۴ استاد نمونه خواستار اصلاح آیین‌نامه ارتقای اساتید به نفع حل مسائل جامعه شدند

هفته گذشته همزمان با گرامیداشت روز معلم، واحدهای مختلف دانشگاه آزاد اسلامی شاهد برگزاری مراسم مختلفی برای معرفی و تقدیر از اساتید و اعضای هیات‌علمی برتر بودند.

شعار سال : هفته گذشته همزمان با گرامیداشت روز معلم، واحدهای مختلف دانشگاه آزاد اسلامی شاهد برگزاری مراسم مختلفی برای معرفی و تقدیر از اساتید و اعضای هیات‌علمی برتر بودند. در این شماره به سراغ تعدادی از این اساتید برتر در واحدهای مشهد، تهران شمال و ابهر رفته و در مورد تفاوت‌های فضای تدریس در دانشگاه آزاد اسلامی با سایر مراکز آموزش و عالی و دغدغه روز و آینده دانشگاه آزاد اسلامی گفت‌وگو شده است که در ادامه می‌خوانید.

نوری، استاد نمونه واحد ابهر: به آینده دانشگاه آزاد اسلامی خوش‌بینم

روح‌الله نوری، استادیار پایه 15 رشته فلسفه دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر در رابطه با سابقه تدریس خود در محیط‌های دانشگاهی عنوان کرد: «حدود 18 سال در دانشگاه‌های مختلف در رشته‌های روانشناسی و فلسفه تدریس داشته‌ام که بخشی از این مدت در دانشگاه آزاد اسلامی بوده است و بخشی دیگر در دانشگاه‌های دولتی. در دانشگاه آزاد اسلامی استان زنجان و استان قزوین بیشترین سابقه تدریس را دارم.»

او ادامه داد: «در دانشگاه پیام‌نور و دانشگاه بین‌المللی امام خمینی(ره) و دانشگاه آزاد اسلامی هم مدتی تدریس کرده‌ام و هنوز در گروه تاریخ، روانشناسی و دروس عمومی نیز حضور دارم.»

نوری در ادامه با اشاره به تدریس در دانشگاه آزاد اسلامی و دیگر دانشگاه‌ها افزود: «به‌طور کلی تفاوت چندانی بین این دو مدل دانشگاه ندیده‌ام ، به‌طوری که نظم و ترتیبی که در دانشگاه آزاد اسلامی استان زنجان و قزوین شاهد بوده‌ام به لحاظ حضور به موقع اساتید در کلاس، میزان تدریس و کنترل کلاس توسط مدیران گروه بسیار قابل‌تمجید بوده است اما در دیگر دانشگاه‌ها بعد از ساعت کاری کمتر کارمند یا مسئولی را می‌دیدید و همین مساله باعث بی‌نظمی در حضور اساتید در کلاس‌ها می‌شد؛ این وجدان کاری استاد بود که در ساعت مشخص شده در کلاس حضور داشته باشد و خارج شود.»

این استادیار واحد ابهر عنوان کرد: «به لحاظ علاقه بین دانشجویان دانشگاه دولتی و آزاد تفاوتی نمی‌بینم. دیگر دانشجویان وقتی در کلاس‌های دانشگاه آزاد اسلامی حضور پیدا می‌کنند سطح بالای دانشجویان آنها را متعجب می‌کند و چندان تفاوت معناداری بین دانشجویان دانشگاه دولتی و آزاد اسلامی وجود ندارد و حداقل من در 18ساله حضورم در دانشگاه آزاد اسلامی استان زنجان و قزوین این را شاهد بودم.»

نوری در ادامه ضمن اشاره به آیین‌نامه ارتقای اساتید دانشگاه یادآور شد: «به نظر نمی‌رسد آیین‌نامه‌ها در دانشگاه‌ها متفاوت باشند اما در برخی جزئیات ممکن است تفاوت‌های اندکی نیز داشته باشند. من چندان از آیین‌نامه ارتقای دانشگاه دولتی اطلاعی ندارم اما حدس می‌زنم بسیار به هم نزدیک هستند.»

