ایران، کشوری مهم در عرصه مهاجرت است و یکیاز مهم‌ترین کشور‌های مهاجرپذیر و مهاجرفرست در سراسر دنیا است. اگرچه ایران میزبان مهاجران از کشور‌های مختلف به ویژه از عراق، پاکستان و افغانستان است، ولی بیشتر مهاجران داخل ایران افغانستانی هستند. این مهاجران با مشکلات مثل نبود کمپ، مشکلات آموزشی و معیشتی روبرو هستند. یکی از دلایل این مشکلات نبود کمپ برای مهاجران در داخل کشور است.

ایران کمپ نگهداری از مهاجران ندارد

انور حبیب زاده بوکانی، نماینده مجلس یازدهم شورای اسلامی، با اشاره به محدودیت ورود اتباع خارجی به کشور گفت: از زمانی که ویروس کرونا در کشور همه گیر شده، ورود اتباع بیگانه به کشور محدود و بسیار کاهش پیدا کرده است.

او افزود: در منطقه آذربایجان غربی، بیشتر اتباع از کشور‌های ترکیه و عراق هستند و از این کشور‌ها وارد ایران شده‌اند، اما در سراسر کشور، بیشتر اتباع از افغانستان و پاکستان هستند که به واسطه ازدواج در ایران ماندگار شدند و درحال حاضر مانند تمام ایرانی‌ها مشغول کار و زندگی هستند.

این نماینده مجلس شورای اسلامی با اشاره به نبود کمپ‌های نگهداری اتباع در ایران گفت: در ایران هیچ کمپ نگهداری اتباع خارجی وجود ندارد در حالی که در سایر کشور‌های دنیا همه مهاجران پس از ورود در کمپ نگهداری شده و سپس وارد اجتماع می‌شوند.

او تصریح کرد: به اعتقاد بنده، هیچ فرد خارجی نباید جدا از جامعه و مردم زندگی کند بلکه این فرد باید با تمام مسئولین، ادارات و سازمان‌ها، تولیدی‌ها، سامان‌های بین‌المللی و. در ارتباط باشد و مانند تمام مردم عادی دیگر زندگی کند درست همانگونه که ایرانی‌ها در کشور‌های خارجی صاحب شرکت، کارخانه، مسکن و... هستند.

حبیب‌زاده بوکانی افزود: کشور ایران باید طبق قوانین بین المللی مانند سایر کشور‌ها با اتباع بیگانه برخورد و بستر را برای حضور  آن‌ها در کشور فراهم کند.

این نماینده منتخب مردم آذربایجان غربی در مجلس یازدهم با اشاره به بحث تحصیل اتباع در ایران، گفت: خوشبختانه وزارت علوم امکاناتی را فراهم کرده که این افراد هم مانند ایرانی‌ها از تحصیلات و دانش بهره‌مند شوند و بتوانند در ایران درس بخوانند.

او تاکید کرد: به هر حال ما باید مانند سایر کشور‌ها بپذیریم که این افراد حق آموزش و تحصیل دارند به همین دلیل دولت باید قوانینی وضع کند که اتباع هیچ مشکلی در بحث مسائل آموزشی نداشته باشند.

نماینده مجلس یازدهم شورای اسلامی افزود: در سایر کشور‌ها معمولا دولت به مهاجرین ماهیانه مبلغی پرداخت می‌کند، اما در ایران به دلیل مشکلات اقتصادی و تحریم‌های ظالمانه امکان چنین خدماتی وجود ندارد.

حبیب‌زاده بوکانی با اشاره به اقدامات مجلس درخصوص آمایش اتباع در ایران تاکید کرد: از آنجایی که مجلس یازدهم در شرایط حساس کشور تشکیل شده است و مردم انتظار بالایی از همه نمایندگان دارند ما تصمیمات بسیار خوبی را در رابطه با همه مسائل کشور از جمله همین مسئله مربوط به اتباع، اتخاذ خواهیم کرد.

مجلس برای اتباع قانونگذاری کند

صفت الله شمیرانی، دیپلمات سابق وزارت امور خارجه، با اشاره به کمپ‌های نگهداری اتباع گفت: ایران یک کشور مهاجرپذیر است که این مهاجران را عموما مردمان کشور‌های عراق، افغانستان، پاکستان و در یک مقطعی کُرد‌های عراق تشکیل می‌دهند.

