شعار سال: دکتر شاهرخ رمضان نژاد یکی از صاحب نظران عرصه کشاورزی که علاوه بر قبول مسئولیت های اجرایی همواره در مقاطع خاص سیاست گذاری های کلان کشاورزی یا در مناقشات فکری و تعاملی، دیدگاه های متفاوت را با آرامی و به دور از جنجال های خبری ابراز می کند وبا رویکردی متفاوت به تراز مثبت تجاری آب مجازی کشور اشاره کرده و نوشته: تراز تجاری آب مجازی کشور به اضافه 25 میلیارد متر مکعب است. وی یادآور شده: طبق آمارهای قابل استناد، صدور آب مجازی کشور پنج میلیارد متر مکعب و آب مجازی وارداتی 30 میلیارد متر مکعب می باشد.

خبرنگار ما با اشاره به این بحث از وی می پرسد: آیا رابطه معنی داری میان امنیت غذایی با تراز مثبت آب مجازی وجود دارد؟

رمضان نژاد می گوید: امنیت غذایی یکی از مولفه های ساختاری در ترمولوژی تعریف قدرت حکمرانی است. به عبارتی و به زبان ساده؛ امنیت غذایی یک راهبرد اساسی در حفظ حکمرانی، رضایت مردم و اقتدار ملی است و ایجاد آن از جمله وظایف حاکمیتی است که در اجرا بر عهده دولت هاست ولی باید درست و دقیق و همه جانبه تعریف شود.

اصل اول در امنیت غذایی به عنوان پدیده ای حاکمیتی تامین آن است به گونه ای که تمامی آحاد ملت و دهک های اجتماعی از پایین تا بالا، گرچه به نسبت های متفاوت، از آن بهره مند شوند.

رمضان نژاد می گوید: این تامین الزاما مقید به تامین تمام و کمال از داخل نیست. به دلیل ضرورت های مختلف و شرایط خاص و محدودیت های آب و خاک سرزمینی، بخشی از آن از طریق خارج صورت می گیرد. ارتباط میان تراز تجاری آب مجازی و امنیت غذایی در چنین فضایی تعریف می شود.

رمضان نژاد می گوید: البته واردات آب مجازی نباید کوچکترین خدشه ای به استقلال ملی وارد کند. وی اضافه می کند: اگر مطرح کنید که ساختار تجاری و بازرگانی جهان در رابطه با صدور آب مجازی و در شرایط کنونی ممکن است دیپلماسی ما را متاثر کند و یا در جایگاه ضعیفی قرار دهد پاسخ این است: تجارت و بازرگانی جهانی از این مرحله عبور کرده است، شاید 50 سال پیش چنین پدیده ای وجود داشته، اما افزایش بهره وری و مازاد تولید در بسیاری از کشورهای پیشرفته و رشد بطئی جمعیت آنان، همچنین رقابت های بازرگانی شرایطی فراهم ساخته است که آنان نیازمندند کالاهای مازاد خود را صادر کنند. به واقع در بسیاری موارد آنان به بازارها وابسته اند.

به طور مثال کشورهایی مانند برزیل یا آرژانتین در حوزه کشاورزی تراز تجاری منفی «آب مجازی» دارند و شدیدا دنبال مشتری برای فروش محصولات خود هستند.

ایشان یادآور شد: پدیده متاخر کشت فراسرزمینی که بعضی به استعاره آن را «استعمار سبز بدون مناقشه» می نامند و به تقاضای کشورهای مبدا اتفاق می افتد به واقع یکی از شقوق تجارت «آب مجازی» به شمار می رود.

رمضان نژاد تاکید کرد: لذا میان ایجاد امنیت غذایی و واردات آب مجازی یک رابطه مستقیم و خطی وجود دارد که در چارچوب حفظ دیپلماسی ملی در کشورمان می بایست به کار گرفته شود.

وی یادآور شد: علاوه بر آن ما آب مجازی مرغوب را در قالب محصولات واسطه ای همانند غلات دانه درشت، ذرت و سویا وارد می کنیم و با تولید گوشت، مرغ و تخم مرغ علاوه بر تامین مواد غذایی مورد نیاز داخل و ایجاد اشتغال، با صدور مازاد تولید، بخشی از ارز خارج شده را در قالب کالای نهایی وارد کشور می کنیم.

وی به خبرنگار ما گفت: این در حالی است که آب مجازی کم کیفیت برای تولید پسته و خرما را صادر می کنیم.

رمضان نژاد گفت: در کشوری مانند ما که با کمبود آب مواجه شده ایم همیشه باید تراز تجاری آب مجازی مثبت باشد.

سایت شعار سال، با تلخیص و اضافات برگرفته از سایت خبری صنایع غذایی، تاریخ انتشار 20 تیر 97، کد مطلب: 78446، www.foodna.ir