او در پایان با اشاره به چشم‌انداز آینده دانشگاه آزاد اسلامی در سال‌های پیش‌رو گفت: «به آینده دانشگاه آزاد اسلامی بسیار خوش‌بین هستم، این را بدون تعصب و با توجه به مدیران جدیدی که در این دانشگاه حضور پیدا کرده‌اند عنوان می‌کنم، چراکه عزمی برای از بین بردن ازهم‌گسیختگی‌ای که دانشگاه در آن گرفتار شده بود می‌بینم، البته از آن طرف هم در سال‌های اخیر با رشد بی‌سابقه دانشگاه‌های غیرانتفاعی و دیگر دانشگاه‌ها روبه‌رو بودیم. دانشگاه آزاد اسلامی همچنان توانسته است در تمام مراحل ارزیابی در انتخاب دانشجویان، مدیران دولتی و غیردولتی به خوبی بدرخشد و امیدوارم مدیران جدید دانشگاه آزاد اسلامی در بحث ادغام و چابک‌سازی واحدهای کوچک در واحدهای بزرگ‌تر تلاش بیشتری کنند، چراکه داشتن یک واحد با توان بالا بهتر از سه یا چهار واحد با توان کم در یک منطقه است.»

متین، استاد نمونه واحد تهران‌شمال: پتانسیل اساتید دانشگاه آزاد با دولتی برابر است

لاله فرهنگ متین، مدیرگروه فیزیک دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران‌شمال و مدیر برنامه‌های علمی با محوریت پدافند غیرعامل، فارغ‌التحصیل دکتری فیزیک دانشگاه الزهرا(س) در ابتدا با اشاره به سابقه تدریس خود گفت: « از سال 83 با دانشگاه آزاد السلامی واحد تهران شمال فعالیت خود را آغاز نموده‌ام و در سال ۸۶ بعد از فارغ التحصیلی در مقطع دکتری بصورت تمام وقت فعالیت آموزشی خود را در واحد تهران شمال ادامه داده‌ام.

متین در ادامه عنوان کرد: «در سال های89 و 94 به‌عنوان پژوهشگر نمونه مورد تقدیر قرار گرفتم و همچنین به غیر از فعالیت در حوزه‌های آموزشی و پژوهشی ، در زمینه‌های فرهنگی از سال 91 مسئولیت بسیج اساتید دانشکده علوم پایه و در سال 93 قائم‌مقامی بسیج اساتید واحد تهران‌شمال را عهده‌دار شدم.»

او با اشاره به سابقه تدریس در دانشگاه الزهرا(س) در دوران تحصیل همزمان در مقطع دکتری افزود: «در این دانشگاه برای دانشجویان فیزیک نیمه‌حضوری تدریس داشتم که تا سال۸۵ ادامه پیدا کرد اما منحصرا پس از استخدام در دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران‌شمال، تدریس در دانشگاهی دیگر را نپذیرفتم مگر ارائه طرح پژوهشی برون‌دانشگاهی یا حضور در همایش‌های عملی برای ارائه مقاله مشترک.»

استاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران‌شمال در ادامه با اشاره به تفاوت‌ها و مزیت‌های تدریس و تحصیل در دانشگاه آزاد اسلامی و دیگر دانشگاه‌ها یادآور شد: «چون از مقطع کارشناسی تا دکتری در دانشگاه‌های دولتی الزهرا(س) و شیراز حضور داشته‌ام و سابقه تدریس در دانشگاه دولتی و آزاد اسلامی نیز دارم به‌خوبی درک کرده‌ام که در کیفیت آموزشی سطح استادانی که در دانشگاه آزاد اسلامی حضور دارند با پتانسیل‌های دانشگاه‌های سراسری برابری می‌کند و آن چیزی که تفاوت دارد بسترهای آموزشی است و به‌تدریج امکانات آموزشی نیز رشد کرده‌اند؛ به‌طور مثال همین واحد تهران‌شمال به لحاظ امکانات آزمایشگاهی و پژوهشی وضعیت مطلوبی دارد.»
او ادامه داد: «گستردگی و پراکندگی دانشگاه آزاد اسلامی در کشور و خصوصا در استان تهران یک مزیت است که دانشجویان در هر نقطه از استان یا شهر محل زندگی می‌توانند به‌راحتی در دانشگاه حاضر شوند و از تمام امکانات یک دانشگاه کامل استفاده کنند.»
متین در پایان با مثبت دانستن چشم‌انداز دانشگاه آزاد اسلامی در آینده نزدیک افزود: «رویکرد دانشگاه آزاد اسلامی از زمان حضور مدیران پرتلاش و خصوصا دکتر طهرانچی و راه اندازی طرح پایش چشم‌انداز روشنی به دانشگاه حل مساله دارد ‌و در دانشگاه باعث رونق شده است.»

طبسی، استاد نمونه واحد مشهد: لزوم اصلاح آیین ‌نامه ارتقای اساتید

محسن طبسی، دانشیار گروه معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد است که بر معماری اسلامی تمرکز کرده و روی جنبه‌های مادی، فیزیکی، تکنولوژیک، مرمت و مسائلی از این دست کار می‌کند. او تدریس را از دانشگاه سیستان و بلوچستان آغاز کرده و پس از آن در دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد به‌عنوان عضو هیات‌علمی مشغول به فعالیت شده است و به جز دانشگاه آزاد اسلامی در دانشگاه‌های مختلفی مانند دانشگاه امام رضا(ع)، دانشگاه اقبال و دانشگاه خیام تدریس کرده است.

طبسی در مورد فضای تدریس در دانشگاه آزاد اسلامی اظهار کرد: «در ظاهر ماموریت همه موسسات آموزش عالی یکسان است، به این شکل که زمینه تحصیلات عالیه را برای فرزندان این مرز و بوم فراهم کنند. دانشگاه‌های دولتی با توجه به اعتبارات دولتی نحوه پذیرش دانشجو و هیات‌علمی متفاوتی دارند.»

وی ادامه داد: «هرم تشکیل‌دهنده اعضای هیات‌علمی در دپارتمان‌های مختلف نشان می‌دهد ما حدود یک دهه در پرورش استادان عقب‌تر هستیم و باید روی این موضوع کار کرده و این هرم را اصلاح کنیم. در دانشگاه آزاد اسلامی اساتید خوب و چهره‌های بین‌المللی داریم که تعداد آنها باید تقویت شود.»

طبسی پیشنهاد بازنگری در فرآیندهای ارتقای اساتید را مطرح کرد و ادامه داد: «ما آیین‌نامه مشخصی برای ارتقای استادان داریم. هیات‌ممیزه‌های دانشگاه‌های دولتی در محل دانشگاه خودشان تشکیل می‌شوند و درخصوص ارتقای اساتید تصمیم‌گیری می‌کنند.»

استاد نمونه واحد مشهد با تاکید بر لزوم اصلاح آیین‌نامه ارتقای اساتید خاطرنشان کرد: «فرآیند ارتقای اساتید در دانشگاه آزاد اسلامی همانند هفت‌خوان رستم است. به این صورت است که پس از تصویب گروه و دانشکده، واحد ارتقای یک استاد را تصویب می‌کند. پس از تصویب مجدد آن در استان، پرونده به کمیسیون تخصصی می‌رود و درصورت تصویب آن درنهایت در هیات‌ممیزه دانشگاه مورد بررسی قرار می‌گیرد.»

