شعار سال: آیتالله علیرضا اعرافی، مدیر حوزههای علمیه، ۱۶ شهریورماه در مراسم افتتاحیه سال تحصیلی جدید حوزه علمیه، گفت: سراسر اجزاء و ارکان عالم از غیب و ملکوت و عالم ماده و معنا، فقیر الیالله هستند و فقط یک مورد است که اگر بفهمد فقیر است به کمالات میرسد و آن وجودی ذیشعور یعنی انسان است، احساس فقر به خدا انسان را به توانگری و بی نیازی حقیقی میرساند.
اعرافی افزود: خداوند در آیه ۱۵ سوره فاطر «یَا أَیُّهَا النَّاسُ أَنْتُمُ الْفُقَرَاءُ إِلَى اللَّهِ وَاللَّهُ هُوَ الْغَنِیُّ الْحَمِیدُ» بر این حقیقت تاکید فرموده است و ما اگر این حقیقت ناب را بفهمیم که فقیر الی الله هستیم به غنا میرسیم و کمال حوزه هم فهم همین نیاز است.
حوزه بدون اخلاق هیچ است
وی افزود: هویت حوزه علمیه و اصالت حوزه در اخلاق، معنویت، تهذیب و تربیت مجسم است؛ اگر در تمامی ابعاد پیش برویم، ولی از درونمایه معرفتی، اخلاقی و ایمانی تهی شویم هیچ هستیم و هیچ و حوزه نیستیم؛ وقتی حوزه هستیم که بیاموزیم باید در مسیر خدا جانفشانی و فداکاری کرده و از هواهای نفسانی بگذریم که نمونههای آن را در رفتار و سلوک عالمان بزرگ دیدهایم و مبادا حوزه از این ارزشهای الهی تهی شود.
مدیر حوزههای علمیه بیان کرد: این بزرگترین نکته است که طلاب و استادان باید به آن توجه کنند. هنوز هم صدای استادان اخلاق و صاحبان نفس و بزرگان معنویت، در قم و فیضیه و درالشفاء طنینافکن است و ما را به حفظ اصالت حوزه و تحکیم ارزشهای اخلاقی فرامیخوانند.
اعرافی برنامهریزی برای رشد اخلاقی و توانمندسازی طلاب برای غلبه بر هواهای نفسانی را جزء کارهای اصولی حوزه برشمرد و گفت: نظام مشاوره و سنت ارتباط استاد و طلبه باید در جهت تحکیم این اصالت و تقویت روحی و اخلاقی باشد؛ جوان و جامعه و نظام امروز از ما درخشش اخلاق و روحیه الهی را طلب میکند و صاحب حوزه و اولیاء الهی این توقع را از ما دارند.
استاد حوزه علمیه اضافه کرد: حوزه باید به عمق علمی، تحقیقات ناب و ابتکار و خلاقیت اهتمام داشته باشد، مزیت دیرپای حوزه یعنی نظریات بکر و عمیق نه تنها باید بماند بلکه باید رشد کند، جهان امروز از گذشته متفاوت و نیازها، مضاعف و چند برابر شده است و روح اجتهادی و عقلانی و فرهنگ نوآوری و بسط علوم را باید حفظ کرده و به قلمروهای جدید بکشانیم.
وی اضافه کرد: پاسخ به پرسشهای جدید و حل مشکلات بشر امروز جز با تحقیق و تعمیق علمی در حوزه میسر نیست، جایگاه رفیع اجتهاد و تفکر عمیق عقلانی حوزه را نباید دست کم بگیریم؛ باید آزاداندیشی و برنامهریزی برای عمقبخشی به علوم اسلامی و بسط آن را در جامعه امروز به خوبی محقق کنیم.
حوزه خادم مردم است
اعرفی تصریح کرد: حوزه همواره مردمی و با شفقت و مهربانی در کنار مردم بوده است؛ ارتباط و تعامل با مردم و مطالبهگری حقوق آنها، از ممیزات حوزه بوده است و امروز هم باید این ویژگی حفظ شده و تعمیق شود. همه باید در خدمت مردم و در کنار آنها باشیم؛ خدمت به مردم و ورود در عرصههای گوناگون شئون جامعه بوده و امروز در قالب خطابه و منبر و تشکیل گروههای جهادی تداوم دارد.
عضو شورای عالی حوزه علمیه گفت: حوزه در دوره کنونی از ویژگی انقلابی بودن و روحیه ستیز با مستکبران عالم باید بیش از پیش برخوردار باشد، حوزهها از امام آموختند که با روحیه انقلابی و فرهنگ جهادی میتوان بر موانع غالب شد و مشکلات را پشت سر بگذاریم، این نگاه تمدنی و مجاهدت در راه خدا باید در سبک و سلوک و برنامههای ما تجسم یابد. همچنین حضور حوزه در پاسخگویی به نیازهای نظام ضرورت جدی است.
