شعار سال: براساس گزارش‌ منتشرشده روی سایت اتاق بازرگانی تهران که با نگاهی به آمارهای مرکز تجارت بین‌المللی واردات ایران تنظیم شده است، درحالی‌که رقم واردات پوشاک در سال گذشته 59.2 میلیون دلار از سوی گمرک جمهوری اسلامی ایران اعلام شده، اما آمارهای کشورهای طرف معامله با ما نشان می‌دهد بالغ بر 856.5 میلیون دلار پوشاک به کشور صادر شده است. به این ترتیب واردات ثبت‌شده پوشاک ایران در گمرک، 798میلیون‌و 173 هزار دلار کمتر از آمار صادرات کشورهای صادرکننده به کشور بوده است. همچنین واردات کفش به ایران براساس آمار گمرک جمهوری اسلامی ایران و کشورهای صادرکننده کفش، اختلاف 279 میلیون دلاری دارد. به این ترتیب در آمارهای گمرک ایران با گمرک کشورهای صادرکننده پوشاک و کفش به ایران، یک اختلاف یک‌میلیاردو 77میلیون‌و 173 هزار دلاری وجود دارد. حسن نیل‌فروش‌زاده، دبیر کل انجمن صنایع نساجی ایران، بر این باور است که این اختلاف آماری مربوط به قاچاق پوشاک بوده و بخش عمده این قاچاق از بنادر غیررسمی و از مسیر ته‌لنجی به ایران وارد می‌شود. براساس گزارشی با عنوان «بررسی بازار پوشاک ایران» که معاونت بررسی‌های اقتصادی اتاق بازرگانی تهران آن را منتشر کرده‌ است، رقم واردات پوشاک در سال گذشته 59.2 میلیون‌دلار از سوی گمرک اعلام شده، اما آمارهای کشورهای طرف معامله با ما نشان می‌دهد بالغ بر 856.5 میلیون دلار پوشاک به کشور صادر شده است.

 براساس آنچه آمارهای گمرک نشان می‌دهد؛ ایران در سال 1396 حدود 59.1 میلیون دلار واردات پوشاک داشته که 64 درصد آن از مبدأ ترکیه ثبت شده است. پس از آن نیز چین، آلمان و امارات متحده عربی هرکدام به ترتیب سهم 10 درصد، نه درصد و هفت‌درصدی از رقم واردات پوشاک ایران دارند. با نگاهی به آمارهای مرکز تجارت بین‌المللی واردات ایران، درحالی‌که رقم واردات پوشاک در سال گذشته 59.2 میلیون‌دلار از سوی گمرک اعلام شده، اما آمارهای کشورهای طرف معامله با ایران نشان می‌دهد بالغ بر 856.5 میلیون دلار پوشاک به ایران صادر شده است. به این ترتیب واردات ثبت‌شده پوشاک کشور در گمرک، 798‌میلیون‌و 173 هزار دلار کمتر از آمار صادرات کشورهای صادرکننده به ایران بوده است. براساس این گزارش بیشترین اختلاف آماری مربوط به کشور چین بوده است. طبق آمارهای گمرک، در سال 1396 معادل 6.2 میلیون دلار پوشاک از این کشور وارد شده است، درحالی‌که چین ادعا می‌کند در این سال حدود 493 میلیون دلار به ایران پوشاک صادر کرده است. این به معنی رقمی حدود 487 میلیون دلار اختلاف آماری است. بیشترین میزان اختلاف آماری در معامله با این کشور نیز مربوط به کد تعرفه 6104 «لباس به‌صورت دست، به‌صورت مجموعه، ژاکت، ژاکت ورزشی، پیراهن بلند، دامن، دامن‌شلواری، شلوار سر هم دارای بند یا پیش‌بند، نیم‌شلوار یا شلوار خیلی کوتاه (غیر از لباس شنا) زنانه یا دخترانه، کش‌باف یا قلاب‌باف» بوده است. آمار گمرک واردات این کالا از چین را 1.1 میلیون‌دلار نشان می‌دهد، این در حالی است که براساس آمارهای چین، این کشور 101.5 میلیون‌دلار از این کد تعرفه به ایران صادر کرده است. اختلاف آماری مربوط به رقم واردات به کشور و رقم صادرات طرف‌های معامله با ایران برای کشورهای امارات متحده عربی، ترکیه، هند و ایتالیا نیز درخور توجه بوده است. آمارهای گمرک ایران رقم واردات پوشاک از این کشورها را به ترتیب 4.3 میلیون دلار، 38.3 میلیون‌دلار، 91 هزار دلار و 735 هزار دلار نشان می‌دهد این در حالی است که این کشورها هرکدام به ترتیب ارقام 215 میلیون‌دلار، 19 میلیون‌دلار و 17 میلیون‌دلار برای صادرات پوشاک به ایران را گزارش می‌کنند. همچنین واردات کفش به ایران براساس آمار گمرک جمهوری اسلامی ایران و کشورهای صادرکننده کفش به کشور، اختلافی 279 میلیون‌دلاری دارد. به این ترتیب یک اختلاف آمار واردات کفش و پوشاک به ایران با کشورهای صادرکننده این اقلام به کشور، حدود یک‌میلیاردو 77‌میلیون‌و 173 هزار دلاری است.

