شعار سال: موسسه استنادی علوم (ISC) و پایش علم و فناوری، نظام رتبه‌بندی شانگهای یکی از معتبرترین رتبه‌بندی‌های جهانی است که نتایج آن توسط دانشگاه شانگهای ژیائوتنگ چین منتشر می شود. این رتبه‌بندی در قالب یک پروژه بزرگ در کشور چین برای اولین بار در ژوئن سال ۲۰۰۳ میلادی توسط دانشگاه شانگهای منتشر شد.
 
نظام رتبه‌بندی شانگهای در سال ۲۰۲۱ میلادی برای پنجمین سال، رتبه‌بندی موضوعی دانشگاه‌های برتر دنیا را منتشر کرده است. رتبه‌بندی موضوعی شانگ‌های در سال ۲۰۲۱ در ۵۴ رشته در قالب پنج حوزه کلی شامل حوزه مهندسی (۲۲ رشته)، حوزه علوم پایه (۸ رشته)، حوزه علوم زیستی (۴ رشته)، حوزه علوم پزشکی (۶ رشته) و حوزه علوم اجتماعی (۱۴ رشته) صورت گرفته است. اسامی بیش از هزار و ۸۰۰ دانشگاه از بین چهار هزار دانشگاه مورد بررسی از ۹۳ کشور جهان در فهرست نهایی این رتبه‌بندی قرار گرفتند.
 
۳۴ دانشگاه ایرانی در رتبه بندی شانگهای
 
از ایران ۳۴ دانشگاه در این رتبه‌بندی حضور دارند که عبارتند از دانشگاه آزاد اسلامی، دانشگاه باهنر کرمان، دانشگاه بین المللی امام خمینی، دانشگاه تبریز، دانشگاه تربیت مدرس، دانشگاه تهران، دانشگاه سمنان، دانشگاه شیراز، دانشگاه صنعتی اصفهان، دانشگاه صنعتی امیرکبیر، دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی، دانشگاه صنعتی سهند، دانشگاه صنعتی شاهرود، دانشگاه صنعتی شریف، دانشگاه صنعتی شیراز، دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل، دانشگاه علم و صنعت ایران، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، دانشگاه علوم پزشکی ایران، دانشگاه علوم پزشکی بقیه‌الله، دانشگاه علوم پزشکی تبریز، دانشگاه علوم پزشکی تهران، دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، دانشگاه علوم پزشکی شیراز، دانشگاه علوم پزشکی کرمان، دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه، دانشگاه علوم پزشکی مازندران، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، دانشگاه فردوسی مشهد، دانشگاه کاشان، دانشگاه کردستان، دانشگاه گیلان، دانشگاه یاسوج.
 
فقط دانشگاه‌هایی می توانند در این حوزه‌ها مورد ارزیابی قرار گیرند که از حداقل تعداد تولیدات علمی در بازه زمانی ۲۰۱۹-۲۰۱۵ در پایگاه وب آو ساینس برخوردار بوده‌اند. این حد آستانه در رشته‌های مختلف متفاوت است.
 
حوزه علوم پایه
 
بر اساس اعلام موسسه استنادی علوم و پایش علم و فناوری وزارت علوم، در رتبه‌بندی سال ۲۰۲۱ موضوعی شانگهای شاهد حضور دانشگاه‌های برتر کشور در پنج رشته ریاضی، فیزیک، زمین شناسی، علوم جوی و اکولوژی در جمع برترین دانشگاه‌های دنیا هستیم.
 
در رشته ریاضیات در سال ۲۰۲۱ دانشگاه آزاد اسلامی (۲۰۱-۳۰۰) در جمع ۳۰۰ دانشگاه برتر و صنعتی امیرکبیر (۴۰۱-۵۰۰) در جمع ۵۰۰ دانشگاه برتر این حوزه قرار گرفتند. در سال ۲۰۲۰ دانشگاه آزاد اسلامی در جمع ۴۰۰ دانشگاه برتر بوده که به جمع ۳۰۰ دانشگاه برتر رسیده است.
 
