شعارسال: مذاكره كننده هاي خريد هواپيما فقط بر ايرباس و بويينگ، تمركز نكردند؛اگرچه چانه زني ها از ايرباس شروع شد و پس از عبور از بويينگ به اي تي آر (ATR) ايتاليا هم رسيد،اما در اين ميان خريد هواپيما از كانادا،برزيل،روسيه،ژاپن و چين هم مطرح شد.اصغرفخريه كاشان قائم مقام وزير راه و شهرسازي گفته بود كه ايران با همه شركت هاي هواپيما ساز بدون محدوديت آماده مذاكره است. درست زماني كه مذاكره كننده هاي ارشد ايران در ژنو مشغول مذاكره براي حل پرونده هسته اي ايران بودند، عباس آخوندي وزير راه و شهرسازي شخصا به نمايگاه هوايي پاريس رفت و بناي مذاكره براي خريد هواپيما را نهاده بود.

از زمستان سال گذشته تاكنون سه فروند ايرباس به ايران اير تحويل داده شده و تفاهم نامه خريد «بچه بويينگ ها» هم به امضا رسيده است.آنطور كه مذاكره كننده ها مي گويند، كار مذاكره براي عقد قرارداد خريد هواپيماهاي كوتاه برد از ATR ايتاليا هم در مراحل نهايي است.در اين ميان،نام برخي كشورهاي هواپيما سازها هم خط خورده است،يا لااقل در محور اصلي مذاكرات قرار ندارند.كشورهايي مثل ژاپن،كانادا،برزيل و چين. با اين حال روسيه همچنان در كنار دو غول هواپيما ساز باقي مانده است.

آذرماه سال گذشته اعلام شد كه شركت هواپيمايي سوخو روسيه تفاهم نامه اي با ايران براي فروش هواپيما منعقد كرده است. در آن یادداشت تفاهم كه در جريان سفر مقامات شرکت هواپیمایی سوخو با طرف ایرانی به امضا رسیده بود،مقرر شد تا سوخو سوپرجت 100 كه يک هواپیمای مسافربری است و داراي ۷۵ تا ۹۵ صندلی هم هست، به ايران بفروشد.

سورنا ستاري معاون علمی و فناوری رییس‌جمهور پیش از این اعلام كرده بود كه اگر روسیه شرایط مالی خوبی را پیشنهاد دهد بسیاری از ایرلاین‌های ايران مایل به خرید سوپرجت 100 خواهند بود. روس‌ها در سالهاي گذشته بارها گفته‌اند كه اين هواپيما از لحاظ فني تمامي دانش صنعت هواپيمايي شرق و غرب را به صورت يك‌جا دارد و سازندگان قطعات اصلی آن مثل موتور، ارابه های فرود، سیستم های الکترونیکی و دیگر قطعات شرکت‌های معروف آمریکایی و اروپایی مانند Goodrich و Sutton هستند. علاوه بر اين سوخوی سوپر جت 100 اولین هواپیمای صد نفره دنیاست که به با ناوبري «Fly by Wire»(سامانه‌ الكترونيكي هدايت هواپيما) هدایت می شود.

12 فروردين امسال،خبرگزاري ها به نقل از مقامات روسی اعلام کردند که یکصد فروند هواپیمای مسافربری سوپرجت سوخو، با کیفیت بالا و ظرف مدت کمتری نسبت به هواپیماهای بوئینگ و ایرباس تحویل داده می شوند. الکساندر شاروف مدیرعامل شرکت راس ایران اکسپو گفته بود:« در مورد آینده هواپیماهای سوپرجت در ایران خوش بین هستم. از سرگیری مذاکرات ایران برای خرید یکصد فروند هواپیمای سوپرجت روسی، به معنی آن است که این شرکت هواپیماسازی روسی، آماده فراهم کردن هواپیماهایی با کیفیت بالا و ظرف مدت زمان کمتر نسبت به شرکت های غربی برای ایران است.»

پرنده هاي روسي كي آمدند؟

در سال هاي ٩٤ و ٩٥ هر زمان بحث خريد هواپيما از ايرباس و بويينگ جدي‌تر مي‌شد، تحرك روس‌ها نيز درراستاي فروش هواپيما سوخو ١٠٠ به شركت‌هاي هواپيمايي داخلي بيشتر مي‌شد. تا جايي كه در تابستان سال ٩٤ اخبار متعددي در خصوص خريد هواپيماي سوخو ساخت روسيه توسط ايرلاين‌هاي ايراني منتشر شد تا آنكه وزير راه و شهرسازي اواخر شهريور همان سال در‌اين‌باره گفت: چنين هواپيمايي (سوخو) هنوز از سازمان هواپيمايي كشوري مجوز پرواز در ايران را ندارد بنابراين سازمان هواپيمايي كشور چنين خريدي را تاكنون تاييد نكرده و نمي‌كند مگر آنكه در آينده اين نوع از هواپيما بررسي شود.

