شعارسال:در حالی که حدود 17 سال از عمر فوتبال حرفه‌ای در ایران می‌گذرد اما هنوز بعد از گذشت این مدت مسئولین ورزش کشور و در راس آنها مدیران فوتبالی نتوانسته‌اند آنطور که باید و شاید جلوی گسترش فساد در فوتبال را بگیرند به طوری که هر ساله شاهد تخلف جدیدی در این رشته ورزشی هستیم.

فساد در فوتبال همیشه یکی از بحث‌های کلیشه‌ای بوده‌است. در این سال‌ها همواره صحبت از وجود فساد در فوتبال ایران مطرح شده اما هیچ اراده محکمی برای برخورد با این مساله وجود نداشته است. در سال‌های اخیر کمیسیون اصل 90 مجلس شورای اسلامی به تحقیق و تفحص در مورد موضوع فساد در فوتبال پرداخت و حتی به نتایجی هم دست یافت اما به رغم اینکه بیش از یکسال از ارائه این گزارش گذشته است اما هنوز هیچ برخورد جدی با متخلفین و مفسدین در فوتبال صورت نگرفته است.

در این گیر و دار وزیر ورزش چند روز پیش به صراحت گفت:«سیاست ما این است که یک ریال هم نباید فساد باشد، اما اگر 15 تا 20 درصد هم فساد باشد کل فساد احتمالی 70 میلیارد تومان می‌شود، اما 70 هزار میلیارد تومان روی آن تبلیغات و هزار برابر آن جنجال‌سازی می‌شود.»

سرویس ورزشی آنا با دعوت از کاظم اولیایی و امیر حاج رضایی دو پیشکسوت عرصه مدیریتی و فنی سعی کرد به بحث و بررسی بیشتر در مورد بحث فساد در فوتبال بپردازد و راه‌هایی برای حل این معظل در فوتبال ایران پیدا کند.

تیتر‌های برگزیده:

*سیاسیون برای دیده شدن به فوتبال می‌آیند

*ورود مجلس به پرونده فساد در فوتبال غلط بود​

*مدیر یک باشگاه بزرگ وزن توپ فوتبال را سه و نیم کیلو گرم اعلام کرد

*امروز افراد کاردان خانه نشین شده‌اند

*دولت نمی‌خواهد فوتبال را از دست دهد

* چرا باید افسر راهنمایی و رانندگی مدیرعامل باشگاه شود

*فوتبال سالاد فصل شده‌است

*بگیر و ببند فوتبال دست ما نیست

*مانور قدرت مشکل فوتبال ایران است

*کمیسیون اصل 90 نمی‌تواند جای قاضی بنشیند و حکم صادر کند

*هر کس در این فوتبال سالم است مجرم است

*به عنوان سوال اول، موافق وجود فساد در فوتبال هستید؟

-اولیایی: در ورزش به عنوان یکی از مقوله‌های اجتماعی جامعه فساد وجود دارد. دلیل این مساله هم این است که ورزش به دست افرادی که تخصص در امر اداره آن را ندارند افتاده است. ورزش یک جایگاه در دنیا دارد که از خیلی از قیدوبندها آزاد است و زبان بین المللی است. به عنوان مثال امروز فیفا بزرگترین سازمان مردم نهاد دنیا است. اما ورزش در کشور ما در حوزه جوانمردی و پهلوانی معرفی شده‌است، به همین دلیل توقع می‌رود که حداقل‌ها در آن رعایت شود ولی متاسفانه امروز اینطور نیست.

اولیایی:ورود مجلس به پرونده فساد در فوتبال غلط بود. 6 ماه مانده به انتخابات بود و مجلسی‌ها دنبال کار تبلیغاتی بودند. کمیسیون اصل 90 نمی‌تواند جای قاضی بنشیند و حکم صادر کند.من که به کمیسیون اصل 90 رفتم دیدم چند نفر که خودشان اصل فساد هستند در جلسه می‌خواهند در مورد فساد صحبت کنند. طرف می‌خواست با دستمال کثیف شیشه را تمیز کند

-حاج رضایی: زمان طولانی است که با سیستم ورزشی و حوزه فوتبال هیچ تماسی ندارم. نه آنها خواستند که من باشم و نه من دوست دارم که با آنها کار کنم. بعضی مسائل را بخاطر حضورم در تیم‌ها لمس کرده‌ام اما قابل اثبات نبوده‌اند، چون کار خلاف و غیراخلاقی در خلوت اتفاق می‌افتد. در یک دوره‌ای در زمان وزارت آقای گودرزی در وزارت ورزش جلسه‌ای برگزار شد که سه نسل از فوتبالی‌ها در آن حضور داشتند. من در آن جلسه به وزیر ورزش گفتم 70 سال سن من است و 55 سال‌است که با فوتبال زندگی کرده‌ام ولی با قاطعیت می‌گویم هر کس در این فوتبال سالم است مجرم است. وقتی وارد یک سیستم باشگاه و یک بخشی از فوتبال کشور می‌شوید احساس می‌کنید بیگانه هستید و در تفکرات خودتان احساس بیگانگی می‌کنید، چون افکار شما به افکار این آقایان نمی‌خورد. از منظر من فساد در فوتبال وجود دارد ولی نمی‌توانم ثابت کنم.

