شعار سال: کالاهای ایرانی با وجود امکان و توانایی رقابت با تولیدات خارجی به دلیل نبود تبلیغات و نداشتن بستر مناسب فرهنگی در جامعه برای استفاده از آن با مشکل روبرو هستند. ذهنیت بسیاری از مصرف کنندگان بر کیفیت پایین کالاهای داخلی شکل گرفته و با ترویج اندیشه برتری کالاهای خارجی، تولیدات ملی با بی مهری مواجه شده است. آنچه در این ارتباط به نظر می رسد این است که ایران به انقلابی فرهنگی نیاز دارد تا مردم به این باور برسند که خرید و استفاده از کالاهای داخلی باعث رونق اشتغال، حفظ کشاورزی، ارزش افزوده و تقویت واحدهای تولیدی و در نهایت توسعه و پیشرفت ایران خواهد شد.

خرید و حمایت از کالای ایرانی افزایش تولید ناخالص داخلی، رشد و پیشرفت اقتصادی، ایجاد بازار رقابتی، افزایش درآمد سرانه ملی، رفاه و اشتغال زایی بیشتر را در کشور به ارمغان خواهد آورد.

اهمیت این مهم به گونه ای است که آیت الله خامنه ای مقام معظم رهبری در پیامی به ‌مناسبت آغاز ۱۳۹۷ خورشیدی، سال نو را سال «حمایت از کالای ایرانی» نام‌گذاری کردند و در بخشی از سخنان خود فرمودند: «شعار امسال «حمایت از کالای ایرانی» است؛ سال «حمایت از کالای ایرانی». این فقط مربوط به مسئولین نیست؛ آحاد ملّت همه می توانند در این زمینه کمک بکنند و به معنای واقعی کلمه وارد میدان بشوند. البتّه این حمایت از پنج شش جهت، ابعاد مختلفی دارد که این ابعاد را من ان‌شاءالله در سخنرانی باز خواهم کرد و تشریح خواهم کرد و آنچه را که قشرهای مختلف مردم و مسئولینِ گوناگون کشور می توانند انجام بدهند، ان‌شاءالله مطرح خواهم کرد. امیدوارم ان‌شاءالله خدای متعال کمک کند، هم به مسئولین، هم به مردم که بتوانند وظایف خودشان را به بهترین وجهی انجام بدهند و امسال این شعار را -که شعار «حمایت از کالای ایرانی» است- به معنای واقعی کلمه به تحقّق برسانند.»

پژوهشگر گروه اطلاع رسانی ایرنا با توجه به اهمیت حمایت از کالای ایرانی به گفت وگو با «علی قنبری» اقتصاددان و استاد دانشگاه تربیت مدرس به گفت و گو پرداخت.

علی قنبری با اشاره به نتایج و دستاوردهای مهم استفاده از کالای ایرانی در توسعه و تقویت اقتصادی ملی، گفت: هر کشوری برپایه شاخص های ارزشی که دارد باید برای تولید داخلی و ملی خویش ارزش قایل باشد و به آن بها بدهد با توجه به این که ایران در یک شرایط حساس و خاص قرار دارد می توان با تشویق و ترغیب جامعه در استفاده از کالای ایرانی از تولید داخل حمایت و بدین ترتیب به رشد اشتغال و ریشه کنی فقر در کشور کمک کرد. برای رسیدن به این هدف می بایست با بهبود کیفیت، سبب افزایش صادرات و هم زمینه استقبال ملی از تولیدات داخلی را فراهم آورد و این مساله ارزش ها و مزیت های مرتبط و نهفته بسیاری را آشکار می سازد و به ایجاد رقابت در کشور می انجامد.

وی در ادامه مصرف تولید داخلی را موجب خودکفایی و کاهش واردات دانست و در این ارتباط بیان داشت: استفاده از کالای ایرانی منشا آثار مثبت فراوانی برای کشور است و این مساله به ایجاد ارزش افزوده، رشد اقتصادی کشور، کاهش نرخ بیکاری، جلوگیری از افزایش تورم و ارتقای درآمد ملی و فردی منجر می شود و بستر مناسبی برای سرمایه گذاری های آینده را در بخش تولید مهیا می سازد و با افزایش و بهبود کیفیت کالا می توان مازاد مصرف داخل را به خارج صادر و بدین ترتیب درآمد ارزی قابل توجهی برای کشور ایجاد کرد. بنابراین برای دستیابی به توسعه می بایست که توجه و حمایت از کالا و تولید داخلی را مدنظر قرار داد.

