شعارسال: یکی از مسائلی که در حال‌ حاضر قیمت رب گوجه‌فرنگی را دچار چالش کرده، عدم درج قیمت توسط تولیدکنندگان است‌. آن‌ها محصول خود را به‌صورت کلامی و با قیمت توافقی به واحدهای فروش عرضه می‌کنند و هر یک از واحدهای فروش نیز محصول را با قیمت تشخیصی خود و تا سقف مشخصی به مشتریان می‌فروشند!

طی روزهای گذشته برخی خرده‌فروشی‌ها هر قوطی رب گوجه‌فرنگی را به قیمت بیش از ۲۰ هزار تومان عرضه می‌کردند و این‌ در حالی است که قیمتی روی بسته‌بندی این محصولات درج نشده بود‌. به گفته یکی از فروشندگان، تولیدکننده مربوطه، هر قوطی رب گوجه‌فرنگی را با قیمتی معادل ۱۶ هزار و ۵۰۰ تومان به او فروخته بود و این واحد فروش نیز قیمت نهایی را برای مشتری معادل ۲۰ هزار تومان تعیین کرده است‌. مدیر و صاحب یکی از دو کارخانه فعال در استان بجنورد در زمینه چرایی افزایش افسار گسیخته قیمت رب گوجه‌فرنگی و علل آن گفت: سال گذشته قیمت هر قوطی متوسط (۸۰۰ گرمی رب) نزدیک به ۵۰۰ تومان بود؛ اما امسال حتی با قیمت سه‌هزار تومان هم در تهیه آن مشکلات عدیده‌ای داریم‌. الهامی ضمن انتقاد به شرایط مصرف و خرید خانوارها، درباره وضعیت فعلی عنوان کرد: افزایش قیمت گوجه از ۵۰۰ تومان در سال گذشته به دوهزار و 200 تومان در شرایط کنونی، گرانی قوطی و درب آن، افزایش هزینه حامل‌های انرژی از پنج‌میلیون تومان پارسال به نزدیک ۸۰ میلیون تومان امسال، سرفصل‌هایی برای این نابه‌سامانی کنونی است‌.

الهامی درباره قیمت تمام‌شده یک کیلو رب با احتساب مواد اولیه، هزینه تکنولوژی و بسته‌بندی گفت: برای تهیه یک کیلو رب باید پنج کیلوگرم گوجه آن‌هم به‌شرط مرغوب بودن آن، سه‌هزار تومان هزینه قوطی و درب آن در نظر گرفت که در مجموع ۱۴ هزار تومان را می‌توان مدنظر داشته باشیم‌. وی ادامه داد: این هزینه را باید با هزینه نیروی کار و تجهیزاتی که از صبح تا شب شروع به‌کار می‌کنند که خود یعنی مصرف گاز و آب را در نظر گرفت‌. الهامی ادامه داد: کارخانه‌ای که ظرفیت تولید آن یک‌هزار تن در روز است وقتی با ۱۰ درصد ظرفیت کار کند، یعنی شما در ازای پرداخت هزینه یک‌هزار تن باید منتظر سود ۱۰۰ تن باشید و این به معنی نرسیدن تراز مالی به سود مدنظر سرمایه‌گذاری انجام‌ شده در این واحد است که در درازمدت منجر به تعطیلی می‌شود‌.

صادرات بی‌رویه گوجه باعث کاهش عرضه و افزایش قیمت شد‌

اسدالله کارگر، رئیس اتحادیه فروشندگان میوه و سبزی، با اشاره به این‌که مشکل کاهش عرضه گوجه‌فرنگی حل شده است، گفت: صادرات بی‌رویه، جمع‌آوری گوجه برای کارخانه‌های رب و تعطیلات تاسوعا و عاشورا هم‌زمان باعث افزایش قیمت گوجه‌فرنگی شد‌؛ چراکه جمع‌آوری گوجه برای کارخانه‌های رب‌سازی در شرایط عادی مشکلی ایجاد نمی‌کند، اما در زمان تعطیلات و همچنین صادرات بی‌رویه این محصول باعث کاهش عرضه و افزایش قیمت شد‌. وی افزود: با توجه به این‌که در تعطیلات تاسوعا و عاشورا که ‌کارگران، کامیون‌داران و توزیع‌کنندگان کار نمی‌کنند، کاهش عرضه این محصول در بازار تشدید شد‌. کارگر همچنین خاطرنشان کرد: اگر تا اطلاع ثانوی ممنوعیت صادرات گوجه‌فرنگی اجرا شود، عرضه این محصول به حد نصاب خواهد رسید‌. رئیس اتحادیه فروشندگان میوه و سبزی با اشاره به این‌که یکی از عوامل اصلی افزایش قیمت‌ها، تقاضای بیش از حد کشورهای همجوار است، گفت: صادرات و ارزآوری برای کشور زمانی مجاز است که از نظر داخلی تأمین باشیم‌.

