شعار سال:اقدامی که ۵ روز پس از حمله پهپادهای امریکایی به کاروان حامل سردار قاسم سلیمانی، فرمانده سپاه قدس ایران و ابو مهدی المهندس، از فرماندهان بلندپایه حشد الشعبی و به شهادت رساندن آنها صورت گرفت و به تعبیر رهبر معظم انقلاب به «سیلی» به دولت امریکا تعبیر شد. سپاه پاسداران انقلاب اسلامی صبح دیروز و کمی پس از اصابت موشکهای ایرانی به پایگاه نظامی امریکا در اطلاعیهای تأیید کرد که «نیروی هوافضای سپاه در عملیاتی موفقیت آمیز به نام شهید سلیمانی با شلیک دهها فروند موشک زمین به زمین پایگاه عین الاسد را درهم کوبیدند.» پایگاه هوایی عینالاسد که بزرگترین پایگاه نیروهای نظامی ایالات متحده در عراق محسوب میشود، در استان الانبار- غرب عراق - قرار دارد. این پایگاه در زمان رهبری صدام در دهه ۸۰ میلادی در منطقهای بیابانی در ۱۶۰ کیلومتری غرب بغداد ساخته شد اما پس از حمله امریکا به این کشور در سال ۲۰۰۳ به یکی از بزرگترین پایگاههای امریکا در منطقه تبدیل شد. «عینالاسد» در سال ۲۰۰۹ به نیروهای عراقی واگذار شد اما چند سال بعد که مورد حمله نیروی تروریستی داعش قرار گرفت، امریکاییها مجدداً آن را در اختیار گرفتند و به مرکز اصلی فرماندهی، طراحی و عملیات نظامی خود در منطقه تبدیل کردند. دونالد ترامپ، رئیس جمهوری امریکا در سال ۲۰۱۸ ازآن بازدید کرد. وزارت دفاع امریکا ساعاتی بعد از حمله نظامی ایران، تأیید کرد که موشکهای ایرانی به پایگاه عین الاسد و یک پایگاه دیگر در اربیل شلیک شده است. جاناتانهافمن از مقامهای وزارت دفاع امریکا در بیانیهای گفت: «تقریباً ساعت ۵:۳۰ به وقت شرق امریکا در روز ۷ ژانویه، ایران بیش از ۱۰ موشک بالستیک علیه نیروهای ارتش امریکا و نیروهای ائتلاف در عراق شلیک کرد. روشن است که این موشکها از ایران شلیک شده و حداقل دو پایگاه نظامی عراق را که میزبان ارتش امریکا و خدمه ائتلاف در عین الاسد است هدف گرفته است.» با این حال خبرهای رسمی و بیانیه سپاه حکایت از آن دارد که حمله موشکی ایران تنها یک هدف و همان پایگاه عین الاسد داشته است.
ارتش جمهوری اسلامی ایران و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در بیانیههای مهمی که بعد از این حمله نظامی منتشر کردند، امریکا را در جریان عواقب پاسخگویی به اقدام تلافیجویانه خود قرار دادند. چه این هشدار در قالب پیامی برای مایک پمپئو، وزیر خارجه امریکا از سوی وزارت امور خارجه نیمه شب گذشته و همزمان با انجام عملیات نظامی ایران به سفیر سوئیس به عنوان کشور حافظ امریکا در تهران اعلام شد.
