شعار سال: رئیس‌جمهور در چند روز گذشته در جمع مسئولان وزارت جهاد کشاورزی با تأکید بر تأمین مواد غذایی از سفره و مزرعه ایرانی گفت: با وجود آن‌که سالانه حجم زیادی از نهاده‌های دامی به کشور وارد می‌شود، از این رو باید در حوزه غذا و تأمین مواد غذایی روی پای خود بایستیم و نیازمندی‌های خود را از مزرعه و سفره ایران تولید کنیم‌. رئیس‌جمهور با اشاره به این‌که بار اصلی امنیت کشور بر دوش کشاورزان است، افزود: وقتی کلمه امنیت به‌کار برده می‌شود، معمولاً نیرو‌های نظامی و انتظامی به اذهان عمومی متبادر می‌شود و این درحالی است که بخش بزرگی از تأمین امنیت به دست کشاورزان است‌، بی‌تردید اگر مردم برای تأمین خوراک و غذای خود دغدغه خاطر داشته باشند، امنیتی نیز وجود نخواهد داشت‌. روحانی با بیان این‌که دولت غیر از تأمین مواد و محصولات کشاورزی و غذایی باید به فکر قدرت خرید مردم هم باشد، اظهار کرد: اگر بهترین مواد غذایی در کشورمان تولید شود؛ اما مردم قدرت خرید نداشته باشند، بی‌تردید به‌مرور در تولید مواد غذایی دچار مشکل خواهیم بود؛ لذا باید هر دو بخش را مورد توجه جدی قرار داده و تعادل ایجاد کنیم، به نحوی که هم مردم قدرت خرید داشته باشند و هم تولیدات بخش کشاورزی و دامی به‌صرفه باشد‌. حال به سراغ مسئولان مختلف می‌رویم تا از آخرین وضع واردات و راهکار‌های دست‌یابی به خوداتکایی و تأمین محصولات غذایی مورد نیاز از مزرعه داخل با خبر شویم:

اجرای سیاست تشویقی راهی برای رسیدن به خودکفایی

عباس پاپی‌زاده، عضو کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی، با اشاره به این‌که سالانه ارز قابل‌توجهی برای واردات نهاده‌های دامی و بخشی از مواد غذایی مورد نیاز از کشور خارج می‌شود، اظهار کرد: با وجود آن‌که ایران به لحاظ چهار فصل بودن، جزو پنج کشور اول دنیا از منظر تنوع اقلیمی به‌شمار می‌رود، اما وضعیت تولید مواد غذایی و نهاده‌های دامی نسبت به پتانسیل‌های تولید تعریفی ندارد‌. وی افزود: با توجه به ظرفیت و پتانسیل‌های موجود و میزان آب و خاک در دسترس، به سهولت می‌توان در تولید اغلب محصولات کشاورزی و دامی به خودکفایی رسید‌. پاپی‌زاده با انتقاد از خروج بی‌رویه ارز برای تأمین مواد غذایی مورد نیاز از کشور بیان کرد: با وجود آن‌که طی سال‌های اخیر در بحث درآمد‌های نفتی و ورود ارز به کشور به‌شدت دچار مشکل هستیم، از این رو افزایش واردات به‌دلیل تأمین محصولات کشاورزی و غذایی مورد نیاز کار درستی نیست‌. عضو کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی ادامه داد: در شرایط کنونی تحریم که ارز نقش قابل ملاحظه‌ای برای کشور دارد، بنابراین جلوگیری از خروج ارز امری مهم به‌شمار می‌رود که باید مورد توجه مسئولان و دولتمردان قرار گیرد‌. وی با اشاره به این‌که سالانه ۱۴ میلیارد دلار ارز برای تأمین مواد غذایی از کشور خارج می‌شود، گفت: به‌عنوان مثال سالانه بیش از 5/1 میلیارد دلار ارز به واردات ذرت و دو تا 5/2 میلیارد دلار به روغن اختصاص می‌یابد که این امر جای تأسف است‌. پاپی‌زاده درباره آخرین میزان واردات مواد غذایی و نهاده دامی در ۹ ماهه امسال بیان کرد: در ۹ ماهه امسال یک‌میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار به واردات برنج، ۵۲۰ میلیون دلار به جو، ۱۸۵ میلیون دلار حبوب، یک‌میلیارد و ۷۰۰ میلیون دلار ذرت، دو میلیارد دلار روغن، ۴۳۷ میلیون دلار کنجاله سویا و ۷۶ میلیون دلار گوشت اختصاص یافته است که تا پایان سال مجموع ارزش واردات به ۱۴ میلیارد دلار خواهد رسید‌. این مقام مسئول با اشاره به این‌که در بسیاری از اقلام وارداتی به سهولت می‌توان به خودکفایی دست یافت، اظهار کرد: با توجه به تأکید رئیس‌جمهور بر جلوگیری از خروج ارز و خودکفایی در تولید محصولات کشاورزی و دامی به نظر می‌رسد که باید سیستم تشویقی در بخش طراحی شود؛ به‌طوری‌که به هر میزانی که وزارت جهاد کشاورزی و کشاورزان به خودکفایی رسیدند، حداقل ۱۰ درصد جلوگیری از خروج ارز برای افزایش سرمایه‌گذاری، تقویت زیرساخت‌ها و حمایت از کشاورزان به بخش کشاورزی تزریق شود‌. وی ادامه داد: سالانه بیش از ۱۰۰ میلیارد تومان پول را برای واردات مواد غذایی مورد نیاز تبدیل به ارز می‌کنیم؛ درحالی‌که اگر ۲۰ درصد میزان پول تبدیلی به ارز به بخش کشاورزی اختصاص یابد، بی‌شک در دوره کوتاه‌مدت می‌توان به خودکفایی 100 درصدی در بسیاری از محصولات وارداتی دست یافت‌. عضو کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی در پایان تصریح کرد: با وجود زحمت‌های فراوان تولید و خودکفایی گندم در سه‌سال اخیر، متأسفانه دولت حق قانونی کشاورزان را نمی‌دهد که استمرار این روند می‌تواند دلسردی کشاورزان و در نهایت واردات محصول را به‌همراه داشته باشد؛ چراکه اختلاف قیمت تمام شده گندم وارداتی با قیمت خرید تضمینی گندم رقمی معادل ۸۰۰ تومان در هر کیلو است‌.