*ولی آقای اولیایی با توجه به کار اجرایی که در باشگاه‌ها انجام داده‌اند توانایی اثبات این مساله را دارند.

-حاج رضایی: همین طور است. آقای اولیایی بهتر می‌توانند این موضوع را باز کنند. ولی به طور حتم فساد در فوتبال وجود دارد و برخورد با این معظل انسان‌های بزرگ می‌خواهد که روح بزرگی دارند. افرادی که منافع ملی را به منافع فردی ترجیح می‌دهند. ما در این زمینه دچار یک نوع کمبود شدیم. متاسفانه امروز افرادی که کاردان هستند خانه نشین شده‌اند و تمایلی به کار کردن ندارند و ترجیح می‌دهند کار نکنند. بخشی از این افراد هم مهاجرت کرده‌اند تا فضا برای اشخاصی باز شد که تمایل دارند کار‌های خلاف و غیر قانونی که ما به آنها فساد می‌گویم را انجام دهند. تعداد این نفرات هم متاسفانه زیاد شده‌است. الان در کشور ما فوتبال در کلان ریشه انسانی دارد ولی در عمل ریشه مادی دارد. به هر حال برای ریشه کن کردن این فساد عزم ملی لازم است. امروز یک دلال با یک تلفن همراه در فصل نقل و انتقالات یک میلیارد تومان درامد کسب می‌کند، این یعنی فساد.

*آقای حاج رضایی به این نکته اشاره کردند که در فوتبال آدم بزرگ وجود ندارد که با فساد مقابله کند شما موافق این نظر هستید؟

-اولیایی: ما هر دو بر این باور هستیم فساد در فوتبال وجود دارد. ولی باید به این مساله توجه کنیم که فساد در فوتبال به مراتب کمتر از فساد در سیاست و هنر است. ولی همین مقدار هم زیاد است و باید جلوی آن گرفته شود. فوتبال یک مقوله غربی است و غربی‌ها قوانین آن را نوشته‌اند. ما در وهله اول باید ببینیم دنیا چگونه با فساد در فوتبال مقابله کرده‌ و می‌کند و ما هم با استفاده از این راه و با کمک قوانین داخلی با فساد موجود در فوتبال مقابله کنیم. امروز دنیا آمده سازمان‌های نظارتی را برای شفاف سازی تشکیل داده است. نظارت درون سازمانی و برون سازمانی داریم. نظارت برون سازمانی به اثبات جرم می‌پردازد اما نظارت درون سازمانی کمک به شفاف سازی می‌کند و به نوعی پیشگیری می‌کند تا خلافی صورت بگیرد. ما باید در اولین گام این سازمان را در فوتبال شکل دهیم و باید دقت کنیم افرادی در آن عضو شوند که پاکدست باشند و به قول معروف امتحانشان را پس داده باشند. امروز زمینه‌های فساد در جامعه ما وجود دارد و درصد آن در فوتبال به دلیل مدیریت چندگانه‌ای که وجود دارد کمی بیشتر می‌شود.

*این مدیریت چندگانه کجاست؟

-اولیایی: دولت.دولت باید ورزش آماتور و ورزش حرفه‌‌ای را از هم جدا کند. از ورزش حرفه‌ای باید سوددهی داشته باشد ولی ورزش آماتور را باید برای استفاده اقشار مردم به کار ببرد. ولی ما اینجا برعکس کار می‌کنیم. در ورزش آماتور به فکر کسب سود هستیم. به عنوان مثال استخری که با پول بیت‌المال درست شده را طی مناقصه به بخش خصوصی واگذار می‌کنیم و فرد برنده هم که فقط به فکر سود بیشتر است سخت‌ترین شرایط را برای استفاده مردم از استخر می‌گذارد.

-حاج رضایی: من چندین بار دیده‌ام که جلوی استخرها بچه‌ها پول نداشتند بلیط تهیه کنند و افرادی که فکر پلیدی داشتند به آنها پیشنهاد دادند که برای بچه‌ها بلیط تهیه کنند و در این زمینه فساد مالی تبدیل به فساد اخلاقی می‌شود.

