شعار سال:«تعطیلی ۶ روزه در تهران برای کاهش پیش‌روی کرونا هیچ فایده‌ای نداشته است.» این را مسوولان وزار بهداشت گفته‌اند.
 
 حریرچی، معاون کل وزیر بهداشت، با انتقاد از بی‌توجهی مردم به دستورالعمل‌های بهداشتی گفته: «در همین تعطیلات ۶ روزه رعایت دستورالعمل‌ها در تهران، البرز، قم، مازندران و گیلان به کمتر از ۴۰ درصد رسیده است.» سخنگوی سازمان نظام پزشکی نیز از وضعیت وخیم بیمارستان‌های تهران خبر داده و گفته: «ظرفیت پذیرش بیمارستان‌های دولتی تکمیل شده و دو و نیم برابر ظرفیت بیمارستان‌‌ها بیمار کرونایی پذیرش شده است.» به گفته زالی، فرمانده ستاد مقابله با کرونا در کلانشهر تهران: «اتفاقات تلخی در حال رخ دادن است.» او با انتقاد از اجرای صحیح و کامل تعطیل شهر تهران، گفت: «لاک داون شهر یا نباید صورت گیرد و یا این‌که در صورت تصمیم به تعطیلی، باید تمام ملاحظات برای اجرای کامل آن انجام شود.»
 
در رابطه با تعطیلی ۶ روزه بی‌اثر، کُندی جریان واکسیناسیون و تولید انواع واکسن‌های مختلف در کشور، «فراز» گفت‌وگویی با مینو محرز، متخصص بیماری‌های عفونی و سرپرست گروه تحقیقاتی واکسن برکت داشته است. مشروح این گفت‌وگو را در ادامه بخوانید.
 
چرا واردات واکسن در کشور ما این همه کُند انجام می‌شود؟
 
 در مورد واکسن کووید مسئله تقاضای جهانی زیاد و عدم عرضه متناسب وجود دارد. بدین معنا که میلیاردها تقاضا برای واکسن کووید هست، ولی تعداد تولید کننده‌ها محدودند. طبعا کشورهای تولیدکننده هم ترجیح می‌دهند ابتدا مردم کشور خود را واکسینه کنند و بالتبع، نوبت به کشورهای دیگر، دیرتر می‌رسد یا واکسن کمتری به کشورهای دیگر می‌فروشند. در نتیجه ما تصمیم گرفتیم خودمان، بعد از سال‌ها وارد عرصه تولید واکسن شویم؛ در واقع کووید دستاویزی شد برای آغاز دوباره ساخت واکسن در کشور. در غیر این‌صورت ما ناچار بودیم و هستیم که واکسن وارد کنیم و البته در این میان هم مشکلاتی وجود دارد و گاهی نمی‌توان نه واکسن خرید و نه آن‌را به‌راحتی وارد کرد.  در تمام این سال‌ها مشکل واکسن آنفلوآنزا داشته‌ایم، یعنی باید هرسال قبل از شروع پائیز، اقدام کنیم برای تقاضا و وارد کردن آن، طبعا در شرایط بحرانی پاندمی، مشکل واردکردن واکسن این بیماری حادتر هم شده، حتی با وجود درخواست‌های زیاد ما در مورد واردکردن واکسن، شرایط لازم وجود ندارد، یکی از مهم‌ترین دلایل آن محدود بودن تعداد شرکت‌های تولیدکننده واکسن در دنیاست. علت دیر و کند شدن واکسیناسیون در کشور ما هم علاوه بر موردی که به آن اشاره کردم، اقدام دیر مسئولان در این رابطه است، ما به‌موقع وارد فاز تقاضا و خرید برای واکسن نشدیم و همین موجب شد در امر واکسیناسیون تا حدود زیادی عقب بمانیم.
 
علت تاخیر ما در واکسن‌سازی
 
علت تاخیر و عقب‌ماندگی ما در واکسن‌سازی، یکی این است که طبق معمول باید کارهای اداری (بخوانیم بروکراسی) آن و آماده‌سازی زیرساخت‌ها مدت زیادی طول می‌کشد و پس از ساخت هم مراحل سه‌گانه آزمایش و استانداردسازی واکسن تولید شده زمان‌بر است.
 
مشکل سفارش و جابه‌جا کردن پول!
 
طبعا برای گونه جدید، باید به دانش و اطلاعات تازه‌ای دست می‌یافتیم، هم‌چنین به کارگرفتن نیروهای دانشمند جوان و تهیه وسایل تولید واکسن با توجه به تحریم، بسیار مشکل بود. ما شاید توانسته باشیم نیروهای دانشمند را در این زمینه به کاربگیریم، اما تهیه زیرساخت‌ها-ابزار و امکانات نرم و سخت افزای- با توجه به تحریم برای کشور مشکل است. مشکل سفارش دادن و جابه‌جا کردن پول با توجه به تقاضای بالا در دنیا را هم به تمام مشکلات موجود اضافه کنید! ما به سه واکسن خوب رسیدیم که امیدوارم به زودی زمینه تولید انبوه آن‌ها فراهم شود، فعلا هم امیدمان به واکسن برکت است که تا کارخانه تولید آن ظرف ده روز آینده راه بیفتد.
 
