پایگاه تحلیلی خبری شعار سال

ادعا‌های عجیب و غریب نامزد‌های انتخاباتی در مناظره در مورد تورم و نقدینگی در روز‌های منتهی به انتخابات هشتم تیر باعث ایجاد بهت و حیرت بیشتر ناظران اقتصادی می‌شود. آمار‌های غلط کم بود، ادعا‌های عجیب و غریب نامزد‌های انتخاباتی هم اضافه شده و این روز‌ها بر بهت و حیرت ناظران اقتصادی افزوده است. در میان بعضی از نیرو‌های سیاسی، این چالش حادتر است و برخی نامزد‌ها که دست‌کم نیمی از رجال تایید صلاحیت شده برای رقابت‌های پیش‌رو را در برمی‌گیرد با مبانی علم اقتصاد، روش آن و نهاد‌های جهانی ناظر بر ارزیابی علمی تحولات اقتصادی کشور‌ها مشکل دارند و همین موضوع، کشور را دوباره به مباحث روز‌های نخست انقلاب بازمی‌گرداند و دوباره روز از نو و روزی از نو!

در حالی وزیر نیرو از اجرای طرح‌های متعدد آب‌رسانی به جهت توسعه و رفع مشکل آب آشامیدنی در سیستان و بلوچستان سخن به میان می‌آورد که هم‌چنان در این استان گزارش‌های متعددی از قطعی آب به گوش می‌رسد. به نظر می‌رسد مسئولان برای افزایش ثبت طرح‌های بهره‌برداری‌شده در کارنامه خود و احتمالاً تبلیغات انتخاباتی، این بار توجه خود را معطوف به سیستان و بلوچستان کردند.

امروز می‌خواهیم داستان زندگی مردی را بنویسیم که بزرگ‌ترین شرکت تولید کننده ابزارآلات ایران را بنیان گذاشته است. مردی که به افتخارنام بزرگش، شرکتش را "ابزار مهدی" نام گذاشته است. او "محمد مهدی مظلومیان" نام دارد. اما این طرف داستان است. داستان تولید و تولید کننده در ایران، دو طرف دارد. طرف دوم داستان، دولت‌ها و نهاد‌ها و سازمان‌های تخصصی قرار دارند. همان‌هایی که به کارکنان خود حقوق می‌دهند که از تولید و تولید کننده حمایت کند، اما همه شاهد هستیم که نظام اداری کشور، نظام چوب لای چرخ کن تولید است. از مالیات و بیمه و کار گرفته تا شهرداری و نهاد تخصصی و نهاد ناظر و غیره. از سیاست‌های اقتصادی کشور گرفته تا چالش‌های سیاسی. نتیجه می‌شود نالیدن یک تولید کننده بین المللی از ضعف زیر ساخت ها، عدم حمایت ها، قوانین دست و پاگیر، کمبود مواد اولیه، نظام بروکراسی فشل، تغییر قوانین و مقرره‌ها بشکل مکرر، مشکلات اقتصادی کلان و اقتصاد سیاسی و غیره. یادمان نرود که پیشرفت مهدی مظلومیان‌ها، پیشرفت یک کشور محسوب می‌شود.