-اولیایی: آن جایی که باید دولت باشگاه‌ها را به مردم واگذار کند اینکار انجام نمی‌شود و آن جایی که باید به مردم خدمت کند دولت به دنبال درآمدزایی می‌رود. من مخالف اینکه دولت در ورزش مداخله کند نیستم ولی باید شفاف سازی شود. دولت وظایفی دارد ولی این شیوه غلط است و هم باعث بروز فساد می‌شود. یکی از مدیران هم‌دوره خودمان بازیکنی را به من معرفی کرد . در مقابل عددی از من طلب کردکه خیلی تعجب کردم ،

حاج رضایی: امروز افرادی که کاردان هستند خانه نشین شده‌اند و تمایلی به کار کردن ندارند و ترجیح می‌دهند کار نکنند. بخشی از این افراد هم مهاجرت کرده‌اند تا فضا برای اشخاصی باز شد که تمایل دارند کار‌های خلاف و غیر قانونی که ما به آنها فساد می‌گویم را انجام دهند. تعداد این نفرات هم متاسفانه زیاد شده‌است

این شخص به من گفت چقدر حقوق می‌گیرم گفتم فلان قدر.دوباره از من پرسید فلان فوتبالیست چقدر گیرش آمده گفتم 500 میلیون. به من گفت چه مدیری هستم که مجموع درآمد سالم می‌شود 50 میلیون ولی فوتبالیستم در سال 500 میلیون درآمد دارد. این تفسیرهای غلط باعث می‌شود تا برخی از مدیران ما هم فکر درآمدزایی شخصی برای خودشان باشند. من احساس می‌کنم فوتبال را زیادی دارند باد می‌کنند. سیاسیون دارند وارد فوتبال می‌شوند و می‌بینیم که سرمربی تیم ملی مستقیم با رئیس جمهور می‌خواهد صحبت کند. از رئیس فدراسیون و وزیر ورزش می‌گذرد می خواهد مستقیم با رئیس جمهور ملاقات کند. این باد کردن اضافی فوتبال است. مریض ما سرطان دارد باید به او مسکن داد نه اینکه قرص‌های شادی‌آور به او دهیم. ورزش ما سرطان دارد و سرطان ورزش ما دولت است. چطور مردم توانستند انقلاب کنند و 8 سال همین مردم جلوی عراق را گرفتند ولی الان این ملت نمی‌تواند فوتبال را اداره کند. واقعا فوتبال از جنگ و انقلاب ما مهمتر است؟

*شاید آنجا خاک و خون بود ولی الان سفره باز است و در فوتبال پول و شهرت وجود دارد.

-اولیایی: دقیقا به نکته درستی اشاره کردید، آنجا جنگ و خاک و خون بود ولی الان فوتبال عامل شهرت و قدرت است و عوامل دولتی نمی‌خواهند آن را از دست دهند. در برنامه ششم قانون داریم که یک ریال دولت حق ندارد به باشگاه‌ها پول دهد ولی از آن‌طرف استقلال و پرسپولیس هنوز دولتی هستند. این چه مدلی است؟ همه ما می‌دانیم این باشگاه‌ها بدهی انباشته دارند و درآمد آنها با هزینه‌ آنها همخوانی ندارد و از جیب دولت آقایان دارند هزینه می‌کنند. اساس فساد این است که بین ورزش آماتور و ورزش حرفه‌ای تفکیک ایجاد نشد.

*با این صحبت‌هایی که شما کردید نمی‌توان انتظار داشت به این زود‌ها این مشکلات حل شود.

-اولیایی: دولت‌ها باید مظهر اراده افکار عمومی باشند. افکار عمومی خیلی از جهت‌گیری‌های جامعه را شکل می‌دهند. خیلی ساده است که چیزی که از جامعه تراوش می‌کند را تبعیت کنیم. دولت‌های مستبد سعی می‌کنند حرف خودشان را اثبات کنند اما دولت‌هایی که در آنها دموکراسی رعایت می‌شود سعی می‌کنند منافع مردم را درنظر بگیرند. کجای اینکار درست است که دولت پول بیت المال که حق مردم است را دست یک افراد بی سواد دهد تا آنها در فوتبال خرج کنند؟ این مساله باید از ریشه درست شود. باید فوتبال را تعریف کنیم که مثلا این فوتبال حرفه‌ای است و این فوتبال آماتور. دولت باید در فوتبال حرفه‌ای این وظایف را انجام دهد و در فوتبال آماتور هم این وظایف را برعهده دارد. اجرا کردن این کار اصلا سخت نیست. اجازه می‌دهند پول دست یک عده افراد خلافکار بیفتد و این نفرات هم می‌دانند که چکونه این پول مفت که در اختیاراش است را چگونه حیف و میل کنند.

*آقای حاج رضایی شما موافق هستید که منشا فساد در فوتبال دولت است؟

-حاج رضایی: من این درک را ندارم چون فقط معلمی کرده‌ام و حرف‌های آقای اولیایی برای من تازگی دارد و برای من تلخ است که منشا فساد در فوتبال دولت باشد. ولی روی کلمه فساد حرف‌ دارم. در چند سال اخیر اخباری از آکادمی باشگاه‌ها شنیدیم و خواندیم که بچه‌‌هایی که پدر پول دار دارند به راحتی جذب می‌شوند. در واقع پدر پول‌دار داشتن این روز‌ها سهم زیادی در فوتبالیست شدن یک فرد دارد. یا حتی مواردی داشتیم که فردی که پدرش فوت شده بود سراغ مادرش رفته‌اند. از این دست اتفاقات تلخ در فوتبال پایه زیاد می‌افتد. حال سوال این است چه کسی به این افراد مجوز کار داده‌است؟ آیا کسی که قابلیت فنی بالایی دارد قابلیت اخلاقی بالا هم دارد؟ فرصت طلبی الان در فوتبال ریشه دوانیده است. من سال 2006 بعد از جام جهانی به صورت شخصی به آلمان رفتم. آنجا یک دوستی بود که با کارشناسان آلمانی آشنا بود که به واسطه این شخص با آنها صحبت کردم. برایم جالب بود آنها گفتند فوتبال ایران بیش از مشکلات فنی مشکلات فرهنگی دارد. من از آنها سوال کردم که دلیل حرف‌شان چیست؟ گفتند 16 تیم در دور اول جام جهانی حذف شدند ولی 15 تیم سرشان را انداختند پایین و به کشورشان بازگشتند ولی شما چرا رئیس فدراسیون خودتان را در همین آلمان عوض کردید؟