در رشته فیزیک دانشگاه صنعتی اصفهان و دانشگاه آزاد اسلامی (۴۰۱-۵۰۰) در جمع ۵۰۰ دانشگاه برتر این حوزه، در رشته زمین شناسی دانشگاه شیراز و تربیت مدرس (۴۰۱-۵۰۰) در جمع ۵۰۰ دانشگاه برتر و در رشته علوم جوی دانشگاه آزاد اسلامی و شیراز (۳۰۱-۴۰۰) در جمع ۴۰۰ دانشگاه برتر این حوزه قرار گرفتند. علاوه بر این، در رشته اکولوژی دانشگاه تهران تنها دانشگاه از ایران با رتبه ۴۰۱-۵۰۰ در جمع ۵۰۰ دانشگاه برتر این حوزه اعلام شد.
 
حوزه مهندسی
 
در رتبه‌بندی موضوعی شانگ‌های، در حوزه مهندسی در ۲۲ رشته رتبه‌بندی صورت پذیرفته است که ایران در رشته مهندسی مکانیک با حضور ۱۶ دانشگاه پر تعدادترین دانشگاه‌های ایران در این حوزه‌های موضوعی شناخته شد.
 
در رشته مهندسی مکانیک، از ایران همانند سال ۲۰۲۰، تعداد ۱۶ دانشگاه از ایران حضور دارند که به ترتیب دانشگاه آزاد اسلامی (۴۳)، صنعتی نوشیروانی بابل (۷۶-۱۰۰)، دانشگاه تهران (۱۰۱-۱۵۰)، صنعتی امیرکبیر و فردوسی مشهد (۱۵۱-۲۰۰)، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی، علم و صنعت ایران، صنعتی شاهرود، صنعتی شریف، تربیت مدرس، دانشگاه کاشان، گیلان و تبریز (۲۰۱-۳۰۰)، صنعتی اصفهان، صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی، دانشگاه سمنان (۳۰۱-۴۰۰) در جمع ۴۰۰ دانشگاه برتر این حوزه قرار گرفتند.
 
در رشته مهندسی برق و الکترونیک، از ایران ۶ دانشگاه در سال ۲۰۲۱ حضور دارند که تهران (۱۵۱-۲۰۰)،‌ صنعتی شریف (۲۰۱-۳۰۰)، صنعتی امیرکبیر، دانشگاه آزاد اسلامی، صنعتی شیراز و دانشگاه تبریز با رتبه ۴۰۱-۵۰۰ در جمع ۵۰۰ دانشگاه برتر این حوزه قرار گرفتند.
 
در رشته مهندسی مخابرات، از ایران ۲ دانشگاه صنعتی شریف و دانشگاه تهران با رتبه ۲۰۱-۳۰۰ در جمع ۳۰۰ دانشگاه برتر این حوزه حضور دارند.
 
در رشته مهندسی علوم و فناوری ابزار آلات از ایران هشت دانشگاه صنعتی اصفهان، دانشگاه آزاد اسلامی، دانشگاه تهران (۵۱-۷۵)، دانشگاه تبریز (۱۰۱-۱۵۰)، صنعتی امیرکبیر، علم و صنعت ایران، صنعتی شریف و دانشگاه شیراز (۲۰۱-۳۰۰) در جمع ۳۰۰ دانشگاه برتر حضور دارند.
 
در رشته مهندسی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تبریز و علوم پزشکی تهران با رتبه ۲۰۱-۳۰۰ در جمع ۳۰۰ دانشگاه برتر حضور دارند.
 
در رشته مهندسی کامپیوتر از ایران چهار دانشگاه آزاد اسلامی، دانشگاه تهران (۲۰۱-۳۰۰)، صنعتی امیرکبیر و صنعتی شریف با رتبه ۴۰۱-۵۰۰ در جمع ۵۰۰ دانشگاه برتر حضور دارند.
 
در رشته مهندسی عمران ۱۰ دانشگاه آزاد اسلامی (۵۱-۷۵)، صنعتی شریف و تهران (۱۰۱-۱۵۰)، صنعتی امیرکبیر، تبریز (۱۵۱-۲۰۰)، صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی، سمنان، تربیت مدرس، کاشان و گیلان (۲۰۱-۳۰۰) در جمع ۳۰۰ دانشگاه برتر حضور دارند.
 
