شعارسال: حبیب احمدزاده، مستندساز و محقق ایرانی

امشب خوشحالم از روش‌های بحث آقای زیباکلام یاد بگیرم. یکی از روش‌های بحث ایشان این است که یکی از نقاط ضعف استدلال طرف مقابل را بگیرم و تمام استدلال را رد کنم. من سال ۷۶ نامه‌ای به کاپیتان‌های آمریکایی نوشتم. چندین جواب گرفتم و یک نامه را دریافت کردم که سرمقاله‌ای از یک روزنامه بود.

یک گزارش تحقیقات مستند دریافت کردم به نام دریایی از دروغ. در این گزارش نوشته است پیروزی در دریا بسیار مهم است. راجرز خود را برای جنگ آماده می‌کرد. او در ۱۹۸۷ به فرماندهی ناو وینسس میلیارد دلاری ارزش داشت. راجرز هرگز زیر آتش قرار نگرفته بود. او در ۱۹۸۸ با دشمن درگیر شد و برای مرگ و زندگی تصمیم گرفت. آن زمان لحظه‌ای بود که باید سربلند بیرون می‌آمد. انهدام پرواز ایرانی فاجعه بشری بود و برای نیروی دریایی رسوایی بود.

گرانترین کشتی آمریکا در اولین حمله خود هواپیمای ایرانی را هدف گرفت. وینسس در حمله با نقض قوانین بین المللی درون آب‌های ایران بود. افسر پنتاگون متوجه شده بود که زیر تیتر‌های تحقیر آمیز قرار می‌گیرد؛ بنابراین کاری را کرد که همه نیرو‌های دریایی پس از اشتباه انجام می‌دهند: دروغ گفتن و اعطای مدال.

این را نه مسعود ده نمکی گفته نه آقای خاتمی در نماز جمعه، بلکه این را خودشان می‌گویند. برایم عجیب است شما می‌گویید من به همه این‌ها احاطه دارم. من کاپیتان نیروی دریایی بوده ام. ۱۲ مایل از خط ساحلی هر کشوری حریم دارد. یک سانتیمتر کسی رد شود مانند رد شدن از مرز است.

همانطور که ناوچه آمریکایی که از مرز رد شده بود و در اروندرود خط میانه برای هر دوی ما ایران و عراق یک نشانه است که هیچکس حق ندارد از این خط رد شود. این که چرا مدال دادند را در کتاب مرکز طوفان گفته اند. امیدوارم شما این کتاب را خوانده باشید. گزارش فوگارتی را داریم. کتاب آقای راجرز هم هست. تا قسمتی با حرف شما موافقم. این بحث شهید فهمیده است. دستگاه تبلیغاتی ما به خاطر حماقت روی نکات کوچک و احساسی دست می‌گذارد. ولی دلیل نمی‌شود نقاط واقعی وجود ندارد. هر جای دنیا بود این سوال پیش می‌آید که چرا ناو آمریکایی که به بهانه حفاظت از حمل نفت به خلیج فارس آمده اند چرا از صدام حمایت می‌کنند؟

تا سال ۶۶ که هواپیما‌های خارجی در اختیار عراق بود تا حد خارک می‌آمدند. جنگ را آمریکا به تنگه هرمز گسترش داد. این آمریکایی‌های خیلی خوب چرا باید به پشتیبانی از صدام بیایند؟ در ۱۱ سپتامبر بوش پدر گفت صدام به دو کشور حمله کرده باید تنبیه شود.

