شعارسال: ملخهای صحرایی که سال گذشته به استانهای جنوبی کشور هجوم آورده بودند، بار دیگر با دستهجات بزرگتر در حال بازگشت به کشور هستند. ملخهای صحرایی مهاجرت خود را از کشورهای حوزه شبه جزیره عربستان از بهمنماه سال گذشته بهسمت استانهای جنوبشرق کشور آغاز کردند و اکنون بار دیگر موج جدیدی از هجوم خود را در نوار ساحلی از سمت بوشهر تا هرمزگان و پارسیان به راه انداختهاند.
البته مهاجرت این ملخها به سال گذشته ختم نشد و از ابتدای سال جاری تاکنون نیز آنها چندین بار به پرواز درآمده و زمینهای کشاورزی و باغهای میوه برخی استانها را تغذیه کردهاند. این ملخها که قدرت خوردن علفهای هرز را هم دارند، در یک شبانهروز میتوانند تا ۱۵۰ کیلومتر حرکت کنند. تخمگذاری این نوع ملخها نیز قابلتوجه و به اصطلاح خوشهای است که در آینده منجر به تولید ۳۰۰ تا ۴۰۰ ملخ میشود. سال گذشته مبارزه با ملخ صحرایی در سطح ۷۵۰ هزار هکتار از ۹ استان جنوبی کشور ازجمله سیستانوبلوچستان، هرمزگان، جنوب کرمان، بوشهر، فارس، خوزستان، کهگیلویهوبویراحمد، ایلام و خراسانجنوبی عملیاتی شده بود.
خسارتهای بسیاری که با عبور این ملخها برجای میماند، مسئولان جهاد کشاورزی در استانهای مختلف را بر آن داشته تا روشهایی را برای در امان ماندن زمینها و باغها از ضررهای این ملخهای زرد رنگ صحرایی به کار گیرند.
سال گذشته مبارزه با ملخ صحرایی در سطح ۷۵۰ هزار هکتار از ۹ استان جنوبی کشور ازجمله سیستانوبلوچستان، هرمزگان، جنوب کرمان، بوشهر، فارس، خوزستان، کهگیلویهوبویراحمد، ایلام و خراسانجنوبی عملیاتی شده بود. فارس، هرمزگان، کهگیلویهوبویراحمد و بوشهر ازجمله نقاطی هستند که پیش از این چندینبار مورد هجوم ملخها قرار گرفته و اکنون نیز در معرض تهدید هستند یا ملخها جا خوش کردهاند.
تحقیقات در زمینه شکار ملخ در دستورکار است رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان فارس در این رابطه توضیح داد: دو آمادگاه مبارزه با ملخ صحرایی سال ۹۷ در لامرد و شیراز مهیا شده و همه امکانات اعم از ماشینهای شاسیدار و توربولاینرها در این مناطق متمرکز شده است که به فراخور نیاز در اختیار شهرستانهای مختلف قرار میگیرد.
محمدمهدی قاسمی به ایرنا گفت: تحقیقات در زمینه شکار ملخ و استفاده از این حشره برای تغذیه دام و طیور ازجمله شترمرغ در دستورکار مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابعطبیعی استان فارس قرار دارد.
ملخهای صحرایی روز دوم اسفند ۹۸، هجوم گستردهای از کشور عربستان به استان بوشهر داشتهاند و با توجه به اینکه این هجوم نسبت به سال ۹۷ بسیار گستردهتر است و استان فارس نیز همجوار با استان بوشهر است، جهاد کشاورزی استان فارس نسبت به خطر حمله ملخ صحرایی هشدار داده و از کشاورزان درخواست شده این موضوع را جدی بگیرند.
با توجه به اینکه حمله ملخها به سه شهرستان مُهر، لامرد و بخشی از لارستان صورت گرفته، رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان فارس اعلام کرد: این سازمان آمادگی کامل برای مقابله با ملخ را دارد و چارچوب کلی کار، وظایف دستگاههای ذیربط، کارشناسان، مدیران معین و امکانات شهرستانی نیز به خوبی پیگیری شده است.