اولیایی: آنجا جنگ و خاک و خون بود ولی الان فوتبال عامل شهرت و قدرت است و عوامل دولتی نمی‌خواهند آن را از دست دهند. در برنامه ششم قانون داریم که یک ریال دولت حق ندارد به باشگاه‌ها پول دهد ولی از آن‌طرف استقلال و پرسپولیس هنوز دولتی هستند. این چه مدلی است؟ همه ما می‌دانیم این باشگاه‌ها بدهی انباشته دارند و درآمد آنها با هزینه‌ آنها همخوانی ندارد و از جیب دولت آقایان دارند هزینه می‌کنند

این کار ، مانور قدرت بود که در کشور آلمان انجام شد و این مشکل فوتبال ایران است.یک بازیکن طراح مانند «زیدان» و «پیرلو» در زمین وقتی صاحب توپ می‌شوند قدرت انتخاب 6 بازیکن را دارند ولی بازیکنان عادی هر کدام قدرت پاس 3 بازیکن را دارند. این موضوع را می‌توانیم به سیستم مدیریتی خودمان بسنجیم. در واقع مدیران فوتبالی ما وقتی در این سنجش قرار می‌گیرند عیارشان مشخص می‌شود.من سوال دیگری دارم و آن این است امروز چه کسی بهترین مربی دنیا است؟ به عنوان مثال آنجلوتی. اگر آنجلوتی همین امروز به فوتبال ایران بیاید چه کسی رئیس است؟ در مدیریت ما قطعا آنجلوتی رئیس است. برانکو در بازی برگشت مقابل الاهلی یک پیامی فرستاد .او به طارمی، مسلمان و احمدزاده گفت رئیس منم و تشریف بیاورید بیرون و نتیجه‌اش را هم گرفت. وقتی افراد در فوتبال اران بخاطر چسبیدن به میز تن به هر کاری می‌دهند فساد ایجاد می‌شود. اگر در مساله فرهنگی پیشرفت کنیم آدم کوچگ برای اداره فوتبال انتخاب نمی‌کنیم. فوتبال ورزش بزرگی است و آدم بزرگ می‌خواهد. نمونه‌های زیادی داشتیم که به فوتبال کمک کردند و به اصول خودشان پایبند بودند. فوتبال الان سالاد فصل شد و چیزی که نباید در سالاد باشد امروز در سالا می‌بینیم. من تاسف می‌خورم که رئیس فدراسیون ما به یک کشور خارجی سفر می‌کند تا با سرمربی تیم ملی دیدار کند. در حالی که او باید سرمربی تیم ملی را احضار کند چرا که او رئیس است. وقتی قوانین مستحکم و مدونی نداریم فساد گسترش پیدا می‌کند. هر وقت تیم ملی ما نتیجه گرفت مواجه شدیم با بیانیه کی‌روش. چرا اینقدر بیانیه‌ها توهین آمیز است؟ مقصر کی‌روش نیست، مقصر دولتی است که این چینش را انتخاب کرده‌است.

*بحث دیگر بحث آدم‌هایی است که دارند سوءاستفاده می‌کنند. این افراد درحوزه مدیریت گرفته هستند تا بخش‌های مربیگری و حتی لیدر‌ها. برای مقابله با این افراد باید چیکار کرد؟

-اولیایی: یکی از مفسده‌ها این است بدون داشتن تخصص مسئولیتی را قبول کنید. طرف افسر راهنمایی رانندگی خوبی است ولی او را مدیرعامل باشگاه می‌کنند و مفسده از همین جا شکل می‌گیرد. از فوتبال خوب دفاع نشده‌است و دلیلش هم حضور مدیران موقتی و مدیران ناکارآمد در آن است. مدیران بلد نیستند از حق فوتبال دفاع کنند. به عنوان مثال در بخش مالیات هیچ مدیری نمی‌تواند از حق فوتبالی‌ها دفاع کند. مدیران اجازه داده‌اند از فضای فوتبال سوءاستفاده شود چون مدیری که در باشگاه کار می‌کند هیچ آشنایی با حوزه کاری خود ندارد.این مالیات چماقی است بر سر فوتبال. روزی خدا بیامرز منصورخان پورحیدری به من زنگ که اداره مالیات از من طلب 40 میلیون تومان مالیات کرده‌است، در حالی که من امسال در استقلال 100 میلیون هم نگرفته‌ام، من هم دنبال این موضوع را گرفتم و متوجه شدم که افرادی در اداره مالیات هستند که مالیات را چند برابر می‌کنند و زمانی که فوتبالیست به اداره مالیات می‌رود به او می‌گویند نصف این مبلغ را به من پرداخت کن تا من مشکل مالیاتی را حل کنم. در حالی که اصل مبلغ مالیات یک چهارم مبلغ ذکرشده است که این نفرات را ما شناسایی کردیم و اسامی آنها را به وزارت اطلاعات هم دادیم.

