شعار سال : «خودکشی» همیشه محل بحث بین روانشناسان و جامعهشناسان بوده و فردی بودن و نبودن آن یک جدل بزرگ. مسئله اما این است که خودکشی همیشه یک امر اجتماعی-اقتصادی و سیاسی بوده است که عوامل محیطی، شکل و زمان آن را تعیین میکند. در واقع شخصیترین رفتار ممکن (قطع حیات از بدن خود) را نمیتوان صرفا شخصی دانست و در نتیجه آن را فردی دید.
شرایط اخیر اجتماعی، اقتصادی و سرخوردگیهای جمعی نیز این موضوع را بهخوبی نشان میدهد که باعث شده خودکشی تبدیل به یک ابزار برای اعتراض به مسائل اجتماعی باشد. موضوعی که با آمارهای اخیر خودکشی بهراحتی میتوان آن را سنجید و آن را تایید کرد.
هرچند چند سال است هیچ آمار رسمیای با جزییات کامل درباره خودکشی منتشر نمیشود اما بررسی خودکشیهای رسانهای شده بین کودکان به وضوح این موضوع را نشان میدهد.
در ده سال اخیر بیش از ۲۵۰ مورد خودکشی کودکان رسانهای شده که از این میان ۵۲ درصد مربوط به کودکان دختر و ۴۸ درصد مربوط به کودکان پسر بوده است.
نوع خودکشی در سالهای اخیر از مصرف قرص و .. به پریدن از ارتفاع که نوعی اقدام به خودکشی نمایشی و در انظار عمومی بوده تبدیل شده است که ۵۵ درصد این خودکشیها بین بازه سنی ۱۵ تا ۱۸ سال و ۴۵ درصد ۹ تا ۱۴ سال بوده است. در ۵ سال گذشته بیشترین علت خودکشی در کودکان فقر بوده که این میزان در ماههای اخیر رشد عجیبی داشته است.
همزمان با شیوع کرونا، بهم ریختن وضعیت اقتصادی کشور و میزان نارضایتی عمومی و از بین رفتن اعتماد عمومی به نظام سیاسی، شاهد رشد عجیب خودکشی در بین کودکان بودیم که بیشتر آنها ریشه در فقر داشتند.
از این آمارها میتوان نتیجه گرفت که مشکلات اجتماعی باعث شده نارضایتی عمومی به اعتراضهای جدیدی در قالب خودکشی تبدیل شود. اعتراض به وضعیت اقتصادی و به تنگآمدن گروههای حاشیهنشین و فرودست در سالهای اخیر بیجواب ماند و تبدیل به یک واماندگی فردی شد که در نهایت فرد تنها راه نجات را در از بین بردن خودش و گذشتن از جانش میبیند.
در واقع مشکلات متعدد و پیچیده اجتماعی و اقتصادی باعث شده که غم نان مردم نادیده گرفته شود و با حاشیه رفتن موضوع شاهد فروپاشی روانی در طبقات مختلف اجتماعی باشیم. بدون شک این فشار برای کودکان چندین برابر است و خودکشی تبدیل به اعتراضی اجتماعی و ابزاری برای فرار از فشار و نارضایتی شده است.
متن از فاطیما فردوس، مسئول روابط عمومی انجمن حمایت از حقوق کودکان
پایگاه تحلیلی خبری شعار سال ، برگرفته از فضای مجازی