قاسمی گفت: سم لازم برای مبارزه اولیه با ملخ صحرایی خریداری شده و بهصورت رایگان در اختیار کشاورزان قرار خواهد گرفت. از سوی دیگر انتظار داریم همانند سال ۹۷ کشاورزان با انسجام و عزم جدی از تمام امکانات در اختیار برای مبارزه با این آفت بهره گیرند.
وی خاطرنشان کرد: برای مبارزه با ملخ ۷۰ میلیارد ریال اعتبار برای سال ۹۹ پیشبینی شده است که با توجه به ضرورت مبارزه با این آفت، از سازمان مدیریت و برنامهریزی تقاضا داریم، این اعتبار تأمین شود.
کشاورزان روزی 2 بار به مزرعه و باغ خود سرکشی کنند مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی استان فارس نیز موج جدید ورود ملخهای صحرایی به کشور را ۱۰ برابر بیشتر از سال گذشته برآورد کرد و گفت: این آفت تمام نوار ساحلی از سمت بوشهر تا هرمزگان و همچنین تا پارسیان را آلوده کرده است.
حمید دبیری تأکید کرد: کشاورزان حداقل روزی دو بار به مزرعه و باغ خود سرکشی کنند تا از ورود ملخ، بهموقع مطلع شوند. جهاد کشاورزی استان فارس اکنون آمادگی کامل را دارد که سم رایگان را در اختیار کشاورزان و باغداران قرار دهد.
وی اظهار داشت: سال گذشته مبارزه با ملخ صحرایی در ۴۵ هزار هکتار از اراضی استان فارس انجام شد و در سال جاری نیز پیشبینی میشود که مبارزه در ۶۰ هزار هکتار از اراضی این استان انجام شود.
مسئولان کهگیلویه هم تهدید حمله ملخها را جدی گرفتهاند مسئولان کهگیلویهوبویراحمد هم تهدید حمله ملخها را جدی گرفتهاند و اکنون ۱۰۰ نیروی انسانی برای مقابله با ملخهای صحرایی در شش شهرستان جنوبی این استان ساماندهی شده و با برگزاری نشست ستاد بحران با حضور دستگاههای اجرایی قرار است از روز چهارشنبه هفتم اسفند موضوع پایش مراتع با جدیت دنبال شود.
مسئولان جهاد کشاورزی کهگیلویهوبویراحمد پیشتر اعلام کرده بودند طرح پایش مراتع و مزارع استان از پاییز امسال در استان شروع و تاکنون پنجهزار و ۵۰۰ هکتار از اراضی شهرستانهای گچساران، باشت، بهمئی، بیبیحکیمه، امامزاده جعفر، سرابننیز و پشتکوه در برابر این آفت با مشارکت کارشناسان و نیروهای داوطلب پایش شده است.
همچنین در مرحله نخست ۱۲۵هزار هکتار از مراتع استان در گچساران، باشت، کهگیلویهوبویراحمد و سایر شهرستانهای استان کهگیلویهوبویراحمد پایش و در ۱۱ هزار و ۵۰۰ هکتار نیز کار مبارزه با آفت ملخ انجام شده بود.
کمبود اعتبار مشکل اصلی جهاد کشاورزی چهارمحال و بختیاری مدیر حفظ نباتات جهاد کشاورزی چهارمحال و بختیاری نیز گفت: حمله این ملخ به استانهای همجوار از جمله کهگیلویهوبویراحمد و خورستان زنگ هشدار برای استان است و هماکنون کارشناسان و دستاندرکاران حوزه جهاد کشاورزی و حفظ نباتات استان با آمادگی ۱۰۰ درصدی درحال پایش، رصد و مراقبت از هجوم ملخها هستند.