این اقتصاددان، استفاده از کالای ایرانی و حمایت از تولید داخلی را به عنوان یکی از مهم ترین محورهای اقتصاد مقاومتی مطرح کرد و یادآور شد: اقتصاد مقاومتی به این معنا است که اقتصاد کشور را در برابر تکانه های داخلی و خارجی مقاوم ساخت تا به هنگام تهدیدهای مختلف اقتصادی، اقتصاد کشور دچار تزلزل و فروپاشیدگی نشود و به این منظور بهترین روش فرهنگ سازی برای مصرف کالاهای داخلی و بومی، تقویت تولید داخلی و بهبود کیفیت این کالاها به شمار می رود تا بتوان در برابر تکانه های داخلی و خارجی که اقتصاد ملی را تهدید می کنند مقاوم شد و در برابر آنها مصونیت لازم را کسب کرد. در اقتصاد مقاومتی نگاه ما باید رقابت بیرونی و تقویت داده های درونی و اقتصاد ملی باشد تا هم مشکلات اقتصادی نظیر تورم و بیکاری را بدین وسیله برطرف ساخت و همچنین درآمدهای ملی و خانوارها را نیز بهبود بخشید و اقتصاد کشور را به پویایی رساند.

یکی از مهم ترین محورهای اقتصاد مقاومتی، توجه به تولید ملی و استفاده از کالای ایرانی محسوب می شود و آن را به عنوان موثرترین راهکار برون رفت و مقاومت مقابل تهدیدهای خارجی، قلمداد می کند. تقویت اقتصاد مقاومتی سبب می شود تا کشور، نیازهای خود را در داخل برطرف و با ارتقای کیفیت و تنوع محصولات با کالاهای مشابه خارجی رقابت و کالای کیفی خود را در برابر رقیبان خارجی عرضه کند.

قنبری در ادامه رشد اشتغال را به عنوان یکی از فواید و آثار مصرف کالای ایرانی، برشمرد و در این باره بیان کرد: هم اکنون نرخ بیکاری بالای 12 درصد است اگر بتوان نیازهای کشور را با تشویق استفاده از کالای ایرانی در زمینه های مختلف صنعتی، کشاورزی و خدمات در داخل تامین کرد تا نیازی به واردات کالا وجود نداشته باشد این مساله به اشتغال بیشتر می انجامد و به رونق اقتصاد ملی منتهی می شود. هم اکنون برخی از کارخانه های تولیدی کمتر از ظرفیت و پتانسیل موجود خویش، تولید می کنند با ایجاد رونق در فروش کالاهای ایرانی، این واحدهای تولیدی توسعه یافته و فرصت های شغلی بیشتری را فراهم می آورند که این امر به سرمایه گذاری زیادتر می انجامد و کشور به سمت توسعه رهنمون می شود و هیچ راهی جزء تقویت اقتصاد و تولید ملی در جهت استفاده از ظرفیت ها، توانمندی ها و پتانسیل های داخلی برای ایجاد رقابت و توسعه وجود ندارد.

این استاد دانشگاه،‌نهادینه شدن فرهنگ استفاده از کالای ایرانی را نیازمند انجام فعالیت های فرهنگی در این ارتباط دانست و تصریح کرد: صداوسیما، رسانه ها و تریبون های مختلف تبلیغاتی در این باره مسوولیت و رسالت بزرگی برعهده دارند تا با فراخواندن مردم نسبت به مصرف کالای تولید داخل، همگان را به این مساله ترغیب و تشویق کنند و آن را به عنوان یک تکلیف و وظیفه شرعی و ملی معرفی کنند.