جهان توسعه نیافته در حقیقت گرچه نام جهان دارد از قوام تاریخی بی بهره است یا بهره کافی ندارد. جهان متجدد به صورتی که در اروپای غربی و آمریکای شمالی تحقق پذیرفته، توسعه یافته نامیده میشود، اما جهان قدیم را نمی‌توان توسعه نیافته خواند و کسی نگفته و نمی‌تواند بگوید که مثلا هخامنشیان یا ساسانیان توسعه نیافته بودند، اما اکنون بسیاری از کشور‌های جهان که بعضی از آن‌ها سابقه تاریخی هم دارند در ذیل نام توسعه نیافته یا در حال توسعه قرار دارند پس توسعه نیافتگی امری است که اخیرا عارض چین و هند و ایران و مصر و ... شده است. اگر این کشور همان بودند که در گذشته تاریخی بودند به آن‌ها توسعه نیافته گفته نمی‌شد، اما چه شده که آن‌ها را توسعه نیافته می‌خوانند؟ این کشور‌ها چیزی که سابقا بوده اند نیستند و در عین حال، به مرحله توسعه هم نرسیده اند پس در واقع نه تعلق درست به گذشته تاریخی خود دارند و نه به مراحل پیشرفتی که در جهان توسعه یافته تحقق یافته رسیده اند. این کشور‌ها می‌خواهند در پی جهان توسعه یافته بروند و به مزایایی که آن‌ها در زندگی، علم و تکنولوژی دارند دست یابند. مشکل این است که خواستن اگر به معنی هوس داشتن باشد توانستن نیست و صاحب هوس را به مقصود نمی‌رساند. جهان متجدد با خرد و فرهنگ خاص به مراحل توسعه رسیده و کشور‌های دیگر به صرف آموختن علوم جدید و تقلید از رسوم تجدد به مقصد و مقصودی که دارند نمی‌رسند. جهان توسعه نیافته یا در حال توسعه مخصوصا از آن جهت کارش دشوار است که باید اجزاء یک سیستم و نظم به هم پیوسته تاریخی را جداجدا اخذ کند و هر یک را در جای خود قرار دهد و میان آن‌ها اتصال و پیوستگی بومی خودش را به وجود آورد.

نتایج برخی از مطالعات نشان می‌دهد نظام مراقبت از سالمندان با چالش‌هایی مانند یکپارچه‌نبودن ارائه خدمات به سالمندان، کمبود یا توزیع نامناسب نیروی انسانی متخصص، نداشتن پوشش بیمه‌ای خدمات منزل، نبود سیستم ریجستری یا بانک اطلاعاتی برای سالمندان و فقدان یا ضعف در فعالیت‌های دوستدار سالمند در مراکز ارائه خدمت مواجه است.

مهرداد بذرپاش، وزیر راه و شهرسازی جمهوری اسلامی ایران و ساربانادا سونووال وزیر کشتیرانی هند یک قرارداد ده ساله برای تجهیز و بهره‌برداری از پایانه‌های کانتینری و کالا‌های عمومی بندر شهید بهشتی چابهار امضا کردند. این قرارداد ۱۰ ساله جایگزین قرارداد اولیه ۲۰۱۶ می‌شود که هر ساله تمدید می‌شد و دقیقا بر عملیات تجهیز و توسعه بندر شهید بهشتی چابهار توسط هندی‌ها متمرکز بود. براساس این توافق امضا شده، هند به منظور تجهیز و توسعه بندر چابهار، «۱۲۰ میلیون دلار در تأمین تجهیزات راهبردی بندر و همچنین بیش از ۲۵۰ میلیون دلار در زیر ساخت‌های حمل ونقلی» آن سرمایه‌گذاری خواهد کرد. وزیر خارجه هند نیز در این باره گفته است که دهلی نو بندر چابهار را به‌صورت موقت اداره می‌کند. در حالی‌که توسعه بندر به دلیل تحریم‌های آمریکا علیه ایران کند شده، هند در نظر دارد بندر چابهار را به یک مرکز ترانزیتی تحت کریدور بین‌المللی حمل و نقل شمال - جنوب (INSTC) برای دسترسی به کشور‌های CIS تبدیل کند (پروژه حمل و نقل چندجانبه به طول ۷۲۰۰ کیلومتر برای جابجایی کالا بین هند، ایران، افغانستان، ارمنستان، آذربایجان، روسیه، آسیای مرکزی و اروپا-صادرات کالا از طریق از طریق بندر چابهار زمان ترانزیت بین هند و اروپا را در مقایسه با مسیر کانال سوئز ۱۵ روز کاهش دهد).

رئیس قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء گفت: تا پایان سال در راستای تکمیل خدمات ترانزیتی و کریدور‌های شمال و جنوب، راه آهن زاهدان _ چابهار به طول ۷۰۰ کیلومتر به بهره برداری می‌رسد.