او افزود: در ایران به آن شکل که در کشور‌های آلمان، استرالیا، سوئد و... برای مهاجرین کمپ ساخته می‌شود، کمپ وجود ندارد، اما ما اردوگاه‌هایی داریم که اکثر افغان‌ها در آن نگهداری می‌شوند.

این کارشناس حقوق بین‌الملل تصریح کرد: اکثر کشور‌هایی که مهاجرپذیر هستند به دلیل بالا بودن تقاضای پناهندگی، کمپ‌هایی را می‌سازند که مهاجران را در آن نگهداری می‌کنند و این مسئله تاثیر بسیار زیادی بر کاهش آسیب‌های حضور آن مهاجر در کشور دارد.

او افزود: اگر در کشور‌های مهاجرپذیر که کشور ما هم جزو آن است، کمپ‌های نگهداری وجود نداشته باشد افراد بسیاری زیادی وارد کشور می‌شوند و این باعث می‌شود کسانی که محق پناهندگی گرفتن هستند از حق خود بهره‌مند نشوند.

شمیرانی بیان کرد: چندسال پیش که سوریه‌ای‌ها وارد اروپا شدند، کشور آلمان یک میلیون نفر از آن‌ها را که متخصص بودند وارد کشور خود کرد و به آن‌ها پناهندگی داد، چون به نیروی کار احتیاج داشت، اما باقی این افراد در کشور‌های مختلف اروپایی سرگردان شدند و عده زیادی هم کشته شدند بنابراین یکی از دلایل حضور میلیون‌ها مهاجر در یک کشور از نبود کمپ‌های مناسب نگهداری نشات می‌گیرد.

این دیپلمات سابق وزارت امور خارجه در ادامه با اشاره به مشکلات اتباع غیرقانونی در ایران گفت: یکی از مشکلاتی که ما با افغان‌های مهاجر داریم این است که غیرقانونی وارد ایران می‌شوند و هیچ هویتی ندارند بنابراین معمولا در مناطق حاشیه نشین زندگی می‌کنند، به کارگری مشغول می‌شوند و از لحاظ قانونی هیچ جایگاهی ندارند و در آمار به حساب نمی‌آیند.

او افزود: افرادی که به شکل قانونی وارد کشور شوند هرچند که ما کمپ  نگهداری نداریم، اما می‌توانند مسکن اجاره کنند، فرزندانشان در مدارس تحصیل کنند،  خودشان مشغول کار شوند،  حساب بانکی داشته باشند، خودرو خریداری کنند تا کمتر مورد آسیب قرار بگیرند.

این کارشناس حقوق بین الملل بیان کرد: در دهه ۶۰ دولت تصمیم گرفت به عده زیادی از آن‌ها پاسپورت و شناسنامه ایرانی بدهد، اما واقعیت این است تا زمانی که جلوی ورود غیرقانونی آن‌ها به کشور گرفته نشود مشکلات، هم برای آن‌ها هم برای کشور ما همچنان ادامه خواهد داشت.

او افزود: البته حضور افغان‌ها در ایران از لحاظ نیروی کار به نحوی موثر است که وقتی این چندماه اخیر به دلیل شیوع ویروس کرونا آن‌ها کار نکردند یا به شهرشان بازگشتند در بحث کار دچار مشکل شدیم.

شمیرانی اظهار کرد: مجلس شورای اسلامی به عنوان قوه مقننه و قانونگذار باید در مورد آموزش و مسائل حقوقی اتباع بیگانه ورود کند و با وضع قوانین آسیب‌هایی که آن‌ها متحمل می‌شوند را به حداقل برساند.

نقش دولت در میزبانی کردن از مهاجران

از آنجایی که بیشتر مهاجرین ایران از کشور افغانستان هستند لازم است میزبان از نظر حقوقی و قانونی تلاش‌هایی کند و زمینه‌های مناسب و براساس موازین حقوق بین‌الملل را برای مهاجران در نظر بگیرد و دولت افغانستان هم باید به فکر مهاجران خود باشد.

شعارسال،  با اندکی تلخیص و اضافات بر گرفته از خبرگزاری برنا، تاریخ انتشار: ۱۱ خرداد ۱۳۹۹.
کد خبر ۴/۱۰۰۸۵۱۴، www.borna.news