یک علت بسیار مهم کندی تولید واکسن در کشور
 
برای تولید واکسن، ماده افزودنی خاصی لازم است که تنها یک کشور در اروپا این ماده خاص را تولید می‌کند. طبعا این شرکت، باید برای تمام شرکت‌های تولیدکننده واکسن در دنیا این ماده را تهیه کند. برای مثال شرکت تولیدکننده فایزر، گاهی تا ۵۰۰ تن از این ماده سفارش می‌‎دهد و همین میزان درخواست، کل ظرفیت آن شرکت را پر می‌‎کند و بقیه درخواست کنندگان باید در نوبت بمانند. بیشتر درخواست‎‌کنندگان هم مشکلات خاص ما را ندارند. علت این‎که بسیاری از کشورها به سمت تولید واکسن نرفته‎‌اند چنین مشکلاتی بوده است.
 
ما اصرار داریم خودمان واکسن تولید کنیم!
 
واکسن‌هایی که ما درداخل در حال تولید هستیم رفته‌رفته بهتر می‌شوند، اما باید تا آخر سال منتظر بمانیم تا شاید بتوانیم یک خط خوب برای واکسیناسیون تولید و توزیع ایجاد کنیم.
 
چرا لاک داون در کشور ما جواب نمی‌دهد؟
 
چون نحوه اجرای لاک داون در کشور ما درست و استاندارد نیست. گاهی تعطیلات چند روزه اعمال می‌شود برای این‌که مردم در خانه بمانند، اما برخی از همین مردم با استفاده از فرصت تعطیلات به مسافرت می‌روند و ویروس را با خود جابه‌جا می‌کنند. چون اجرای لاک‌داون و کنترل آن، به‌صورت جدی انجام نمی‌شود. در لاک داون نباید امکان هیچ‌گونه مسافرتی باشد، اما می‌بینیم که مردم حتی با وسائل نقلیه عمومی چون ماشین خودشان جریمه می‌شود به سفر می‌روند. در حالی‌که حتی چنین مسافرت‌هایی هم باید در لا ک‌داون قطع شوند.
 
کنترل لاک داون با طولانی شدن پاندمی، مشکل‌تر می‌شود
 
این معضل حتی در کشورهای اروپایی هم وجود دارد، هرچه ماندگاری کرونا طولانی‌تر شود، مردم خسته‌تر و افسرده‌تر شده و کنترل و قرنطینه کردن آن‌ها مشکل‌تر می‌شود، در برخی از کشورهای اروپایی هم مردم به قرنطینه و لاک داون و حتی استفاده از ماسک  واکنش منفی نشان می‌دهند، چون جریان پاندمی بسیار طولانی شده است. در کشور ما که جای خود دارد!
 
تولید ۸ واکسن موازی در کشور؛ خوب یا بد؟
 
ببینید بعد از سال‌ها دوری از تولید واکسن، افرادی که متخصص بودند و در این زمینه کارکرده یا علاقه به سرمایه‌گذاری داشتند، به میدان آمدند، بعضی کشورها هم بعد ازساخت و آزمایش دوسه تا واکسن به یک واکسن اصلی و موثر رسیدند. طبعا اگر ما هم به یک واکسن موثر برسیم و امکان تولید آن فراهم شود، از واردات بی‌نیاز می‌شویم و واکسیناسیون سرعت می‌گیرد. تعدادی از این واکسن‌هایی که قرار است تولید شوند، فعلا فقط در فازهای اولیه  قرار دارند.
 
آیا «رانت» دلیل ورود برخی به مسئله تولید واکسن نیست؟
 
به نظر من نه! چون ورود به عرصه تولید واکسن بسیار هزینه‌بر است. ساخت واکسن با توجه به مواد خاص واکسن‌سازی در برخی باید از خارج وارد شوند، چندان راحت نیست. فعلا آزمایش‌های برخی شرکت‌های دانش‌بنیان به نتیجه رسیده، به هرحال در تولید وجود رقابت هم لازم است، همین رقابت ممکن است به یک محصول با کیفیت بی‌انجامد. در عین حال، ما به واکسن‌سازی نیاز داریم؛ برای پائیز نیاز به واکسن آنفلوآنزا داریم و برای موارد دیگر هم همین‌طور. به نظرم همین که به پتانسیل واکسن‌سازی توجه شده، اتفاق بسیار خوبی است؛ البته مقداری نظم و انتظام و سامان در این زمینه هم نیاز داریم! بدین معنا که وزارت بهداشت، باید سفارش دهد که چه واکسنی می‌خواهد، تا شرکت‌هایی که توان تولید آن واکسن خاص را دارند، دنبال کار را بگیرند.
 
در تولید واکسن کووید، دولت سرمایه‌گذار است یا بخش‌های خصوصی؟
 
دولت؟! نه! هیچ‌کدام با سرمایه‌گذاری دولت نبوده، هر شرکتی که وارد شده، با سرمایه خودش وارد شده. درحال حاضر سه تا از واکسن‌هایی که در مرحله آزمایش یا تولید هستند؛ مانند سپاه با سرمایه خودش وارد شده، برکت با سرمایه ستاد اجرایی فرمان امام خمینی (ره) و مؤسسه دانش‌بنیان کار را انجام داده و... هیچ‌کدام از این‌ها با سرمایه دولت انجام نشده است.
 
به هرحال این ارگان‌ها بودجه‌بگیر دولت هستند!
 
درست است که از دولت بودجه می‌گیرند و ممکن است بخشی از این بودجه را به تولید واکسن اختصاص داده باشند، اما در مورد این‌که برای پروپوزال‌های‌شان از دولت بودجه گرفته‌اند، من خبر ندارم.

شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از سایت خبری فراز  ، تاریخ انتشار:  4 مرداد1400، کدخبر: 45171،www.farazdaily.com