‌اختلاف آماری نشان‌دهنده قاچاق پوشاک

در این گزارش درباره دلایل تفاوت قابل توجه آمار رسمی گمرک ایران با آمار سایر کشورها در ارزش واردات محصولات پوشاک و کفش به ایران سه عامل کم‌اظهاری ارزش در محموله‌های وارداتی به ایران، قاچاق یا واردات غیررسمی و اشتباهات آماری ذکر شده است. حسن نیل‌فروش‌زاده، دبیر کل انجمن صنایع نساجی ایران بیان می‌کند: تمام پوشاکی که در این اختلاف آماری به آن اشاره شده است، به شکل قاچاق به کشور وارد می‌شود. او ادامه می‌دهد: در ارتباط با آمار واردات دو دسته اطلاعات داریم؛ یکی اطلاعات رسمی گمرکات کشور است و دیگری اطلاعاتی است که دنیای بیرون که به ما جنس می‌فروشد، در اختیارمان قرار می‌دهد. مطمئنا آمار دوم دقت عمل بالاتری دارد. به گفته دبیرکل انجمن صنایع نساجی ایران، از بنادر چین، امارات و ترکیه پوشاک به سمت ایران می‌آید. این بنادر تابع سیاست‌های ما نیستند و حجم صادرات خود را به‌درستی نشان می‌دهند. مسلما این آ‌مارها خیلی دقیق‌تر است و اختلاف آماری موجود، ناشی از عدم شناسایی واقعی واردکننده در ایران است. او اضافه می‌کند: اسم وارداتی را که درست اظهار نمی‌‎شود، باید قاچاق گذاشت. چیزی که ثبت دقیق نشود، نشان می‌دهد فرد از روش خلافی استفاده می‌کند.