نهادینه شدن این فرهنگ و بینش، سبب می شود تا مشتریان در مواجهه با 2 کالای ایرانی و مشابه خارجی آن بی تفاوت به ظاهر فریبنده با بسته بندی های شکیل و پرزرق و برق، برای حمایت از تولید ملی از کالای ساخت ایران استفاده کنند تا ارز و سرمایه کشور به جای آن که صرف واردات کالاهای بی کیفیت خارجی شود که در بسیاری از موارد به لحاظ کیفیت توان رقابت با تولید داخل را نیز ندارد برای ارتقای تولید ملی و توسعه کشور هزینه شود و به جای ایجاد اشتغال برای کشورهای دیگر، یک کارگر ایرانی جذب و مشغول به کار شود.

قنبری، ژاپن را یکی از کشورهای موفق در دستیابی به توسعه عنوان کرد و افزود: ژاپن در ابتدا برای بازسازی اقتصادی و صنعتی خود، واردات کالاهای خارجی را به شدت محدود کرد و به دور کشور در حقیقت حصار کشید. این سیاست به همراه سایر برنامه‌های حمایت از تولید ملی در چندین سال متوالی سبب شد تا این کشور به بازیگری اصلی در عرصه اقتصاد بین‏المللی تبدیل شود تا اینک بتواند با ایجاد توانمندی در تولید محصولات مختلف در برابر کالاهای دنیا رقابت کند البته منظور این نیست که باید دور کشور حصار ایجاد کرد بلکه می بایست که با بهره گیری از فناوری، علم، مدیریت و سرمایه روز دنیا به پیشرفت دست یافت و تولید داخلی را افزایش و کیفیت آنها را بهبود بخشید.

وی، در بیان موانع موجود در استقبال از کالای ایرانی، گفت: عوامل متعددی را در این ارتباط می توان برشمرد که از آن جمله می شود به نداشتن بسته بندی مناسب، تبلیغات، بازاریابی و کارهای فرهنگی اشاره کرد به عنوان مثال زعفران مرغوب ایرانی به دلیل نداشتن امکان بسته بندی مناسب در ایران به اسپانیا برده می شود و در آنجا بسته بندی شده و به نام زعفران اسپانیا به جهان عرضه می شود.

قنبری برجام را فرصتی مناسب برای ارتقا کیفیت تولید ملی به شمار آورد و اظهار داشت: فضای پسابرجام سبب شد تا با ایجاد مناسبات و روابط با دیگر کشورها و استفاده از تکنولوژی و علم جهان، کیفیت تولید ملی را ارتقا و بدین ترتیب کالای ایرانی به جهان معرفی شود و با پایان دادن به تبلیغات دشمنان برای منزوی کردن ایران، موانع پیش روی ایران برداشته شد و ایران پس از برجام می تواند فرهنگ ها، ارزش ها و تولیدات خویش را آشکارا به جهان معرفی و آنها را صادر کند.

این اقتصاددان، با اشاره به سنت ایرانیان مبنی بر خریدهای نوروزی، این مناسبت را فرصتی مغتنم برای حمایت از تولید ملی و خرید کالای ایرانی برشمرد و یادآور شد: البته می بایست که تولید کنندگان نیز کیفیت محصولات را ارتقا بخشند تا به جلب اعتماد عمومی مردم منتهی شود، چرا که کیفیت کالا بهترین تبلیغ برای تولید ملی محسوب می شود و تبلیغات صدا و سیما و رسانه ها نیز باید به نحوی باشد که مردم را به سمت مصرف کالای ایرانی ترغیب و تشویق کند.

قنبری در پایان نقش آموزش در نهادینه سازی فرهنگ استفاده از کالای ایرانی را تعیین کننده دانست و بیان کرد: اگر کودکان از ابتدا با روحیه خودباوری، اتکای به نفس و با غیرت ملی پرورش یابند و با این ذهنیت که مصرف کالای ایرانی را در اولویت قرار دهند، رشد پیدا کنند، زمانی که بزرگ شدند افرادی متعهد و متعصب به تولیدات داخلی خواهند بود و آنان به عنوان مدیران و آینده سازان کشور در آینده به حمایت و توجه از تولید داخل توجه لازم را خواهند داشت و اصل و هدف خویش را بر مصرف داخلی، ارتقای کیفیت تولید داخل، توسعه، ترقی و پیشرفت کشور می گذارند.

سایت شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری جمهوری اسلامی ، تاریخ انتشار 1 فروردین 97، کدمطلب: 82868372 ، www.irna.ir