمیسیون) با حضور کارشناسان و مدیران کل حدود ۱۰ اداره کل در استان، مجوز لازم صادر می‌شود.
اکثر باغات و اراضی که من نیز به نابودی تدریجی آنها انتقاد دارم، در خارج از محدوده قانونی شهر بوده و تحت نظارت جهاد کشاورزی و بنیاد مسکن است.
*چرا آسفالت کوچه‌ها و خیابان‌ها بسیار نامناسب است؟
در خصوص وضع نامناسب کوچه‌ها، معابر و خیابان‌ها جزو منتقدان اصلی بوده‌ام. متاسفانه عامل اصلی تخریب، بی‌توجهی دستگاه‌های حفار؛ ازجمله ادارات آب‌وفاضلاب؛ مخابرات، گاز و برق شهری است که بدون رعایت اصول فنی حفاری اقدام به تخریب معابر کرده و نوارهای حفاری را مطابق استاندارد پر نمی‌کنند. اقدام‌های این ادارات منجر به نشست و فرورفتگی زمین می‌شود. عامل بعدی نیز کم‌توجهی شهرداری طی سال‌های گذشته بوده است.
در حال حاضر با به کارگیری سه اکیپ مجرب و مجهز در حال جبران گذشته هستیم و طی سال جاری؛ به‌ویژه ماه گذشته بالغ بر ۴۰هزار مترمربع آسفالت‌ریزی و ترمیم انجام شده است. طی سفرهایی که هفته قبل به سازمان شهرداری داشتم و با توجه به ملاقات‌هایی که با استانداری و مدیران کل داشتم، موفق به اخذ حواله بالغ بر ۲۳۰تن قیر رایگان شده‌ام که صرف آسفالت معابر خاکی و روکش خیابان‌ها خواهد شد.
*چرا در نصب مجسمه‌های شهری به نمادهای خلخال مانند محصولات کشاورزی، دامداری، زنبورداری یا ظرفیت‌های طبیعی مثل کوه آق‌داغ، رودخانه قزل‌اوزن یا مشاهیر و اساتید فرهنگی و… توجهی نمی‌شود؟
توجه به هویت شهری در المان‌های شهری را باید از گذشتگان پرسید؛ اما با توجه به برنامه‌ریزی‌های به عمل آمده، مقرر است از پیکر مشاهیر در رینگ میدان معلم و از نمادهای طبیعی و صنایع دستی در بلوارها و ورودی‌ها و خروجی‌ها استفاده شود که به زودی شاهد آن خواهیم بود.
*شما از وضعیت موجود شهر خلخال راضی هستید؟ چه برنامه‌هایی برای ارتقای وضعیت نابسامان چشم‌انداز شهری دارید. قبول دارید شهر ما روح ندارد و باید از لحاظ معماری شهری و زیبایی‌شناسی توجه ویژه‌ای به آن کرد؟
مدتی پیش در مصاحبه با ایرنا از وضع موجود شهر خلخال اظهار نارضایتی کرده و آن را در شأن شهروندان ندانستم. در حال حاضر ساماندهی میادین و پارک‌ها را از پارک چمران شروع کرده‌ایم. در حال خرید سه برج نوری ۲۶متری جهت نصب در پارک‌ها برای تامین روشنایی و تهیه، نوسازی و بازسازی مبلمان شهری پارک‌ها، نورپردازی المان‌های میادین و بلوارها هستیم. آب‌نماهای میادین و پارک‌ها فعلاً راه‌اندازی شده و درصدد بهسازی آنها و استفاده از رنگ و نور در میادین هستیم. اولین استارت استفاده از طراحی گرافیگی با رنگ و کاشی شکسته در پارک ارم را هم کلید زده‌ایم و مصمم به ایجاد محیطی شاد و باطراوت برای شهروندان و مهمانان هستیم. تبدیل بازار خلخال به یک بازار توریستی جهت بالا بردن رونق اقتصادی و گردشگری از دیگر طرح‌هایی است که توسط مشاور در حال طراحی هست. توجه ویژه به بافت فرسوده و بافت تاریخی و مرکزی شهر نیز در اولویت کاری‌مان بوده و با استاندار محترم از طریق فرماندارمان وارد مذاکره شده و امیدواریم اعتبار ویژه‌ای در این خصوص اخذ کنیم.