امام علی(ع) یک فرمایشی دارد که باید آن را با طلای ناب نوشت. ایشان می‌فرمایند:وقتی پستی را که قبول می‌کنید که توانایی انجام آن را ندارد دزدی کرده‌اید. امروز اگر بخواهیم یک نفر پنجم به کادر فنی تیمی اضافه کنیم باید کارت مربیگری داشته باشد ولی یک مدیرعامل باشگاه باید پارتی داشته باشد که مهمترین رکن حضور در فوتبال شده است.

-حاج رضایی: نیروهایی هستند که می‌توانند به فوتبال کشور کمک کنند ولی چون هر چیزی را نمی‌پذیرند این افراد به ناچار خارج گود نشسته‌اند. شرم‌آور است که مدیری در یک باشگاه بزرگ کار کند و بگوید وزن توپ فوتبال سه و نیم کیلو گرم است به او می‌گویم آقا توپ 350 گرمی را چگونه سه و نیم کیلو کردی .فقط بهم نگاه کرد. آقای مدیری که تو را به فوتبال آورده‌اند اگر بلد نیستی کاری کنی بنا به فرمایش امام علی کارت با دزدی کردن هیچ فرقی ندارد. در کشورهای صاحب فوتبال اگر بخواهید مربی آکادمی شوید فقط داشتن مدرک مهم نیست. شما با نونهال کار دارید و فقط نیاز نیست که مربی مدرک داشته باشد. اصلا خدای نکرده حرف من فساد اخلاقی نیست ولی این نونهال باید رفتار را از مربی خودش یاد بگیرد. من اگر با آقای اولیایی مشکل دارم ولی اگر واقعا به او احتیاج دارم باید دست یاری به ستمش دراز کنم. نه باید مشکلات شخصی را وارد کار کرد. یک خط‌کشی در فوتبال ما وجود دارد که این آقا نباید وارد کار شود، این غلط است. همین کار راه را برای ورود افرادی که زمینه ساز فساد در فوتبال هستند هم باز می‌کند.

*چه باید کرد؟

-اولیایی: باید در جلساتی با حضور صاحب قدرت تشکیل شود. وزارتخانه و فدراسیون فوتبال باید پاسخگو باشند. اگر سوال جوابی باشد طرف خودش را جمع می‌کند.

-حاج رضایی: بحث باید پینگ پنگی باشد و طرف مقابل هم نظرش را دهد و مردم از صحبت‌های ما و طرف مقابل قضاوت کنند.امکان دارد در بعضی از بخش‌ها واقعا حق با آنها باشد. الان ما به عنوان منتقد صحبت می‌کنیم ولی هیچ کس روبروی ما نیست. باید قدرت گفتگو داشته باشیم. قرار نیست همه با هم موافق باشند.

*آقای اولیایی در اتحادیه باشگاه‌ها چه کارهایی صورت گرفت که هر کسی نتواند به عنوان مدیرعامل وارد چرخه فوتبال شود؟

-اولیایی: در بعضی از کشورها مانند انگلستان انتخاب مدیران دست اتحادیه مدیران باشگاه ها است. در برخی از کشورها هم فدراسیون این کار را انجام می‌دهد. اما ایران از معدود کشورهایی است که هم اتحادیه تصمیم‌گیر است و هم فدراسیون. یک مشکل دیگر هم این است که باشگاه دولتی نمی‌تواند زیرمجموعه یک سازمان مردمی باشد. ما برای انتخاباتی یک مدیر را نامزد کردیم و برای آنکه بتواند در انتخابات شرکت کند نیاز بود ده نفر او را تایید کنند و ما هم نامه‌ای را با امضای ده نفر برای وی جمع آوری کردیم ولی هنوز برگه امضا از اتحادیه بیرون نرفته بود که دو نفر امضای خودشان را پس گرفتند و دلیل آنها این بود از بالا به آنها گفته شد انتخاب آنها نفرات دیگری هستند. دولت قبول نمی‌کند که خودش خرج کند ولی مدیران را نفرات دیگری انتخاب کند.

