کرونا همچنان در کمینِ غفلت از پروتکل بهداشتی

یکی از راه‌های شکست کرونا بی‌شک مداومت در مسیر رعایت پروتکل‌های بهداشتی است. اگر تصور کنیم که دیگر کرونا رفته است، هر لحظه نتایج مثبت مداومت‌های پیشین بر سر رعایت نکات بهداشتی را نشانه رفته‌ایم.

شعار سال: این مسیر یک عزم ملی و خستگی‌ناپذیر را می‌طلبد؛ چرا که کرونا با هیچ‌کس شوخی ندارد و طبقه اجتماعی و سن و ... نمی‌شناسد.
با گرم‌تر شدن هوا یک سری از شهروندان می‌پندارند که این ویروس بر اثر گرمای هوا خود به خود کشته می‌شود، این در حالی است که تحقیقات نشان داده گرمای ۳۰ تا ۴۰ درجه روی ویروس هیچ اثری ندارد.
یا برخی دیگر پنداشته‌اند با خوردن ویتامین‌ها مثل ویتامین دی می‌توانند مقاومت بدن خود را به حدی برسانند که ویروس کشته شود. اگرچه تأثیر ویتامین دی - آن هم به میزان نرمال- در افزایش مقاومت بدن تایید شده است، اما حتی استاندارد بودن مقاومت بدن به این معنا نیست که پروتکل‌های بهداشتی را رعایت نکنیم؛ بلکه بالا بردن مقاومت بدن از طریق تغذیه درست و تامین ویتامین‌های بدن حکم یک سپر و ابزار مبارزه قدرتمندانه‌تر با ویروس را دارد؛ بنابراین شست و شوی مرتب دست‌ها، استفاده از ماسک و حفظ فاصله اجتماعی همچنان جزو سه ضلع مثلث شکست ویروس منحوس کروناست.‌
می‌خواهیم فاصله بگذاریم، اما نمی‌شود!
ماسک را از صورتش پایین می‌آورد و انگشتش را به گوشه چشم می‌برد. البته که دستکش هم دستش هست، اما چه فایده؟! یک لحظه انگشت بردن به سمت چشم، دهان و صورت همان و خطر ابتلا به کرونا چندین برابر شدن همان.
مجید حسینی یک کارمند در حالی که ماسک را روی صورتش دائما با دست جا به جا می‌کند، برایمان می‌گوید: «واقعاً این ماسک زدن در این هوای گرم مصیبتی است؛ چرا که هر لحظه حساسیت ایجاد می‌کند و باعث ایجاد خارش در ناحیه صورت می‌شود.»
از وی سؤال می‌کنم: «آیا این دلیل می‌شود که پروتکل بهداشتی را رعایت نکنیم؟» وی با خنده پاسخ می‌دهد: «اگر رعایت نکنم اولین پیامدش این است که اهل خانه راهم نمی‌دهند.».
اما «رضایی» یک جوان هم ماسک‌زده و هم شیلد مخصوص را روی صورتش قرار داده است. وی برایمان می‌گوید: «اگرچه هوا گرم است، اما در مترو که آمد و شد‌ها با بازگشایی مشاغل زیاد شده، ترس از ابتلا به کرونا دو چندان شده است. حاضرم همه نکات بهداشتی را رعایت کنم، اما سلامت خودم و پدر و مادرم را که سن و سال بالایی دارند، به خطر نیندازم.»
لیلا شوقی یک خانم خانه‌دار از جایگاه تهیه ماسک در مترو یک بسته ماسک چندتایی خریداری کرده و در میان سبد خریدش به خانه می‌برد. وی برایمان می‌گوید: «حالا که هوا گرم شده تحمل این ماسک‌های بهداشتی و سبک که سفید هم هستند بر روی صورت آسان‌تر از همه انواع دیگر است. بچه‌ها این طرف و آن طرف که می‌روند یکی یک دانه روی صورتشان می‌زنم و یک جفت دستکش نایلونی هم دستشان می‌کنم. این‌طور خیالم راحت‌تر است.»
علی اکبر مهری یک شهروند تهرانی می‌گوید: «از همه موارد مهم‌تر رعایت فاصله اجتماعی است. موردی که این روز‌ها مردم در صف‌های نانوایی و بقیه جا‌ها کمی‌نسبت به آن بی‌توجه شده‌اند و باید فرهنگ‌سازی با قدرت بیشتری در این مورد صورت پذیرد.».
اما هلیا مرادی یک جوان بیست و چند ساله با گلایه می‌گوید: «ما که پول کرایه تاکسی هر روزه نداریم و باید از مترو و اتوبوس برای تردد روزانه استفاده کنیم و به سر کار برویم، معمولا ساعات رفت و آمدهایمان با شلوغی وسایل نقلیه عمومی رو‌به‌روییم و حتی اگر خودمان هم بخواهیم نمی‌توانیم فاصله اجتماعی را آن‌طور که باید و شاید رعایت کنیم.»
