1- اینکه در مقدمه این دستورالعمل آورده شده که فقدان یک نظام سنجش بهره‌وری همواره احساس می‌شده است، نشان می‌دهد که تاکنون نظام جامعی برای سنجش بهره‌وری وجود نداشته است و هر چه در برنامه‌های کلان از جمله سند چشم‌انداز و برنامه‌های توسعه بر بهره‌وری تاکید می‌شده، ادعایی بیش نبوده است.

2- پیتر دراکر، اندیشمند بنام مدیریت گفته هر چیزی را که نتوان اندازه‌گیری کرد، نمی‌توان مدیریت کرد. وقتی بهره‌وری اندازه‌گیری نمی‌شده با وجود همه ادعاها، مدیریت بهینه صنایع امکان‌پذیر نبوده است.

3- از زمان هدفمندی یارانه‌ها و بهینه‌سازی مصرف انرژی، سیاست‌های حمایتی صنایع عامل تاثیرگذاری بوده است. با نامشخص بودن اندازه بهره‌وری، تنها عاملی که در سیاست‌های حمایتی از صنایع نقشی نداشته است، بهره‌وری بوده است. هرچند سهم بخش تولید و سیاست‌های حمایتی در هدفمندی یارانه‌ها مثل مهریه است: «کی داده، کی گرفته».

4- در قسمت مروری بر ادبیات بهره‌وری، بهره‌وری مجموع اثربخشی و کارایی بنگاه در ایجاد ستانده با به‌کارگیری نهاده‌های موجود تعریف شده است. شگفت از اینکه سازمانی که متولی یک مفهوم کلیدی در کشور است، نمی‌تواند یک تعریف دقیق از بهره‌وری ارائه دهد. بهره‌وری تابعی از کارایی و اثربخشی است و این تابع الزاما مجموع نیست. وقتی تابع کلی بهره‌وری به صورت نسبت مجموع ستانده‌ها به مجموع نهاده‌ها تعریف می‌شود، چگونه می‌توان آن را فقط مجموع در نظر گرفت؟

5- در این دستورالعمل ضمن تاکید بر ستانده‌ها و اشاره به نهاده‌ها، مفهوم این دو واژه و اینکه چگونه می‌توان یک متغیر را خروجی یا ورودی درنظر گرفت، توضیح داده نشده است. به بیان خیلی ساده، هر متغیری که افزایش آن مطلوب باشد، ستانده و هر متغیری که کاهش آن مطلوب باشد، نهاده است. هرچند در ادبیات بهره‌وری دو مفهوم ورودی و خروجی نامطلوب هم وجود دارد ولی موضوع این دستورالعمل نیستند.

6- دو نوع مقایسه معتبر و قابل استناد برای صنایع وجود دارد؛ یکی مقایسه با شاخص‌ها و دیگری مقایسه با رقبا. نتایج این مقایسه‌ها به بنگاه امکان برنامه‌ریزی عملیاتی و راهبردی را می‌دهد. این دستورالعمل صرفا به تحولات بهره‌وری در سطح بنگاه تولیدی پرداخته است و به این سوال که محک این تحولات چیست، پاسخی نمی‌دهد.

با وجود همه تلاش‌هایی که برای تدوین این دستورالعمل انجام شده، کاربرد چندانی نمی‌توان برای آن متصور شد و تنها می‌توان گفت که از هیچی بهتر است.

شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از سایت خبری جهان صنعت، تاریخ انتشار: 9 مرداد 1396، کدخبر: 93138، www.jahanesanat.com