به گفته وی، کاهش ارزش پول ایران باعث شده فروش محصولات داخلی به‌صورت قانونی یا غیرقانونی در مرزها، سود بالایی به همراه داشته باشد که در نتیجه آن تمایل تولیدکنندگان به صادرات افزایش یافته است و از طرف دیگر خرید محصولات ایرانی برای کشورهای همجوار بسیار ارزان تمام می‌شود‌.

افزایش 5/2 برابری صادرات گوجه‌فرنگی در سال جاری

غلامرضا تقوی، مدیرکل دفتر امور گلخانه، گیاهان دارویی و قارچ خوراکی وزارت جهاد کشاورزی، با اشاره به افزایش 5/2 برابری صادرات گوجه‌فرنگی در سال جاری اظهار کرد: صادرات گوجه‌فرنگی در سال گذشته 136 هزار تن بود که در سال جاری به 306 هزار تن رسیده و بازار خوبی در کشور‌های همسایه، آسیای میانه و روسیه پیدا کرده است‌. این مقام مسئول با اشاره به این‌که صادرات گوجه‌های تولید فضای باز و گلخانه، ممنوع نیست، افزود: این گوجه‌ها تأمین‌کننده رب نیز هستند، گوجه گلخانه بیش‌تر مصرف تازه‌خوری می‌شود و برای کارخانجات رب به‌صرفه نیست از این نوع گوجه‌ها استفاده کنند. وی افزود: بین میزان گوشت و آب گوجه، رابطه‌ای وجود دارد و این میزان باید به‌صرفه باشد تا کارخانجات از آن استفاده کنند. تقوی گفت: از ابتدا نیز تولید گوجه‌های گلخانه برای صادرات بوده و با این هدف تولید شده‌اند؛ بنابراین نباید اجازه دهیم به این جایگاه صادراتی خدشه‌ای وارد شود.

برای واردات گوجه‌فرنگی از چین درخواست داده‌ایم

سیدمحمد میررضوی، دبیر سندیکای صنایع کنسرو ایران، یکی دیگر از دلایل افزایش قیمت رب را گران شدن قوطی و درهای آسان‌باز شو و درهای ساده رب عنوان کرد و گفت: از ابتدای فصل برداشت گوجه‌فرنگی با توجه به کم‌آبی پیش آمده نسبت به کمبود گوجه‌فرنگی هشدار دادیم و در جلسات برگزار شده در وزارت صنعت، معدن و تجارت، وزارت جهاد کشاورزی و کمیسیون صنایع مجلس شورای اسلامی نیز درخواست ممنوعیت صادرات این محصول ارائه کردیم؛ اما دستور ممنوعیت صادرات گوجه فرنگی توسط وزیر صنعت، معدن و تجارت وقتی صادر شد که از اوج فصل برداشت گذشته‌ایم و گوجه‌فرنگی‌ها صادر شده‌اند‌. وی با بیان این‌که قیمت گوجه از زمان اعلام ممنوعیت صادرات تغییری نکرده، گفت: برای واردات گوجه‌فرنگی از چین درخواست داده‌ایم؛ چراکه بیش‌تر گوجه داخل به عراق صادر شده است‌. درحالی که صادرکنندگان حاضر به برگشت ارز خود به سامانه نیما نیستند و ارز خود را در بازار آزاد فروخته یا حتی به کشور باز نمی‌گردانند نباید اجازه صادرات به آن‌ها داد‌. از طرفی باید به تنظیم بازار داخلی نیز توجه توجه داشت و مسئولان نباید به یک‌باره اجازه صادرات کالاهای مورد نیاز مردم را حجمی بدهند که بازار داخلی با کمبود مواجه شود‌.

