گزارشی از وضعیت صدور مجوز برای ساخت شهرک‌های خصوصی در کشور

شرکت عمران شهر‌های جدید در حال حاضر با هدف پشتیبانی از سیاست‌های توسعه مسکن کشور و همچنین مدیریت تقاضا در اقشار مختلف اجتماعی، در ۱۴ استان کشور، ۴۶ شهرک را در دستور کار دارد. شهرک‌های مذکور با نقش مسکونی و با اهداف مشخص و مطالعات کامل امکان‌سنجی و مکان‌یابی تهیه شده‌اند و به صورت تقریبی بیش از ۶۵۹ هزار نفر را در خود جای خواهند داد.

شعار سال: با گذشت ۱۰ روز از دعوت دارندگان زمین‌های رها شده برای ساخت شهرک، ۷۰ درخواست ساخت شهرک خصوصی ثبت شده است

ساخت شهرک، بخشی از برنامه افزایش عرضه مسکن در کشور است که دولت در دستور کار قرار داده است. به این منظور و برای تأمین زمین، دولت مجوز ساخت شهرک‌های خصوصی را صادر کرد. مهمترین هدف شهرک‌سازی، تأمین مسکن بدون گسترش حریم شهر‌ها است. براین اساس دارندگان زمین در خارج از شهر می‌توانند درخواست تأسیس شهرک خصوصی را به دولت ارائه کنند. از سوی دیگر، ساخت شهرک‌های خصوصی از تکالیف طرح نهضت ملی مسکن و در راستای ساماندهی زمین‌های رها شده دولتی و خصوصی در کشور است.

علیرضا جعفری، معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل شرکت مادرتخصصی عمران شهر‌های جدید در گفتگو با «ایران»، جزئیاتی از برنامه ساخت شهرک خصوصی در کشور را تشریح کرد.

معاون وزیر راه و شهرسازی گفت: براساس قانون، ظرفیت ساخت شهرک خصوصی در اراضی خارج از محدوده و حریم شهر‌ها در کشور ایجاد شده است. به این ترتیب مالکان این نوع زمین اگر متقاضی ساخت شهرک باشند، می‌توانند درخواست خود را ارائه کنند.

شرایط زمین
مدیرعامل شرکت عمران شهر‌های جدید، در خصوص ویژگی زمین برای ساخت شهرک خصوصی گفت:اراضی ساخت شهرک اگر از نوع زمین درجه یک کشاورزی، اراضی مرغوب و اراضی خاص نباشد و در حریم شهر‌ها قرار نداشته باشد، قابلیت عرضه برای ساخت شهرک را دارد.

وی افزود: بسیاری از اراضی خارج از محدوده شهر‌ها این ظرفیت را دارد که ساخت و ساز در آن انجام شود.
به گفته جعفری، ساخت شهرک خصوصی فقط کاربری مسکونی ندارد و شهر‌های تولیدی و تخصصی نیز در برنامه ساخت شهرک‌های خصوصی قرار دارد. البته ساخت شهرک ترکیبی با کاربری دانش بنیانی، سلامت، گردشگری و... نیز در دستور کار است. زمین ساخت شهرک حتماً باید خارج از محدوده شهری قرار داشته و مساحت آن حداقل ۱۰ هکتار باشد.

صدور مجوز ساخت
معاون وزیر راه و شهرسازی افزود: اصلاح آیین‌نامه ساخت شهرک مربوط به دهه گذشته است و مصوبه ساخت شهرک خصوصی در سال ۹۹ صادر شد، اما در دو سال گذشته شهرکی ساخته نشد. دولت سیزدهم تصمیم گرفت برنامه ساخت شهرک خصوصی را تسهیل کند و به این ترتیب مجوز ساخت نخستین شهرک خصوصی در کشور در کمتر از ۲ ماه صادر شد.

وی ادامه داد: هر شخصی که زمین در خارج از شهر‌ها دارد می‌تواند در سامانه shahrak.ntdc.ir ثبت نام کند. با بارگزاری مدارک در سامانه، پرونده بررسی و به متقاضی پیامک ارسال می‌شود تا مدارک لازم را برای صدور پروانه ارائه دهد.

جعفری گفت: هیچ محدودیتی برای متقاضیان ساخت شهرک خارج از حریم شهر‌ها وجود ندارد.
وی با اشاره به اینکه ۷۰ درصد استان‌ها ظرفیت ساخت شهرک را دارند، تصریح کرد: در حال حاضر ۴۰ نقطه برای ساخت شهرک در استان‌های مختلف شناسایی شده و بسیاری از نهاد‌ها و دستگاه‌های دولتی اعلام آمادگی کردند.

وی ادامه داد: در ابتدای سال ۹۹ دستورالعمل شهرک‌سازی مصوب شد، اما هنوز از این ظرفیت برای تأمین مسکن استفاده نشده است. وزیر راه و شهرسازی تکلیف کرده از ظرفیت شهرک‌ها برای ساخت مسکن استفاده شود.

جعفری گفت: ساخت شهرک‌ها فرصت مناسبی برای ساماندهی زمین‌های خارج از محدوده شهری است و به نوعی با برنامه‌ریزی و ساماندهی مانع زمین خواری می‌شود.

جعفری با اشاره به اینکه براساس طرح آمایش سرزمین، مدیریت زمین و توزیع جمعیت از تکالیف شهرسازی است، افزود: شهرک سازی، فرصتی ایجاد می‌کند تا فضای مسکونی مناسب را متناسب با الگوسازی شهر‌های ایرانی- اسلامی بسازیم.

معاون وزیر راه و شهرسازی گفت: در نهضت ملی مسکن طرح خودمالکی وجود دارد که با ساماندهی زمین‌های رها شده، در قالب طرح نهضت ملی، شاهد تقویت تولید مسکن خواهیم بود.