در رشته مهندسی شیمی از ایران ۱۳ دانشگاه آزاد اسلامی (۱۵۱-۲۰۰)، صنعتی امیرکبیر، صنعتی اصفهان، صنعتی شریف، تهران (۲۰۱-۳۰۰)، علم و صنعت ایران، تربیت مدرس، کاشان، تبریز (۳۰۱-۴۰۰)، صنعتی نوشیروانی بابل، فردوسی مشهد، شیراز و یاسوج (۴۰۱-۵۰۰) در جمع ۵۰۰ دانشگاه برتر حضور داشتند.
 
در رشته مهندسی مواد از ایران چهار دانشگاه تهران (۳۰۱-۴۰۰)، صنعتی امیرکبیر، دانشگاه آزاد اسلامی، صنعتی شریف (۴۰۱-۵۰۰) در جمع ۵۰۰ دانشگاه برتر این حوزه قرار گرفتند.
 
در رشته علوم و مهندسی انرژی، ۱۳ دانشگاهِ آزاد اسلامی (۱۰۱-۱۵۰)، صنعتی نوشیروانی بابل و تهران (۱۵۱-۲۰۰)، فردوسی مشهد، صنعتی اصفهان، صنعتی شریف، تربیت مدرس و تبریز (۲۰۱-۳۰۰)، صنعتی امیرکبیر، علم و صنعت ایران، صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی، سمنان و کاشان (۳۰۱-۴۰۰) در جمع ۴۰۰ دانشگاه برتر حضور دارند.
 
در رشته مهندسی علوم و فناوری محیط زیست دانشگاه تهران با رتبه ۴۰۱-۵۰۰ در این رتبه‌بندی حضور داشت.
 
در رشته منابع آب پنج دانشگاه تهران (۵۱-۷۵)، تبریز (۷۶-۱۰۰)، شیراز (۱۰۱-۱۵۰)، صنعتی شریف و تربیت مدرس (۱۵۱-۲۰۰) در جمع ۲۰۰ دانشگاه برتر حضور دارند.
 
در رشته علوم و فناوری غذایی، ۹ دانشگاه تهران (۱۰۱-۱۵۰)، صنعتی اصفهان، دانشگاه آزاد اسلامی، علوم پزشکی شهید بهشتی، شیراز، علوم پزشکی تبریز، تربیت مدرس، علوم پزشکی تهران و دانشگاه تبریز (۲۰۱-۳۰۰) در جمع ۳۰۰ دانشگاه برتر این حوزه حضور دارند.
 
در رشته بیوتکنولوژی، هفت دانشگاه علوم پزشکی تبریز (۲۰۱-۳۰۰)، دانشگاه آزاد اسلامی، علوم پزشکی تهران، دانشگاه تهران (۳۰۱-۴۰۰)، صنعتی اصفهان، علوم پزشکی شهید بهشتی و تربیت مدرس (۴۰۱-۵۰۰) در جمع ۵۰۰ دانشگاه برتر این حوزه حضور دارند.
 
در رشته علوم و فناوری حمل و نقل، دانشگاه‌های صنعتی امیرکبیر و تهران (۱۵۱-۲۰۰) در جمع ۲۰۰ دانشگاه برتر در این حوزه حضور دارند.
 
در رشته مهندسی معدن از ایران پنج دانشگاه تربیت مدرس (۵۰)، صنعتی اصفهان، دانشگاه آزاد اسلامی، دانشگاه تهران (۵۱-۷۵)، شهید باهنر کرمان (۷۶-۱۰۰) در جمع ۱۰۰ دانشگاه برتر در این حوزه حضور دارند.
 
در رشته مهندسی متالورژی، ۹ دانشگاه تهران (۵۱-۷۵)، صنعتی شریف (۱۰۱-۱۵۰)، صنعتی امیرکبیر، فردوسی مشهد، علم و صنعت ایران، صنعتی اصفهان، دانشگاه آزاد اسلامی، صنعتی سهند و دانشگاه تربیت مدرس (۱۵۱-۲۰۰) در جمع ۲۰۰ دانشگاه برتر در این حوزه حضور دارند.
 
حوزه علوم زیستی
 
در رتبه‌بندی موضوعی شانگ‌های ۲۰۲۱، رتبه‌بندی حوزه علوم زیستی در چهار رشته صورت پذیرفت که همانند سال گذشته شاهد حضور دانشگاه‌های برتر کشور در ۲ رشته علوم کشاورزی و علوم دامپزشکی در جمع برترین دانشگاه‌های دنیا هستیم.
 