*الان منابع مالی شهرداری چگونه تامین می‌شود و مردم تا چه حد در امور شهر مشارکت دارند؟
شهرداری تشکیلات خودگردان بوده و لازم است از طریق اخذ عوارض و پروانه و سایر عوارض قانونی تامین اعتبار کند. آنهایی که وضع شهر را با سایر شهرها مقایسه می‌کنند باید تفاوت درآمد را نیز در نظر بگیرند. در شهرهایی که بابت فقط صدور پروانه ساخت یک برج چندین میلیارد اخذ می‌شود، به راحتی می‌توان کارهای بزرگ انجام داد. با توجه به وضعیت اقتصادی شهروندان، شهرداری نیز با مشکلات مالی مواجه بوده و سعی کرده‌ایم با تعریف پروژه‌های درآمدزا و بخش خصوصی این مشکل رفع شود. این کار توان و وقت بیشتری می‌طلبد؛ ولی عملی است.
* ارتباط شما با شهرداری‌های شهرهای دیگر به چه شکل است؟
شهرداری خلخال به عنوان شهرداری مرکزی سه شهرداری دیگر در جنوب استان عمل می‌کند. با شهرداری مرکز استان ارتباط تنگاتنگ و تعامل داشته‌ایم و در سفر اخیرم به سازمان شهرداری با مدیران شهرداری تهران وارد مذاکره مستقیم شدیم و مقرر شد از نظر کارشناسی آنها در بهبود وضع شهر و استانداردهای میادین و پارک‌ها استفاده کنیم.
*چرا ظرفیت‌های بی‌نهایت خلخال تاکنون در نمایشگاه‌ها و جشنواره‌های شهری آن‌طور که باید معرفی نمی‌شود؟
شرکت نکردن در نمایشگاه‌ها به‌ویژه از طرف میراث فرهنگی و گردشگری و معرفی شهر و منطقه به گردشگران ضربه سختی به منطقه و شهر وارد کرده که برای جبران آن با صداوسیما وارد مذاکره شده و جهت عقد قرارداد ساخت مستند خلخال و پخش از شبکه‌های سراسری در قالب برنامه «ایران زیبا» اقدام کرده‌ایم که به‌زودی فیلمبرداری آن آغاز خواهد شد.
*با توجه به اینکه مهم‌ترین بحث روز خلخال، مسأله دفع نامناسب زباله‌هاست، در این خصوص شهرداری چه اقداماتی انجام داده یا در حال انجام است؟
محل دفن فعلی زباله به حدود ۳۵سال پیش برمی‌گردد که در آن زمان دور از شهر بوده و محل مناسبی بود، ولی الان با گسترده شدن شهر در ۸۰۰ متری بیمارستان قرار گرفته است. شهرداری هم با توجه به نامناسب بودن موقعیت فعلی اقدام به مکان‌یابی محلی جدید کرد. پس از مکان‌یابی مناسب در کمیته فنی استان بررسی و تصویب و مجدد به شهرداری ابلاغ شد، اما چون محل مورد نظر متعلق به منابع طبیعی بوده و کار واگذاری در حال سپری کردن مراحل پایانی است، اکنون در مرحله تحویل زمین مورد نظر هستیم که مختصاتش کاملاً مطابق استانداردهای زیست‌محیطی است.
پس از تحویل کامل به شهرداری، برای مراحل آزمایشات خاک، مطالعات زیرساخت‌ها، جاده دسترسی و… به مشاور ارجاع خواهد شد تا طراحی استاندارد برای جلوگیری از آسیب‌های محیط زیستی با در نظر گرفتن گودبرداری مناسب، کمربند سبز، فنس‌کشی و… که مستلزم زمان است، انجام شود.
مکان مورد نظر قابلیت پوشش‌دهی زباله‌های روستاهای بخش مرکزی، هشجین و کوثر را با آن حجم زباله‌های شهری دارا بوده و توجیه فنی و اقتصادی برای واگذاری به بخش خصوصی را هم دارد. مکان فعلی هم به محل دفن نخاله‌های ساختمانی تبدیل می‌شود تا زباله‌های موجود دفن شود و اثرات مخرب آن از بین برود.
*بحث ادغام خوجین و علی‌آباد و اندبیل به کجا رسیده است؟
طرح جامع و تفصیلی شهر توسط معاونت وزارت مسکن و اداره کل مسکن و شهرسازی اردبیل با توجه به ضوابط در حال بازبینی است و بیشتر برای ادغام خوجین جدی هستیم؛ چون بافت آن به شهر نزدیک است و وارد استانداردهای شهری می‌شود. از نظر شهرداری و شورای شهر هم بلامانع است.
