شعار سال: به گفته او؛ دولت يازدهم و دوازدهم در ايجاد شفافيت بودجه نمره بالاتر از 10 مي‌گيرد، اما نامه‌اي كه سال گذشته با امضاي نمايندگان مجلس براي رئيس‌جمهور ارسال شد، تقريبا بدون نتيجه باقي ماند و فقط كمي شفافيت در بودجه شركت‌ها و ... ايجاد شد. به اعتقاد ميرزايي‌نيكو، با توجه به شرايط اقتصادي كشور و ورشكستگي بنگاه‌هاي اقتصادي، درآمدهاي مالياتي دولت نيز به احتمال زياد در بودجه سال آينده عملياتي نخواهد شد. او درخصوص بودجه شرکت‌ها به کمبود وقت مجلس اشاره می‌کند و می‌گوید: بعيد مي‌دانم نمايندگان به اين مسئله برسند. با توجه به زمان، ميزان درآمدها و هزينه‌ها بعيد مي‌دانم كه چيزي پيدا شود. در‌حال‌حاضر كه ما در كميسيون‌ها بودجه را بررسي مي‌كنيم، اصلا ورود به اين بخش‌ها وجود ندارد. ممكن است يك نماينده‌اي خودش اين دغدغه را مطرح كند، اما اين به مفهوم كاري كه بايد حتما به صورت سيستماتيك انجام شود نخواهد بود. مشروح گفت‌وگو با اين نماينده مجلس را در ادامه مي‌خوانيم.
‌یکی از اصول شفافیت می‌تواند پیش‌بینی واقعی درآمدها و هزینه‌ها باشد. دولت بودجه سال 98 را با سقف هزار و 700 هزار ميلياردتوماني به مجلس تقديم كرد. با توجه به پيش‌بيني 140 هزار ميلياردتوماني درآمد نفت با نرخ 52 دلار در هر بشكه، به نظر شما چقدر از اين درآمد واقعي و قابل‌اتكاست؟
مجموع كل درآمدها در بودجه 406 هزار ميليارد تومان برآورد شده است و هزينه‌ها را هم 406 هزار ميليارد تومان ديده‌اند. مجموعا فكر مي‌كنم سقف نفتي كه براي هر روز ديده‌اند، 1/5 ميليون بشكه است. قيمت آن هم 52 دلار است. اين ارقام خوش‌بينانه است. دو تا 20 هزار ميليارد تومان هم اضافه براي برنامه كمكي ديده‌اند. اينها مسائلي است كه شايد به اين سادگي تحقق پيدا نكنند، البته وضعيت كشور اگر به همين سمت‌وسويي كه دارد حركت مي‌كند پيش برود، شايد به يك راه‌حلي برسيم، اما خودم اميدوار نيستم. يك حساب سرجمع در رديف‌هاي بودجه نشان می‌دهد با 210 هزار ميليارد تومان حقوقي كه در بودجه در نظر گرفته شده (رقم حقوق در بودجه امسال170 هزار ميليارد تومان بود و قرار است 20 درصد به اين رقم اضافه كنند كه مي‌شود 210 هزار ميليارد تومان)به همراه رقمي حدود 20 هزار ميليارد تومان براي سلامت و مجموعه حقوق نيروهاي مسلح (كه تقريبا حدود چهار تا پنج رديف بودجه است) سرجمع آنها خيلي بيشتر از رقمي مي‌شود كه در بودجه لحاظ شده است. همين الان مشخص است كه كسري بودجه وجود دارد. به نظر من بايد دقت بيشتري كرد و عدد و رقم‌ها را واقعي ديد. بودجه شركت‌ها را اصلا در بودجه نمي‌بينيم و هيچ‌كس بررسي نمي‌كند. ما فقط 20 تا 30 تا تبصره را بررسي مي‌كنيم و مي‌گوييم اين كلمه تبصره اين‌جوري بشود يا نه. كل مانور نمايندگان مجلس در بحث بودجه حدود پنج تا 10 درصد است. به نظر من دولت بايد بخش‌هاي مختلف بودجه را شيشه‌اي كند و مسائل آن را بيرون بياورد كه همه مطلع شوند. خودشان هم ادعا مي‌كنند كه به دنبال شفافيت هستند، اما اطلاعات را بيرون نياورده‌اند.
‌ آيا با توجه به عدم تحقق كامل درآمدهاي مالياتي در هفت‌ماهه امسال و ركود توليد كه امسال شاهد آن بوديم، درآمد سال آينده دولت از محل ماليات به دست خواهد آمد؟
براي ماليات عدد 175 هزار ميليارد تومان نوشته شده است. دولت دو منبع درآمدي؛ يعني نفت و ماليات را دارد. وقتي در كشور رونق نداريد، تحريم هستيم و مشكلات اقتصادي وجود دارد، هر روز مجموعه توليدي‌هاي كشور به مشكلات برخورده يا برمي‌خورد، بنابراين ماليات نخواهند داد. اعلام ورشكستگي مي‌كنند يا از روش‌هاي ديگري براي عدم پرداخت ماليات استفاده مي‌كنند. همين الان هم اين شركت‌ها بدهي مالياتي دارند و بعيد مي‌دانم رقمي كه براي بودجه نوشته شده است تحقق پيدا كند.