برخي كارشناسان مي گويند،طراحي پرنده هاي روسي به گونه اي است كه با آب و هواي ايران سازگار نيست.از همين رو بيشترين سانحه هوايي سالهاي گذشته را همين هواپيماها به خود اختصاس داده اند .از توپولوف گرفته تا آنتونوف و در نهايت كپي كه از اين دو در ايران تحت عنوان ايران 140 ساخته شد و پروژه اي ناكام ماند.با اين حال پايگاه خبري اسپوتنيك نيوز به نقل از ايليا تاراسنكو رييس شركت هواپيماسازي سوخو روسيه در هفته سوم فرودرين امسال از مذاكره با ايرلاين‌هاي ايراني براي فروش هواپيماهاي سوخو ١٠٠ خبرداد.آنطور كه ايليا تاراسنكو گفته بود: «اين شركت ممكن است پس از لغو كامل تحريم‌ها عليه ايران، حدود ١٠٠ فروند هواپيماي سوپرجت سوخوي ١٠٠ به ايران تحويل دهد. علاقه‌مندي بالايي وجود دارد. ما انتظار داريم حدود ١٠٠ فروند هواپيما تحويل دهيم... ما در مورد اين تحويل‌ها با ايرلاين‌هاي احتمالي ايراني گفت‌وگو كرده‌ايم و انتظار داريم حدود ١٠٠ فروند هواپيما تحويل ایران داده شود».

اوفك و حاشيه سازي

اشاره مستقيم اين مقام روسي به اوفك است.موضوعي كه سالهاست گره نوسازي صنعت هوايي ايران شده؛ دفتر کنترل دارایی‌های خارجی يا اوفك (OFAC) در گذشته پيام هايي مخابره كرده كه مانع اصلي خريدهاي هواپيما براي ايرلاين هاي ايراني در 3 دهه گذشته بوده است.

پس از توافق برجام كه مذاكره براي خريد هواپيماهاي تازه وارد فاز جدي شد و در نهايت منجر به عقد قرارداد يكصد فروند ايرباس از فرانسه و 60 فروند بويينگ كوتاه برد از شركت هواپيمايي آمريكايي بويينگ شد.اگرچه در اين ميان برخي شايعات چنان داغ مي شد كه حتي اصل قراردادها را هم زيرسئوال مي برد،اما با ورود نخستين هواپيماهاي غول پيكر ايرباس،بازار شايعات از رونق افتاد.

با اين حال هنوز ماجراي اوفك باعث نگراني برخي فعالان صنعت هوايي است.آنها مي گويند، برخی بانک‌های خارجی سيگنال هايي دريافت مي كنند که برمبناي آن همکاری با ایران به نحوی جلوگیری شود، با وجود تمام سنگ اندازی های سیاسی که در طول ماه‌های گذشته به وجود آمد، ورود دو هواپیمای ایرباس ایران ایر به آسمان ایران نشان داد تحریم ها به طور قطعی کنار رفته اند و این موضوع امید دیگر شرکت‌های هواپیماساز برای نهایی کردن مذاکرات با ایرلاین های ایرانی را افزایش داده است.

در اين رابطه مقصود اسعدی سامانی رئیس انجمن شرکت‌های هواپیمایی گفته است:« برای اجاره و خرید هواپیماهای مسافری سوخو 100 نیاز به تایید اوفک داریم ؛ اگر اوفک مجوز بدهد احتمال اینکه امسال سوخو 100 وارد ناوگان هوایی کشورمان شود وجود دارد.

اسعدی سامانی با اشاره به مذاکرات خرید هواپیماهای مسافربری سوخو100 از روسیه توسط ایرلاین‌های داخلی کشورمان اظهار داشت: از سال گذشته مذاکرات برای خرید هواپیماهای سوخو 100 آغاز و دو پرواز نمایشی از این تایپ هواپیما در آسمان ایران انجام شد. چند شرکت هواپیمایی ایرانی علاقه‌مند خرید هواپیماهای سوخو 100 شدند. قرار بر این است که در ابتدا این هواپیماها به صورت اجاره‌ای وارد ناوگان هوایی کشورمان شوند و اگر شرایط آب و هوایی و سایر عوامل مربوط به تایید پرواز این هواپیماها اجازه دهد، این تایپ هواپیمای روسی خریداری خواهد شد.

و در نهايت آنكه سوپر جت ۱۰۰، نخستين هواپيماي صد نفره دنيا است كه «FLY-BY-WIRE» هدايت مي‌شود كه هيچ تفاوتي با هواپيماهاي مدرن ايرباس ندارد و سطوح فرامين هواپيما با فرمان‌هاي الكترونيكي هدايت مي‌شود و در نتيجه با كمترين ميزان فشار بر خلبان بيشترين ميزان دقت را دارد. اين هواپيما محصول همكاري مجموعه‌اي از صنايع هواپيمايي غرب و شرق است و تمامي سازندگان قطعات اصلي آن مثل موتور، ‌هاي فرود، سامانه‌هاي الكترونيكي و ديگر قطعات توسط كمپاني‌هاي معروف امريكايي و اروپايي مانند Goodrich, Sutton و... هستند. براساس مشخصات اعلام شده، اين هواپيما هيچ تفاوتي با ديگر هواپيماهاي ساخته شده در غرب ندارد و با توجه به تعداد صندلي‌ها، قدرت موتور و همچنين فركانس‌هاي مختلف مي‌تواند در تمامي فرودگاه‌هاي ايران با وضعيت جغرافيايي متفاوت تا سقف ۶ پرواز در روز فعاليت كند.

با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از خبرگزاری خبرآنلاین، تاریخ انتشار: 20فروردین1396، کدخبر: 652735: www.khabaronline.ir