حمله نظامی ایران که پاسخی رسمی به حمله تروریستی جمعه گذشته امریکا بود در شرایطی صورت گرفت که ترامپ پیشتر در چندین موضعگیری به ایران بابت پاسخ تلافیجویانه هشدار داده و مدعی شده بود چنانچه ایران هر یک از مراکز نظامی امریکا را هدف حمله قرار دهد، با واکنش جدی و انجام یک حمله نظامی گسترده از سوی این کشور رو به رو خواهد شد. ترامپ ادعا کرده بود که امریکا ۵۲ هدف را در ایران که جزو مراکز فرهنگی به شمار میآیند در معرض اهداف نظامی خود قرار داده است. با وجود این تهدیدات، مقامهای ایرانی اقدام نظامی امریکا علیه فرمانده پرآوازه ایرانی را با حمله به مهمترین مرکز نظامی واشنگتن در خاورمیانه تلافی کردند؛ حمله ای که برای نخستین بار بعد از جنگ جهانی دوم، یک پایگاه نظامی امریکا را در یک حمله رسمی هدف قرار میداد. ناگفته پیدا بود که توان پدافندی امریکا در عراق در برابر موشکهای ضد راداری ایران حرفی برای گفتن نداشت و همه موشکهای ایرانی با کمترین خطا بر پایگاه عین الاسد امریکا فرود آمد و خسارات گستردهای به بار آورد.
حملهای که فراتر از خسارت در جغرافیای این مرکز نظامی، قدرت بازدارندگی ایران را در معرض نمایش گذاشت و امریکا را ناگزیر با واقعیت توان موشکی گسترده ایران در منطقه روبهرو کرد. تقویت قدرت بازدارندگی ایران سیاستی بود که پیشتر با هدف مواجهه با حضور قدرتهای خارجی در منطقه از سوی جمهوری اسلامی دنبال میشد و این بار پاسخ بهنگام به اقدام امریکا با بهرهگیری از موشکهای پیشرفته ایرانی، لزوم پیگیری مستمر این سیاست را برای ایجاد توازن منطقهای یادآور شد. هر چند دونالد ترامپ، رئیس جمهوری امریکا در سخنانی که دیشب بعد از حمله نظامی ایران مطرح کرد، کوشید ابعاد خسارت گسترده حمله موشکی ایران را ناچیز جلوه دهد و فرمان ترور سردار ایرانی را در امتداد سیاستهای متناقض منطقهای خود توجیه کند اما ناگفته پیدا بود که او از مواضع چند روز گذشتهاش مبنی بر اینکه هر اقدام نظامی ایران با واکنش امریکا روبهرو خواهد شد، عقبنشینی کرده است. رویدادی که بی تردید به نگرانی واشنگتن از آغاز یک جنگ بزرگ نظامی با جمهوری اسلامی و پیشبینیناپذیری عواقب دامنهدار آن مرتبط میشود؛ چه مقامهای ایرانی به صراحت در پیامهای پیدا و پنهان خود بر آمادگی تمام عیار جهت رویارویی جدی با امریکا تأکید داشتند.
حمله با اطلاع دولت عراق
وزیر امور خارجه ایران حمله تلافی جویانه نیمه شب به پایگاه نظامی امریکا را در چارچوب بهرهگیری از حق ایران بر اساس ماده ۵۱ منشور سازمان ملل متحد دانست و گفت:«ایران اقدامات متناسب درخصوص دفاع از خودش را مبتنی بر ماده ۵۱ منشور سازمان ملل متحد اتخاذ کرد و پایگاههایی را که از آنجا حمله مسلحانه علیه شهروندان ما و مقامات ارشد ما صورت گرفته بود، مورد هدف قرار داد.» ظریف این نکته را هم یادآور شد که ایران به دنبال تشدید بحران یا جنگ نیست اما از خود در برابر هر تجاوزی دفاع خواهد کرد» وزیر امور خارجه ایران همچنین درباره ادعای مطرح شده مبنی بر اینکه اقدام ایران تمامیت ارضی عراق را مورد هدف قرار داده، گفت: «اقدام ایران در ارتباط با پایگاهی بوده که علیه سردار سلیمانی و شهید ابومهدی و سایر شهدای فاجعه جنایتکارانه امریکا صورت گرفته و با اطلاع دولت عراق