شعار سال: بسیاری از مشاغل به‌سمت صنعتی‌شدن پیش‌رفته و در برخی موارد نیز به‌طور کامل از شیوه سنتی خارج شده‌اند؛ کشاورزی نیز یکی از مشاغلی است که روزبه‌روز به‌سمت صنعتی شدن گام برمی‌دارد؛ زیرا در این حالت علاوه‌بر زمان در میزان انرژی نیز صرفه‌جویی می‌شود؛ به‌طوری‌که در مدت اندک اقدامات مناسب‌تر و باکیفیت بهتری به‌وسیله دستگاه‌های صنعتی انجام می‌گیرد. اما چند ماهی است که خبر گرانی و ایجاد صف‌های طولانی دریافت تراکتور با واکنش شدید کشاورزان روبه‌رو شده و تاکنون اصلاحی در ارتباط با نحوه توزیع و قیمت آن صورت نگرفته است. بسیاری از مسئولان بر این باورند که مشکلات سیستم توزیع از علل اصلی انتظار در صف‌های طولانی دریافت و اختلاف چندبرابری قیمت سهمیه‌ای با بازار آزاد تراکتور محسوب می‌شود که کشاورزان به‌علت درآمد پایین، توانایی خرید و تعویض تراکتور‌های کهنه و فرسوده را ندارند؛ به‌همین علت دست‌یابی به کشاورزی مکانیزه در کشور میسر نخواهد بود. اکنون به گفته رئیس نظام صنفی کشاورزی و منابع‌طبیعی، سازمان حمایت در سایت قیمت تراکتور را ۲۳۰میلیون تومان گذاشته، این درحالی است که در بازار آزاد تراکتور ۳۳۰ تا ۴۵۰‌میلیون تومان دادوستد می‌شود و این سؤال مطرح می‌شود که چه کسی باید جوابگوی این رانت‌خواری باشد.

قیمت تراکتور در بازار آزاد ۲برابر نرخ سهمیه‌ای
رئیس نظام صنفی کشاورزی و منابع‌طبیعی با انتقاد از این مسأله که قیمت تراکتور و کمباین بسیار بالاست، گفت: با توجه به درآمد پایین کشاورزان، تعداد زیادی از بهره‌برداران توانایی خرید ندارند، به‌طوری‌که تعدادی از آن‌ها از ابتدا تراکتور نداشتند و تعدادی هم به‌سبب تراکتور‌های قدیمی و فرسوده دارای قدمت ۴۰ و ۵۰سال، امکان تعویض آن را ندارند.

محمدشفیع ملک‌زاده افزود: با روندی که سیستم مکانیزاسیون کشور برای توزیع کمباین در پیش گرفته است، کشاورزان به‌شدت معترض هستند؛ چراکه با گذشت مدت زمان طولانی از ثبت‌نام، هنوز تراکتور خود را دریافت نکرده‌اند. با توجه به شرایط فعلی توزیع کمباین نباید انتظار داشت که کشاورزی کشور مکانیزه و اقتصادی شود.

رئیس نظام صنفی کشاورزی و منابع‌طبیعی با بیان این‌که سیستم توزیع ماشین‌آلات در کشور ایجاد صف‌های طولانی را دربر داشته است، گفت: سیستم توزیع ماشین‌آلات در کشور با نظارت جهاد کشاورزی و اجرای مرکز توسعه مکانیزاسیون کشاورزی است که متأسفانه نه‌تن‌ها مشکلی از بخش تقاضای تراکتور حل نکرده، بلکه درواقع باعث ایجاد صف در تقاضا و ایجاد رانت برای دلالان شده است.

وی ادامه داد: علی‌رغم آن‌که کشاورزان برای مدت‌زمان شش ماه تا دو سال در صف تراکتور هستند، در نهایت تعداد زیادی از متقاضیان به بهانه‌های مختلف نظیر کاهش تولید و عدم واردات قطعات تحت‌تأثیر نوسان نرخ ارز تراکتور سهمیه‌ای تعلق نمی‌گیرد و آن‌ها مجبور به تأمین از بازار آزاد هستند که متأسفانه اختلاف قیمت بسیار معنادار است.

