شعارسال: برخی از بانک‌ها پیوسته شبیه جنیوس بار اپل (Apple Genius Bars) می‌شوند تا بانک‌های متعارف. (جنیوس بار یک ایستگاه پشتیبانی فنی است که در فروشگاه‌های اپل وجود دارد و هدف از آن، ارائه خدمات و کمک برای محصولات اپل است. تمامی تعمیرات داخل فروشگاهی توسط «جنیوس‌هانابغه‌ها» (به فارسی: نابغه‌ها) انجام می‌شود.)

هیچ موسسه‌ای به اندازه بانک‌ها در تاریخ مورد احترام نبوده‌اند. بانک‌ها به مثابه مقصد مورد اعتماد افراد محل، مکان‌هایی آرام و دارای ساختمان‌هایی از جنس سنگ آهک بوده‌اند. سقف‌ها بلند است و کف‌ها مرمری و صدای آدمی در آنجا می‌پیچد. پشت چارچوب پنجره‌های برنزی آنها، متصدی پولِ مشتری را می‌گیرد تا برای وی به عنوان سپرده نگهداری‌اش کند یا مشتری را به صندلی راحتی هدایت می‌کند تا بانکدار شخصی سر موقع کار وی را انجام دهد.

اما این روزها دیگر مثل گذشته بانک‌ها مکان‌هایی باشکوه نیستند. بنا به داده‌های شرکت آمریکایی بیمه سپرده‌های فدرال (FDIC) اندازه اغلب آنان به دلیل افزایش هزینه‌های مستغلات کاهش یافته است، و بسیاری از آنان نیز کاملا برچیده شده‌اند. بانک مورگان چیس 190 مورد از شعبه هایش را کاهش داده، یعنی از سال 2012 الی 2016 میلادی 4.3 درصد اندازه آن کاهش یافته است. بانک ولزفارگو 98 شعبه‌اش را به تعطیلی کشاند، بدین معنا که در دوره‌ای مشابه 6.1 درصد اندازه آن کاهش یافت. همتایان آن البته در این زمینه جسورانه‌تر عمل کرده‌اند. بانک آمریکا در همان دوره 243 (معادل 16 درصد) و سیتی (Citi) 302 (معادل 5.28 درصد) شعبه‌شان را تعطیل کردند.

بانک‌ها هم‌اکنون فعالیت‌های شعب کم‌بازده خود را در یک محل تجمیع می‌کنند، در مناطق پردرآمد شعب جدید باز می‌کنند، و شعب و دستگاه‌های خودپرداز کنونی را نوسازی می‌کنند. مهم‌تر از همه اینکه درحال تبدیل به فضاهای دیجیتالی فشرده‌ای هستند که فناوری‌های نوین را منظم می‌کنند و به کارکنان شعب یاری می‌رسانند تا به بهبود تجربه مشتریان بشتابند. برخی دیگر نیز پیوسته شبیه جنیوس بار اپل (Apple Genius Bars) می‌شوند تا بانک‌های متعارف.

آنچه در پی می‌آید، نمودارهایی است که کاهش حجم بانک‌های بزرگ از سال 2012 میلادی تاکنون را به نمایش می‌کشاند:

برای نمونه، شعب دیجیتالی جدید سیتی‌بانک به شکلی طراحی شده است که مشتری می‌تواند در کنار بانکدار خصوصی خود بنشیند و از طریق صفحه رایانه شرایط مالی خود را بررسی کند. کارکنان با آی‌پدهایی در دست، به کمک شما می‌آیند. قبلا عرف این بود که متصدی از پشت پنجره شما را ببیند، اکنون دیگر چنین رسمی برچیده شده است. با این‌حال، این شیوه بانکداری کناردستی (side-by-side banking) هنوز شیوه‌ای لوکس به نظر می‌آید و البته سیتی می‌خواهد هرچه بیشتر آن را گسترش دهد.

سولیمار دیفو، متصدی ارشد شعبه دیجیتالی سیتی در میامی می‌گوید: ما در اینجا بانکداران شخصی، مدیر و متصدیان ارشد داریم- هرآنچه بانکداری سنتی داشت ما هم داریم هرچند که ما به شیوه سهل‌تر و واقعا بهتری خدمات‌رسانی می‌کنیم. کار زیادی پشت صف متصدی انجام نمی‌گرفت... مثلا به مشتری می‌گفتی باید منتظر بانکدار شخصی بماند ولی در همان حین بانکدار شخص مشغول کاری دیگر بود یا داشت حساب برای کسی دیگر باز می‌کرد و درنتیجه مشتری در بسیاری مواقع وقت نداشت که منتظر بماند تا نوبتش برسد.

سنتا شغل متصدی بانک خواهان زیادی داشته است و بسیاری از این افراد مستقیما از مراکز دانشگاهی آمده‌اند. آنان باید از محصولات مالی مختلفی که باید بفروشند اطلاع می‌داشتند، فرصت‌فروشی که نیازمند همکاری بانکداری شخصی است را تشخیص دهند، و نحوه فروش سریع ایده به مشتری برای تداوم ارتباط وی با بانک را بدانند.

دیفو می‌گوید: با این احوال، در بانکداری دیجیتالی ارتباط مشتری و بانک به شکل مستقیم انجام می‌شود و مانعی بین آنها قرار نگرفته است. به جای آنکه لازم باشد وقت بگذارید و آنها را نزد بانکدار شخصی بفرستید یا بگویید تماس تلفنی برقرار کنند یا ارتباط آنلاین بگیرند، در بانکداری دیجیتال این فرصت پیدا می‌شود که بتوانید هر سه کار را همزمان با هم بدون مشکل خاصی انجام دهید. می‌توانید آنان را آموزش دهید، آنلاین به آنها کمک کنید، و حتی با آنها ارتباط تلفنی برقرار کنید.

هرچند به دلیل ابتنای بانکداری آجری بر اعتماد و شناخت متقابل بانک و مشتریان از همدیگر، تصور نمی‌شود به این زودی‌ها این نوع بانکداری برچیده شود اما بانکداری دیجتالی با سرعتی سرسام‌آور درحال رشد است.

به نوشته بانکداری آینده، ثاسوندا داکت، مدیر ارشد اجرایی بانکداری مصرفی جی.پی.مورگان چیس در «روز سرمایه‌گذار» این بانک بزرگ در ماه فوریه سال جاری میلادی اظهار داشت: امروز چهار مورد از هر پنج مورد تراکنش پولی‌مان را به کمک مجراهای خودسرویس انجام می‌دهیم و البته پیشرفت در این مسیر هنوز راه زیادی برای پیمودن در پیش دارد. سال گذشته بیش از 400 میلیون تراکنش ما را متصدیان انجام دادند که با توجه به تسهیلات مان برای سال جاری، 70 درصد آن می‌توانست از مجرای خودسرویس انجام شود. بنابراین، به وضوح شاهد خواهید بود که همچنان از مجرای فیزیکی به سوی مجراهای دیجیتالی حرکت خواهیم کرد.

سایت شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از سایت خبری تحلیلی بنکر، تاریخ انتشار 12 آذر 96، کد مطلب: 209910، www.banker.ir