شعار سال: حريف سوم ايران در بازي دوستانه، ونزوئلا است که پيش‌تر قرار بود در ورزشگاه آزادي به مصاف ايران برود ولي با اعلام فدراسيون اين کشور از سفر به ايران انصراف داد. علت اما جالب بود؛ نخوردن مُهر ويزاي کشور ايران در پاسپورت بازيکنان ونزوئلا به دليل مسائل تحريم توسط کشور آمريکا! فدراسيون فوتبال ايران هم پذيرفت اين مسابقه در کشور قطر برگزار شود و باتوجه به ارتباط خوب سياسي دولت ايران و قطر، هزينه‌هاي اين سفر مقرون‌به‌صرفه برآورد شده است. مسئله‌اي که بيشتر از انتخاب حريفان ايران در ديدارهاي دوستانه سروصدا کرده، اعتراض بازيکنان و اعضاي کادر فني به تخصيص‌نیافتن بودجه کافي به تيم ملي است.

کاپيتان شجاعي؛ صداي اعتراض به کاستي‌ها
بعدازاینکه بازيکنان ايران به‌صورت کاملا هماهنگ‌شده در اعتراض به بي‌توجهي فدراسيون فوتبال، صفحات اينستاگرام خود را غيرفعال کردند، مسعود شجاعي در آخرين تمرين ملي‌پوشان قبل از سفر به قطر، اعتراض کم‌سابقه‌اي را نسبت به شلختگي در اداره امور تيم ملي ايران مطرح کرد: «با کمال احترامي که براي همه قائل هستم، مجبورم از اين جمله استفاده کنم. باز هم از همه عذرخواهي مي‌کنم اما احساس مي‌کنم که آقايان ما را احمق فرض کرده‌‌اند و نمي‌خواهند هيچ ارزشي براي ما قائل شوند. در دو جام جهاني که حضور داشتيم ۲۰ ميليون دلار پول به فوتبال تزريق کرديم اما پول‌ها کجا رفتند. چرا کسي پاسخ‌گو نيست؟ شما در کجاي دنيا ديده‌ايد که تيم ملي به دنبال پيراهن، بازي تدارکاتي و ديگر امکانات اوليه تيم ملي باشد. آيا درست است که ما بازي تيم ملي خود را در قطر برگزار کنيم؟ چرا شأن فوتبال ايران را پايين مي‌آورند و احترامي براي فوتبال کشور قائل نيستند؟». از صحبت‌هاي شجاعي اين‌طور به نظر مي‌رسد که هنوز پاداش فيفا و کنفدراسيون فوتبال آسيا براي تيم ملي ايران هزينه نشده، يا اگر هم هزينه شده، آن‌طور قابل ملاحظه نبوده که صداي ملي‌پوشان را درآورده است. اما در ابتدا بايد بررسي کرد اعتراضات بازيکنان تيم ملي ايران، نسبت از دريافت‌نکردن پاداش‌هاست يا در جهت توسعه فوتبال ايران؟ به اين خاطر که ساختمان پک با کمک‌هزينه فيفا بازسازي شد و مسعود شجاعي و ساير ملي‌پوشان بارها در مصاحبه‌هايشان اذعان داشتند که يکي از مجهزترين ساختمان‌هاي تيم ملي را در اختيار دارند.

رقم واقعي پاداش‌هاي دو جام جهاني براي فوتبال ايران چقدر است؟
اما با بررسي جوايز دو دوره جام‌‎جهاني و پاداش‌هاي اي‌اف‌سي مي‌توان برآورد دقيق‌تري ازصحبت‌هاي شجاعي داشت. در جام جهاني 2014 فدراسيون فوتبال ايران با صعود تيم ملي، مبلغ 5.8 ميليون يورو به‌عنوان پاداش از فيفا نصيبش شد. پاداش فيفا بابت صعود ايران به جام جهاني 2018 روسيه هم رقم درخورتوجهي است؛ ضمن اينکه AFC هم مبلغ 1.28 ميليون يورو به تيم‌هاي صعودکننده از آسيا بابت آماده‌سازي اهدا کرد. اما ميزان پاداش ايران در جام جهاني که بايد از فيفا بگيرد، چقدر است؟ اين رقم 6.8 ميليون يورو بابت انجام سه مسابقه گروهي است. با حساب‌و‌کتابی ساده پاداشي که ايران در اين دو دوره گرفته چيزي نزديک به 13.8 ميليون يورو يا حدودا 16 ميليون دلار است.