بوده و قبلاً همان طور که دولت عراق اعلام کرده به اطلاع نیروهای مسلح عراق و دولت عراق رسیده است.» عبدالکریم خلف، سخنگوی نخست وزیر عراق هم این اظهارات ظریف را تأیید کرد و گفت: «کمی بعد از نیمه شب گذشته پیامی شفاهی رسمی از سوی جمهوری اسلامی ایران مبنی بر اینکه پاسخ ایران به ترور سردار سلیمانی آغاز شده است یا کمی بعد آغاز خواهد شد دریافت کردیم. ایران بدون اینکه پایگاههای مورد هدف را به طور دقیق بگوید اعلام کرد که حملات آنها تنها مکانهای حضور نیروهای ارتش امریکا در عراق را هدف قرار خواهد داد.» پیشتر هم عادل عبدالمهدی، نخست وزیر عراق در پیامی که در صفحه رسمی خود در فیسبوک منتشر کرده گفته بود که تهران این حمله را به بغداد اطلاع داده بود. مجید تخت روانچی، نماینده ایران در سازمان ملل متحد نیز در نامه ای به آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل ضمن دفاع از حمله نظامی ایران به پایگاه «عین الاسد» بار دیگر تأکید کرد که ایران اقدامات لازم و متناسب علیه هرگونه تهدید یا استفاده از زور اتخاذ خواهد کرد. در این نامه تأکید شده که اقدام ایران واکنش متقابل است و تهران خواستار جنگ نیست.
درخواست خویشتنداری از ایران و امریکا
چنانکه انتظار میرفت اقدام نظامی ایران علیه امریکا نگرانی جامعه جهانی را برانگیخت. آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل در بیانیهای با اشاره به تنشهای پیش آمده در منطقه خواستار کاهش تنش، خویشتنداری حداکثری، از سرگیری گفتوگوها و تجدید همکاریهای بینالمللی شد. همچنین استفان دوجاریک، سخنگوی سازمان ملل با صدور بیانیهای گفت: «این وظیفه ماست که از آغاز یک جنگ - جنگی که دنیا توان آن را ندارد - در منطقه خلیج فارس جلوگیری کنیم.» «اورسولا فون در لین»، رئیس کمیسیون اروپا نیز در واکنش به انتقام موشکی ایران از امریکا اعلام کرد: «استفاده از سلاح در بحران عراق، باید فوراً متوقف شود.» رهبران جهان هم خواستار خویشتنداری ایران و امریکا شدند و از شهروندان خود خواستند تا از سفر به عراق خودداری کنند.
به گزارش خبرگزاری کیودو «آبه شینزو» نخستوزیر ژاپن سفر خود به غرب آسیا را که قرار بود شنبه هفته آینده آغاز شود به واسطه ناآرامیها در منطقه لغو کرد. «یوشیهیده سوگا» دبیرکابینه و سخنگوی دولت ژاپن نیز اعلام کرد که توکیو عمیقاً از افزایش تنشها نگران است و توکیو به دنبال یک راهحل دیپلماتیک است. دومینیک راب، وزیر امورخارجه انگلیس در واکنش به حمله موشکی ایران بدون اشاره به اقدام واشنگتن در به شهادت رساندن سردار قاسم سلیمانی و همراهانش تنها از ایران خواست که در مسیر کاهش تنشها گام بردارد. «هایکو ماس»، وزیر خارجه آلمان هم با محکوم کردن انتقام موشکی ایران از امریکا گفت: «از ایران میخواهیم که از گامهای بعدی که منجر به تنشزایی بیشتر میشود، اجتناب کند.» ژان ایو لودریان وزیر امور خارجه فرانسه نیز در توئیتر خود در مورد حمله موشکی ایران نوشت: «فرانسه آخرین حملات ایرانیان به نیروهای امریکایی در عراق را محکوم کرده و بر اهمیت حفظ نبرد علیه داعش ضمن احترام به حاکمیت عراق تأکید میکند.» او تأکید کرد که فرانسه با همه طرفها در تماس است و تلاش خواهد کرد تا از تلاشها برای کاهش تنشها اطمینان حاصل کند.»