فرشاد مومنی که در نشست موسسه مطالعات دین و اقتصاد و با عنوان «بررسی رویکرد‌های نظری و تجربی در استقرار نظام ارزیابی صندوق‌های بازنشستگی کشور» سخن می‌گفت، با تاکید بر فوریت حل بحران این صندوق ها، این بحران‌ها را ناشی از سیاست‌هایی مانند تعدیل ساختاری اقتصاد ایران و نگاه چرتکه‌ای به این صندوق‌ها دانست و از فساد و مدیران نالایق در این صندوق‌ها انتقاد کرد. وی بیان داشت که در نظام تصمیم گیری ما افرادی هستند که شخصا آدم‌های محترمی هستند، اما صلاحیت تخصصی در زمینه اقتصاد توسعه ندارند. استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی گفت، در شبکه‌های مجازی نطق قدیمی آقای رییس جمهور فعلی را می‌بینیم که می‌خواهد به دولت قبلی طعنه بزند و خطاب به دولت قبل می‌گوید «شما کاری کردید که قیمت دلار به ۵ هزار رسیده است»، ولی الان وقتی قیمت دلار را می‌بیند، چه حالی می‌شود؟ گزارش بدهد که چه تحویل گرفته، چه وعده داده و کارنامه اش چیست؟ شرم نمی‌کنند و راحت می‌گویند که از افزایش نرخ ارز سود نمی‌بریم و نقشی در آن نداریم.

وزیر اقتصاد از وضعیت مطلوب ایران در حوزه بدهی‌های خارجی خبر داده و گفته «وضعیت دولت ما از نظر بدهی از آمریکا، ژاپن، ایتالیا و هفت کشور بهتر است». گفته‌ای که این سؤال را ایجاد می‌کند که آیا وزیر اقتصاد، اقتصاد نمی‌داند؟ در شرایط اقتصادی که کشور در چرخه ای معیوب از رانت و انحصار و اقتصاد سیاسی ضد تولید، گرفتار شده و یکی از راه های خروج از بن‌بست ، جذب سرمایه جدید و احتمالا دریافت تسهیلات خارجی، با رویکرد توانمندسازی و تسهیل در تحقق رشد هشت درصدی منجر به خروج از بحران اقتصادی است، وزیر اقتصاد از چه چیزی حرف می زند؟ برخی از کارشناسان اقتصادی معتقد هستند که کشورهای دنبال کننده اقتصاد پویا ، سراغ بدهی خارجی می‌روند و با این کار نرخ رشد اقتصادی خود را بهبود می‌دهند. حال مشخص نیست که در چنین شرایطی چرا وزیر اقتصاد باید به کاهش بدهی خارجی افتخار کند؟ آیا منظور وی ، نوعی ویترین چینی بر اساس شاخص های اتمیسم و منفرد اقتصادی ( با عدم نظرداشت به کلیت اقتصاد و ماهیت هم بند و یکپارچه ان) بوده است؟ یا اینکه با توجه به رشد پائین اقتصادی کشور و عدم توان پاسخگویی به پرداخت اصل و فرع بدهی و همچنین وجود رانت و فساد اقتصادی، پرهیز از ابتلا به بدهی خارجی را مفید ارزیابی کرده اند؟

آیت الله محمدجواد فاضل لنکرانی عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در دیدار سردار هاشمی فرمانده و جمعی از مسئولین بسیج ادارات قم، با توجه به ارایه توضیحات درخصوص استفاده از ظرفیت بسیج جهت نظارت بر پاکدسی مدیران ، بیان داشتند که، می‌بایست در کنار نظارت فیزیکی ، اقدامات فرهنگی نمود و برای مدیران و کارمندان لااقل در هر ماه جلسات اخلاقی و تهذیبی بگذارید تا اعتقادات شان قوی‌تر بشود. چرا یک فرد پاک‌دست نیست؟ برای اینکه یا خدا را قبول ندارد یا خدا را فراموش می‌کند، یا قیامت را قبول ندارد یا آن را فراموش می‌کند! چرا اینقدر در روایات تصریح شده که «اکثروا ذکر الموت»، یاد مرگ را در دل خود زیاد کنید، برای اینکه انسان با یاد مرگ یک تحوّل روحی پیدا می‌کند. بسیج را نباید به بعد نظامی تقلیل داد و به فرموده امام، بسیج شجره طیبه است.