وی افزود: خودشناسی نهادی و تحول روشمند حوزه اصلی است که نباید از آن غافل شویم و رهبری و مراجع ما را به موضوع فرامیخوانند؛ ما باید تحول قاعدهمند داشته و مزیتها و آسیبها را بشناسیم و آن را کاهش دهیم؛ نسل جدید حوزه در کنار استادان میتوانند تحولات بزرگی را رقم بزنند و اصل تحول باید مبتنی بر اصالتها و رسالتهای حوزه باشد.
شعار سال حوزه
وی افزود: صدمین سال احیای حوزه را پیش رو داریم و با راهنمایی مراجع و رهبر انقلاب دبیرخانهای برای بازشناسی و بازنمایی فعالیتهای یک قرن حوزه ایجاد کردهایم و شعار امسال را «بازنمایی و بازشناسی حوزه» قرار دادهایم. از همه فرهیختگان و محققان میخواهم در این زمینه قلم بزنند؛ حوزه، تئوری و نظریه ولایت فقیه را تبیین کرد و مبدا نظام اسلامی شد و حوزه قم بر پرونده همه رشتهها برگهای درخشانی افزود و امروز هم در حال افزودن برگههای جدید به علوم انسانی است.
وی افزود: حوزه قم با همه سختیها و ضعفها دستاوردهای بزرگی داشته است که نباید آن را کوچک بدانیم. این همه شهید و جانباز و ایثارگر از همین حوزه برخاست و این یکصد سال خیلی مهم است و ما از همه میخواهیم مقالات و ایدههای خود را به دبیرخانه بفرستند.
اعرافی با بیان اینکه فعالیتهای حوزه تحت اشراف مراجع و شورای عالی است، تصریح کرد: آمایش حوزه آماده تقدیم به شورای عالی است، برنامههای مشترک با آموزش و پرورش عمیاتی شده که دستاورد مهمی است؛ در حوزه آموزش، نظام جامع آموزش مصوب شد، درختواره رشتههای حوزه با فعالیت چندساله خاتمه یافته و نقشه اجرایی آن در حال دنبال شدن است.
اعرافی بیان کرد: اصلاح آموزش سطح دو و سه، تشکیل گروههای علمی، توسعه فقه معاصر و چاپ ۱۱ جلد اثر مرتبط، تدوین برنامه ۵ ساله دفتر فقه معاصر، ارتقاء ارزیابی و نظارت و رتبهبندی براساس شاخصها، اصلاح برنامه سفیران هدایت، تدوین بیش از ۵۰ متن جدید، ایجاد بدیل برای برخی متون سطح یک و حتی سطح تخصصی، اعمال نمرههای پژوهشی، روانتر شدن امتحانات شفاهی و افزایش گروهها و کمیتههای ملی از جمله کارهایی است که انجام شده است.
مدیر حوزههای علمیه اضافه کرد: ارتقا پذیرش از لحاظ کیفی و کمی، صدور صدها مجوز و مصوبه، فعالیت مرکز تربیت مدرس، آموزش مجازی، ایجاد سامانه تقریرات، ایجاد مراکز تخصصی و رشتههای جدید، ایجاد و تقویت درس خارج بلاد که از دو سال قبل شروع شده و بیش از ۳۰ درس خارج در استانها فعال است، از دیگر کارهای صورت گرفته است.
وی تاکید کرد: برای حمایت از نخبگان کارهایی صورت گرفته است؛ بحث هدایت علمی آغاز شده و در حال توسعه است، ایجاد قطبهای زبان، آمایش رشتهها، ایجاد دورههای ویژه برای بعد از سطح ۴، ایجاد درختواره مهارتی هم دنبال شده است ضمن اینکه در راستای استفاده از اوقات فراغت برای ۲۰ هزار نفر دوره در حال اجرا داریم و ۲۰ محور هم برای واسپاری به مراکز آماده شده است. طرح تکریم استادان و ارتقاء مراکز تخصصی هم از دیگر کارهای انجام شده است.
وی افزود: ۳۰۰ پروژه نیمه تمام در سراسر کشور داشتیم که با کمک نیکوکاران و مردم ۱۶۰ پروژه تمام شده و مابقی را در دو سال آینده تکمیل خواهیم کرد و به سمت پروژههای جدید نمیرویم.
اعرافی با بیان اینکه طلاب در وضع بدتری نسبت به اقشار ضعیف جامعه از لحاظ اقتصادی هستند، گفت: ما با طلاب همدردی میکنیم و حتما بزرگان در فکر گرهگشایی از زندگی آنان هستند و روزی بدون این اندیشه سپری نمیشود و ما شرمنده خانواده این استادان و طلاب هستیم.
شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری بین المللی قرآن، تاریخ انتشار:۱۶ شهریور ۱۴۰۰، کدخبر: ۳۹۹۵۷۸۲، iqna.ir