شعار سال:به نظر میرسد با توجه به مذاکرات ترامپ با اردوغان برای جایگزینی LNG آمریکا به جای گاز ایران در بازار ترکیه و همچنین با توجه به بیتفاوتی وزارت نفت نسبت به بازار گاز، ادامه روند فعلی به نفع ایران نخواهد بود.
دوازدهم فروردین امسال بود که خط لوله انتقال گاز ایران به از سوی نیروهای پ. ک. ک در نزدیکی مرز ایران منفجرشد و جریان گاز به ترکیه از ایران قطع شد.
درست در همان روزهای ابتدای وقوع این حادثه مسئولین امر اطمینان دادند که این خرابی تا چند روز دیگر ترمیم خواهد شد حالا اما طبق گفته مدیر دیسپچینگ شرکت ملی گاز ایران احتمالا تا خرداد ماه صادرات گاز به ترکیه از سر گرفته خواهد شد ، اما این در حالی است که ترکیه چندان توجهی به این خرابی و ترمیم آن نداشته است .
روابط عمومی وزارت نفت اما وقفه ایجاد شده را کاملا طبیعی دانسته و عنوان کرده است: «در بدو حادثه طرف ترکیهای کار سفارشگذاری کالا و تجهیزات مورد نیاز جهت ترمیم بخش آسیبدیده خط لوله را به شرکتهای ایتالیایی اعلام کرد که به دلیل مضایق ناشی از قرنطینه کرونا و کند شدن فرآیند تامین این تجهیزات از این کشور، این سفارش به شرکتهای چینی ارجاع شده است که با تامین این تجهیزات، عملیات تعمیر خط لوله در کشور ترکیه ظرف چند هفته آینده انجام خواهد شد و نگرانی از بابت برداشت گاز صادراتی ایران وجود ندارد
اما این در حالی است که، وزیر نفت چندی قبل در یک برنامه رادیویی با گلایه از اهمالکاری ترکیه در تعمیر خط لوله، انجام تعمیرات لازم را عملیاتی چند روزه دانست و گفت: «به دلیل انفجاری که در اوایل سال در خط لوله صادرات گاز ایران به ترکیه اتفاق افتاد؛ صادرات گاز ما به این کشور قطع شد و اگر چه ترمیم این خط لوله بیشتر از چند روز طول نمیکشد اما هنوز طرف ترک این خط لوله را ترمیم نکرده است».
وزیر نفت در ادامه با اشاره به پیشنهاد ایران برای ترمیم این خط لوله و عدم استقبال ترکها از این پیشنهاد اظهار داشت: "بنده نمیدانم به چه دلیلی این ترمیم به تاخیر افتاده است و حتی ما اعلام آمادگی کردیم که حاضر هستیم این خط لوله را برای آنها ترمیم کنیم ولی ترکها از این پیشنهاد استقبال نکردند."
حال اگر این عدم تمایل ترکیه را در کنار گزارش اخیر بنیاد دفاع از دموکراسیها (FDD) درباره تمرکز ایالات متحده آمریکا بر تحریم صادرات گاز ایران به کشورهای منطقه از جمله ترکیه بگذاریم متوجه دستهای پشت پرده این امر میشویم.
همچنین در حاشیه کنفرانس امنیتی مونیخ ۲۰۲۰ ترامپ و اردوغان با هدف افزایش سطح تجاری دو کشور به سالانه ۱۰۰ میلیارد دلار در دهه آینده درباره گزینه صادرات LNG آمریکا به ترکیه مذاکره کردهاند. در نتیجه درصورت رسیدن به توافق، احتمال جایگزینی LNG آمریکا به جای گاز ایران در بازار ترکیه کاملا محتمل است.
جدای از این احتمال وجود دستهای پشت پرده اما در این میان سوالی بسیار مهمی که مطرح میشود این است که چرا یک کشوری که سالهاست برحسب نیاز خود از ایران گاز دریافت میکرده به همین راحتی میتواند قول و قرارهایش را نادیده بگیرد؟
در این راستا محمدامین راد کارشناس بازار گاز چندی قبل با اشاره به غفلت وزارت نفت از بازار گاز ترکیه و اقدامات این کشور گفت: «در گذشته ترکیه قرارداد بلند¬مدت برای خرید ال.ان.جی نداشت و به صورت تک محموله¬ای ال.ان.جی را خریداری میکرد. اما اکنون با ایجاد ظرفیت ذخیره¬سازی به سمت عقد قراردادهای بلندمدت رفته است. در اینجا کشورهایی مانند آمریکا نیز میتوانند در فروش ال.ان.جی به ترکیه نقشآفرینی کنند؛ و متاسفانه اهمالکاری وزارت نفت کار را به جایی رسانده که در موضوع صادرات گاز به ترکیه برخلاف گذشته دیگر ایران دست برتر را ندارد و الان ترکیه دست برتر را داشته و میتواند روی تداوم یا قطع واردات گاز از ایران و حتی مسائل قیمتی تعیین تکلیف کند.
نکته تاسف بار اینجاست که با توجه به این قراردادهای بی دروپیکر بسته شده، یا ایران باید قید صادرات گاز خود به ترکیه را بزند یا خیلی بی سروصدا ترکیه را با اعطای تخفیفات و امتیازات گوناگون برای تداوم صادرات راضی کند .
در این صورت وزارت نفت باید پاسخگوی عملکرد ضعیف خود در ۸ سال گذشته باشد؛ زیرا غفلت این وزارتخانه اکنون ایران را در جایگاهی قرار داده که شاید برای حفظ و احیای مجدد بازار گاز منطقه بسیار دیر شده باشد.
شعار سال با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از سایت نفتی ها، تاریخ انتشار: 11خرداد 1399، کدخبر: 38422،www.naftiha.ir