رئیس نظام صنفی کشاورزی و منابع‌طبیعی با بیان این‌که سازمان حمایت در سایت قیمت تراکتور را ۲۳۰میلیون تومان گذاشته است، گفت: این درحالی است که در بازار آزاد تراکتور ۳۳۰ تا ۴۵۰‌میلیون تومان دادوستد می‌شود و جای این سؤال مطرح است که چه کسی باید جوابگوی این رانت‌خواری باشد.

به گفته ملک‌زاده، علی‌رغم آن‌که ارز چهارهزار و ۲۰۰ تومانی به برخی شرکت‌ها برای واردات کمباین، تراکتور، برنج، تراکتور، شالی و گلخانه داده می‌شود، اما متأسفانه فروش بر مبنای ارز آزاد صورت می‌گیرد.

وی با انتقاد از فروش اجباری دنباله‌بند‌ها همراه با خرید تراکتور بیان کرد: درحال‌حاضر همراه با تراکتور شش‌سیلندر یا چهارسیلندر به اجبار دنباله‌بند به کشاورزان تحمیل می‌شود که کشاورزان هیچ اختیاری حتی در نوع انتخاب دنباله‌بند‌ها هم ندارند، به‌همین خاطر مجبور به عرضه دنباله‌بند زیرقیمت هستند تا بتوانند ادوات و دستگاه‌های موردنیاز را خریداری کنند.

رئیس نظام صنفی کشاورزی و منابع‌طبیعی با اشاره به این‌که فروش اجباری کالا و خدمات نوعی تخلف است، بیان کرد: بنابر ماده۶۴ قانون نظام صنفی فروش هرگونه کالا و خدمات به‌صورت اجباری نوعی تخلف است، همچنین ارائه لیست قیمت ماشین‌آلات در سایت مرکز توسعه مکانیزاسیون تخلف است؛ چراکه قیمت‌گذاری برعهده سازمان حمایت است که متأسفانه بانک کشاورزی ملاک ارائه تسهیلات را قیمت‌های مرکز توسعه مکانیزاسیون گذاشته است.

ملک‌زاده افزود: سال گذشته در مله‌های آذر و دی عده زیادی از متقاضیان درخواست دادند و ۷۰درصد قیمت ۳۴۷میلیون تومان را پرداخت کردند که متأسفانه با گذشت بیش از سه‌ماه شرکت کمباین ۱۲۰درصد اضافه شد که این ظلم بزرگی به کشاورزان است.

رئیس نظام صنفی کشاورزی و منابع‌طبیعی قیمت تراکتور شش‌سیلندر کارخانه‌ای را ۲۳۰میلیون تومان اعلام کرد و گفت: هم‌اکنون در بازار آزاد تراکتور شش‌سیلندر با نرخ ۴۳۰ تا ۴۵۰میلیون تومان دادوستد می‌شود.

رشد ۲۰درصدی قیمت تراکتور در یک‌ماه
علی خان‌محمدی مدیرعامل مجمع ملی خبرگان کشاورزی هم با اشاره به این‌که امکان کشاورزی مکانیزه در کشور وجود ندارد، اظهار کرد: با توجه به شرایط تحریم و بسته بودن دروازه‌های کشور، امکان رقابت وجود ندارد؛ به‌همین خاطر تراکتورسازی هر طور که بخواهد با کشاورزان برخورد می‌کند و بهانه‌های مختلفی نظیر کمبود قطعات و... می‌آورد که با این شرایط امکان توسعه مکانیزاسیون در بخش کشاورزی وجود ندارد.

وی افزود: مدتی تراکتور را به بخش‌های نمایندگی نمی‌دانند و هم‌اکنون قطره‌چکانی درحال تزریق است. خان‌محمدی از افزایش چشمگیر قیمت تراکتور در بازار خبر داد و گفت: با وجود نبود رقابت، قیمت تراکتور در بازار آزاد بالاتر از قیمت سهمیه‌ای است و همین امر به فروش حواله منجر شده است.