فرشید شبانی اظهار داشت: بالا بودن قیمت سم و کمبود اعتبار یکی از مشکلات جهاد کشاورزی استان است، بهگونهای که درصورت حمله ملخها به ۳۰ هزار هکتار اراضی باغی و زراعی لردگان به ۳۰ هزار لیتر سم نیاز است که برای خرید این میزان سم به ۱۵میلیارد ریال اعتبار نیاز است.
وجود نخستین دسته از ملخهای مهاجر در هرمزگان نیز چهارم بهمنماه سال گذشته در بندرنخیلو از توابع بندرلنگه در غرب این استان گزارش شد. این ملخها بهعلت نبود بارش و غذای کافی در سواحل دریای سرخ و عربستان به مناطق مختلف ازجمله یمن، عمان و ایران (از طریق آبهای خلیج فارس) مهاجرت کرده بودند که سازمان فائو هشدار مهاجرت آنها را از قبل به تعدادی از کشورها داده بود.
دومین گزارش از ورود این آفت به هرمزگان دوم اسفندماه سال گذشته از بخش سندرک میناب واقع در شرق این استان (در فاصله ۴۵۰ کیلومتری از کانون اول دربندرلنگه) دریافت شد و نشان میداد که ملخهای صحرایی با عبور از کشور عمان، دریای عمان و سواحل مکران وارد خاک ایران شدند.
هرمزگان امسال هم میزبان ناخواسته ملخها بود هرمزگان امسال هم از حضور ناخواسته ملخها در امان نبوده و با توجه به خطری که این استان را با ریزش ملخهای صحرایی از طریق جبهه خلیج فارس و عربستان تهدید میکند، ۱۵ گروه دیدهبان و همین تعداد اکیپ سمپاش کار مبارزه با ملخهای صحرایی را در غرب هرمزگان با مرکزیت شهرستان پارسیان برعهده دارند. البته سیدعبدالرضا اشرفمنصوری، مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی هرمزگان، دغدغههایی برای مقابله با این ملخهای پرنده داشت و اعلام کرد: برای مقابله جدی با موج جدید حمله ملخهای صحرایی به مزارع، باغها، مراتع و جنگلها نیاز به همکاری همهجانبه و بدون محدودیت دستگاههای ذیربط است.
وی از ماشینآلات بهخصوص خودرو وانت برای سمپاشی در مناطق سخت گذر، مراتع و جنگلها بهعنوان ضروریترین نیاز برای مبارزه همهجانبه با دستههای میلیونی ملخ صحرایی ریزشی در غرب سواحل هرمزگان نام برد و از مسئولان و دستگاههای ذیربط خواست همکاری لازم را بهعمل آورند.
در سیستانوبلوچستان نیز هجوم مجدد ملخهای صحرایی هشدار داده شده و تمامی تیمهای جهاد کشاورزی در آمادهباش کامل و دیدهبانیهای مستمر برای مقابله با حمله احتمالی هستند. سرپرست معاونت بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی این استان از کشاورزان خواسته است به محض مشاهده دستههای ملخ به نزدیکترین مرکز جهاد کشاورزی اطلاع دهند.
امانالله طوقی یادآور شد: این سازمان پارسال هنگام هجوم ملخ صحرایی به استان با بسیج تمام امکانات، مبارزه با این آفت را در سطح ۲۱۱ هزار و ۵۳۵ هکتار از مراتع منطقه انجام داد و مانع آسیبرسانی به بخش کشاورزی شد.
همچنین بنابر اعلام غلامحسین تیموری، مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی سیستان و بلوچستان، ۷۷۱ هکتار از مراتع شهرستانهای سرباز، کنارک، چابهار، نیکشهر و فنوج از اوایل آذر تاکنون علیه ملخ صحرایی سمپاشی شده است. در گناوه هم بهعنوان نخستین مرحله مبارزه علیه آفت ملخ صحرایی کشتزارهای روستاهای چاهک و چاه شور بخش مرکزی این شهرستان به مساحت ۱۲ هکتار با همکاری مردم این دو روستا سمپاشی شد و مدیر جهاد کشاورزی گناوه در این رابطه اعلام کرد: جمعیت ملخ در این دو روستا زیاد نبود که با پایش و ردیابی توسط کارشناسان حفظ نباتات جهاد کشاورزی و مردم، سمپاشی در دستورکار قرار گرفت.