به گفته جعفری در کمتر از ۱۰ روز فعالیت سامانه ثبت درخواست ساخت شهرک خصوصی، ۷۰ تقاضا ثبت شده است که نشان می‌دهد مالکان تمایل بیشتری برای فعالیت در شهرک‌سازی پیدا کرده‌اند.

جعفری گفت: در ساخت شهرک خصوصی، کاربری‌های مختلف اعم از مسکونی، خدماتی، تجاری، اداری، آموزشی، فضا‌های معابر و... توسط بخش خصوصی اجرا می‌شود.

عرضه واحد‌ها در قالب نهضت ملی مسکن
معاون وزیر راه و شهرسازی با اشاره به برنامه نهضت ملی مسکن گفت: واحد‌های ساخته شده در شهرک‌های خصوصی، قابلیت عرضه در نهضت ملی مسکن را دارد و متقاضیان می‌توانند این واحد‌ها را در قالب طرح نهضت ملی مسکن تحویل بگیرند و از تسهیلات نهضت ملی مسکن برای واحد‌های ساخته شده در شهرک‌های خصوصی بهره بگیرند.

جعفری افزود: مالکان شهرک‌های خصوصی ملزم هستند تمام امکانات روبنایی و زیربنایی شهرک‌ها را تأمین کنند البته آن‌ها برای تأمین زیرساخت‌ها می‌توانند از تسهیلات بانکی نیز بهره ببرند.

معاون وزیر راه و شهر‌سازی با اشاره به حمایت دولت از ساخت شهرک‌های خصوصی از اعطای پروانه بهره‌برداری از اولین شهرک بخش خصوصی کشور در حومه شهر برازجان در استان بوشهر خبر داد.

جعفری گفت: بعد از ۱۵ سال پیگیری که مالک بخش خصوصی در شهرستان برازجان در استان بوشهر برای اخذ پروانه بهره‌برداری شهرک خلیج فارس انجام داده بود و با پیگیری‌هایی که ما در چند ماه اخیر برای تسریع در صدور پروانه انجام دادیم، امروز شاهد اعطای پروانه بهره‌برداری شهرک بخش خصوصی از سوی وزیر راه و شهرسازی به سرمایه‌گذاری و مالک بخش خصوصی هستیم.

وی افزود: ایجاد شهرک‌های مسکونی بر اساس الگوی توسعه شهرک‌های کارآمد و مطلوب زیستگاه شهری، یکی از اهداف و برنامه‌های شرکت مادرتخصصی شهر‌های جدید است و این اقدامات می‌تواند ظرفیت مسکن‌های خودمالکی را فعال و مشارکت بخش خصوصی را در توسعه و عمران کشور رقم بزند.

جعفری گفت: وقتی پروانه یک شهرک صادر می‌شود، اولین پیامد آن جذب سرمایه‌گذاری برای آن است. همین شهرک «خلیج فارس» در استان بوشهر بالغ بر ۵۰۰۰ میلیارد تومان جذب سرمایه‌گذاری دارد که مدیریت آن با بخش خصوصی خواهد بود.

وی افزود: مشارکت بخش خصوصی در چنین طرح‌هایی فرصت جذب سرمایه‌های اقتصادی برای ساخت مسکن را فراهم می‌کند. اشتغالزایی نیز در این نوع ساخت و ساز رونق می‌گیرد. در نخستین شهرک خصوصی که مجوز تأسیس گرفته است بیش از ۱۵۰۰ نفر به صور مستقیم مشغول به کار خواهند شد.

معاون وزیر راه و شهرسازی با اشاره به ویژگی نخستین شهرک خصوصی کشور گفت: در نگاه برنامه‌ریزی و طراحی این شهر، الگوی شهر‌های ایرانی - اسلامی و نیز توجه به هوشمندسازی و استفاده از فناوری‌های نوین و مدیریت انرژی و ایجاد رقابت برای شرکت‌های دانش‌بنیان مدنظر قرار گرفته است.

وی ادامه داد: نکته مهم در ایجاد شهر‌های جدید، مدیریت بهره‌وری زمین است، چرا که اگر ما برای مدیریت زمین‌های خارج از محدوده شهر برنامه‌ریزی نکنیم، این فضا‌ها دستخوش سکونتگاه‌های غیررسمی و بعضاً غیرقانونی قرار می‌گیرد که با استفاده از این ظرفیت، امیدواریم چهره فضا‌های خارج از فضای محدوده شهری ما در قالب ساماندهی زمین و ساخت و سازها، به صورت مناسب درآید.

شرکت عمران شهر‌های جدید در حال حاضر با هدف پشتیبانی از سیاست‌های توسعه مسکن کشور و همچنین مدیریت تقاضا در اقشار مختلف اجتماعی، در ۱۴ استان کشور، ۴۶ شهرک را در دستور کار دارد.
شهرک‌های مذکور با نقش مسکونی و با اهداف مشخص و مطالعات کامل امکان‌سنجی و مکان‌یابی تهیه شده‌اند و به صورت تقریبی بیش از ۶۵۹ هزار نفر را در خود جای خواهند داد.

این شهرک‌ها بجز ۲۰ شهر جدیدی است که توسط شرکت عمران در قالب شهر‌های جدید نسل نو در دست پیگیری است.

سامانه یکپارچه شهرک‌سازی کشور در فروردین ماه ۱۴۰۱ راه‌اندازی شده و با پیوند ستاد مدیریت شهرک‌سازی به تمامی ادارات کل استانی و دستگاه‌های مرتبط، بخش اصلی موانع شهرک‌سازی را که فرایند طولانی و بوروکراتیک اداری است، رفع کرد.