مجازاتی تحت ممنوعیت نطق در قانون اساسی و قانون هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان نداریم

محمود صادقی، حقوقدان و نماینده مجلس دهم درباره بدعت‌گذاری مجلس یازدهم مبنی بر ممنوعیت نطق برای یکی از نمایندگان گفت: مجازاتی تحت عنوان ممنوعیت نطق برای نماینده پیش‌بینی نشده و این تصمیمی که رئیس مجلس در پاسخ به تذکر یکی از نمایندگان بیان کرد، آشکارا برخلاف قانون است. مجازات‌هایی اعم از تذکر کتبی یا شفاهی که در قانون پیش‌بینی شده است هم برای اظهار نظر نماینده نیست بلکه برای سواستفاده‌هایی است که نماینده ممکن است از جایگاه خودش بکند، اما درخصوص اظهار نظر نماینده هیچ مجازاتی نیامده است.

شعار سال: «ممنوعیت نطق»، از آن قبیل اقداماتی است که مجلس یازدهم آن را پدید آورده. خاموش کردن میکروفون احمدعلیرضا بیگی، نماینده افشاکننده خودرو‌های شاسی بلند، اعتراض عده‌ای از همکارانش را هم به دنبال داشت. هرچند پیش از این، در آبان ماه سال گذشته زمانی که معین‌الدین سعیدی، نماینده مردم چابهار در حال تذکر نسبت به حوادث «جمعه سیاه زاهدان» و خاش بود، کریمی فیروزجایی عضو هیات رییسه مجلس دو بار از بخش فناوری مجلس خواست که میکروفن سعیدی را قطع کنند. اما ماجرای علیرضابیگی کمی متفاوت‌تر است و او علاوه بر ممنوعیت نطق از دادن تذکر هم محروم است. زمان این محدودیت‌ها هم بنابر اظهار سخنگوی هیات نظارت بر رفتار نمایندگان، مشخص نیست.

مجازاتی تحت ممنوعیت نطق در قانون اساسی و قانون هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان نداریم
گرچه هیات رئیسه گرفتن چنین تصمیمی را به زمین هیات نظارت بر رفتار نمایندگان انداخت، اما علیرضا بیگی، این تصمیم را متوجه هیات رییسه و شخص قالیباف دانست. او در بخشی از نامه خود به قالیباف که صبح امروز «شرق» آن را منتشر کرده، این اقدام را غیرقانونی توصیف کرده و از رئیس مجلس خواسته بر اساس قانون عمل کند .

محمودصادقی، حقوقدان و نماینده مجلس دهم درباره اینکه آیا مجازات «ممنوعیت نطق» اساسا قانونی است، به دیده‌بان ایران گفت: «آنچه در قانون آمده بیشتر درجهت تضمین آزادی بیان و حق اظهار نظر نمایندگان است. در اصل ۸۴ قانون اساسی برای نماینده این حق را قائل شده‌اند که در همه امور کشور حق اظهار نظر دارد. در اصل ۸۶ هم بحث مصونیت پارلمانی مطرح است که بر اساس آن نمی‌توان نماینده را به سبب اظهار نظر و رایی که می‌دهد، تحت تعقیب قرار دهند.»

وی با اشاره به قانون هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان، عنوان کرد: «قانون هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان هم در جهت تضمین اصل مصونیت پارلمانی در ماده ۹ مقرر کرده‌اند که نمایندگان مجلس در مقام ایفای وظایف نمایندگی در اظهارنظر و رأی خود کاملاً آزادند و نمی‌توان آن‌ها را به سبب نظراتی که در مجلس اظهار کرده‌اند یا آرائی که در مقام ایفای وظایف نمایندگی خود داده‌اند تعقیب یا توقیف کرد.»

صادقی در ادامه گفت: «بنابراین مجازاتی تحت عنوان ممنوعیت نطق برای نماینده پیش‌بینی نشده و این تصمیمی که رئیس مجلس در پاسخ به تذکر یکی از نمایندگان بیان کرد، آشکارا برخلاف قانون است. مجازات‌هایی اعم از تذکر کتبی یا شفاهی که در قانون پیش‌بینی شده است هم برای اظهار نظر نماینده نیست بلکه برای سواستفاده‌هایی است که نماینده ممکن است از جایگاه خودش بکند، اما درخصوص اظهار نظر نماینده هیچ مجازاتی نیامده است.»

این نماینده مجلس دهم درباره تبعات چنین بدعت‌گذاری‌هایی بیان کرد: «در مجموع در قبال هرگونه رفتار نماینده مجازاتی تحت عنوان ممنوعیت نطق نیامده و آنچه اکنون مطرح شده یک بدعت خطرناک است که کیان خود مجلس و نمایندگان را تهدید می‌کند.»