شعار سال: در حال حاضر ۱۰درصد اعضای هیاتعلمی در این طرح فعالیت
خواهند داشت. این
اقدام در حقیقت میتواند رقم قابلتوجهی آورده مالی را برای واحدهای دانشگاهی به
ارمغان آورد؛ همچنین از طریق این اقدام ما بحث وظیفهمندی را هم در دانشگاه
نهادینه میکنیم.
توجه به مراکز تحقیقاتی
نکته مهم دیگری که در این بحث مطرح شده
است، توجه به مراکز تحقیقاتی است. ما در سراسر کشور بیش از۱۲۰ مرکز تحقیقاتی در واحدهای دانشگاهیمان داریم که این مراکز
هم مکلف شدهاند در سال ۹۷درآمدزا باشند و
برای هرکدام از آنها باتوجه به شاخصهایی که وجود دارد، وظایفی تعریف شده است.
درکنار این امر، قابلیتهای استانی که دانشگاه در آن قرار دارد و واحدهایی که در
سطح آن استان فعالیت میکنند هم برای غنای بیشتر فعالیتها مورد توجه قرار گرفته است.
قرار شده این مراکز به صورت ماموریتگرا در محل استان و شهر خود اقدام کنند و جنبه
حل مسائل منطقه را هم داشته باشند و عملا از این طریق پروژههای مختلفی در مراکز
تحقیقاتی ما در استانها اجرا خواهد شد. اینجا هرچه میزان قراردادها بیشتر باشد،
میزان درآمدی که برای دانشگاه حاصل میشود هم بیشترخواهد بود.
کسب درآمد از آزمایشگاهها
نکته سومی که به درآمدزایی کمک خواهد
کرد، درآمدهای حاصل از آزمایشگاههای ماست و سامانه ساها که از سالهای قبل در
دانشگاه آزاد اسلامی راهاندازی شده و ما براساس آن میتوانیم خدمات آزمایشگاهی
خود را به دانشجویان و نهادها و موسسات بیرون از دانشگاه ارائه دهیم. بازهم با
توجه به برشهای استانی که در نظر گرفتهایم، برنامهای را هم برای درآمدزایی ساها
تنظیم کردهایم تا از طریق ارائه خدمات آزمایشگاههای دانشگاه آزاد اسلامی، برای
واحدهای ارائهدهنده خدمات، درآمدزایی ایجاد شود. نکته چهارمی که باید به آن توجه شود
بحث آموزشهایی است که درکارگاهها وآزمایشگاههای ما برگزار میشود. مثل آموزش جوشکاری صنعتی، جوشکاری
زیرآب و آموزشهایی از این دست. آنچه در اینجا مورد اهمیت است، این است که برای
این اقدام مهم فضای فیزیکی، استاد و امکانات لازم وجود دارد و واحدهای دانشگاهی ما
موظف شدهاند که باتوجه به دورههایی که در این زمینه آماده و ارسال شده، به صورت نظاممند
از محل آموزشهایی از این دست، در قالب آموزشهای کوتاهمدت و میانمدتی که برگزار
میکنند، برای واحدهای دانشگاهی خودکسب درآمد کنند.
پیشبینی تسهیلات لازم
اما برای اینکه این برنامهریزیها
عملیاتی شود و ما بتوانیم به عددی که در حجم درآمد در ذهن داریم برسیم، باید
تسهیلاتی را هم برای پیشبرد امور درنظر بگیریم؛ مثلا مکانیسمهایی را برای تشویق
اعضای هیاتعلمی درنظر گرفتهایم تا اگر استادی بتواند برای دانشگاه گرنتی بیاورد،
تشویقهایی برای او درنظرگرفته شود. در این راستا درصدد هستیم تا بخشنامههایی را
صادر کنیم که روند اجرای این گونه فعالیتها را تسهیل کند. بنابراین لازم است
بسترهایی فراهم شود تا موانع لازم در این زمینه برطرف شود. ما براساس قوانین وزارت
صنعت، معدن و تجارت در پی این هستیم تا «آرندی» کارخانهها و شهرکهای صنعتی باشیم
تا از طریق مجاری قانونی در این مسیر هم بتوانیم کسب درآمد کنیم. لذا در بخش پژوهش
و فناوری درصدد هستیم فرهنگ وظیفهمندی را در استانها و واحدهای دانشگاهی
ایجادکنیم. در ستاد مرکزی دانشگاه هم این اقدامات را رصد و پایش میکنیم و سیاستهای
لازم را برای اجرای بهینه این فعالیتها اتخاذ خواهیم کرد.
