شعارسال: داود منظور، رییس سازمان برنامه و بودجه در نشست علنی روز شنبه هفتم بهمن ماه از آنچه «هزینه‌تراشی بی‌پشتوانه و بدون تعیین منابع پایدار برخی نمایندگان» خوانده، انتقاد کرد.

مهم‌ترین تغییرات مجلس در دخل‌وخرج ۱۴۰۳

منظور در این نشست در مورد الحاقات مجلس به لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ گفت: این الحاقات جمعا ۴۴۱ هزار میلیارد تومان بار مالی اضافی ایجاد کرده است و از مجلس درخواست کرد طرف منابع بودجه را هم مشخص کند، چراکه دولت توان تامین منابع مالی مورد نیاز برای انجام این تکالیف را ندارد.

رییس سازمان برنامه و بودجه کشور با اشاره به ضرورت جلوگیری از کسری و ناترازی در بودجه اعلام کرد: الحاقات مجلس به لایحه بودجه ۱۴۰۳، در تبصره ۴ به میزان ۸۰ هزار میلیارد تومان؛ در تبصره ۷ به میزان ۱۵ هزار میلیارد تومان؛ در تبصره ۱۴ به میزان ۵۱ هزار میلیارد تومان و در تبصره ۱۵ به میزان ۲۹۵ هزار میلیارد تومان و در مجموع، ۴۴۱ هزار میلیارد تومان بار مالی ایجاد کرده است.

وی با تاکید بر پیش‌بینی منابع برای هزینه‌ها و رویکرد واقع‌گرایانه در بودجه سال ۱۴۰۳ گفت: از مجلس درخواست می‌کنیم برای تامین این ۴۴۱ هزار میلیارد تومان با ارایه راهکار‌های مناسب به دولت کمک کند.

منظور رییس سازمان برنامه و بودجه از «ارایه راهکار‌های مناسب» توسط مجلس چیست؟ این ۴۴۰ هزار میلیارد تومان که تاکنون به سقف بودجه سال آینده اضافه شده قرار است از کجا تامین شود؟ چه اثراتی بر فضای اقتصاد کلان ایران در سال ۱۴۰۳ خواهد گذاشت و آیا باید از صحبت‌های رییس سازمان برنامه و بودجه این‌گونه نتیجه گرفت که بودجه ۱۴۰۳ هنوز نیامده ۴۴۰ هزار میلیارد تومان کسری دارد؟

دولت برآورد بهتری از وضعیت درآمدی خود دارد تا مجلسی‌ها

سید مرتضی افقه، اقتصاددان و استاد دانشگاه در مورد ۴۴۰ هزار میلیارد تومان بار مالی که مجلس به لایحه بودجه اضافه کرده است  گفت: این جدل همواره میان مجلس و دولت وجود داشته و هر زمانی که لایحه بودجه به مجلس رفته است با این تغییرات مواجه شده؛ اما در حال حاضر به نظر می‌رسد نمایندگان مجلس مصالح نمایندگی حوزه انتخابی خودشان را بیشتر در نظر گرفته‌اند و نه مصالح ملی را و آن هم برای اینکه مجددا بتوانند انتخاب شوند.

افقه تصریح کرد: در شرایط فعلی با توجه به نزدیک شدن به انتخابات مجلس این گرایش بین برخی نمایندگان مجلس بیشتر هم شده است و می‌خواهند با یک ژست مردمی مقابل دولتی که خودشان حامی آن هستند، بایستند.

این کارشناس اقتصادی با اشاره به تصویب شدن لایحه دولت افزود: دولت برآورد‌های بهتری از وضعیت درآمدی خود دارد، اما مجلسی‌ها مبنایی برای این درآمد‌ها ندارند و در صورتی که لایحه دولت هم به تصویب برسد بسیاری از منابع درآمدی که در آن دیده شده قابل تحقق نیستند چه برسد به ۴۴۰ هزار میلیارد تومان که مجلسی‌ها بدون هیچ‌گونه منابع درآمدی غیرتورمی برای آن در نظر گرفته‌اند.

نمایشی برای مردم و انتخابات پیش رو

او با بیان اینکه فشار اقتصادی در سال آینده بیشتر از امسال خواهد شد، گفت: نمایندگان مجلس باید در این زمینه ملاحظاتی داشته باشند. کشور همچنان در تحریم به سر می‌برد و تا زمانی که مشکلات تحریمی حل نشود نه تنها منابع درآمدی که پیش‌بینی شده قابل تحقق نیستند، بلکه این مقداری هم که اضافه شده (۴۴۰ هزار میلیارد تومان) اصلا قابلیت تحقق ندارد.

افقه تصریح کرد: هر چند در کنار مجلس یک بازوی علمی به نام مرکز پژوهش‌های مجلس قرار گرفته است، اما به نظر می‌رسد مجلسی‌ها در شرایط فعلی و با نزدیک شدن به انتخابات به دنبال نمایشی برای مردمی بودن خود هستند تا توسل به واقعیات و توان اقتصادی کشور.

