شعارسال: یکی از مهمترین اتفاقات جلسات رای اعتماد کابینه دوازدهم در مجلس شورای اسلامی، درخواست رئیس هیئت مدیره سازمان مردم‌نهاد دیده‌بان شفافیت و عدالت از نمایندگان مجلس دهم برای عدم اعتماد مجدد به وزیر پیشنهادی بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به دلیل ضرورت توجه به موضوع تعارض منافع و واکنش سید حسن قاضی زاده هاشمی در صحن علنی مجلس به این موضوع بود.

25 مردادماه، احمد توکلی، نماینده سابق مجلس و رئیس هیئت مدیره سازمان مردم‌نهاد دیده‌بان شفافیت و عدالت با ارسال نامه ای به نمایندگان مجلس دهم خواستار عدم رای اعتماد آنها به قاضی زاده هاشمی شد. در ابتدای این نامه، توکلی به ضرورت توجه به موضوع تعارض منافع و تلاش کشورهای موفق در مبارزه با فساد از جمله آمریکا و کره جنوبی از چند دهه قبل برای مقابله با این موضوع اشاره کرده بود. در بخش پایانی این نامه هم توکلی صراحتا اعلام کرده بود که وزیر بهداشت و درمان و آموزش پزشکی که در حوزه مسئولیتش کسب‌وکاری با صدها میلیارد درآمد دارد و همچنین معاون و مدیرکل دارو او که صدها میلیارد از یارانه دارو را به‌نفع خود یا گروه‌های خاص صرف کردند، همگی در موقعیت تعارض منافع قرار دارند و به همین دلیل، خواستار عدم اعتماد مجدد مجلس به قاضی زاده هاشمی برای تصدی پست وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی شده بود.

مطابق با توضیحات توکلی در این نامه، تعارض منافع (Conflict of Interests) به موقعیتی گفته می‌شود که مقام تصمیم‌گیر که در حوزه خاصی دارای منفعت است، بر سر دوراهی انتخاب بین منافع عمومی و منافع خصوصی قرار می‌گیرد و اختیار تصمیم‌گیری در این حوزه را دارد. این تعارض معمولاً با ترجیح یافتن منافع خصوصی، منشأ فساد می‌شود.

ساعاتی بعد از رسانه ای شدن این نامه و در جلسه بررسی صلاحیت وزیر بهداشت پیشنهادی روحانی در مجلس که 25 مردادماه برگزار شد، قاضی زاده هاشمی با اصرار رئیس مجلس به این موضوع واکنش داد و گفت: «در مورد تعارض منافع، مطلبی رو فرمودند که در اینجا هم آمده است. معنی اش این است که شما در بخش بهداشت و درمان یک مهندس بگذارید. در وزارت دادگستری یک پزشک بذارید. در راه و ساختمان یک متخصص علوم سیاسی بذارید و در وزارت امور خارجه و همچنین. مهم این است که شما دقت کنید فساد اتفاق نیفتد. بالاخره شما وزارت راه و شهرسازی را باید بدید دست یک مهندس راه و شهرسازی. علوم سیاسی یا صنعت را باید بدید دست همون فرد متخصصش. در همین مطالبی که مخالفین محترم فرمودند از شایسته سالاری اسم بردند. شایسته سالاری به معنای این است که هر کسی در جایگاه خودش با تخصص خودش».

قاضی زاده هاشمی در حالی تلاش کرد به صورت ساختگی دوری از تعارض منافع را در تضاد با شایسته سالاری قرار دهد و نگرانی گروهی از نمایندگان مجلس در این زمینه را برطرف کند که:

اولا: مسئله صرفا پزشک بودن وزیر بهداشت نیست بلکه سهامداری و داشتن منافع همزمان یا پسینی (بعد از اتمام مسئولیت) او است یعنی پزشک همزمان منافع نداشته باشد و دوره فریز بعد از اتمام مسئولیت داشته باشد.

ثانیا: برخلاف تصور غالب، کار مدیریت نظام سلامت، تخصص پزشکی نیست بلکه اقتصاد و سیاست گذاری و ... اینهاست و در نتیجه، این رشته های تخصصی این حوزه هستند که لازم است وزرای بهداشت متخصص آن باشند.

در همین راستا، سالهاست در بسیاری از کشورهای موفق جهان در حوزه سلامت، وزرای بهداشت تخصصی غیر از پزشکی دارند و در نتیجه، هم توانایی بهتری برای مدیریت این وزارتخانه دارند و هم گرفتار لغزشگاه های فساد مانند تعارض منافع نمی شوند.

سایت شعارسال، با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از سایت نود اقتصادی، تاریخ انتشار: 1شهریور1396 ، کدخبر: 2108034 : www.navadeeghtesadi.ir