‌بودجه شركت‌ها براي سال آينده بيشتر از هزارو 200 هزار ميلياردتومان در نظر گرفته شده است. با توجه به اینکه امسال دولت اقداماتی در راستای اعلام کلیات بودجه این بخش انجام داده است، آيا مجلس برنامه‌اي براي بررسی دقیق‌تر این بخش از بودجه دارد؟
من فكر مي‌كنم همه هم‌وغم نمايندگان اين است و دنبال اين هستند كه اين بودجه را نشان دهند. پيشنهادي هم شده است كه جلسات كميسيون تلفيق را مستقيم پخش كنند. بعيد مي‌دانم نمايندگان به اين مسئله برسند. با توجه به زمان، ميزان درآمدها و هزينه‌ها بعيد مي‌دانم چيزي پيدا شود. درحال‌حاضر كه ما در كميسيون‌ها بودجه را بررسي مي‌كنيم، اصلا ورود به اين بخش‌ها وجود ندارد. ممكن است يك نماينده‌اي خودش اين دغدغه را مطرح كند، اما اين به مفهوم كاري كه بايد حتما به‌صورت سيستماتيك انجام شود، نخواهد بود.
‌سال گذشته نامه‌اي به رئيس‌جمهور نوشتيد و خواستار ارتقاي شفافيت در بودجه 97 شديد. آن نامه به نتيجه‌اي رسيد؟
بخشي از نامه به نتيجه رسيد.
‌كدام بخش به نتيجه رسيد؟
يكي از بخش‌هاي آن يعني بخش تبصره‌هاي مربوط به شركت‌ها، شوراها و مجموعه‌ها و جاهايي كه به‌عنوان مراكز تحقيقاتي و مؤسسات هستند، در بودجه روشن شد، اما در جاهاي ديگر بعيد مي‌دانم اتفاقي افتاده باشد. آقاي صادقي به‌عنوان فراكسيون شفافيت اين درخواست را مطرح كرد اما چيزي نصيبش نشد.
‌به نظر شما لايحه بودجه 98 چه ايرادات و ابهاماتي دارد؟
به نظر من مهم‌ترين ابهامش واقعي‌نبودن آن است. درآمد و هزينه آن صحيح نيست.
‌پيشنهاد شما براي رفع اين ابهامات چيست؟
اين مسئله بر عهده كميسيون تلفيق است. من كه عضو كمیسيون تلفيق نيستم، اما از همه همكاران خود در كميسيون تلفيق مي‌خواهم بر واقعي‌بودن بودجه تأكيد كنند. واقعي صحبت‌كردن با مردم خيلي از مشكلات را حل مي‌كند. نه اينكه وعده بدهيم و بعدا از وعده‌ها چيزي در‌نيايد.
‌بخش زيادي از درآمدهاي ما ناشي از فروش نفت است و در شرايط تحريم اصلا مشخص نيست چقدر مي‌توانيم نفت بفروشيم. فكر نمي‌كنيد بخشي از عدم شفافيت بودجه به اين مسئله بازمي‌گردد؟
يك بخشي مربوط به اين مسئله است. شرايط كشور فرق مي‌كند. شريك‌هاي نفتي ما كه از ما نفت مي‌خرند، ممكن است تا يك تاريخي ديگر از ما خريد نكنند يا اينكه خريد آنها ادامه پيدا كند. همه‌چيز بستگي به شرايط منطقه، شرايط بين‌المللي و شرايط داخلي دارد. سه شرط را بايد با هم تلفيق كرد تا به يك واقعيت جدي برسيم. اگر هم نمي‌خواهند اين مباحث را در جامعه مطرح كنند و فكر مي‌كنند اين مسئله براي مردم نااميدي ايجاد مي‌كند، بايد حداقل براي تصميم‌سازان و تصميم‌گيران اين مسائل روشن باشد.
‌ به نظر شما دولت‌های يازدهم و دوازدهم در جهت افزايش شفافيت بودجه اقدامي انجام داده‌اند؟
فكر مي‌كنم گام‌هايي برداشته‌اند. نمره‌شان بالاتر از 10 است.
‌گام‌هايي كه برداشته بيشتر در كدام بخش‌ها بوده است؟
همان‌طوركه قبلا اشاره كردم، در بخش بودجه شركت‌ها و... گام‌هايي برداشته است.
‌به نظر شما رسانه‌ها مي‌توانند نقشي در افزايش شفافيت بودجه داشته باشند؟
نقش اصلي را رسانه مي‌تواند بازي كند. به نظر من رسانه‌ها اگر بخواهند مي‌توانند خوب كار كنند. با بخش‌هاي مختلف كه كار تلفيق را انجام مي‌دهند، ارتباط بگيرند و روي اين قضيه تمركز كنند. يعني دوستاني كه اجازه دارند در جلسات مجلس حضور داشته باشند به‌ويژه خبرنگاران خانه ملت و بخش‌هاي ديگري كه از دولت هستند، واقعا بيايند سؤال كنند و پاسخ بخواهند. با تشكيل ميزگردهايی با موضوع بودجه مشابه آنچه در فصل‌هاي سياسي و فرهنگي شاهد آن هستيم، نقش خود را ايفا كنند، زيرا ممكن است صداوسيما هم نتوانند اين كار را انجام دهد، اما رسانه‌ها مي‌توانند مسائل بودجه را شفاف كنند.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه شرق، تاریخ انتشار 17 دی 97، شماره: 3336