ایران با توجه به ساخت قدرت عمومی و حاکمیتی در دوگانه انتخاب توسعه برای تغییر یا تغییر برای توسعه قرار دارد. معتقدین به توسعه برای تغییر نی گویند که یکپارچگی و آرامش توسعه گرایی، بستر را برای تغییرات مطلوب فراهم می کند و با ارتقا سازگاری ها ، می توان به اهداف بنیادین دست یافت. در مقابل، رویکرد تغییر برای توسعه معتقد است که موانع و ناامنی های جامعه به حدی زیاد است که تنها با رویکردهای بنیادین و رادیکال می توان بسترساز تغییرات منجر به ایجاد توسعه شد. فراستخواه معتقد است که اگر این گونه اوضاع پیش برود، شاید بعید نباشد ملت ایران نخستین ملتی باشد که بخواهد در ۵ دهه دو انقلاب انجام بدهد، در صورت وقوع چنین مخاطراتی اوضاع نسل های آتی ما واقعا بسیار پیچیده خواهد شد. ولی همچنان امید در نومیدی داریم. چون در ایران نوعی نبوغ بقاء وجود داشت، که باعث شده چند هزار سال پایداری داشته باشد، اما بیم آن می رود که به شکل خیلی تناقض آمیزی این نبوغ بقاء، به جنون زوال استحاله پیدا کند. پس ممکن است در، دوسویه نبوغ بقا و جنون زوال یک پیچش های خیلی خطرناکی داشته باشیم.

۵۰۰ میلیون جمعیت پیرامونی کشور پتانسیل بالای بازار کشاورزی ایران است که باید با ایجاد سیاست‌های تشویقی، ایجاد زیرساخت و جهت گیری بازار، این بازار را بدست گرفت. محمد جواد عسگری، رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس بیان کرد که حتی بحث کارگو را پیش بینی کردیم و هیچ استفاده‌ای نشد ایرلاین‌های قطری و ترک آماده صادرات محصولات ما بودند، ولی هیچ اقدامی نکردیم. ترکیه در عراق در حال جایگزین شدن بجای ایران است. حتی عربستان صعودی هم در حال توسعه بخش کشاورزی خود است. سازمان مالیاتی در بحث صادرات محصولات کشاورزی و خشکبار، کارشکنی‌هایی دارد.

خودکشی پدیده پیچیده‌ای است و می‌تواند علل گوناگون داشته باشد. ناامیدی، اختلالات روانی (نظیر افسردگی، اختلال دوقطبی، اسکیزوفرنی، اختلال طیف اوتیسم)، اختلات فیزیکی (مانند سندرم خستگی مزمن)، شکست عشقی، اعتیاد به الکل، سوء مصرف مواد یا دارو، می‌توانند به خودکشی ربط داشته باشد. اغلب، عوامل استرس‌زا مانند مشکلات مالی، مشکلات شغلی، مشکلات تحصیلی یا مشکلات ارتباط بین فردی (مانند طلاق یا قطع رابطه)، آزار دیگران یا قلدری نیز ممکن است در این میان نقش داشته باشند. بررسی‌ها نشان می‌دهند که در شهر‌های استان تهران مثل ملارد، قدس، رباط‌کریم، شهریار، قرچک، ورامین، پیشوا و پاکدشت آمار‌های بالایی در زمینه خودکشی گزارش شده و این سوال مطرح می‌شود که چه اتفاقی افتاده که شهر‌هایی مانند چهاردانگه و اسلامشهر به اندازه استان ایلام، آمار خودکشی دارند؟