اولیایی: افرادی که فساد داشتند و فکر می‌کردند بیایند در فوتبال می‌توانند فساد خودشان را بپوشانند. این افراد از فوتبال به فساد نرسیدند در حال حاضر افرادی که در فوتبال هزینه می‌کنند زرنگ هستند و دنبال درآمدزایی هستند. به عنوان مثال افراد سرمایه‌گذار کار تجاری می‌کنند و در کنار فوتبال خودشان را معروف می‌کنند. ولی در ایران طرف کلاهبرداری کرده و سال‌های سال اختلاس کرد و برای اینکه خودش را نجات دهد به فوتبال می‌آورد

ولی یک کار خوبی در اتحادیه صورت گرفت. به عنوان مثال هر سه نفر نامزد نهایی انتخابات فدراسیون فوتبال از مدیران اتحادیه بودند. یک زمانی آقای علی‌آبادی که وزیر ورزش بود می‌خواست به عنوان رئیس فدراسیون انتخاب شود ما با او جلسه‌ای گذاشتیم و اعلام کردیم اصلا کار شما درست نیست و او در آخر به ما گفت که رئیس جمهور از من خواست در انتخابات فدراسیون شرکت کنم چون فوتبال مشکل دارد علی‌آبادی هم دو نفر را با خودش همراه داشت که نفر اول علی کفاشیان بود و نفر دوم شاهرخ شهنازی. ولی فیفا حضور علی‌‌‌آبادی را نپذیرفت و شهنازی کنار رفت و کفاشیان به عنوان رئیس فدراسیون انتخاب شد. کفاشیان بخاطر مهندسی غلط دولت قبل انتخاب شد. ما در اتحادیه گفتیم که دو دوره تثبیت مدیریت را در فدراسیون داشته باشیم. بعد از آن تاج، عزیزمحمدی و آجرلو در انتخابات شرکت کردند که هر 3 نفر در اتحادیه فوتبال به خودباوری رسیدند. یکی از خدماتی که اتحادیه فوتبال کرد کادرسازی بود. عزیزمحمدی و تاج هیچ وقت مدیرعامل باشگاه هم نبودند ولی از حوزه اتحادیه کادرسازی شد. ولی اگر توقع این است که کارهای بالاتری انجام دهیم باید وظایف ما با فدراسیون تعریف شود.

*در این خصوص توافقی هم در گذشته با فدراسیون فوتبال داشتید اما هیچ وقت عملیاتی نشد.

-اولیایی: ما زمان فراهانی که مدیر توانمندی بود یک جلسه با او گذاشتیم و اعلام کردیم که می‌خواهیم بازی‌های لیگ را برگزار کنیم که فراهانی در یک جلسه قبول کرد و ما ساختمان هم گرفتیم ولی دولتی‌ها قبول نکردند. فدراسیون باید امورات باشگاهها را به خودشان بسپارد تا وظایف اتحادیه هم مشخص شود. ولی چون فدراسیون می‌خواهد ناظر باشد و هم تیم‌های ما دولتی هستند به همین دلیل اتحادیه به عنوان اتاق فکر کار می‌کند.

*اتاق فکری که به گفته شما در اتحادیه شکل گرفته است برای فساد درفوتبال چه کار کرد؟

-اولیایی: ما در اتحادیه به مدیران باشگاه‌ها آموزش می‌دهیم. در سال گذشته مدیران را به کلاس‌های آموزشی در 6 کشور اعزام کردیم. برای مدیران هم مانند همه قسمت‌های فوتبال باید کلاس برگزار کرد.

*این کارها بلند مدت است ولی در حال حاضر باید برای معظل فساد چه کاری انجام دادید؟

-اولیایی: بگیر و ببند فوتبال دست ما نیست. این مسائل دست نهادهای نظارتی مانند قوه قضاییه است. هر تشکلاتی باید خودش پایش داشته باشد. تشکیلات باید خودشان جلوی بروز فساد را بگیرند. فسادی که شکل بگیرد دیگر نمی‌توان جلوی آن را گرفت. وقتی مدیرعامل ناآشنا باشد دلال در باشگاه حکم می‌گیرد. وقتی مدیر نالایق در باشگاه کار کند به دلال پست می‌دهد.

*یعنی مدیرعامل درست انتخاب شود همه مشکلات حل می‌شود؟

-اولیایی: اگر مدیرعامل آشنا به فوتبال باشد حدود 70درصد مشکلات حل می‌شود. فوتبال و اداره آن باید به بخش خصوصی واگذار شود.

*ولی اکثر باشگاههای ما خصوصی هستند.

-اولیایی: نه باشگاه خصوصی نداریم. اکثر باشگاهها از جیب دولت خرج می‌کنند.

*مدیر باشگاه خصوصی هم دنبال ضدوبند می‌رود. در چند سال اخیر تعداد زیادی از مدیران باشگاههای خصوصی ما از کشور فرار کردند و یا کارشان به زندان کشیده شد.