عضو هیات‌علمی دانشگاه آزاد اسلامی افزود: «یکی دیگر از مشکلات اصلی این است که اساتیدی که در کمیسیون تخصصی و هیات‌‌ممیزه خصوصا در رشته‌های معماری و شهرسازی از مجموعه وزارت علوم هستند، آشنایی چندانی با فضا و شرایط دانشگاه آزاد اسلامی ندارند. از طرفی می‌بینید دانشگاه آزاد اسلامی نشریات علمی دارد و گرید علمی و پژوهشی به یک مقاله می‌دهد ولی کمیسیون تخصصی چشمش را روی آن می‌بندد و امتیازی به این مقالات نمی‌دهد. این وضعیت سخت نهایت بی‌انصافی است، اساتید مشغول به کار هستند اما نسبت به نمونه‌های مشابه در دانشگاه‌های دولتی عقب‌ترند.»

طبسی درخصوص راهکارهای حل این مشکل گفت: «یکی از راهکارهای قابل پیشنهاد حل این مساله اضافه شدن چند نفر از استان‌های مختلف در کمیسیون‌های تخصصی است. البته نمی‌شود به این یک مورد اکتفا کرد و باید برای این موضوع راهکارهای مناسبی اندیشیده شود تا شهرستانی‌ها ضرر نکنند.» وی درخصوص آینده دانشگاه آزاد اسلامی گفت: «برنامه دکتر طهرانچی که در سفر به بعضی استان‌ها تشریح کردند، برنامه بسیار خوبی است؛ اینکه ما حوزه‌های تخصصی را جدا کنیم، یک دانشگاه شبکه‌ای به وجود بیاوریم و از تمام پتانسیل موجود در دانشگاه آزاد اسلامی بنا به ماموریت استفاده کنیم. این پتانسیل علمی اگر به شکل شبکه‌ای عمل کند و همه در یک قالب مشخص باشد، اساتید امکان کمک به سایر همکاران خود را دارند.»

عضو هیات‌علمی دانشگاه آزاد اسلامی اظهار کرد: «برنامه‌های جدید دانشگاه نیازمند اطلاع‌رسانی قوی است. ما عملا اطلاعات زیادی در رابطه با اتفاقات جدید نداریم که نیازمند اتخاذ تمهیداتی است تا تبیین لازم درخصوص این موارد صورت گیرد. از طرف دیگر فراخوان پیشنهادات درخصوص ایجاد شبکه دانشگاهی دانشگاه می‌تواند ایده‌های اساتید و اعضای هیات‌علمی را پیرامون این اتفاق ویژه جمع‌آوری کند.» طبسی در پایان گفت: «امیدواریم توانایی و پتانسیل ایجاد دانشگاه ویژه هنرهای اسلامی را در مشهد به صورت تخصصی و حرفه‌ای داشته باشیم.»

عرب، استاد نمونه واحد تهران‌شمال: اختیارات اساتید دانشگاه آزاد در حد مطلوبی است

بهروز عرب، عضو هیات‌علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران‌شمال و فارغ‌التحصیل دکتری مکانیک طراحی کاربردی در سال 92 از دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی است. وی سابقه تدریس در دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی، دانشگاه مالک‌اشتر و دانشگاه علمی-کاربردی را در کارنامه خود دارد. عرب هم‌اکنون مدیر ارتباط با صنعت واحد تهران شمال است.

عرب درباره فضای تدریس در دانشگاه آزاد اسلامی گفت: «در چند سالی که در دانشگاه آزاد اسلامی تدریس داشتم احساس کردم دانشجویان به لحاظ فکری در فعالیت‌ها استقلال بیشتری نسبت به دانشجویان دانشگاه‌های دولتی دارند. بسیاری از دانشجویان هزینه تحصیل را خودشان پرداخت می‌کنند و همین باعث شده با‌ انگیزه و تلاش بیشتری درس بخوانند، فعالیت کنند، با ارائه ایده‌ها مشارکت کنند و خیلی اوقات همین ایده‌ها به موفقیت‌های خوبی رسیده است.»

