درباره اینکه چه راهکاری برای شناسايي ساختمانهاي ديگر چون پلاسكو وجود دارد باید گفت، تجربه کشورهای دیگر در اینباره، منبع قابل اتکایی است. هرچند مسأله مهم دیگر اين است كه اجراي برنامهها با بيتدبيري مديران غيرمتخصص سبب بروز ساختمانهاي مشابه پلاسكو در سراسر كشور شده است. درحالي حادثه پلاسكو را تجربه كرديم، از حوادث مشابه نگرانيم كه ايران از نظر برنامه توسعه ملي درگذشته سابقه خوبي داشت و از ديگران جلو بود؛ ١٤سال قبل از كشور كرهجنوبي و ١٥سال قبل از تركيه و حتي مالزي برنامه توسعه پيشرفتهاي داشتيم، اما درنهايت اين برنامهها به دست بعضي مديران غيرمتخصص افتاد و به جاي درنظر گرفتن مصالح ملي، مسائل قومي درنظر گرفته شد و برنامهها دچار فساد شد و به درستي اجرا نشد.
براي مثال، اگرچه درنخستین برنامههاي توسعه كشور تأكيد بر اين بود كه بارگذاري جمعيت تا ٣٥درصد درحاشيه درياهاي مرزي باشد، اما عاقبت اين برنامه به درستي اجرا نشد. اكنون جمعيت درمراكز سرزمين بارگذاري شده و به جاي استفاده از مزاياي مناطق مرزي دريايي، فقر و مسكن به آن اضافه شد و انباشتگي و بارگذاري صنايع سنگين و مانند آن به مراكز آمد. علاوه براين، به دخالت درطبيعت و ساخت بيرويه سدها هم سبب شد سرچشمه رودها بخشكد و با تشديد آلودگي هوا و گرمايش زمين به حال حاضر رسيدهايم.
اوايل انقلاب حتي پيشنهاد شد به جاي اينكه گاز را با هزينه گزاف به شهرهاي مختلف برسانيم، ٤٠٠ كارخانه در ٤٠٠ نقطه ايران براي توليد انرژي ارزان و ايمني چون برق ساخته شود، اما در نهايت الان زير ساختمانهاي شهر و خيابانها چنان لولههاي گاز گسترده شدهاند كه نتيجه يك تكان زلزله نشت گاز و انفجار خواهد بود. اينها حاصل اجراي نادرست طرحهاي آمايش سرزمين است، هرچه جلوتر آمدهايم، برنامههاي توسعه ضعيفتر شده و اكنون در برنامه ششم توسعه مواردي از اين دست براي جلوگيري ازحوادث مشابه كمتر ديده شده است.
درباره روشی برای شناسایی ساختمانهای شبیه پلاسکو باید گفت، درشهرهاي پيشرفته، تمام ساختمانها شناسنامه دارند، چه كوچك باشند و چه بزرگ، چه خانه باشند و چه مغازه. در پاريس يا لندن، شركتهايي هستند كه حوزههاي خاصي را تحت نظارت دارند. صاحبان ساختمانها بدون اجازه و به تنهايي حق اعمال تغيير و دستكاري بر بناهايشان را ندارند. درعوض اتحاديههاي تأسيساتي وجود دارد كه فقط بر تأسيسات ساختماني نظارت ميكند. مثلا آنها زماني ساختماني را بيمه ميكنند كه شركتهاي بازبيني دایما سيستمهاي ايمني، آسانسور و كپسول آتشنشاني و تجهيزات لازم را كنترل كنند و از كارآمدي و استانداردبودنشان مطمئن باشند. شركتهاي اينچنين درفرانسه پروندههاي كاملي از ساختمانها دارند يا بهطور نمونه درشهر لندن، نماي هرخانه، هر ٧سال يكبار بايد با هدف ايمني بازسازي شود.
ميشود از تجربه دنيا دراين زمينه استفاده كرد و از علم دانشگاهيها بهره گرفت. با اين حال اكنون، اغلب شركتهاي مهندسي ساختمان و پيمانكاري كشور چندين دهه است كه بيكار و ورشكسته شدهاند. وقتي مغز متفكر يك متخصص، به كار گرفته نشود، جايش را آدمهاي كمدانش ميگيرند. درحال حاضر، مثالهاي زيادي از كوچههاي باريكي داريم كه ساختمانهاي بلند در آن بدون درنظر گرفتن ايمني بالا رفتهاند؛ اين حاصل نبود نظارت بر ساخت اين بناها و ناديدهگرفتن حقوق عمومي مردمي است كه ممكن است از اين ساختوساز آسيب ببينند. همين حالا بايد ديد كه نهادهايي چون بنياد مستضعفان چند ساختمان ديگر چون پلاسكو را تحت مديريت خود دارند و اينكه چه تعهدي به اين ساختمانها دارند؟ چشمي ناظر بايد اينها را رصد كند و جواب بخواهد.
با اندکی تلخیص و اضافات، برگرفته از پایگاه خبری سلامت نیوز، تاریخ انتشار: 16 بهمن 1396، کد مطلب: 205211، www.salamatnews.com