راهکار اصلی برای افزایش منابع مالی خلق ارزش است

میثم رادپور، کارشناس اقتصادی نیز در مورد اظهارات رییس سازمان برنامه و بودجه، گفت: درخواست راهکار از مجلسی‌ها برای تامین منابع مالی ۴۴۰ هزار میلیارد تومان به این معنی است که این منابع را باید از یک بخش دیگری تامین یا اینکه از یک قسمتی هزینه‌ها را کمتر کنند، اما راهکار اصلی باید به خلق ارزش بینجامد.

رادپور با بیان اینکه هیچ اتفاقی که باعث ایجاد رفاه بیشتر شود، رخ نداده است، تصریح کرد: کسب درآمد دولت هم کار ساده‌ای نیست مگر می‌توان بیش از این بر میزان مالیات‌ها اضافه کرد؟ هرگونه افزایش مالیاتی باعث کوچک‌تر شدن اقتصاد می‌شود و به راحتی نمی‌توان چنین تصمیماتی اتخاذ کرد.

ناترازی‌ها منجر به کسری بودجه دولت شده است

او خاطرنشان کرد: هر چند در بسیاری از کشور‌ها از یکسری اقلامی مالیات می‌گیرند که در ایران هنوز اجرایی نشده است، اما نمی‌توان به این موضوع هم تکیه کرد که لزوما با افزایش مالیات‌ها درآمد‌های مالیاتی هم بیشتر خواهد شد، چراکه در ایران با معضل فرار مالیاتی روبه‌رو هستیم و اینکه این قضیه باعث می‌شود تمایل به ایجاد کسب و کار‌ها هم کمتر شود.

رادپور با اشاره به کسری بودجه دولت تصریح کرد: زمانی که کسری بودجه ایجاد می‌شود به این معنی است که دولت توان تامین مخارج خود از محل درآمد‌ها را ندارد و همه این موارد نشان از ناترازی دارد، ناترازی بودجه‌ای، ناترازی صندوق‌های بازنشستگی یا ناترازی‌ها در نظام بانکی و ...

با شعبده‌بازی مشکلات اقتصادی برطرف نمی‌شود

این کارشناس اقتصادی افزود: دولت به عنوان یک عنصر مداخله‌گر در بازار عموما باعث از بین رفتن تعادل می‌شود، این در حالی است که در غیاب دولت خود به خود بازار اصلاح می‌شود، چرا که بازار تحمل ناترازی‌ها را ندارد.

رادپور با بیان اینکه با شعبده‌بازی نمی‌توان باری از مشکلات اقتصادی برداشت، ادامه داد: افزایش کسری بودجه دولت منجر به تورم بیشتر و توزیع نادعانه‌تر ثروت و اختلافات طبقاتی می‌شود و طبقه متوسط که شاکله اصلی فعالان اقتصادی یک کشور را تشکیل می‌دهند، ضعیف‌تر می‌شوند.

پروژه‌های زیادی روی زمین مانده است

او با بیان اینکه پروژه‌های زیادی در ایران وجود دارد که روی زمین مانده‌اند، گفت: موضوع اصلی تقویت تولید کشور است و باید سعی شود به بخش خصوصی بها داده شود که مدام با ریسک‌های غیرتجاری سرخورده شده است.

رادپور خاطرنشان کرد: متاسفانه رشد اقتصادی ایران نسبت به کشور‌های دیگر به شدت پایین آمده و دولت باید با اهداف بلندمدت و ایجاد جذابیت برای تولیدکنندگان و صاحبان کسب و کار به دنبال افزایش تولید و گسترش رفاه باشد.

چاره‌ای جز کاهش هزینه‌های اضافی نیست

مصطفی شریف، کارشناس اقتصادی در واکنش به سخنان داود منظور گفت: ایشان به عنوان رییس سازمان برنامه و بودجه به این موضوع اشاره داشته‌اند که هرگونه اضافه کردن بار مالی به بودجه آثار وخیمی به دنبال دارد، اما پیدا کردن راهکاری از سوی مجلس هم مهم است که چه راه‌حل اقتصادی می‌تواند ارایه دهد.

شریف ادامه داد: هرگونه افزایش کسری بودجه منجر به تورم بیشتر می‌شود، بودجه به عنوان یک اهرم در دست دولت و مجلس قرار دارد و باید به نوعی سیاستگذاری شود تا آثار تورمی به دنبال نداشته باشد و چاره‌ای جز کاهش هزینه‌های اضافی نیست.

چرا بودجه صدا و سیما ۳ برابر شد؟

این کارشناس اقتصادی با اشاره به تغییرات بودجه‌ای صدا و سیما گفت: در حالی که بودجه صداوسیما در سال ۱۴۰۲، ۸۰۰۰ میلیارد تومان بود، در سال ۱۴۰۳ به ۲۴۰۰۰ میلیارد تومان افزایش پیدا کرد که یکی از مواردی که منجر به کسری بودجه خواهد شد همین مساله است.