تیر خلاص به کرونا با محدودیت رفت و آمد‌ها تا تیرماه
یک مغازه‌دار فروش پوشاک در یک مکالمه تلفنی با صدای بلند از فردی که آن سوی خط است، مردد می‌پرسد: «دوستانم می‌خواهند بروند شمال، نمی‌دانم من هم با آن‌ها بروم یا نروم؟!»
دکتر سعید نمکی وزیر بهداشت و درمان می‌گوید: «ما امروز در ستاد ملی مقابله با کرونا درباره تک تک این مسائل و به خصوص سفر‌ها بحث کردیم و از مردم می‌خواهیم درخصوص سفر‌ها و میزان رفت و آمد‌ها همچنان رعایت کنند.
در کشورمان نسبت به اروپا و آمریکا حداقل ۵ به ۱ جلو هستیم، اما نباید این موضوع به منزله این باشد که مردم با تصور از بین رفتن کرونا، به این مسئله بی‌توجهی کنند.»
وزیر بهداشت ادامه می‌دهد: «ما امروز خوشبختانه وضعیت مطلوبی نسبت به قبل داریم، ولی هر لحظه ممکن است این ویروس ما را غافلگیر کند؛ بنابراین باید مراقب باشیم.»
وی با درخواست از مردم برای رعایت در‌تردد‌ها، می‌گوید: «چنانچه مردم در اوایل خرداد این همراهی را مانند قبل داشته باشند، می‌توانیم به آن‌ها بگوییم که تیرماه بسیار راحت‌تری خواهیم داشت، اما اگر همراهی نکنند تضمینی وجود ندارد که روز‌های سخت‌تری نداشته باشیم.»
کرونا به پایان خود نرسیده است
دکتر سیدحسن عابدی فوق‌تخصص گوارش دانشگاه علوم پزشکی بابل از تغییرعلایم کرونا به سمت علائم گوارشی خبر داده و اسهال، دل پیچه، کاهش اشتها، تب خفیف و کاهش حس بویایی و چشایی را از جمله علائم گوارشی بیماران کرونایی برمی‌شمرد و می‌گوید: «در حال حاضر مراجعه بیماران کرونایی با علائم تنفسی کمتر شده، اما در مقابل علائم گوارشی این بیماری رو به افزایش است.»
فوق تخصص گوارش و کبد دانشگاه علوم پزشکی بابل توضیح می‌دهد: «تحقیقات جدید نشان می‌دهد که اقلیت موارد فقط با علائم گوارشی ظاهر می‌شوند و در حدود یک چهارم از بیماران علائم گوارشی بیماری کووید ۱۹ مانند اسهال و سایر علائم گوارشی را بروز دادند، این علائم در موارد خفیف کووید ۱۹ دیده می‌شد و این بیماران دیرتر از بیمارانی که دارای علائم تنفسی بودند، به دنبال دریافت خدمات درمانی رفته‌اند. عدم تشخیص زودهنگام این بیماران، به طور غالب ممکن است منجر به گسترش ناخواسته این بیماری در بیماران سرپاییِ مبتلا به بیماری خفیف شود که بیماریشان تشخیص داده نشده و از پتانسیل خود برای آلوده کردن دیگران آگاه نیستند.»
وی ادامه می‌دهد: «این مطالعه نشان داد که تمام بیماران مبتلا به علائم گوارشی، اسهال داشته و از این تعداد، تقریبا در یک نفر از هر پنج نفر، اسهال اولین نشانه ابتلای آن‌ها بوده است که اسهال حدود یک تا ۱۴ روز به طول انجامیده و به‌طور میانگین مدت زمان بیش از پنج روز و حدود چهار بار دفع در روز گزارش شده است. اسهال آبکی روزی پنج مرتبه، دل پیچه، کاهش اشتها، تب خفیف و کاهش حس بویایی و چشایی از جمله علائم گوارشی بیماران کرونایی می‌باشد.»
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی بابل با اشاره به اینکه محققان دریافتند که حدود یک سوم بیماران مبتلا به علائم گوارشی، تب ندارند، می‌گوید: «بیماران مبتلا به علائم گوارشی نسبت به بیماران دارای علائم تنفسی دیرتر به دنبال مراقبت‌های پزشکی می‌روند که این مدت به طور حدودی ۱۶ روز در مقایسه با ۱۱ روز بوده است.
مطالعات جدید نشان می‌دهد که در بیماران مبتلا به علائم گوارشی مدت زمان شروع علائم تا بهبود کامل از ویروس، طولانی‌تر بوده و احتمال دارد که ویروس در مدفوع این بیماران نسبت به بیماران دارای علائم تنفسی به میزان بیشتری دیده شود (۷۳ درصد در مقابل ۱۴ درصد). این بیماران نسبت به بیماران دارای علائم تنفسی مدت زمان طولانی‌تری بیمار بودند.»