*در گفت‌وگویی که اخیراً با دکتر خالقی داشتیم، گفتند اگر شهرداری و شورای شهر اراضی کمربندی جنوبی را آزاد کنند، می‌توانند این جاده را به سرانجام برسانند. در این مورد چه نظری دارید؟
فعالیت‌های شهرداری به صورت قانونی در داخل محدوده شهر است و نه می‌تواند سرمایه‌گذاری کند و نه وارد عمل شود، اما کاملاً از اجرایی شدن آن استقبال می‌کنیم؛ چون برای نظافت شهری، اقتصاد شهرسازی و آسیب نرسیدن به زیرساخت‌ها خیلی مؤثر است و حتی فراتر از قانون هم از این طرح حمایت می‌کنیم.
*چرا در اماکن عمومی خلخال از نام بزرگان خلخالی استفاده نشده است؟
کمیته نامگذاری معابر برای این کار وجود دارد که اعضای آن با ضوابط مشخصی اقدام می‌کنند و کل اعضا تصمیم‌گیرنده هستند. شهرداری فقط به عنوان یک عضو، وظیفه اعلام مکان و معابر بی‌نام به کمیته را بر عهده دارد.
*برای ساماندهی مناطق گردشگری خلخال تاکنون چه فعالیت‌هایی از طرف شهرداری انجام شده است؟
سال‌ها قبل به شهرداری گفته شد که وارد شده و مجری باشد تا اعتباراتی نیز اختصاص یابد.۱۰هکتار از اراضی ملی ازناو را برای طراحی به مشاور واگذار کردیم و با توجه به بودجه تخصیص‌یافته با هزینه کلان، طرح اجرایی و قابل قبولی از مشاور گرفتیم که متاسفانه طرح را از شهرداری گرفته و به دهیاری سپردند، اما به خواست شخص فرماندار مقرر شد مجدد به شهرداری بسپارند تا متولی این کار باشد.
*یکی از درخواست‌های مهم مردم، بهسازی قلعه‌باشی است. در این زمینه چه اقدامی شده است؟
محل مورد نظر دارای طرح مصوب است؛ اما بنا به دلایل نامشخصی کنار گذاشته شده بود و خواستار اجرایی شدن طرحی بودند که اصلاً با مصوبه همخوانی ندشت. به همین منظور طی جلسه‌ای با فرمانداری در ستاد بازآفرینی شهری پایدار، طرح مذکور ارائه و مشخص شد که طرح مغایر با اهداف میراث فرهنگی نیست و ضمن بازآفرینی و پویایی قلعه، مشکل ترافیکی را نیز از بین می‌برد. این طرح جهت تامین اعتبار با مساعدت فرماندار به استان ارجاع شد.
*توقع شما از دیگر مسئولان شهری برای ساختن شهری زیبا و با معیارهای استاندارد چیست؟
شهرداری‌ها کاملاً خودگردان بوده و منابع درآمدشان؛ ازجمله عوارض شهری، صدور پروانه و… مشخص است، اما شهر خلخال با توجه به اقتصاد کوچک و کم شدن وام‌ها به جهت ساخت‌وساز شهری درآمد کمی داشته و حتی در برخی امور بدهی نیز دارد. این وضعیت اسفناک کارهای عمرانی را برای شهرداری سخت کرده است. اگرچه به کمک مسئولان با اعتبارات عمرانی و در قالب طرح برای درآمدزایی شهرداری می‌توان کاری کرد، ولی توجه و تعامل سایر ادارات و دستگاه‌ها؛ از جمله محیط زیست، منابع طبیعی و ثبت اسناد نیز لازم است.
*برنامه آینده و سخن پایانی؟
با توجه به وضع نابسامان فضای سبز و مبلمان نامناسب شهری در پارک‌ها و سطح شهر، توجه اساسی و ویژه‌ای به زیباسازی و طراحی شهری خواهیم داشت. توجه به کیفیت، مقرون به صرفه بودن، اجرای اصولی و مهندسی امور در دست از نظر شخص بنده بسیار حائز اهمیت است و در نظر داریم برای حداقل دو میدان از نمادهای شهری استفاده کنیم؛ البته نه به شکل میدان آزادی، بلکه به صورت مطالعه‌شده و بیانگر هویت شهری و فرهنگ مردمان؛ چه به صورت فنی و چه از نظر زیبایی‌شناختی در سازه و ماندگاری طرح .
همچنین برای دو میدان در جلو مساجد جامع و جمعه نیز طرح‌هایی در نظر گرفته شده و در دست بررسی است و می‌خواهیم طرح‌های ماندگاری بوده و نشان‌دهنده هویت و اهمیت این اماکن باشند و از مصالح بومی و طرحی سنتی استفاده شود.
با اندكي تلخيص و اضافات برگرفته از پایگاه خبری تحلیلی خلخال زر، تاریخ انتشار: 4 مرداد 1395، کد مطلب: 15322:www. khalkhalzar.com