وی تصریح کرد: «دانشگاه آزاد اسلامی در سال‌های اخیر بیشتر به پژوهش اهمیت داده که باعث ایجاد فضایی برای طرح ایده‌های دانشجویان شده و امکان پرورش ایده‌ها در مراکز رشد و سراها را فراهم آورده است.»

عرب ادامه داد: «در دانشگاه‌‌های دولتی با توجه به فعالیت‌های پژوهشی به اساتید گرنت تعلق می‌گیرد. در دانشگاه آزاد اسلامی عمدتا بحث طرح پژوهشی بود که هر استاد می‌تواند در دوران خدمت خود تعدادی طرح را به تصویب برساند و بودجه آن را از دانشگاه بگیرد. این موارد الان هم وجود دارد اما در رویکرد جدید دانشگاه این طرح‌ها به سمت ماموریت‌گرا شدن پیش می‌رود.»

وی ادامه داد: «در حال حاضر واحد‌های دانشگاه آزاد اسلامی با توجه به تخصص اعضای هیات‌علمی و سوابق و موقعیت جغرافیایی عهده‌دار چند ماموریت شدند. تصور می‌کنم امتیازات خاصی برای اساتیدی که هم‌راستا با این ماموریت‌ها گام بردارند، درنظر گرفته خواهد شد.»

عرب به ایجاد سراها در دانشگاه آزاد اسلامی هم اشاره کرد و گفت: «اختیار تام به اعضای هیات‌علمی و مسئولان دانشگاه داده شده تا هرگونه فعالیتی که امکان رسیدن به نتیجه مطلوب و موفقیت دارد را در قالب سراها، آسان‌تر و با درگیری کمتری با قید و بند‌های قوانین حاکم در نظام آموزش عالی تحقیقات خود دنبال کنند.»

استاد نمونه واحد تهران شمال درخصوص آینده دانشگاه آزاد اسلامی خاطرنشان کرد: «نگاه ما به آینده دانشگاه آزاد اسلامی روشن است. تحولاتی که در یکی دو سال گذشته رخ داده است این را نشان می‌دهد. عزم جدی در راس هرم دانشگاه وجود دارد تا دانشگاه آزاد اسلامی از یک مرکز آموزشی و تربیت فارغ‌التحصیلانی که پیش‌تر مهارت چندانی هم نداشتند به سمت دانشگاه پژوهش‌محور و کارآفرین حرکت ‌کند و خروجی آن افرادی باشند که مهارت خاصی دارند و به جای حل مسائل پژوهشی صرفا انتزاعی که با هدف تولید مقاله بود، مشکلات جامعه را حل کنند.»

عضو هیات‌علمی دانشگاه آزاد اسلامی، طرح پایش را به‌عنوان یکی از نشانه‌های حرکت دانشگاه به سمت پژوهش‌محوری معرفی کرد و گفت: «طرح پایش، پلتفرمی یکپارچه است تا اساتید امکان دسترسی به موضوعات در حال پیگیری توسط واحدهای مختلف را داشته باشند و هر کسی در هر زمینه‌ای که می‌تواند خدمت کند. شاید یک مدت طول بکشد تا اعضای هیات‌علمی خود را با شرایط جدید وفق بدهند، باید بسترسازی صورت بگیرد و‌ انگیزه‌‌های لازم برای اساتید ایجاد شود.»

وی یکی از مهم‌ترین راهکارهای ایجاد ‌انگیزه در اساتید را اصلاح قوانین ارتقا بیان کرد و افزود: «آیین‌نامه ارتقای اساتید در حال حاضر مبتنی‌بر تولید مستندات علمی است، مانند نوشتن کتاب و مقاله؛ باید امتیازاتی برای اساتیدی که در راستای حل مشکلات جامعه قدم می‌دارند قائل شوند. اگر در سطح اعضای هیات‌علمی این اصلاح صورت بگیرد، به سایر قسمت‌های دانشگاه هم تسری خواهد یافت.»

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه فرهیختگان، تاریخ انتشار :14 اردیبهشت1398،کدخبر:169746،newspaper.fdn.ir