پول‌ها چه شد؟
گرفتن پاداش رفتن به جام جهاني براي فدراسيون ايران هرگز کار ساده‌اي نبوده؛ اين پاداش‌ها درست در مراحلي نصيب ايران شد که تحريم‌ها مانع از انتقال پول فيفا به حساب فدراسيون شده است؛ برای مثال رقم پاداش جام جهاني 2014 نزديک به يک‌سال‌و‌نيم توسط فيفا بلوکه شده بود که بعد از امضاي برجام و بهينه‌شدن روابط بين‌بانکي، پاداش‌هاي مربوط به جام جهاني به ايران رسيد؛ حداقل اين چيزي است که مهدي تاج آن را تأييد مي‌کند و مي‌گويد: «فيفا و سفارتخانه ايران در سوئيس در راستاي تقاضاي فدراسيون فوتبال براي پرداخت پول‌ها به حساب متعلق بازشده توسط بانک ملت در بانکي در برن سوئيس به توافق رسيده‌‌اند. بعدازاینکه فيفا اين يک‌ميليون و٤٠٠ هزار يورو را به حساب مورد نظر واريز کرد،‌ بانک ملت پول را به حساب سفارت ايران در سوئیس واريز مي‌کند و سپس در گردش مالي سوم، سفارت ايران پول را به حساب وزارت امورخارجه واريز خواهد کرد و در مرحله چهارم و نهايي وزارت امور خارجه پول را در ايران به حساب فدراسيون فوتبال واريز مي‌کند.»
صحبت‌هاي تاج فقط درباره 1.4 ميليون يورو از اين پاداش‌هاست و به نظر مي‌رسد که مابقي رقم تا 5.8 ميليون يورو هم به طرق مختلف به فدراسيون فوتبال رسيده؛ اما همه آنها به جيب فدراسيون نرفته؛ از اين رقم پاداش صعود بازيکنان به جام جهاني پرداخت شده، درصد کي‌روش که 10 درصد از سهم پاداش در راه رسيدن به جام جهاني بوده هم پرداخت شده است. ضمن اينکه طبق همان توافق قديمي، بخشي از همان رقم هم دوباره براي پرداختن دستمزد کي‌روش که رقم قابل‌توجهي است پرداخت شده. به طور مختصر مي‌توان گفت که فدراسيون فوتبال پاداش صعود ايران به جام جهاني 2014 را به طور کامل گرفته، ولي جزئيات ريزتري از خرج آن منتشر نشده است. تکليف پاداش صعود به جام جهاني 2014 که مربوط به همان سال‌هاست، ولي ديرتر به حساب فدراسيون واريز شده تقريبا مشخص است و بحث زيادي درباره چگونگي خرج آنها وجود ندارد، ولي مسئله‌اي که مي‌توان الان به طور ريزتري به آن اشاره کرد، پاداش‌هاي مربوط به جام جهاني 2018 است؛ در بالا اشاره شد با توجه به پاداش AFC و فيفا اين رقم معادل هشت ميليون يورو مي‌شود، اما به طور مشخص دو ميليون يورو از اين رقم خرج کمپ تيم ملي در روسيه شده؛ همان کمپ مجهزي که فيفا، هزينه‌اش را از روي اين پول‌ها کسر کرده است. 10 درصدش هم که پاداش کي‌روش بوده؛ يعني چيزي نزديک به 800 هزار يورو؛ اينکه اين رقم به کي‌روش داده شده يا نه هنوز مشخص نيست. با حسابي ساده مي‌توان گفت نزديک به سه ميليون يورو از اين پول پاداش‌ها در همين دو کانال خرج شده. البته دوباره بايد به اين مورد هم اشاره شود که با توجه به بلوکه‌شدن حساب کارلوس کي‌روش در سوئيس، دوباره رايزني فدراسيون فوتبال با فيفا جواب داد و مقرر شد دستمزد اين مربي را از همان پول‌هاي ايران در فيفا، از روي همان پاداش‌ها پرداخت کنند. حالا اگر فرض بر آن باشد که دستمزد يک سال کي‌روش و کادر فني‌اش هم از اين محل پرداخت شده باشد، چيزي نزديک به دو ميليون يوروی ديگر هم بايد کسر شود. بااين‌حساب هنوز سه ميليون يوروی ديگر، ايران بايد از فيفا دريافتي داشته باشد؛ البته همه اين موارد به شرطي است که پاداش و دستمزد کي‌روش پرداخت شده باشد.

پاداش پرداخت‌نشده بازيکنان
سؤالي که در اين ميان مطرح مي‌شود اين است که آيا اين سه ميليون يورو وارد ايران شده است؟ پاسخ مشخصي نمي‌توان داد، ولي آن‌طور که علي سليماني، خزانه‌دار فدراسيون فوتبال، به سايت فدراسيون مي‌گويد، هيچ پولي وارد ايران نشده است. «فدراسيون فوتبال تاکنون موفق به انتقال درآمدهاي خود از فيفا نشده و هيچ‌گونه کمکي از نهادي ديگر بابت تيم ملي نداشته است». از قرار معلوم پاداش صعود بازيکنان به جام جهاني هم که قرار بوده از همين رقم پرداخت شود به آنها داده نشده؛ موردي که ناراحتي و اعتراض عده‌اي از بازيکنان را هم در پي داشته؛ بازيکنان تيم ملي برحسب تعداد بازي‌هايي که براي اين تيم داشته‌اند، با ضريب مشخصي از پول باقي‌مانده سهم دارند که مي‌تواند بخشي از رقم مانده را دربر بگيرد، ولي هنوز مشخص نيست مابقي پول اين پاداش که مي‌تواند خرج يک اردوي شيک و درخور توجه شود، کجاست و قرار است چگونه خرج شود.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه شرق، تاریخ انتشار 29 آبان 97، شماره: 3296