شعار سال: سرانه مصرف برنج هر ایرانی 40 کیلوگرم است. البته بررسی‌ها نشان می‌دهد که سرانه مصرف بیشتر از این مقدار تخمینی است اما با در نظر گرفتن این آمار اعلامی و اینکه 80 میلیون نفر در ایران ساکن هستند می‌توان گفت که میزان مصرف برنج کشور بیش از سه میلیون و 200 هزار تن است.
آمارهای وزارت جهاد کشاورزی حاکی از آن است که حدود دو میلیون و 200هزار تن برنج در داخل تولید و مابقی نیز از طریق واردات برنج از کشوهایی نظیر هند و پاکستان تأمین می‌شود. یعنی رقمی بالغ بر یک میلیون تن برنج که البته به عقیده من باید بیشتر شود. چراکه تقریباً شش دهک جامعه توان خرید برنج ایرانی ندارند و معمولاً از برنج وارداتی استفاده می‌کنند. علاوه بر این مرزنشین‌ها، سازمان‌های عمومی نظیر دانشگاه‌ها، پادگان‌ها و زندان‌ها و بسیاری از رستوران‌های کشور مشتری برنج وارداتی هستند. درحال حاضر هر کیلو برنج ایرانی حدود 12 تا 15 هزار تومان قیمت دارد.
در بالا بودن قیمت برنج ایرانی دو عامل کم‌آبی و تولید اندک داخلی نقش پررنگی دارند. به‌طوری که تولید برنج ایرانی در سال‌های اخیر محدود به دو استان گیلان و مازندران شده و کشت آن در مابقی استان‌ها ممنوع است. ایران اقلیمی خشک و نیمه‌خشک دارد و چند سالی است که گرفتار خشکسالی است. در چنین شرایطی تولید این محصول آب‌بر متناسب با شرایط آبی هر استانی نیست. از سوی دیگر ما با یک مشکل ریشه‌دار نیز در زمینه کشت و تولید برنج مواجه هستیم که باعث بالا رفتن قیمت‌ها می‌شود. اینکه ماشین‌آلات و تجهیزات کاشت و برداشت برنج در ایران راندمان مناسبی ندارند. روند تولید در ایران ضعیف است و بسیاری از شالیکوبی‌های ما نیازمند تجهیز و نوسازی هستند. چه بسا اگر برای این موضوع چاره‌ای اندیشیده می‌شد، امروز میزان تولید برنج ایران بیشتر بود و در عرصه بین‌المللی هم توان رقابت با کشورهای دیگر را نیز داشتیم.
در حال حاضر هر کیلوگرم برنج در دنیا حدود یک تا دو دلار است اما در ایران با احتساب ارز چهار هزار و 200 تومانی کالاهای اساسی، قیمت‌ها تقریباً سه برابر عرف جهانی است. گذشته از بحث صادرات، این موضوع باعث شده که کمتر از 50 درصد از ایرانی‌ها توان خرید برنج ایرانی داشته باشند.
کشت برون‌مرزی برنج نیز موضوعی است که بارها مطرح شده است و می‌تواند در شرایط کم‌آب این روزهای کشور کمک بزرگی به افزایش تولید داخلی برنج کند.
البته دولت سعی کرده که همواره خلأهای موجود را با واردات این کالای اساسی پرکند، به‌طوری که با حمایت از تاجران تاکنون بیش از 900 هزار تن برنج وارد کشور شده است. البته این رقم نسبت به آمار شش ماهه نخست سال‌های قبل که یک میلیون و 40 هزار تن بود، هنوز کمتر است اما با ترخیص محموله‌های وارداتی در بنادر و تخصیص ارز چهار هزار و 200 تومانی به بخش خصوصی این رقم افزایش خواهد یافت. در حال حاضر برآوردها از تأمین بدون دغدغه برنج حتی برای دوره‌های پرتقاضا نظیر ماه محرم خبر می‌دهد و وضعیت ذخایر هم مطلوب ارزیابی می‌شود، لذا در تأمین مشکلی وجود ندارد. اگرچه در بخش عرضه ضعف‌هایی به چشم می‌خورد، اما مصرف‌کننده نباید برنج وارداتی را با نرخی بیشتر از هشت هزار تومان خریداری کند چراکه دولت به این بخش ارز ارزان اختصاص می‌دهد.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه ایران، تاریخ انتشار 25 شهریور 97، شماره: 6877