به گفته وی، برآورد‌ها نشان می‌دهد که قیمت تراکتور در طول یک‌ماه حدود ۲۰درصد رشد داشته است که با وجود این توسعه مکانیزاسیون در کشور معنا ندارد؛ چراکه توسعه زمانی اتفاق می‌افتد که اسب بخار لازم در مزرعه ایجاد شود و با شرایط فعلی که تراکتور چند دست جابه‌جا می‌شود، نمی‌توان مکانیزاسیون کشور را مدیریت کرد.

دخالت دولت علت صف‌های طولانی دریافت تراکتور
رئیس هیئت مدیره انجمن تولیدکنندگان ماشین‌آلات کشاورزی با اشاره به این‌که اصلاحی در توزیع و قیمت تراکتور صورت نگرفته است، اظهار کرد: دولت بر سهمیه‌بندی و دخالت در توزیع اصرار دارد که این سهمیه‌بندی به ایجاد رونق بازار دلالی منجر شده است.

حمیدرضا نامی افزود: علی‌رغم پیگیری و مکاتبات صورت گرفته، تغییر خاصی در وضعیت سهمیه‌بندی تراکتور صورت نگرفته است.

وی با بیان این‌که موضوع تراکتور با ماشین‌های کشاورزی متفاوت است، گفت: تراکتور مقوله کاملاً متفاوتی است و مشکلات ویژه خود را دارد که با انتقاد شدید کشاورزان روبه‌رو شده، اما درخصوص ماشین‌آلات کشاورزی مشکل خاصی نداریم.

رئیس هیئت مدیره انجمن تولیدکنندگان ماشین‌آلات کشاورزی ادامه داد: بنابر آمار ۱۷ تا ۱۸درصد تسهیلات به ادوات کشاورزی و ۷۰ تا ۸۰درصد به تراکتورسازی و کمباین‌سازی پرداخت شده است. در مابقی ادوات کشاورزی به‌علت تعدد تولیدکنندگان و ایجاد رقابت، با تورم مهار نشده‌ای روبه‌رو نیستیم.

به گفته نامی، دولت با ایجاد سهمیه‌بندی برای تراکتور و کمباین صف ایجاد کرده و بدیهی است که بازار دلالی گرم و فعال‌تر از مابقی بخش‌هاست؛ به‌عنوان مثال در سایت مرکز توسعه مکانیزاسیون قیمت تراکتور ۲۲۰میلیون تومان گذاشته شده که پس از یک پروسه طولانی به کشاورزان تحویل داده می‌شود، اما در بازار آزاد با نرخ ۴۳۰ تا ۴۴۰میلیون تومان به تعداد زیاد وجود دارد که این امر انحراف در سیستم توزیع را نشان می‌دهد.

وی با بیان این‌که قیمت دستوری جوابگو نیست، گفت: با توجه به افزایش تیراژ تراکتورسازی تبریز و عدم تغییر خاص در بخش کشاورزی، رقابتی بودن فضای تولید منجر به واقعی شدن قیمت‌ها می‌شود و درحال‌حاضر افزایش قیمت دلار منجر به ایجاد تقاضای وحشتناک و ایجاد صف‌های طولانی دریافت تراکتور شده است، درحالی‌که سال قبل که تراکتور سهمیه‌بندی نبود، شاهد بازار سیاه نبودیم؛ چراکه کشاورزان یک‌ماه بعد از واریز پول تراکتور خود را دریافت می‌کردند و درصورت فروش در بازار آزاد ضرر می‌کردند. در شرایط فعلی که اختلاف قیمت تراکتور سهمیه‌بندی با بازار آزاد به دو برابر می‌رسد، در برخی مواقع کشاورزان واقعی هم وسوسه می‌شوند که تراکتور خود را در بازار به فروش رسانند، درحالی‌که اگر دولت دست از دخالت در توزیع بردارد، قیمت تراکتور واقعی می‌شود و این احتمال وجود دارد که تراکتور ۲۲۰میلیون تومانی به ۲۵۰ تا ۲۶۰میلیون تومان برسد، اما دیگر خبری از بازار ۴۴۰ تا ۴۵۰میلیون تومانی نیست.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از سایت روزنامه سبزینه، تاریخ انتشار: 27 بهمن 1399، کد خبر: 4959563،  www.sabzineh.org