پایش دقیق فعالیتها
ذکر این نکته ضروری است که اجرایی شدن
هریک از این پروژهها زمانبندی خاص خودرا دارد و در موافقتنامههایی که با استانها
داریم به دقت به این زمانبندی اشاره شده است. ما ۲۶ اردیبهشت ماه امسال موافقتنامهها را با استانها مبادله
کردیم و استانها از همان روز موظف هستند که به مفاد این موافقتنامه عمل و تلاش
کنند تا در جهت درآمدزایی اقدام کنند. امسال به صورت خیلی دقیق و با پایشی که از
استانها صورت میگیرد، فکر میکنم انشاءا... نتایج خوبی به دست بیاوریم. البته اعدادی که برای این
تعهدات در بحث درآمدزایی درنظر گرفته شده خیلی بالا نیست و قطعا تعهداتی که از
آنها گرفته شده قابل دستیابی است و چیزی نیست که واحدهای ما از پس آن برنیایند. در
تفاهمنامهای هم که ما با سازمان استاندارد در زمینه راهاندازی آزمایشگاههای
مرجع داریم؛ این هم میتواند به درآمدزایی از طریق سامانه ساها و امکانات
آزمایشگاهی دانشگاه آزاد اسلامی کمک کند که قبلا به آن اشاره کردم. البته قبلا این
نوع درآمدزاییها در دانشگاه جریان داشته اما نه به این صورت که امروز مکلف باشند
که در این زمینه گام بردارند. قبل از این تفاهمنامه، شاهد بودیم که بعضا در استانها
سلیقهای عمل میشد و بازدهی لازم به دست نمیآمد، اما الان رئیس استان و منطقه
دانشگاه آزاد اسلامی بهعنوان نفر تصمیم گیرنده در استان موظف است تا در قالب توافقنامههای
صورت گرفته، مکانیسم لازم را برای اجرایی شدن این اقدامات فراهم کند و من فکر میکنم
اگر ما از ستاد مرکزی دانشگاه پایش و نظارت بیشتری داشته باشیم، نتیجه بهتری در
این زمینه حاصل شود. به هرحال همه معاونتهای دانشگاه در این زمینه بسیج شدهاند
تا بازدهی بهتر و بیشتری در این زمینه حاصل شود وامیدواریم باهمکاری و فعالیت دقیق
و دلسوزانه واحدهای دانشگاهی در سراسر کشور به نتایج مطلوب خود دست پیدا کنیم. به
این نکته هم باید توجه داشت که در تمام دانشگاههای کشور تعداد دانشجو کاهش پیدا
کرده و مانند گذشته امکان این امر وجود ندارد که هزینههای دانشگاه با تکیه بر شهریههای
دانشجویان تامین شود. لذا در حوزه توسعه فناوری و فروش دانش فنی، درآمدی که از قبل
فروش محصولات تجاری شده دانشگاهها و مراکز علمی حاصل میشود؛ اینها در همه
دانشگاههای معتبر و تراز یک اتفاق میافتد و ما هم از این مسیر عقب نیستیم و
واحدهای دانشگاهی ما هم باجدیت این مهم را پیگیری میکنند. البته دانشگاه آزاد
اسلامی یک مزیت مهم دیگری نسبت به دیگر دانشگاهها دارد و آن، این است که ما میتوانیم
بسیاری از مشکلات استانها و مناطق را با دانش فنی خود حل کنیم، چون بسیاری از
دانشگاههای کشور در بسیاری از استانها حضور ندارند، حال آنکه دانشگاه آزاد
اسلامی در بسیاری از مناطق کشور حضور دارد و دانشگاه دیگر به دلیل عدم حضور در
منطقه از این دست فعالیتها باز میمانند.
نظارتهای کیفی بر فعالیتها
معمولا توجه به پژوهش، مساوی با کیفیسازی
فعالیتهای دانشگاه هم هست. وقتی یک عضو هیاتعلمی ما گرنتی را از بخش صنعتی به
دانشگاه وارد میکند، میتواند به شکل خیلی استاندارد این پروژه را اجرایی کند، در
نتیجه خروجی آن برای بخش صنعتی هم بسیار مفید خواهد بود. بخش صنعتی هم در حقیقت به
دنبال این است که تولیدات خود را افزایش دهد که این هم البته میتواند موجب کیفیت بخشی
دانشگاه هم بشود و باعث شود که دانشگاه ما در مسیر ماموریتگرایی گام بردارد. ما
درحقیقت در قالب همه این اقدامات درصدد هستیم تا به کلیه فعالیتهای خود جنبه کیفی
بدهیم. ما درتلاش هستیم تا اعضای هیاتعلمی خودمان را با ادبیات استفاده بهتر از
آزمایشگاههای دانشگاه آشنا کنیم. یعنی
درصدد هستیم این نکته را به استادان گوشزد کنیم که ضروری است تا علاوهبر ماموریت
آموزشی، درحوزه پژوهش و تحقیقات هم دانشگاه را یاری کنند. این امر میتواند در ثبت پتنت، تولید علم و مقالات و
کیفیت بخشی به فعالیتهای دانشگاهی هم موثر باشد.
برنامههای سال ۹۷
امسال ما علاوه براینکه رویدادهای مناسبتی خودمان مثل جشنواره فرهیختگان، جشنواره نانو و مسابقات ملی رباتیک و... را داریم، شاید مهمترین نکتهای را که دنبال میکنیم، درگیرکردن هرچه بیشتر اعضای هیاتعلمی دانشگاه با فعالیتهای پژوهشی است. متاسفانه افرادی که در دانشگاههای سراسر کشور به امر پژوهش توجه دارند، تعدادشان زیاد نیست، بنابراین طی برنامهریزیهای انجام شده امیدواریم با حضور استادان ما در فعالیتهای پژوهشی و فناورانه، دریچهای باز شود که در کنار فضای آموزشی، درحوزه تحقیقات هم پیشرفتهای بیشتری حاصل شود. اگر این فرهنگ بیشتر جا بیفتد میتوانیم به دانشگاههای نسل سه و چهار هم دست پیدا کنیم. بهطور شفاف میخواهم عرض کنم اگر هریک از اعضای هیاتعلمی ما خود را موظف بداند که در حل مسائل کشور اقدام کند، آن وقت است که میتوانیم امیدوار باشیم خیلی زودتر به مدارج توسعه یافتگی میرسیم. امسال هم که سال حمایت از کالای ایرانی و تولیدات داخلی است، همه این اقدامات میتواند در مسیر توسعه دانش فنی داخلی موثر باشد.
شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از پایگاه خبری تحلیلی تلکسیران، تاریخ 8 خرداد 97، کد مطلب: -: www.telexiran.com