احتکار رب گوجه‌فرنگی در بازار شایعه است

قاسمعلی حسنی، دبیرکل بنکداران مواد غذایی، گفت: با توجه به آن‌که رب گوجه‌فرنگی کالای غیراستراتژیک است، از این رو احتکار آن در بازار شایعه‌ای بیش نیست‌. وی گرانی رب گوجه‌فرنگی را مقطعی دانست و افزود: هم‌اکنون عوامل متعددی نظیر افزایش قیمت گوجه‌فرنگی، قوطی، بسته‌بندی و مشکلات در حمل و نقل همگی دست به دست یکدیگر داده است تا قیمت رب گوجه‌فرنگی در بازار افزایش یابد که مجدداً با برداشت انبوه گوجه‌فرنگی، قیمت کاهش خواهد یافت‌. حسنی ادامه داد: با وجود آن‌که از هر چهار کیلو گوجه یک کیلو رب به دست می‌آید، از این رو با احتساب هزینه‌های مختلف نظیر قوطی، در پلاستیکی، کارتن و سود کارخانه/ دار، قیمت برای مصرف‌کننده بالا می‌رود؛ اما این دلیلی نمی‌شود که کارخانه‌های رب با قیمت‌های نامعقول محصول را در بازار عرضه کنند‌. این مقام مسئول با اشاره به این‌که جو روانی و شایعه پراکنی مبنی‌بر کمبود رب گوجه‌فرنگی در بازار بر گرانی‌ها دامن زده است، بیان کرد: براین اساس از سازمان حمایت از تولیدکننده و مصرف‌کننده انتظار می‌رود که قیمت واقعی رب گوجه‌فرنگی را طبق هزینه‌های تولید محاسبه و اعلام کند؛ چراکه نرخ 18 هزار و 500 تومان برای هر قوطی رب گوجه‌فرنگی غیرواقعی است‌. وی با انتقاد از ممنوعیت صادرات گوجه‌فرنگی تصریح کرد: صادرات گوجه‌فرنگی هیچ ارتباطی به گرانی رب گوجه ندارد، از این رو از مسئولان انتظار می‌رود که نسبت به این موضوعات آگاهانه‌تر تصمیم بگیرند؛ چراکه صادرکنندگان بازارهای هدف را یک شبه به دست نیاوردند‌. دبیرکل بنکداران مواد غذایی با اشاره به این‌که کمبودی در گوجه‌فرنگی و رب گوجه‌فرنگی نداریم، افزود: با توجه به شرایط کنونی و جو‌سازی‌های اخیر به خانوار توصیه می‌شود که از خرید غیرضرور اجتناب کنند تا با سوءاستفاده دلالان قیمت‌ها بیش از پیش در بازار افزایش نیابد‌.

حضور دلالان علت اصلی گرانی رب است

علی باخرد، معاون نظارت بازرسی سازمان صنعت معدن و تجارت خراسان رضوی، با بیان این‌که با توجه به مشکلاتی که در چند هفته گذشته در تأمین کالا‌های اساسی ازجمله گوجه‌فرنگی به وجود آمده، قیمت رب نیز به شکل کاذب افزایش پیدا کرده، اظهار کرد: علت اصلی این گرانی حضور پررنگ دلالان بوده، به نحوی که قیمت هر قوطی رب گوجه فرنگی در خرده‌فروشی‌ها تا ۱۵ هزار تومان هم رسیده است‌. وی با اعلام این‌که سازمان صنعت، معدن و تجارت استان شبکه‌های توزیع تعریف شده‌ای را برای توزیع مستقیم رب ایجاد کرده است، افزود: نزدیک به ۴۰ واحد تولیدی اعلام آمادگی کردند تا از این طریق کالای خود را به دست مصرف‌کنندگان برسانند‌.

سایت شعارسال، با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از روزنامه سبزینه، تاریخ انتشار: 10مهر1397 ، کدخبر: 55191: www.sabzineh.org