در بوشهر نیز جمعیت ملخهای صحرایی امسال بنابر اعلام مسئولان بیش از سه برابر سال گذشته شده است و با وجود ۱۲۰ هزار هکتار مزارع سبز گندم، در صورت حمله آفت به آنها احتمال وقوع خسارت زیادی وجود دارد.
همه امکانات برای مقابله با آفت ملخ صحرایی بسیج شده است رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان بوشهر گفت: از روز جمعه گذشته عملیات مبارزه با این ملخها در دو جبهه آغاز و پیگیری لازم برای پیشگیری از بروز خسارت فراهم شده است.
محمدتقی منوچهری اضافه کرد: همه امکانات و تجهیزات برای مقابله با آفت ملخ صحرایی در استان بوشهر بسیج و درخواست دو فروند هواپیمای سمپاش شده است و همچنین برای کمک به کنترل آفت ملخ صحرایی یک گروه از استان فارس و اکیپ دیگری از تهران وارد بوشهر شدهاند. در صورت مبارزه نکردن و کنترل نشدن این آفت در استان بوشهر امکان هجوم آن به استانهای همجوار وجود دارد؛ به همین دلیل تأمین تجهیزات لازم ازجمله سم و سمپاش برای مقابله با این آفت ضروری است.
بازگشت ملخها به 3 استان جنوبی سخنگوی سازمان حفظ نباتات کشور نیز از بازگشت ملخها به سه استان جنوبی شامل بوشهر، هرمزگان و فارس خبر داد و گفت: هجوم این ملخها از بهمن ماه و از شبه جزیره عربستان آغاز شده و تا مردادماه سال آینده ادامه دارد و طبق گزارش فائو، هجوم ملخ صحرایی در سال جدید نسب به مدت مشابه سال گذشته از شدت بیشتری برخوردار است.
سیدمحمدرضا میر علت هجوم ملخ صحرایی را شرایط آبوهوایی و دمای مساعد استانهای جنوبی کشور دانست و تصریح کرد: اکنون اکیپهای سازمان حفظ نباتات کشور آمادگی مقابله با هجوم ملخ صحرایی از شبه جزیره عربستان و شاخ آفریقا را دارد و هیچ نگرانی در اینخصوص نداریم و سموم، ماشینآلات، ادوات، تجهیزات و خودرو لازم برای مبارزه با این آفت در استانهای جنوبی کشور تدارک دیده شده است.
وی افزود: سازمان حفظ نباتات کشور امسال برای مبارزه با این آفت در سطح بیش از یکمیلیون هکتار ۸۴ میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد که با تصویب سازمان برنامه و بودجه کشور، تاکنون ۲۰ میلیارد تومان آن تخصیصیافته که به استانها ارسال شده است.
جمعیت ملخها بیش از سال گذشته است معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان بوشهر هم جمعیت ملخهایی که امسال به این استان وارد شده را بیش از سال گذشته دانست و اعلام کرد: سال گذشته بهجز عسلویه و کنگان سایر شهرستانهای این استان شامل بوشهر، دشتستان، جم، دیر، دشتی، تنگستان، گناوه و دیلم به ملخ آلوده شدند؛ اما امسال همه شهرستانها بهجز دیلم آلوده شده است.
خسرو عمرانی با بیان اینکه در سال جاری ملخها در کانونهای جدیدی ورود کردند، گفت: سال گذشته دستههای ملخ تنها در عرصههای طبیعی استان بوشهر وارد شدند و ۱۰۴ هزار هکتار آلوده شد، اما امسال علاوهبر عرصههای طبیعی در زمینهای زراعی و باغی وارد شده و پیشبینی میشود با توجه به هجوم ملخها سطح مبارزه سه برابر سال گذشته باشد.