-اولیایی: این افراد فوتبال را ظرف عسل دیده‌اند. این مدیران فساد داشته‌اند و فکر می‌کردندبه فوتبال بیایند می‌توانند فساد خودشان را بپوشانند. این افراد از فوتبال به فساد نرسیدند و می‌خواستند از مصونیت مردمی فوتبال استفاده کنند. در حال حاضر افرادی که در فوتبال هزینه می‌کنند زرنگ هستند و دنبال درآمدزایی هستند. به عنوان مثال افراد سرمایه‌گذار کار تجاری می‌کنند و در کنار فوتبال خودشان را معروف می‌کنند. دولت در مورد آموزش‌ها در فوتبال باید سوبسید دهد. بحث دیگر استفاده تبلیغاتی از فوتبال است. در کشورهای دیگر دنیا از این موضوع خیلی استفاده می‌شود. شرکت‌های بزرگ تبلیغاتی در دنیا استادیوم می‌سازند تا 4 تا تبلیغات در استادیوم انجام دهند . ولی در ایران طرف کلاهبرداری کرده و سال‌های سال اختلاس کرد و برای اینکه خودش را نجات دهد به فوتبال می‌آورد.

*راه باز است که می‌آیند.

-حاج رضایی: بله متاسفانه راه خیلی باز است.

-اولیایی:تراکتورسازی پول از کجا می‌آورد که در لیگ برتر حضور دارد . اگر یک نهاد دولتی به این باشگاه پول می‌دهد در کجای بودجه این نهاد آمده که باید برای فوتبال خرج شود؟ اگر قرار است دولت برای فوتبال خرج کند باید به همه باشگاه‌ها پول دهد. یا همین بازیکن سرباز چرا باید فقط برای چند تا باشگاه خاص برود؟ این چه دخل و تصرفی است که در فوتبال شکل گرفته است؟ به عنوان مثال نیروی انتظامی صاحب پاس تهران بود.زمانی که اتفاقات «عبدالمالک ریگی» در زاهدان و فردی به نام «بیجه» اطراف ورامین افتاد مسئولین امنیتی وقتی از مسئولین انتظامی این شهرها علت را جویا شدند آنها اعلام کردند که نیروی لازم را برای مقابله با این حوادث نداشتند. وکیل پرونده حوادث ورامین انسان زرنگی بود و در آن زمان اطلاعاتی از باشگاه پاس درآورد که مثلا باشگاه پاس به مصطفی دنیزلی به عنوان مربی یک میلیارد و دویسیت میلیون تومان را پرداخت کرده است و خداداد عزیزی هم به عنوان بازیکن این تیم پول زیادی گرفته است و همه این پول‌ها از سوی نیروی انتظامی پرداخت شده است این موضوع به بیت رهبری هم کشیده شد و سرانجام تصمیم این شد که دیگر نیروی انتظامی حق ندارد هیچ پولی برای فوتبال و باشگاه پاس خرج کند. به همین دلیل همه رشته‌های باشگاه پاس به جزء فوتبالش منحل شد. نیروی انتظامی هم قصد داشت تیم فوتبال پاس را منحل کند. در جلسه‌ای که با حضور آقای بهروز مرادی استاندار وقت همدان و احمدی مقدم فرمانده نیروی انتظامی برگزار شد تصمیم گرفته شد که به جای اینکه تیم پاس منحل شود به شهر همدان منتقل شود قطعا منقل شدن بهتر از منحل شدن بود. حالا ما یک اشتباهی کردیم و وقتی باشگاه پاس را به همدان انتقال دادیم باید اسم این باشگاه را هم عضو می‌کردیم و فقط از امتیاز آن استفاده می‌کردیم که متاسفانه این کار را انجام ندادیم. اگر الان نهادی پول مستقیم به تراکتور می‌دهد مسئول است چرا که پرداخت پول دولتی به باشگاه‌های فوتبال ممنوع است. اگر 500 میلیارد در فوتبال هزینه می‌شود باید شفاف سازی شود. باید شفاف سازی صورت بگیرد تا تکلیف همه روشن شود. در آکادمی‌ها وضع خیلی بد است یک بازیکنی را به یک آکادمی معرفی کردیم به بازیکن گفتند باید 20 میلیون تومان پرداخت کنید تا عضو باشگاه شود. من به آکادمی زنگ زدم مسئول آکادمی به من گفت از باشگاه هیچ پولی به ما پرداخت نمی‌شود و برای حضور در مسابقات هیات فوتبال از ما پول می‌گیرد و ما هیچ بودجه‌ای برای پرداخت هزینه‌ها نداریم. مفسده این بدتر از دلال‌ها است.

