شعار سال: مجلس شورای اسلامی بتازگی کلیات لایحه حمایت از توسعه و ایجاد اشتغال پایدار در مناطق روستایی و عشایری با استفاده از منابع صندوق توسعه ملی، به تصویب رساند. براساس این لایحه، 1.5 میلیارد دلار از منابع صندوق، نزد بانک‌های عامل به صورت قرض‌الحسنه سپرده‌گذاری می‌شود و برای ایجاد اشتغال در مناطق عشایری و روستایی، تسهیلات برای طرح‌های کشاورزی، منابع طبیعی، معادن کوچک، فناوری اطلاعات، گردشگری، صنایع دستی و خدمات ارائه خواهد شد.

نگاهی به کلیات این لایحه نشان می دهد ، این طرح تاکید بر روی اشتغال پایدار دارد. حال پرسش اساسی این است که پس از تصویب نهایی این طرح باید چه زمینه هایی در روستا فراهم کنیم تا اشتغال پایدار شکل بگیرد؟

1.یکی از مهمترین راهکارهای اشتغال پایدار روستایی ایجاد صنعتی مناسب با ظرفیت های آن منطقه است.

هر چند که در نیم قرن گذشته طرح توسعه انواع کشت و صنعت در مناطق روستایی پیگیری شد اما سیاست های کلی توسعه روستا بر این مبنا بوده که معیشت روستایی بر درآمدهای ناشی از کشاورزی و دامپروری استوار باشد. این ذهنیت شکل گرفته در زمینه معیشت روستاییان موجب شد تا نسبت به صنعتی شدن روستاهای کشور غفلت صورت گیرد.

کم توجهی های گذشتگان به توسعه صنعت منطقه روستایی، ممکن است طرح اشتغالزایی دولت یازدهم را با مشکلات فراوانی مواجه کند زیرا محیط روستایی با چنین بسترهایی نمی تواند میزبان صنایع سنگین و بازار فروش آن ها باشد.

2. ایجاد زیر ساخت های مناسب برای توسعه روستایی یک راهبرد کوتاه مدت نیست که در کمتر از یک دهه بتوان آن را اجرایی کرد؛ ایجاد چنین راهبردی نیاز به برنامه های مدونی دارد که نتیجه آن به توسعه همه جانبه و پایدار روستایی ختم شود.

در این زمینه اشتغال پایدار باید بر روی ظرفیت و واقعیت های موجود در روستا تاکید کند. اگر این ظرفیت ها در برنامه دولت ها نادیده گرفته شود و راهبرد اشتغالزایی مورد نظر دولت وارداتی باشد به یقین واپس ماندگی فرهنگی شکل خواهد گرفت و ممکن است موجب نابودی برخی ظرفیت های طبیعی و تاریخی روستا شود.

3-از گذشته های دور جمعیت عشایری و روستایی کشور توانسته با اتکا همیاری های جمعی و تعاون روستایی زندگی مستقل از جامعه کلان داشته باشد، اما در شرایط کنونی و با توجه به تغییر سبک زندگی این قشر ، باید نگاه به روستا فراتر از نگاه به بخش کشاورزی و دامپروری سنتی باشد.

برای توسعه همه جانبه روستا باید سنت های روستایی و همیاری های آن را با برنامه های کارشناسی شده و مدون دولتی ادغام تا بتوان از دل آن یک راهکار مناسب برای ایجاد اشتغال پیدا کرد.

اگر این همیاری ها به صورت دقیق شناخته و بهترین نمونه های آن ها را برای ادغام در برنامه های مدون روستایی انتخاب شود به یقین مردم روستا احساس نزدیکی فراوانی با برنامه های دولت خواهند داشت.

4.مناطق روستایی و عشایری ایران مجموعه ای از فرصت های هستند که می توان با صنعتی کردن آن ها مشاغل فراوانی ایجاد کرد. توسعه دامپروری صنعتی ، کشاورزی صنعتی، تشویق کشاورزان برای تحول در کشاورزی، یکپارچه سازی اراضی، فقدان صنایع تبدیلی، توسعه صنعت نساجی در مناطق عشایری و معرفی جاذبه های گردشگری روستاهای ایران به شهروندان می تواند گام موثری در جهت اشتغالزایی در روستا باشد.یکی از مهمترین راهکارهای ایجاد اشتغال پایدار روستایی با تکیه بر چنین ظرفیت هایی توسعه کشت و صنعت در این مناطق است. اگر دولت برحسب ظرفیت های بومی هر منطقه بتواند صنایع تبدیلی و نگهدارنده برای محصول روستاها پیاده کند می توان انتظار داشت برنامه اشتغال و توسعه پایدار در روستاها نهادینه شود.

5.رونق صنایع دستی و تولیدات دامی و کشاورزی روستایی نیازمند بازار فروش است. زمانی که دولت طرح هایی در زمینه مشاغل خانگی مانند قالیبافی و صنایع دستی در روستا اجرا کند، باید نسبت به بازار فروش و جلوگیری از دلالی در روستا اقدامات لازم نیز به عمل آورد. در این زمینه دولت با تشویق و خرید تضمینی محصولات این افراد، می تواند موجب رونق بازار مشاغل خانگی شود. اما اگر دولت برنامه های خود را تنها در پرداخت وام های کم بهره به روستایی خلاصه کند به یقین سرنوشتی بهتر از وام هایی که در دو دهه گذشته با عناوینی مانند باغداری، دامپروری و طرح های زود بازده به روستاییان پرداخت شد، ندارد. تسهیلات پیشین به روستاییان نه تنها کمکی در جهت بازدارندگی مهاجرت در این مناطق نکرد بلکه روستایی بیکار را به افرادی مقروض تبدیل کرد.

6- با توجه به آنچه که گفته شد اشتغال پایدار روستایی زمانی می تواند به عنوان یک راهبرد بلند مدت در روستاهای کشور اجرا شود که نگاه به روستا به عنوان تولید کننده صرف محصولات کشاورزی و دامی به شیوه سنتی تغییر کند. تاکنون نگاه به مناطق روستایی بیشتر بر محور پیرامون مرکز چرخیده است زیرا میزان اعتباری که به روستاییان به عنوان 30 درصد از جمعیت جامعه ما تعلق می گرفت تنها 14 درصد از اعتبارات ملی بود.

سایت شعار سال، با اندكي تلخيص و اضافات برگرفته از پایگاه خبری تحلیلی بصیر آنلاین، تاریخ انتشار: 29 خرداد 1396، کد مطلب: -:www. basironline.com