فرشاد مومنی، اقتصاددان و رئیس موسسه دین و اقتصاد در نشست دانایی و توسعه و رونمایی از کتاب اندیشه بی‌خانمان می‌گوید که در واقع همه چیز در جامعه ما دفرمه و از ریخت افتاده است. حال سوال این است که چرا چنین اتفاقی رخ داده است. پاسخ مشخص است، زیرا این امر در کادر نظام حیات جمعی دیده نشده یا نخواسته که دیده بشود. در چنین شرایطی سیاستگذاری اقتصادی ما شبیه انتخابات برگزار کردن ما می‌شود. به همبن دلیل رضاقلی دغدغه دارد که چرا این علوم کارکرد ندارند. این به این معنا نیست که اصحاب علم درک ندارند که چه اتفاقی رخ داده است بلکه آنچنان هویت جمعی پیدا نمی‌کند که اثربخشی داشته باشد. اگر حکومت بخواهد رابطه خود با مردم را در استاندارد ۲۷۰ سال پیش نگه دارد نمی‌توان دانش‌بنیان شد، این را رضاقلی در کتاب سراب گرایی صنعتی در جامعه قبایلی ایران و ضرورت در مرکزیت قرار گرفتن علم و فناوری در توسعه، بیان کرده بود. دوستانی که به نسل من می‌گویند که تو هم آن زمان انقلاب بودی پس باید عذرخواهی کنید به آن‌ها توصیه می‌کنم که کتاب تاریخ بی خردی خانم باربارا تاکمن را بخوانند. در این کتاب، پنج نفطه عطف تاریخ بشر را بررسی کرده و تصریح دارد که عادی‌ترین انسان‌های تاریخ، واقعیت را درک می‌کردند، اما در ساختار قدرت حاکمان موضوعات دم دستی ساده را درک نکرده بودند. فردی عذرخواهی بکند با نکند بیشتر سطح فهم خود را از پدیده انقلاب اجتماعی منعکس می‌کند. ضمن اینکه گره‌ای هم با عذرخواهی من باز نمی‌شود. شبیه موضوعی که در مورد انقلاب مطرح می‌شود در مورد توسعه هم مطرح می‌شود. همچنانکه برخی به صراحت اعلام می‌کنند که میلی به توسعه ندارند. حیاتی‌ترین مسائل هم تا زمانی که هویت جمعی در کشور پیدا نکنند نمی‌توانند در مسیر اعتلا قرار گیرند. مساله توسعه یک مساله اجتناب‌ناپذیر است و اگر به صورت فعال و خلاق با توسعه روبرو نشویم در نتیجه سیلی خواهیم خورد. از ربع پایانی قرن بیستم کشور‌ها وارد یک مدار جدید به نام عصر دانایی شدند و انقلاب دانایی و اقتصاد مبتنی بر دانایی به مثابه یک شیوه تولید و همزمان به مثابه یک نظام حیات جمعی باید مورد توجه قرار بگیرد. کشور‌های در حال توسعه در موج اول انقلاب صنعتی فکر می‌کردند که صنعتی شدن یک امر انتزاعی بوده و صرفا با جابجایی ماشین‌آلات محقق می‌شود برای همین بر این باور بودند که دیگران ماشین‌آلات صنعتی تولید کردند و ما خریداری کرده و صنعتی می‌شویم. این در حالی است که صنعتی شدن باید در کادر نظام حیات جمعی دیده شود و تغییرات اجباری متناسب در ساخت سیاسی و اجتماعی و نظام آموزشی و ... لحاظ شود، اما، چون این نکات لحاظ نشد، جوامع به ابن روز افتادند به ترتیبی که الان حسرت دوران پیشاصنعتی را می‌خورند. یعنی گرفتاری‌ها چندین برابر شده و توانمندی پیشین را از دست دادند. این نوع طرز تفکر بود که باعث شد در بیست سال تورم کشور، سه هزار و نود درصد و نقدینگی ده هزار و دویست و پنجاه درصد رشد کند. وقتی ماجرای توسعه گره خورد باید روی دو جا متمرکز شد یکی اعتبار علمی جهت‌گیری‌های سیاستی و فرایند‌های تصمیم‌گیری و تخصیص منابع و دیگری نظام توزیع منافع. دقیق توضیح دهم که چطور به جای علم در فرایند سیاست‌گذاری و تخصیص منابع از شبه علم استفاده می‌کنند و گنجشک را رنگ می‌کنند و جای چیز دیگری قالب می‌کنند. این چه جور علمی است که یک بسته سیاستی معین در طی بالغ بر سه دهه گذشته در دستور کار نظام تصمیم‌گیری کشور قرار داشته است، اما به هیچ کدام از اهداف اعلام کرده نرسیده است و هزاران تخریب و فساد و به هم ریختگی و وابستگی ذلت‌بار و نابرابری ناهنجار را پدید آورده آما همچنان در دستور کار است و با بزک کردن جلو می‌رود. در دستکاری واقعیت و جا زدن شبه علم و دروغ و کلک و پنهان کاری واویلایی درست کردند. شما حساب کنید که در این کشور سه چهار سال است که سالنامه آماری را منتشر نمی‌کنند. نزدیک سی سال است که روند تحولات سهم مربوط به ارزش آفرینی واسطه‌گریی مالی را حذف کردند تا سلطه ربا را پنهان کنند در حالیکه ده متغیر کنترلی دیگر وجود دارد که با آن می‌توان موضوع را متوجه شد.