‌کاهش قاچاق پوشاک با افزایش نرخ دلار

نیل‌فروش‌زاده می‌گوید: قاچاق کالا به مدت چهار تا پنج ماه کم شده بود. علت این بود که نرخ دلار به عددی رسیده بود که توجیه قاچاق کم شده بود. زمانی که قیمت دلار به 14 تا 15 هزار تومان رسید، واردات گران تمام می‌شد و وقتی واردکننده می‌خواست با کالای داخلی خود را وفق بدهد، به دلیل فاصله زیاد نرخ دلار، انگیزه‌اش برای قاچاق کم می‌شد اما به محض کاهش نرخ دلار، مجدد قاچاق رونق گرفت. او درباره نحوه قاچاق پوشاک به کشور عنوان می‌کند: افرادی هستند که پایگاه آنها عمدتا در بازار تهران است. واردکننده اصلی، کالا را خریداری می‌کند و مقصد را بنادر امارات اعلام می‌کند اما در نهایت کالا را به این افرادی که در بازار تهران هستند، تحویل می‌دهد. این افراد استاد تغییر اسناد هستند. در اظهارکردن‌ها خلاف می‌کنند و با کارت‌های بازرگانی غیرمربوط کالا وارد می‌کنند. به گفته دبیرکل انجمن صنایع نساجی ایران به‌تدریج در حال مقابله با قاچاق پوشاک در کشور هستیم؛ زیرا جلوی کارت های بازرگانی یک‌بار‌مصرفی که به‌شدت تا پایان سال گذشته صدور آن رونق داشت، گرفته شده است. دریافت کارت بازرگانی خیلی سخت‌تر شده است. متخلفان با کارت‌های یک‌بار‌مصرف واردات انجام می‌دادند. اسم و رسم واردکننده واقعی در مدارک نبود. مالیات دولت، حقوق و عوارض را هم یک شخص روستایی ساده‌دل باید پرداخت می‌کرد. او یادآور می‌‎شود: برای واردات غیرقانونی کانال‌های متعدد دیگری هم وجود دارد. درصدی از پوشاک وارد گمرکات می‌شود اما درصد بزرگ‌تری با روش‌های ته‌لنجی از طریق بنادر غیررسمی به کشور وارد می‌شود و در این زمینه هم کنترلی قوی نداریم. غلط اظهارکردن در گمرک هم یکی دیگر از راه‌های واردات غیرقانونی است. با کوچک نشان‌دادن حجم واردات کانتینرهای آنچنانی را با ارزش کم و وزن‌های متفاوت وارد کشور می‌کنند. نیل‌فروش‌زاده اضافه می‌کند: به‌هر‌حال متأسفانه باید پذیرفت که بستر فساد در کشور ما مهیاست. یعنی وقتی دست انسان‌ها در یک کاری باشد، خود را ارزان می‌فروشند. این مسئله در جاهای مختلف هم هست. وقتی دیروز فردی را اعدام کردند که به اندازه هزارو 200 تا هزارو 300 میلیارد تومان به سیستم بانکی کشور بدهکار است، یعنی یک شبکه فسادی پشت این فرد بوده است. متأسفانه این فساد در هر زمینه‌ دیگری هم می‌تواند وجود داشته باشد.

‌عدم واردات مستقیم به ایران، چالشی بزرگ

مجید طلیمی، مدیرکل شورای‌عالی تجار و فعالان اقتصادی کشور نیز درباره تفاوت آماری واردات به ایران و صادرات از کشورهای مبدأ بیان می‌کند: یکی از چالش‌های بزرگ صنعت پوشاک این است که کشور صادرکننده کالا، مستقیما محصولات خود را به ایران وارد نمی‌کند. کشورهای واسطی هستند که کالا را به ایران وارد می‌کنند. این می‌تواند باعث تناقض آماری شود. او ادامه می‌دهد: مشکل دیگری که وجود دارد -که البته با ورود مدیریت جدید قاچاق کالا و ارز تا حدودی کنترل شده است- بحث بداظهاری و کم‌اظهاری است. این مسئله باعث می‌شود عدد و رقم‌ها دچار مشکل شود. او تأکید می‌کند: با توجه به چالش‌های اقتصادی و بحران‌های فعلی نباید در افکار عمومی تنش ایجاد کنیم. در‌حال‌حاضر در بازار پوشاک مشکلی نداریم و بازرسی‌های خیلی سختی در حال انجام است و با متخلفان برخورد می‌شود تا بازار آرام شود.

سایت شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از سایت خبری اقتصاد آنلاین، تاریخ انتشار 2 دی 97، کد مطلب: 323773، www.eghtesadonline.com