یک ناو داخل خلیج فارس آمده. ۳۶ روز قبل ناو استارک آمریکا توسط هواپیمای عراقی مورد اصابت قرار می‌گیرد و ۳۶ خدمه کشته می‌شوند. کشتار در ناو استارک و این که عراق قبول می‌کند خسارت را بپردازد. روزی که ناو وینسس ایرباس رامی زد روز استقلال آمریکا است و به آن‌ها گفته بودند ایرانی‌ها در این روز برای تحقیر آمریکا عملیات نظامی می‌کند. می‌گویند آن موقع یک هواپیمای فانتوم بالای سر ایرباس پرواز می‌کند. گزارش محرمانه پنتاگون مقابل من است. به هیچ وجه به هواپیمای نظامی بالای سر ایرباس اشاره نمی‌کند. آن‌ها در حلبچه تا ۲ ماه پس از حمله شیمیایی هم می‌گفتند کار ایرانی هاست. چون قرارداد داشتند که به هیچ وجه یک بار اسم عراق در حمله شیمیایی نیامده است تا زمانی که عراق به کویت حمله کرد.

اگر اسمی بود من مدال آقای راجرز را از او می‌گیرم به سینه شما می‌زنم تا در کمد خانه تان قایم کنید.

این را قبول دارم که ما در سال ۶۷ دچار مشکل در جنگ بودیم، ولی این که ما از روز اول جنگ می‌گفتیم اعلام شود متجاوز کیست تا جنگ تمام شود. الان همه می‌گویند عربستان گفت صلح کنید تا ما غرامت بدهیم. تریاکی‌ها وقتی دور هم جمع می‌شوند سرشان که لول می‌شود می‌گویند همه چیز برای شما می‌خرم، ولی فردا یادشان می‌رود. صدام اگر عاقل بود بعد از ۸ سال گذشته از جنگ هم به دیگر کشور‌ها تجاوز نمی‌کرد، ولی او ۲ سال بعد از جنگ به کویت حمله کرد. یک بار نماینده سازمان ملل به موزه جانبازان شیمیایی آمد. ایشان دو سوال پرسید گفت می‌دانید چرا غرب تاکنون به ایران حمله نکرده؟ گفت تنها دلیلش این است که ایرانی‌ها تنها ملتی هستند که در جنگ ثابت می‌کنند اگر ملتی به آن‌ها تجاوز کرد رهایش نمی‌کنند به خاکش وارد می‌شوند و انتقام می‌گیرند. غرب می‌گوید اگر با ایران جنگ شروع کردید شروع با شماست، ولی پایان با شما نیست.

بار‌ها گفته ایم درباره جنگ بحث کنید، ولی یک نکته را باید به دشمن بگوییم اگر به ما یک چاقو زدید ما ۱۰ تا چاقو می‌زنیم. این باعث بازدارندگی می‌شود. ما هزینه را داده ایم و موقع سودبردن است. این نیست که اشتباهاتمان را نگوییم. یک اصل داریم و آن این است که همه دعوا‌های سیاسی باید تا جایی باشد که چیزی به نام ایران بماند. این که اصلا نمی‌گذارند بحث شود و هر سرما خوردگی ایجاد سرطان می‌کند. این که بحث‌های شما گل می‌کند برای این است که نگذاشتند امثال شما حرف بزنید. غلط حرف زدن و تبلیغات اشتباه را باید از اصل بحث مجزا کنیم.

 

 

 

*علیرضا نامور حقیقی، تحلیلگر مسایل سیاسی و استاد دانشگاه تهران

آقای زیدآبادی در کتابش به غلط نوشته بحث مدال را من به اشتباه در مطبوعات ایران آوردم. من، چون در مطبوعات خارجی دیدم گفتم مدال دادن به راجرز درست است و درباره آن فیلم ساخته شده است. ایمیل‌هایی برای اقای راجرز فرستاده بودند و بی بی سی درباره آن مستند ساخته است. آقای گروسیک درباره چالش‌های ایران و آمریکا توضیح می‌دهد که روابط ما چطور بد پیش رفت و یکی از موارد هم این مدال است که به آقای راجرز دادند. این که آقای زیباکلام درباره جنگ می‌گوید کاملا درست است.