حاج‌‌رضایی:نیروهایی هستند که می‌توانند به فوتبال کشور کمک کنند ولی چون هر چیزی را نمی‌پذیرند این افراد به ناچار خارج گود نشسته‌اند. شرم‌آور است که مدیری در یک باشگاه بزرگ کار کند و بگوید وزن توپ فوتبال سه و نیم کیلو گرم است آقای مدیری که تو را به فوتبال آورده‌اند اگر بلد نیستی کاری کنی بنا به فرمایش امام علی کارت با دزدی کردن هیچ فرقی ندارد

-حاج رضایی: روزی سوار تاکسی شدم و راننده تاکسی به من گفت که پسرم فوتبالش خوب است و من او را به باشگاهی بردم و در آنجا از من خواستند که باید فلان مقدار پول پرداخت کنم تا پسرم عضو تیم شود. من گفتم مسافرکش هستم و این مبلغ را ندارم. دلال به من گفت کار دیگرم چیست گفتم بعدازظهرها در یک شرکت دارویی کار می‌کنم. دلال به من گفت داروی خاص را برای ما بیاور و ما آن دارو را بفروشیم و پسرت را عضو تیم کنیم. راننده تاکسی به من گفت من چیکار کنم گفتم هیچ کدام از این کار را انجام نده. همه به همدیگر وصل هستند. به عنوان مثال در انتخابات هیات استانی 4 نفر شرکت می‌کنند ولی فدراسیون نفری که بدردش می‌خورد را انتخاب می‌کند و 3 نفر دیگر خودبخود کنار می روند. وقتی می‌گوییم مبارزه با فساد آدم بزرگ می‌خواهد آدم بزرگ باید بگوید نه من این کار را نمی‌ کنم. ولی وقتی رئیس هیات با یک مسافرت راضی می‌شود دیگر کاری نمی‌توان انجام داد. پول دین و ایمان اکثریت جامعه فوتبال ما شده‌است. ولی اقلیت شریفی هستند که صدایشان به هیچ جایی نمی‌رسد دیگر می‌خواهید در این فوتبال فساد نباشد. تمام صحبت‌هایی که انجام شد بخش کوچکی از فساد در فوتبال ایران است. راه‌های رسیدن به پول هم ریا و تظاهر این مسائل است که خیلی‌ها بلد هستند این کار‌ها را انجام دهند. یک روزی من بازی تراکتور و پاختاکور در لیگ قهرمانان آسیا را تحلیل می‌کردم و تراکتور هم خیلی سرتر از حریفش بود. اما پاختاکور روی یک لحظه غافلگیری 3 مدافع خودش گل خورد و من در آنجا خیلی انتقاد کردم. دو روز بعد مدیرعامل باشگاه که الان در فوتبال نیست گفت ما به پاختاکور نباختیم و به مفسر تلویزیونی خودمان باختیم. من تعجب کردم که چه قدرتی دارم که می‌توانم از تهران باعث باخت تراکتور شوم. ولی این مدیرعامل باشگاه چطور می‌خواست با صحبت‌هایش جو عمومی را به هم بزند. این آدم که معلوم نیست چطور وارد این فوتبال شده از احساسات مردم سوء استفاده می‌کند. افرادی که به این صورت وارد فوتبال شدند خیلی زیاد هستند.

*مجلس به بحث فساد در فوتبال ورود کرد و 13 مورد هم معرفی کرد که باعث فساددر فوتبال شده‌اند نظرتان در این مورد چیست؟

-اولیایی: ورود مجلس به این کار غلط بود. 6 ماه مانده به انتخابات بود و مجلسی‌ها دنبال کار تبلیغاتی بودند. کمیسیون اصل 90 نمی‌تواند جای قاضی بنشیند و حکم صادر کند. در فوتبال فساد است ولی در جاهای دیگر فساد بیشتر است. همین مقدار هم که است باید توسط سازمان‌های درون خودش مدیریت شود و علتش هم مدیران نالایق هستند. من که به کمیسیون اصل 90 رفتم دیدم چند نفر که خودشان اصل فساد هستند در جلسه می‌خواهند در مورد فساد صحبت کنند. طرف می‌خواست با دستمال کثیف شیشه را تمیز کند. راه این است که برای انتخاب مدیران دقت بیشتری به خرج دهیم و راه دوم اینکه که هیات مدیره باشگاه‌ها هزینه‌های باشگاه‌ها را مشخص کنند. باید در باشگاه‌ها برنامه وجود داشته باشد و روی کار آنها هم نظارت شود. نظارت درونی مهم نیست چون ناظران از رئیس حقوق می‌گیرند ولی نظارت باید از بیرون باشد تا بتواند حساب کتاب باشگاه را دقیق بررسی کند. کسی که می‌خواهد جلوی فساد را بگیرد باید تشکیلات مستقل بیرون و خارج از سیطره دولت باشد. همه جای دنیا ساختار باشگاه مشخص است . یک مالک دارد در کنار چند نفر اعضای هیات مدیره. هیات مدیره برنامه‌نویسی می‌کند و طبق برنامه خودش یک نفر را مدیرعامل انتخاب می‌کند تا برنامه‌هایش را عملی کند اما در ایران اول مدیرعامل انتخاب می‌شود و بعد در کنارش چند نفر را به عنوان هیات مدیره انتخاب می‌کنند. هیچ قانونی وجود ندارد و هیچ برنامه‌ای برای انتخاب مدیرعامل و هیات مدیره باشگاه‌ها وجود ندارد همین موضوع راه را بریا فساد باز گذاشته است.

شعارسال، با اتدکی تلخیص واضافات برگرفته از خبرگزاری آنا، تاریخ انتشار22شهریور96،کدخبر: 273003 ، www.ana.ir