پزشکان می‌بایست بدانند که این علایم اولیه جدید و حاد گوارشی در بیمار مشکوک به کروناویروس حداقل باید باعث سرعت بخشیدن در رسیدگی به این بیماری و بیماران شود، بنابراین علائم گوارشی بیماری کووید ۱۹ باید مدنظر درمانگران باشد.»
این تحقیق بسیار حیاتی است برای اینکه نشان می‌دهد ۸۰ یا بیش از ۸۰ درصد از بیماران به نوع خفیف این بیماری مبتلا شده‌اند، بنابراین تشخیص مشخصه‌های اساسی این بیماری بسیار ضروری است، چرا که می‌تواند نیاز به خود قرنطینگی را ایجاد کند. بیماری خفیف کرونا همانند بیماری شدید قابل درمان نیست و می‌تواند برای افراد کشنده باشد که این امر برای بیماران زمینه‌ای خطرناک‌تر است.»
دکتر عابدی متذکر می‌شود: «متأسفانه در روز‌های اخیر برخی از مردم فاصله‌گذاری اجتماعی را رعایت نمی‌کنند و فکر می‌کنند کرونا به روز‌های پایانی خود رسیده است، در حالی که احساس کاذب شکست ویروس کرونا می‌تواند خطرآفرین باشد و زمینه ایجاد موج دوم این ویروس را در جامعه فراهم کند. تا زمانی که واکسن این ویروس تولید نشود یا درمان قطعی برای شکست این ویروس فراهم نشود، مردم باید نکات بهداشتی و فاصله‌گذاری اجتماعی را رعایت کنند.»
وی در تکمیل صحبت‌هایش می‌گوید: «هر چند تعداد افراد بستری و افراد مشکوک به کرونا در بیمارستان‌های بابل کاهش یافت، اما این امر دلیل بر شکست این ویروس نیست و در صورت عدم رعایت پروتکل‌های بهداشتی و فاصله‌گذاری اجتماعی از سوی مردم شاهد موج دوم ویروس کرونا خواهیم بود.»
رعایت پروتکل‌های بهداشتی برترین راه شکست کرونا
یکی از سؤالاتی که امروز بیشتر شهروندان با آن رو‌به‌رو هستند این است که باید تا چه زمانی پروتکل‌های بهداشتی را رعایت کنیم و زمان دقیق شکست کرونا کِی هست؟
موافقان فاصله‌گذاری اجتماعی معتقدند انجام چنین کاری نسبت به قرنطینه سراسری دارای خسارت‌های اقتصادی کمتری خواهد بود و روند بازگشت به سطح عادی را به دلیل فعال باقی‌ماندن بخشی از کسب و کار‌ها تسهیل می‌کند.
نشریه نیویورک تایمز با مدل سنجی جامعه آمریکا نتیجه گرفته است که تنها در آمریکا -که البته بیشترین مبتلایان و فوتی‌های کرونا را در خود جای داده است - در صورت جدی نگرفتن فاصله‌گذاری اجتماعی، حدود هفت میلیون نفر دچار عارضه شدید شده و تا ۱/۹ میلیون نفر جان خواهند باخت. این در صورتی است که اگر فاصله‌گذاری اجتماعی به خوبی اجرا و اعمال شود تنها ۱۰۰ هزار نفر جان خواهند باخت.
سیف الله صالحی مدیر شبکه بهداشت و درمان شهرستان فریدن (توابع اصفهان) می‌گوید: «تا زمانی که واکسن و داروی بیماری کرونا کشف نشده است، باید زندگی با کرونا را یاد بگیریم؛ یعنی فاصله‌گذاری اجتماعی، نکات بهداشتی، شست و شوی مرتب دست‌ها باید رعایت شود و از تردد در مکان‌های شلوغ خودداری کنیم.»
وی تأکید می‌کند: «کنترل بیماری کرونا به رعایت پروتکل‌های بهداشتی نیاز دارد.»
بنابراین در پاسخ به سؤال عمومی که اغلب می‌پرسند: «تا چه زمانی رعایت پروتکل‌های بهداشتی و حفظ فاصله‌گذاری اجتماعی الزامی‌است؟» باید بگوییم که همچنان این ره ادامه دارد و شاید تا جایی ادامه پیدا کند که دیگر سبک زندگی‌هایمان در دوره پساکرونا کاملاً متفاوت از قبل باشد. با همه این اوصاف عزم عمومی با تکیه بر صبوری و مهربانی باید به‌گونه‌ای باشد که هرگز از طلوع روز‌های بدون کرونا ناامید نشوند و رعایت فاصله اجتماعی را تا طلوع صبح سپیده، تداوم ببخشیم. البته ناگفته نماند که این روز‌های مبارزه علیه کرونا می‌تواند تجلی روحیه همدلی و همراهی ملت نیز باشد، روحیه‌ای که مردم کشورمان همواره با تاسی به آن از گردنه‌های سخت گذر کرده‌اند.