خودکفایی در تولید بسیاری از محصولات کشاورزی و دامی شدنی است

مسعود اسدی، عضو شورای مرکزی خانه کشاورز، با اشاره به این‌که خودکفایی در تولید بسیاری از محصولات کشاورزی و دامی شدنی است، اظهار کرد: با وجود پتانسیل‌های بالا در بخش کشاورزی به سهولت می‌توان در درجه اول به خوداتکایی قابل اطمینان و در نهایت به خودکفایی محصول دست یافت‌. وی افزود: با وجود آن‌که شعار‌های متعددی مبنی‌بر حمایت از کشاورزان داده می‌شود؛ اما متأسفانه واقعیت امر چیز دیگری را در بخش نشان می‌دهد‌. اسدی ادامه داد: اگرچه طی سال‌های اخیر، اظهارات دلگرم‌کننده‌ای از سوی مسئولان و مقامات دولتی در جهت حمایت از کشاورزان مطرح شد، اما در عمل شاهد تحقق این موضوع نبودیم که نمونه بارز آن را می‌توان در قیمت خرید تضمینی گندم مشاهده کرد که با وجود افزایش هزینه‌های تولید و تورم، حق قانونی کشاورزان ادا نشد‌. عضو شورای مرکزی خانه کشاورز با اشاره به این‌که طی سال‌های اخیر بخش کشاورزی به‌عنوان تأمین‌کننده امنیت غذایی کشور جزو اولویت اول دولت نبوده است، بیان کرد: این درحالی است که اگر حمایت به‌معنای واقعی از کشاورزان صورت گیرد، نه‌تنها امکان خوداتکایی بلکه خودکفایی 100 درصدی در بسیاری از محصولات وارداتی وجود دارد‌. وی در پایان تصریح کرد: از مسئولان دولتی انتظار می‌رود که در جهت حمایت از کشاورزان، حق قانونی آن‌ها را در خرید تضمینی محصولات بدهند؛ چراکه آن‌ها توقعی بیش از حق قانونی خود نمی‌خواهند‌.