بر اساس برخی آمار، سالانه ۷۵ تا ۸۰ میلیون تن علوفه و خوراک دام در کشور مصرف شده و از این مقدار حدود ۲۲ میلیون تن، معادل حدود ۳۰ درصد، در داخل کشور تولید گردیده و با اجرای طرح جهش تولید در تابستان‌ها حدود ۱.۵ تا ۲ تن بر تولید محصولات علوفه‌ای در هکتار اضافه شده است. وزارت جهاد کشاورزی به دنبال خودکفایی ۵۰ درصدی نهاده‌های دامی در افق ۱۴۰۴ از طریق اعطای تسهیلات گوناگون به تولیدکنندگان سویا، جو و ذرت در قالب دو طرح الگوی کشت و جهش تولید در دیمزار‌ها است. عمده محصولات علوفه‌ای تولیدی در کشور شامل یونجه، شبدر و علوفه‌های سیلویی مثل ذرت علوفه‌ای بوده و محصولات دیگر شامل ارزن علوفه ای، سورگون علوفه‌ای و ارقام توسعه یافته چغندر علوفه‌ای در حال توسعه کشت است. حال خبر می‌رسد که در استان خوزستان تمرکز حاصی بر استفاده از سرشاحه‌های نیشکر بعنوان علوفه دامی صورت پذیرفته است.

عبدالحکیم عاصفی سفیر جمهوری اسلامی ایران در افغانستان گفت: هیات تجاری و اقتصادی افغانستان در سفر به چابهار سرمایه گذاری ۳۵ میلیون دلاری در زمینه اجرای پروژه تجاری، مسکونی و اداری را آغاز کرد. این پروژه به عنوان بزرگترین و مرتفع‌ترین برج جنوب شرق کشور در ۲۵ طبقه، به همت گروه سرمایه گذاری ستارگان خراسان مهاجر از کشور افغانستان، رسما آغاز شد. برخی از منتقدین، این شیوه سرمایه گذاری را نمایشی دانسته و معتقدند که با توجه به اختلاف دامنه دار درباره آب هیرمند، چنین سرمایه گذاری‌هایی فاقد اثربخشی لازم است.