شریف با اشاره به افزایش مالیات‌ها در سال ۱۴۰۳ تصریح کرد: در صورتی که افزایش مالیات‌ها فرار‌های مالیاتی را نشانه بگیرد یا افراد و موسساتی که مالیاتی نداده‌اند، اقدام صحیحی است، اما افزایش مالیات‌ها در شرایط رکود اقتصادی برای تولیدکنندگانی که این روز‌ها دچار بحران شده‌اند یا افزایش مالیات‌ها بر حقوق کارمندان اثر مناسبی نخواهد داشت.

نماینده مجلس: افزایش سقف بودجه سال ۱۴۰۳ صحت ندارد

 رحیم زارع با اشاره به منابع حاصل شده در بودجه مجلس شورای اسلامی گفت: در حال حاضر بدهی دولت به تأمین اجتماعی ۶۵۰ هزار میلیارد تومان است. از سویی دیگر ما در برنامه هفتم توسعه موضوع همسان سازی حقوق بازنشستگان تأمین اجتماعی را مورد تأکید قرار دادیم. همچنین پیرو نشستی که با مسئولین سازمان تامین اجتماعی داشتیم مقرر شد که بدهی دولت به تامین اجتماعی پرداخت شود، بنابراین کمیسیون و مجلس ۱۷۰ هزار میلیارد تومان منابع از طریق سهام شرکت‌های بورسی و غیر بورسی که سوده ده بوده و نه بودجه عمومی را برای این موضوع پیش بینی کرد. ۱۷۰ همت پیش بینی شده در سقف بودجه سال ۱۴۰۳ نبوده است.

وی با بیان اینکه از سویی دیگر ما اقدام به شفاف سازی در بودجه کردیم، گفت: منابع یک درصد از افزایش مالیات بر ارزش افزوده براساس پیش بینی سازمان برنامه و بودجه ۵۰ همت بود لذا با بررسی‌هایی که مجلس صورت داد این منابع به ۷۰ همت می‌رسید از این رو مجلس مصوب کرد که منابع حاصل از این بخش صرف موضوع همسان سازی حقوق بازنشستگان شود و ۲۰ همت هم برای خرید دارو پیش بینی شد و موارد دیگر هم با توجه به شفاف سازی صورت گرفته افزایش پیدا کرد.

زارع بیان کرد: از سویی دیگر ۴۴ همت براساس مابه التفاوت ۴ میلیارد دلاری که در بحث کالا‌های اساسی پیش بینی شده بود نیز شفاف شد و ما این موارد را هم محاسبه کردیم

این نماینده مجلس در ادامه با اشاره به افزایش حقوق کارمندان از ۱۸ به ۲۰ درصد در بودجه سال آینده ادامه داد: کف حقوق در بودجه سال آینده ۱۰ میلیون تومان منظور شد؛ همچنین حقوق بازنشستگان نیز از ۱۸ درصد به ۲۰ درصد افزایش پیدا کرد.

زارع ادامه داد: از سویی دیگر وقتی ما دیدیم نرخ تورم با حقوق کارکنان همخوانی ندارد، موضوع فوق العاده خاص برای این اقشار را در بودجه برقرار کردیم؛ بنابراین منابع بودجه را با در نظر گرفتن شفاف سازی، به میزان ۱۰۰ همت افزایش دادیم.

این نماینده مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه منابع عمومی دولت در بودجه ۲۴۶۲ همت بود، گفت: براساس مصوبه تلفیق این منابع به ۲۵۶۲ همت رسید؛ ۶۶ همت این منابع براساس دو مورد شفاف سازی بودجه‌ای حاصل شد. البته تبصره هدفمندی یارانه‌ها در بودجه در بخش‌هایی بیش برآوردی داشت و در بخش دیگری در بحث سازمان شهرداری‌ها ۱۸ هزار میلیارد تومان شفاف شد.

زارع با بیان اینکه ۱۰۰ همت در بودجه برای افزایش سرمایه بانک مسکن جهت ساخت مسکن در کشور منظور شد، ادامه داد: همچنین ۱۰ همت اوراق برای تسویه طلب پیمانکاران در بودجه پیش بینی شد.

نماینده مردم «آباده، بوانات، خرم بید و سرچهان» با بیان اینکه ارائه تسهیلات ازدواج، فرزندآوری و اشتغال در بودجه سال آینده از منابع بانکی قرض الحسنه نظام بانکی تامین شد، بیان کرد: این موضوع به سرجمع منابع بودجه به اصطلاح کاری نداشت.

زارع با بیان اینکه بودجه تدوین شده در مجلس به نفع مردم، اشتغال جوانان، معیشت، مستمری مددجویان بهزیستی و کمیته امداد امام (ره) و سلامت بود، ادامه داد: ما نهایت همراهی و همدلی را با دولت داشتیم.

سخنگوی کمیسیون تلفیق لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ با اشاره به اظهارات مسئولین سازمان برنامه و بودجه پیرو افزایش سقف بودجه سال ۱۴۰۳، گفت: افزایش سقف بودجه سال ۱۴۰۳ صحت ندارد و مجموعاً شاهد افزایش ۱۰۰ همت سقف بودجه بودیم که این موضوع هم از طریق شفاف سازی منابع دولت در بودجه حاصل شد.

شعارسال با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از سایت فرارو، تاریخ انتشار: 9بهمن1402، کدخبر: 704400، fararu.com