یک اشتباه محاسباتی درباره ظرفیت، توانایی و ایده آل مطرح می‌کنید و اگر این ایده آلی که طرح می‌کنید متناسب با توانایی و ظرفیت شما نباشد به آن نمی‌رسید. درباره جنگ این را می‌بینید که به تدریج حمایت مردم کم شد و در اسفند ۶۶ نیرو‌ها در جنگ بسیار کم شد و تا آن موقع به اطلاع آیت الله خمینی نمی‌رساندند. منابع اقتصادی ما بسیار محدود بود. جنگ نفتکش‌ها را داشتیم و دولتی سرکار بود که دلسوز مردم بود. سیاست ادامه جنگ را مردم حمایت نمی‌کردند. در محیط بین المللی هم به ما اجازه نمی‌داد دنبال سیاست مجازات صدام باشیم. اصرار بر این سیاست فقط هزینه زا بود که می‌توانست صلح زودتر انجام شود. در فاو می‌توانست انجام شود که نشد. فرصتی را از دست دادیم و بین ۶۵ تا ۶۷ زمین‌ها را از دست دادیم و موقع صلح کلی زمین در دست عراق داشتیم.

من با آقای جفری کمپ مصاحبه کردم که عضو شورای امنیت ملی آمریکا بود، او گفت درباره صدام اشتباه کردیم. درباره جنگ هم ما اشتباه کردیم. الان این را درباره غنی سازی داریم انجام می‌دهیم. جامعه اغنا نیست، ظرفیت اقتصادی تولید ثروت ما توان ادامه این اهداف را نمی‌دهد و جامعه بین المللی هم نمی‌پذیرد. هزینه‌های مرگ در کرونا را هم باید جزو هزینه‌های تحریم و غنی سازی بگذارید.

درباره ایرباس در واشنگتن پست نوشته که بوش به دو نفر در آن ناو جایزه داده است. اسکات‌ای لاستیک علاوه بر کاپیتان راجرز مدال گرفته و آقای لاستیک مسول جنگ موشکی ناو بوده است. ولی یکسال و نیم تا دو سال بعد به او مدال داده اند و نگفته اند برای زدن ایرباس بوده، ولی از شجاعت آن‌ها به خوبی ذکر و حمایت می‌کنند.

در مورد واشنگتن پست صحبت می‌کند و روحیه ویل راجرز را توضیح می‌دهد که نسبت به ایرانی‌ها تهاجمی بوده است. این که خودش تصمیم گرفته یا بحث‌های نظامی بوده بحث‌های مسولیت با آمریکاییهاست. ما اشتباه حقوقی کردیم و می‌توانست باعث مجازات دولت آمریکا و دادن خسارت‌های سنگین از سوی آن‌ها می‌شد. این که بگوییم این نوع مدال دادن و سیاست آمریکایی‌ها مورد تایید آنهاست یا نه بحث دیگری است. اگر دموکرات‌ها بعد از ریگان سر کار می‌آمد شاید مدال نمی‌دادند. به کاپیتان کشتی و مسول موشکی مدال دادند و تصویر بیرونی این است که چه غلط و چه درست، سیاست شلیک به آمریکا مورد حمایت است.

حتی کمیسیونی برگزار نشد که از آن‌ها استیضاح کنند چرا شلیک کردند. در سفارت لیبی که یک نفر کشته شد صد تا کمیسیون برگزار کردند. اگر در ماجرای ایرباس جای ایران یک کشور دیگر بود صد بار از آن‌ها می‌پرسیدند. این نشان می‌داد حد بازی ما محدود بوده نه بلد بودیم بازی رسانه کنیم نه دیپلماسی داشتیم و از کشته شدگان ایرباس نتوانستیم دفاع کنیم. این بازی اشتباه و مشکلات را هنوز داریم. درسی که از سقوط هواپیما و جنگ بگیریم باید درباره غنی سازی اجرا کنیم وگرنه دوباره شکست می‌خوریم.

شعارسال، بااندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرآنلاین، تاریخ انتشار: ۱۶ تیر ۱۴۰۰، کد خبر: ۱۵۳۲۷۸۹، khabaronline.ir.