در رشته علوم کشاورزی پنج دانشگاه تهران (۲۰۱-۳۰۰)، تربیت مدرس، کردستان (۳۰۱-۴۰۰) صنعتی اصفهان و شیراز (۴۰۱-۵۰۰) در جمع ۵۰۰ دانشگاه برتر در این حوزه حضور دارند.
 
در رشته علوم دامپزشکی دانشگاه تهران (۱۵۱-۲۰۰) و تربیت مدرس (۲۰۱-۳۰۰) در جمع ۳۰۰ دانشگاه برتر در این حوزه حضور دارند.
 
حوزه علوم پزشکی
 
در رتبه‌بندی موضوعی شانگ‌های ۲۰۲۱، رتبه‌بندی حوزه علوم پزشکی در ۶ رشته صورت پذیرفت که شاهد حضور دانشگاه‌های برتر کشور در ۶ رشته پزشکی بالینی، بهداشت عمومی، دندانپزشکی و علوم دهانی، پرستاری، فناوری پزشکی و داروسازی و علوم دارویی در جمع برترین دانشگاه‌های دنیا هستیم.
 
در رشته پزشکی بالینی هشت دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله، علوم پزشکی کرمانشاه، علوم پزشکی مازندران (۲۰۱-۳۰۰)، علوم پزشکی جندی شاپور اهواز، علوم پزشکی تهران (۳۰۱-۴۰۰)، علوم پزشکی ایران و علوم پزشکی مشهد، علوم پزشکی شهید بهشتی (۴۰۱-۵۰۰) در جمع ۵۰۰ دانشگاه برتر در این حوزه حضور دارد.
 
در رشته بهداشت عمومی هفت دانشگاه علوم پزشکی مشهد، علوم پزشکی تهران (۲۰۱-۳۰۰)، علوم پزشکی ایران، علوم پزشکی کرمان، علوم پزشکی شهید بهشتی (۳۰۱-۴۰۰)، علوم پزشکی جندی شاپور اهواز، علوم پزشکی شیراز (۴۰۱-۵۰۰) در جمع ۵۰۰ دانشگاه برتر در این حوزه حضور دارند.
 
در رشته دندانپزشکی و علوم دهانی تنها دانشگاه علوم پزشکی تهران با رتبه ۲۰۱-۳۰۰ در جمع ۳۰۰ دانشگاه برتر در این حوزه حضور دارند.
 
در رشته پرستاری پنج دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، علوم پزشکی شهید بهشتی، علوم پزشکی تبریز، تربیت مدرس و علوم پزشکی تهران با رتبه ۲۰۱-۳۰۰ در جمع ۳۰۰ دانشگاه برتر در این حوزه حضور دارند.
 
در رشته فناوری پزشکی تنها دانشگاه علوم پزشکی تهران با رتبه ۳۰۱-۴۰۰ در جمع ۴۰۰ دانشگاه برتر در این حوزه حضور دارد.
 
در رشته داروسازی و علوم دارویی دانشگاه علوم پزشکی مشهد و علوم پزشکی تهران (۳۰۱-۴۰۰) در جمع ۴۰۰ دانشگاه برتر در این حوزه حضور دارند.
 
حوزه علوم اجتماعی
 
در رتبه‌بندی موضوعی شانگهای ۲۰۲۱، حیطه علوم اجتماعی در ۱۴ رشته صورت پذیرفت که شاهد حضور دانشگاه‌های برتر کشور در ۲ رشته اقتصاد و مدیریت در جمع برترین دانشگاه‌های دنیا هستیم.
 
در رشته اقتصاد دانشگاه تهران با رتبه ۳۰۱-۴۰۰ و دانشگاه آزاد اسلامی با رتبه ۴۰۱-۵۰۰ در این حوزه و در رشته مدیریت پنج دانشگاه آزاد اسلامی و دانشگاه تهران با رتبه ۲۰۱-۳۰۰ و دانشگاه صنعتی امیرکبیر، دانشگاه علم و صنعت ایران و صنعتی شریف با رتبه ۴۰۱-۵۰۰ در این حوزه حضور دارند.

 
شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری  ایرنا، تاریخ انتشار: 26 خرداد1400، کدخبر:84369610 ، www.irna.ir