رهبری تاکید مکرر نموده اند که راه برون‌رفت از اقتصاد وابسته و تک‌محصولی، تمرکز بر دانش بومی است، چراکه افزایش صادرات، اشتغال‌زایی، عدم‌وابستگی اقتصادی و شکوفایی اقتصادی در عرصه‌های مختلف را در پی خواهد داشت.حمایت از این شرکت ها و ایجاد اتمسفر حفاظتی برای کاهش موانع کسب و کار، یکی از مهمترین ضرورت های توسعه دانش بنیان ها قلمداد می شود. شرکت هایی که می توانند و امید می رود، دانش تولید نسل یک و دو را به سمت فناوری نسل سوم و چهارم سوق داده و ضمن رفع نیازهای داخلی، بازیگر اصلی پر کردن شکاف فناورانه رقابت محور در دنیای جدید برای کشور باشند.

دکتر مسعود نیلی اقتصاددان: کشوری که در گاز رتبه دوم جهانی را دارد، حتما می‌توانسته اقلاً به اندازه نصف همسایه‌اش قطر، گاز صادر کند .کشوری که دارای رتبه چهارم در برخورداری از ذخایر نفتی است، یقیناً می‌توانسته به اندازه ۴ میلیون بشکه نفت در روز صادر کند.توسعه‌یافتگی ایران را در گاز با قطر، در نفت با عربستان، در توریسم و صنعت با ترکیه و در موقعیت ممتاز جغرافیایی با امارات به عنوان کشور‌هایی که هرکدام به‌طور منفرد فقط یکی از مواهب ما را دارند، مورد سنجش و ارزیابی قرار می‌دهم

عراق ساخت حدود ۶۰ درصد از تونل زیردریایی فاو (FAW) را تکمیل کرده و به نقل از فرهان الفرطوسی مدیرکل بنادر عراق، این امر می‌تواند منطقه ساحلی بصره در جنوبی‌ترین نقطه این کشور را از طریق جاده‌ای که به عنوان جاده توسعه با ترکیه معروف است، به آزاد راه ارتباطات تجاری بین المللی متصل کند (تبدیل فاو به قطبی اقتصادی – ترانزیتی در خاورمیانه). عراق با کمک ترکیه قصد دارد، بندر فاو را به ترکیه و اروپا متصل کند. طراح این پروژه ۶ میلیارد دلاری یک شرکت ایتالیایی بوده و پیمانکاری آن را یک شرکت کره‌ای بر عهده گرفته است. با تکمیل این پروژه، بندر جدید فاو بزرگ‌ترین بندر خاورمیانه حتی بزرگ‌تر از بندر جبل‌علی دوبی خواهد شد. بر اساس این طرح، قطار‌های سریع‌السیر با سرعت ۳۰۰ کیلومتر مسیر ۱۲۰۰ کیلومتری را می‌پیمایند تا کالا و مسافر را به «فیش‌خابور» در استان دهوک واقع در اقلیم کردستان و سپس به شبکه ریلی ترکیه برسانند تا از آنجا به اروپا برسد. شرکت ایتالیایی PEG این مسیر را طراحی و شرکت فرانسوی Alstom مجری است.

تقی آزاد ارمکی (جامعه شناس) مدعی است که افرادی که مهاجرت می‌کنند، از عامل دیگری غیر از اقتصاد نیز رنج می‌برند که باید آن را نابسامانی اجتماعی بدانیم. یعنی افراد مهاجرت می‌کنند زیرا حس می‌کنند به آنها توجه نمی‌شود.این وضعیت موجب شده تا مردم تصویر دیگری از عِرق ملی پیدا کنند که با تصویر پیشین تفاوت دارد. امروز به خاطر تعداد زیاد ایرانیان خارج از کشور، پدیده‌ای به نام ایران فراتر از مرزهای جغرافیایی در حال شکل‌گیری است. مفهومی در جهان تولید شده که در حال گسترش است. بسیاری از ایرانیانی که ایران را ترک کردند، فرهنگ و مناسبات‌شان را نیز با خود بردند. بعد منفی این پدیده نیز این است که سرمایه انسانی و مادی از کشور خارج شده و بازگشت آن، دور از انتظار است.