حمایت از بخش کشاورزی نباید به شعار محدود شود

محمدشفیع ملک‌زاده، رئیس نظام صنفی کشاورزی و منابع طبیعی، با اشاره به این‌که جامعه کشاورزی تأمین‌کننده امنیت غذایی کشور است، اظهار کرد: با توجه به آن‌که امنیت غذایی کشور در گرو تلاش و زحمت کشاورزان است، از این رو انتظار می‌رود که حمایت‌ها از این بخش تنها به شعار محدود نشود‌. وی افزود: با وجود تمامی مشکلات و نوسانات اقتصادی و عوامل قهری همچون خشک‌سالی، کم‌آبی، سیل، سرمازدگی، گرمازدگی و..‌. سالانه بیش از ۱۲۰ میلیون تن محصولات کشاورزی در کشور تولید می‌شود‌. ملک‌زاده با اشاره به این‌که کشاورزان با مشکل بازار دست‌وپنجه نرم می‌کنند، بیان کرد: در اکثر مواقع، کشاورزان با مشکل نبود بازار مناسب روبه‌رو هستند که در نهایت این امر موجب شده تا آن‌ها عایدی مناسب در یک‌سال زراعی نداشته باشند که رفع مشکلات کنونی برای حمایت از جامعه کشاورزی و تأمین امنیت کشاورزان یک ضرورت به‌شمار می‌رود‌. به گفته این مقام مسئول، با توجه به تأکید رئیس‌جمهور بر خودکفایی تولید محصولات کشاورزی و نهاده‌های دامی انتظار می‌رود که مزایا برای آن‌ها در نظر گرفته شود؛ چراکه متأسفانه جامعه کشاورزی از حداقل مزایا همچون بیمه از کارافتادگی و بازنشستگی محروم است‌. وی با انتقاد از این موضوع که قیمت خرید تضمینی محصولات کشاورزی نباید مطابق با بودجه و منابع دولتی بسته شود، اظهار کرد: براساس قانون خرید تضمینی، همه ساله دولت مکلف است که نرخ خرید تضمینی محصولات کشاورزی را مطابق با هزینه‌های تولید و تورم اعلام کند که متأسفانه نرخ خرید تضمینی بسیاری از محصولات همچون گندم نشان می‌دهد که کشاورزان با زیان حداقل ۴۰۰ تومانی در فروش هر کیلو گندم به دولت روبه‌رو هستند‌. رئیس نظام صنفی کشاورزی و منابع طبیعی با اشاره به این‌که یارانه نان ارتباطی به کشاورزان ندارد، افزود: دولت یارانه نان را به ۸۰ میلیون نفر جمعیت می‌دهد و نباید آن را به حساب کشاورز بگذارد، بلکه برای حمایت از گندم‌کاران و استمرار خودکفایی تنها نرخ خرید تضمینی محصول را باید مطابق با حق قانونی کشاورز بدهد‌. وی ادامه داد: با توجه به برنامه و سیاست وزارت جهاد کشاورزی در خوداتکایی تولید محصولات برای کاهش واردات و خروج ارز از کشور انتظار می‌رود که مسئولان با حمایت بیش از پیش و اختصاص بودجه بیش‌تر، وزارتخانه را در تحقق اهدافش کمک کند؛ چراکه خوداتکایی و خودکفایی در تولید بسیاری از محصولات وارداتی غیرممکن نیست‌. ملک‌زاده با اشاره به این‌که نبود حمایت از کشاورزان، ناپایداری تولید را به‌همراه دارد، افزود: با توجه به آن‌که سالانه دوگروه خودروسازی به سهولت قیمت‌هایشان را مطابق با هزینه‌های تولید افزایش می‌دهند و دولت هیچ مخالفتی با این موضوع ندارد، انتظار می‌رود که از جامعه کشاورزی هم حداقل حمایت‌ها را داشته باشد تا آن‌ها همانند سایر بخش‌های اقتصادی درآمد متعارف و منطقی داشته باشند‌. به گفته این مقام مسئول، نبود تناسب میان درآمد کشاورزان و تورم موجب شده تا قدرت خرید آن‌ها روزبه‌روز تحلیل رود و کار را به‌جایی رساند که آن‌ها برای گذراندن معیشت مجبور به فروش زمین و ملک خود شوند که با وجود این نمی‌توان انتظار داشت که میزان خروج ارز از کشور کاهش یابد‌. وی در پایان تأمین امنیت کشاورزان و حمایت واقعی از جامعه کشاورزان را تنها راهکار مقابله با تحریم‌ها برشمرد و تصریح کرد: اگر مسئولان دولتی امنیت کشاورزان را تأمین کنند، بی‌شک در بسیاری از محصولات وارداتی در دوره کوتاه‌مدت به خوداتکایی قابل اطمینان و در آینده‌ای نه‌چندان دور به خودکفایی دست می‌یابیم که با وجود این دیگر نیازی نداریم دستمان به‌سمت کشور‌های بیگانه دراز شود‌.

سایت شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته روزنامه سبزینه تاریخ انتشار -----، کدخبر: 61399، www.sabzineh.org