وزارت خارجه چین نیز شرایط خاورمیانه را شکننده خواند و با صدور بیانیهای در واکنش به انتقام موشکی ایران، گفت: «تشدید تنشها در خاورمیانه به نفع هیچکسی نیست.» کشورهای منطقه هم با نگرانی تحولات تنشآمیز میان ایران و امریکا را رصد کرده و از ایران و امریکا خواستند راهی برای کاهش تنشها پیدا کنند. «یوسف بن علوی» وزیر خارجه عمان تأکید کرد در شرایط کنونی فرصتی برای میانجیگری بین تهران و واشنگتن وجود ندارد. فقط کشورهای عربی منطقه نبودند که با نگرانی خواستار کاستن تنشها شدند، شماری از نمایندگان جمهوریخواه امریکا نیز از دولت این کشور خواستند که خویشتنداری به خرج دهد. میچ مککانل، رهبر جمهوریخواهان در سنای امریکا، گفته است که «امریکا قدرت آن را دارد که خویشتنداری نشان دهد و اگر لازم باشد در زمان و مکانی که بخواهد واکنش داشته باشد.» مککانل همچنین با رئیس جمهور امریکا مکالمهای تلفنی داشته است و گفته ایران در برنامه موشکهای بالستیک پیشرفتهای چشمگیری داشته است. لیندزی گراهام، سناتور ارشد جمهوریخواه نیز گفته «از نظر او تلافی به صرف تلافی در حال حاضر لازم نیست.»
این واکنشها در ابراز نگرانی از حمله نظامی ایران درحالی بود که «بنیامین نتانیاهو»، نخستوزیر رژیم صهیونیستی با اعلام حمایت خود از واشنگتن بعد از انتقام موشکی ایران از تروریستهای امریکایی در عراق، گفت: «اسرائیل کاملاً در کنار امریکا ایستاده است. امریکا هیچ دوستی بهتر از اسرائیل ندارد و اسرائیل هم دوستی بهتر از امریکا ندارد.»
مأموریت موفق فاتح و قیام
بر اساس اطلاعات دریافتی خود نوشته است: سپاه در این عملیات از دو موشک فاتح ۳۱۳ با برد ۵۰۰ کیلومتر و قیام با برد ۸۰۰ کیلومتر استفاده کرده است.از جمله نکات مهم در این حمله این بود که سامانههای دفاعی امریکا نتوانستند موشکهای مهاجم را مورد اصابت قرار دهند که از جمله دلایل آن سرعت بسیار بالای موشکهای فاتح ۳۱۳ است که مورد اصابت قرار گرفتن آن را سخت میکند.اما آنچه در این عملیات بسیار مهم است و برای اولین بار اعلام میشود، این است که موشکهای قیام در این عملیات از سامانه مختل کننده رادار برخوردار بوده و مجهز به کلاهکهای بارانی بودند.سپاه پاسداران در حملات گذشته علیه تروریستهای داعش در سوریه نیز از موشک قیام استفاده کرده بود که به دلیل متمرکز بودن اهداف در آن دو عملیات، موشکها به کلاهک منفرد مجهز بودند ولی در عملیات اخیر به دلیل گسترده بودن هدف از کلاهکهای بارانی استفاده شده و برای همین دهها انفجار در پایگاه مورد هدف صورت گرفته است.در زمان اجرای عملیات، تمامی یگانهای موشکی در حالت آمادهباش کامل بوده و به امریکاییها نیز اطلاع داده شده بود که در صورت اقدام متقابل، با پاسخ بسیار سنگین ایران مواجه خواهند شد.
شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از سایت خبری ایران آنلاین، تاریخ انتشار:19 دی 1398، کد خبر: www.ion.ir،530901